چین روز دوشنبه به رزمایش نظامی یکروزهاش در نزدیکی تایوان پایان داد. بیجینگ این رزمایش را هشداری به «اقدامات جداییطلبانه نیروهای استقلال تایوان» خوانده است. وزارت دفاع تایوان رزمایش چین را «تحریکی غیرمعقول» خواند و امریکا نیز آن را محکوم کرد.
چین که تایوان را بخشی از قلمرو خود میداند، گفته است رزمایش «شمشیر مشترک - ۲۰۲۴» یک عملیات «مشروع و ضروری برای حفاظت از حاکمیت دولتی و وحدت ملی است.»
فرماندهی جبهه شرقی ارتش چین اعلام کرد که در این رزمایش، ناوهای جنگی، ناوشکنها و هواپیماهای چینی از جهات مختلف در نزدیکی تایوان حرکت کردند.
وزارت دفاع تایوان اعلام کرد که این رزمایش شامل ۱۷ ناو جنگی و ۱۲۵ هواپیمای نظامی چین بوده است. این وزارتخانه گفت که بیشترین تعداد هواپیماهای نظامی چین را در یک روز در اطراف تایوان رصد کرده است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا رزمایش چین را «جداً نگرانکننده» خواند و از بیجینگ خواست که با خویشتنداری عمل کند.
طبق برخی از گزارشها، رزمایش جدید چین در اطراف تایوان، در واکنش به اظهارات لای چینگ ته، رئيسجمهور تایوان انجام شده است. او هفته گذشته در سخنرانیاش به مناسبت «روز ملی تایوان» گفت که چین حق ندارد از مردم و «دموکراسی خودمختار» تایوان نمایندگی کند.
رئيسجمهور تایوان با این حال گفته بود که برای مقابله با برخی از چالشهای جهانی نظیر تغییرات اقلیمی، مایل به همکاری با چین است.
چین در ماه مه سال جاری نیز دو روز پس از به قدرت رسیدن لای چینگ ته، رزمایش «شمشیر مشترک - ۲۰۲۴» را در اطراف تایوان برگزار کرد.
در سال ۲۰۲۲ نیز پس از سفر نانسی پلوسی، رئيس وقت مجلس نمایندگان امریکا به تایوان، چین رزمایشی با شدت بیشتر از رزمایش روز دوشنبه در اطراف تایوان برگزار کرد.
رویترز به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که اولین گروه از پناهجویان با کشتی نیروی دریایی ایتالیا به طرف آلبانیا حرکت کرد. ایتالیا میگوید به درخواست پناهندگی هزاران نفری که بهطور غیرقانونی وارد این کشور شدند، در خارج از این کشور رسیدگی میکند.
دولت ایتالیا به رهبری جورجیا ملونی طی توافقی با آلبانیا، دو مرکز پناهندگی در این کشور ساخته است. این اولین توافقی است که بر مبنای آن که یک کشور اتحادیه اروپا برای جلوگیری از ورود غیرقانونی پناهجویان، آنها را به یک کشور غیر عضو اتحادیه اروپا هدایت میکند.
یک منبع که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفت: «کشتی لیبرا با تعداد نامشخصی از پناهجویانی که اخیراً در دریا نجات یافتهاند، از نزدیک جزیره لامپدوزا حرکت کرد.»
او گفت همه این افراد از کشورهایی بودند که ایتالیا آنها را ایمن میداند.
ایتالیا اخیراً ۲۱ کشور، از جمله بنگلادش، مصر، ساحل عاج و تونس را ایمن معرفی کرد. سال گذشته ۵۶ هزار و ۵۸۸ نفر تنها از این چهار کشور وارد ایتالیا شدند.
طبق شرایط توافق با آلبانیا، ایتالیا سالانه تا ۳۶ هزار نفر از افرادی را که از کشورهای امن به ایتالیا میآیند، به آلبانیا اعزام خواهد کرد تا امکان دریافت پناهندگی آنها را به شدت محدود کند.
با این حال، به گفته کارشناسان، حکم دادگاه دادگستری اروپا (ECJ) که در اوایل ماه جاری صادر شد، ممکن است این برنامه دولت ملونی را با چالش مواجه کند، زیرا این حکم تعریف کشوری که ممکن است خارج از اتحادیه اروپا بهعنوان کشور امن تلقی شود را محدود میکند.
دادگاه با صدور حکمی در مورد یک پرونده جداگانه که مربوط به جمهوری چک است، اعلام کرد که کشوری خارج از اتحادیه اروپا نمیتواند امن اعلام شود مگر اینکه کل قلمرو آن عاری از خطر تلقی شود.
وزارت داخله ایتالیا از اظهار نظر درباره حکم دادگاه بینالمللی خودداری کرده است.
پزشکان بریتانیایی هشدار دادند که نظام مهاجرتی این کشور به وضعیت روانی پناهجویان آسیب میرساند. کالج سلطنتی روانپزشکان بریتانیا از حزب کارگر خواست تا قوانین مهاجرتی را بازنگری کرده و از بازآزاری پناهجویان جلوگیری کند.
کالج سلطنتی روانپزشکان بریتانیا اعلام کرده است که حزب کارگر وظیفهای «اخلاقی و انسانی» برای حفاظت از کسانی که در جستجوی پناهندگی در این کشور هستند، دارد.
پزشکان ارشد این کالج، سیستم مهاجرت بریتانیا را بهعنوان یک «تهدید جدی برای سلامت روان عمومی» معرفی کرده و هشدار دادهاند که این سیستم به پناهجویان آسیب میزند و خطر تشدید مشکلات روانی، از جمله تجربه دوباره آسیبهای گذشته، برای افرادی که قبلاً دچار اختلالات روانی بودهاند، به همراه دارد.
لاد اسمیت، رئیس کالج سلطنتی روانپزشکان گفت: «یک سیاست مهاجرتی قوی میتواند با اصول انسانی و مهربانی هدایت شود و در عین حال عادلانه و دلسوزانه باشد.»
او افزود که بسیاری از پناهجویان از کشورهایی آمدهاند که خشونت، تجاوز، زندان و شکنجه را تجربه کردهاند و در مسیرهای خطرناک به بریتانیا با خطرات بیشتری از جمله قاچاق مواجه شدهاند.
رئیس کالج سلطنتی روانپزشکان تاکید کرد که وظیفه بریتانیا این است که زندگی پناهجویان را بهتر کند، نه بدتر.
با وجود اینکه حکومت جدید بریتانیا برخی تغییرات مثبت در سیاست مهاجرتی خود، از جمله لغو برنامه اعزام پناهجویان به رواندا، ایجاد کرده است، بسیاری از قوانین مهاجرتی که در سال ۲۰۲۲ معرفی شدهاند، همچنان قابل اجرا هستند.
این قوانین به پناهجویانی که از مسیرهای غیررسمی وارد بریتانیا میشوند، آسیب میزنند و روند پناهندگی را دشوارتر میکنند.
گزارش کالج سلطنتی روانپزشکان که این هفته منتشر میشود، به انتقاد از شرایط زندگی پناهجویان در هتلها و مراکز بازداشت میپردازد و آنها را «مانند زندان» توصیف میکند.
این گزارش بر انزوای فیزیکی و اجتماعی، محرومیت از خواب و نظارت مستمر بر ساکنان این مراکز تأکید دارد. همچنین هشدار میدهد که حکومت جدید هنوز قانون مهاجرت غیرقانونی را لغو نکرده است.
با این حال، سخنگوی وزارت داخله بریتانیا اعلام کرد که حمایت از سلامت روان برای تمام پناهجویان از طریق سازمان کمک به مهاجران ارائه میشود، اما این گزارش را مطالعه و در صورت نیاز برای بهبود کار خواهند کرد.
مهاجران افغان در کشورهای سوم، از جمله ایران، قبل از رسیدن به کشورهایی مانند بریتانیا، تجربه خشونتهایی نظیر شکنجه، بازداشت و رفتارهای تحقیرآمیز را دارند که تاثیرات عمیقی بر سلامت روان آنها میگذارد.
این وضعیت شرایط دشواری را برای پناهجویانی که به دنبال امنیت و آرامش هستند، ایجاد کرده و به تشدید مشکلات روانی آنها میانجامد.
در کشورهایی مثل جمهوری اسلامی ایران و پاکستان عدم دسترسی آسان به مدارک اقامتی قانونی و مجوز کار باعث شده است که بخش قابل توجهی از مهاجران در وضعیت غیرقانونی به سر ببرند. این امر مشکلاتی از جمله عدم امنیت شغلی، نداشتن بیمه و امکان اخراج از کشور را برای آنها به همراه داشته است.
جمهوری اسلامی ایران در ماههای گذشته روند اخراج اجباری مهاجران افغان را تشدید کرده است.
از سوی دیگر، شرایط اجتماعی و فرهنگی نیز برای مهاجران افغان در ایران چالشبرانگیز است. تبعیض و نگرشهای منفی اجتماعی نسبت به افغانها، بهویژه در حوزههایی مانند آموزش و خدمات بهداشتی، از مشکلات عمدهای است که این جامعه با آن روبهرو است. کودکان مهاجر نیز در برخی موارد با موانع تحصیلی مواجه میشوند و دسترسی محدودی به مکتبها دارند.
سازمان بهداشت جهانی روز دوشنبه از آغاز دور دوم کارزار واکسیناسیون فلج کودکان یا پولیو در غزه خبر داد. قرار است در این دور، بیش از نیم میلیون کودک زیر ۱۰ سال واکسین دریافت کنند.
سازمان بهداشت جهانی روز دوشنبه، ۲۳ میزان، در یادداشتی در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد که مرحله دوم کارزار واکسیناسیون کودکان در مرکز غزه آغاز شده است.
دور اول این کارزار در ماه سنبله، پس از توافق بر سر توقف کوتاهمدت جنگ از سوی اسرائیل و حماس برای ادامه واکسیناسیون فلج کودکان، آغاز شده بود.
در مرحله اول این کارزار حدود ۶۴۰ هزار کودک در غزه واکسین دریافت کردند. در دور دوم قرار است ۵۹۱ هزار و ۷۰۰ کودک واکسین شوند. دور دوم نیز مشابه دور اول، در سه مرحله و طی چهار روز اجرا خواهد شد.
گروههای امدادی ماه گذشته، پس از بروز نخستین مورد فلج جزئی یک نوزاد بهدلیل ویروس فلج کودکان در غزه، دور اول واکسیناسیون را انجام دادند.
پیشتر، مقامهای سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده بودند که دستکم ۹۰ درصد کودکان باید دو بار در فاصله چهار هفته واکسین شوند تا این کارزار با موفقیت به پایان برسد.
آکادمی نوبل، روز دوشنبه ۲۳ میزان، جایزه نوبل اقتصادی سال ۲۰۲۴ را برای مطالعه درباره «چگونگی شکلگیری موسسات و تاثیر آنها بر رفاه»، به دارون عجماوغلو، سیمون جانسون و جیمز رابینسون اهدا کرد.
دارون عجماوغلو، اقتصاددان برجسته اهل ترکیه و استاد اقتصاد در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) است.
او به دلیل تحقیقاتش در زمینه نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در توسعه کشورها شناخته میشود.
سیمون جانسون، اقتصاددان بریتانیایی-امریکایی، استاد مدیریت جهانی در موسسه فناوری ماساچوست (MIT) است. او بیشتر به دلیل تحقیقات و تحلیلهایش در زمینه بحرانهای مالی، به ویژه بحران مالی سال ۲۰۰۸، شناخته میشود.
جانسون در سالهای اخیر به همراه عجماوغلو به بررسی نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در بحرانهای مالی پرداخته است.
او یکی از بنیانگذاران وبلاگ مشهور Baseline Scenario است که به تحلیل مسائل اقتصادی جهان میپردازد.
«۱۳ بانکدار»، کتاب مشترک او با جیمز کواین، نقدی تند بر سلطه بانکهای بزرگ و خطرات ناشی از تمرکز قدرت در سیستم مالی جهانی است.
جیمز رابینسون، دانشمند علوم سیاسی و اقتصاددان بریتانیایی است که بیشتر برای پژوهشهایش در زمینه توسعه سیاسی و اقتصادی شناخته میشود.
او استاد دانشگاه شیکاگو و مدیر موسسه پیرسون برای مطالعه و حل مسائل جهانی است.
تحقیقات رابینسون عمدتا بر نقش نهادهای سیاسی و اقتصادی در توسعه و تفاوتهای رشد اقتصادی کشورها متمرکز است.
رابینسون بیشتر به دلیل همکاریاش با عجماوغلو در نوشتن کتاب پرفروش «چرا ملتها شکست میخورند» (Why Nations Fail) شناخته میشود.
بر اساس استدلال آنها در این کتاب، نهادهای سیاسی و اقتصادی فراگیر، عامل اصلی موفقیت کشورها هستند، در حالی که نهادهای استثماری منجر به عقبماندگی و فقر میشوند.
جایزه نوبل اقتصاد
جایزه نوبل اقتصاد در لیست جوایز اصلی نوبل که در وصیتنامه آلفرد نوبل تعیین شده، نیست اما به افتخار او و با همان سطح اعتبار اهدا میشود.
اولین بار بانک مرکزی سویدن در سال ۱۹۶۸ این جایزه را در جشن ۳۰۰ سالگی خود به پژوهشگران و اقتصاددانانی اختصاص داد که در زمینههای مختلف علوم اقتصادی، از جمله نظریههای اقتصادی، توسعه اقتصادی، بازارهای مالی و سیاستگذاری عمومی، دستاوردهایی مهم و ارزشمند داشتهاند.
نوبل علوم اقتصادی ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۳، پروفسور کلودیا گلدین، اقتصاددان برجسته دانشگاه هاروارد، این جایزه را برای تحقیقات خود در زمینه بررسی نقش زنان در بازار کار دریافت کرد.
گلدین با تحلیل بیش از ۲۰۰ سال دادههای نیروی کار ایالات متحده، نشان داد نرخ اشتغال و شکاف دستمزد جنسیتی نه تنها به عوامل اقتصادی، بلکه به تغییرات در هنجارهای اجتماعی مرتبط با آموزش و نقش زنان در خانه و خانواده بستگی دارد.
او سومین زنی بود که برنده جایزه نوبل اقتصاد شد؛ جایزهای که تاکنون به ۹۰ مرد اهدا شده است.
برندگان نوبل ۲۰۲۴
از روز دوشنبه ۱۶ میزان، آکادمی نوبل فرآیند اعلام برندگان جوایز نوبل سال ۲۰۲۴ را آغاز کرد.
در این روز کمیته نوبل در موسسه کارولینسکا در استکهلم سویدن، ویکتور آمبروس و گری روکون را به خاطر کشف میکرو آر.ان.ایها به عنوان برندگان جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی سال ۲۰۲۴ معرفی کرد.
این کمیته روز سهشنبه ۱۷ میزان، جان هاپفیلد و جفری هینتون را برای اکتشافات و اختراعاتی اساسی که یادگیری ماشین را با شبکههای عصبی مصنوعی امکانپذیر میکند، به عنوان برندگان جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۴ معرفی کرد.
سومین جایزه نوبل امسال، روز چهارشنبه به طور مشترک به دیوید بیکر برای تحقیق درباره طراحی رایانشی پروتئین و دمیس هسابیس و جان جامپر، محققان دیپمایند گوگل در انگلیس برای پیشبینی ساختار پروتئین رسید.
روز پنجشنبه، کمیته ادبی نوبل، هان کانگ (Han Kang)، نویسندهای از کوریای جنوبی را به عنوان برنده نوبل ادبی سال ۲۰۲۴ معرفی کرد.
خانم کانگ این جایزه را بهدلیل نثر بسیار شاعرانهای که با آن به آسیبهای تاریخی میپردازد و شکنندگی زندگی بشری را آشکار میکند، دریافت کرد.
روز جمعه ۲۰ میزان در اسلو، پایتخت ناروی، آکادمی نوبل، سازمان جاپانی نیهون هیدانکیو Nihon) Hidankyo) را که نماینده بازماندگان بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی است، به دلیل تلاشهایش برای دستیابی به جهانی عاری از سلاحهای هستهای، به عنوان برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۲۴ معرفی کرد.
این سازمان در سال ۱۹۵۶ تاسیس شد و متشکل از بازماندگانی است که مدتها برای خلع سلاح و لغو کامل سلاحهای هستهای مبارزه کرده و از طریق گزارشهای دست اول خود درباره وحشت تجربه شده در طی و پس از بمبارانهای اتمی ژاپن در سال ۱۹۴۵، تلاش کرده تا تاثیرات انسانی عمیق سلاحهای هستهای را برجسته کند.
جایزه نوبل
جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵ به وسیله آلفرد نوبل، شیمیدان و مخترع سوئدی، بنیانگذاری شد.
نوبل، مخترع دینامیت، پس از مواجهه با انتقادات درباره آثار مخرب اختراعش، در وصیتنامهاش تصمیم گرفت ثروت خود را بهمنظور اعطای جوایز به افرادی که بزرگترین دستاوردها را در زمینههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات و صلح به دست میآورند، وقف کند.
هدف او از این اقدام، تشویق نوآوریهایی بود که به نفع بشریت باشد.
اولین جوایز نوبل در سال ۱۹۰۱ اهدا شدند.
در طول سالها، جایزه نوبل به یکی از معتبرترین و شناختهشدهترین جوایز در سطح جهان تبدیل شده است.
علاوه بر جوایز اصلی، در سال ۱۹۶۸ بانک مرکزی سویدن نیز جایزهای در زمینه علوم اقتصادی به یاد آلفرد نوبل تاسیس کرد که به آن جایزه نوبل اقتصاد گفته میشود.
فرایند انتخاب برندگان با دقت و از طریق کمیتههای علمی و کارشناسی مرتبط انجام میشود و اسامی نامزدها و سایر اطلاعات در مورد نامزدی و روند انتخاب، تا ۵۰ سال بعد فاش نمیشود.
اسپیسایکس روز یکشنبه ۲۲ میزان با پرتاب موشک عظیم استارشیپ، جسورانهترین پرواز آزمایشی خود را انجام داد و توانست با موفقیت، این موشک را به سکوی پرتاب آن در تگزاس برگرداند. این پنجمین پرواز آزمایشی استارشیپ بود.
فرود و بازگشت این تقویتکننده، برای اولین بار با استفاده از بازوهای فلزی غولپیکری انجام شد که دستاورد مهندسی جدید در مسیر تلاشهای اسپیسایکس برای ماموریتهای سفر به ماه و مریخ محسوب میشود.
اداره هوانوردی فدرال امریکا (FAA) روز شنبه مجوز پرتاب آزمایشی استارشیپ را پس از هفتهها کشمکش میان اسپیسایکس و این نهاد درباره روند صدور مجوزها و جریمههای مرتبط با موشک فالکون-۹ صادر کرد.
به گزارش رویترز، تقویتکننده (بوستر) مرحله اول همزمان با طلوع آفتاب، از جنوبیترین نقطه تگزاس، در نزدیکی مرز مکزیک، به هوا برخاست و بخش دوم موشک، یعنی استارشیپ را به سمت فضا فرستاد.
در ارتفاع تقریبی ۷۰ کیلومتری از سطح زمین، این دو بخش از هم جدا شدند و بوستر، بازگشت خود را به سوی زمین آغاز کرد
بوستر در آخرین مراحل بازگشت سه موتور از ۳۳ موتور قدرتمند خود را دوباره روشن کرد تا فرایند فرود را بر روی برجی که از آن پرتاب شده بود، تسهیل کند.
در این مرحله بوستر ۷۱ متری به آرامی به سمت بازوهای برج پرتاب ۱۲۱ متری هدایت شد و با کمک میلههای کوچک زیر بالچههای جلوییاش، در جای خود محکم شد.
استارشیپ برای اولینبار در سال ۲۰۱۷ از سوی ایلان ماسک معرفی شد. برخی نمونههای قبلی آن یا بلافاصله پس از پرتاب یا در هنگام بازگشت، سقوط کرده و نابود شده بودند اما آخرین پرواز آن در اواسط ماه جوزا، موفقترین تلاش بود و بدون انفجار به پایان رسید.
این بار، ماسک، بنیانگذار و مدیرعامل اسپیسایکس، چالش را افزایش داد، ریسک بیشتری پذیرفت و بوستر مرحله اول را به سکوی پرتابی که هفت دقیقه قبل از آن بلند شده بود، بازگرداند.
مهندسان و مدیران اسپیسایکس از این پرتاب با هیجان صحبت کردند و گفتند این روز در تاریخ مهندسی فضا ثبت خواهد شد.
ماسک هم پس از این عملیات موفق، در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «برج، موشک را گرفت!»
تصمیم برای فرود به صورت دستی و لحظهای به عهده مدیر پرواز بود.
اسپیسایکس اعلام کرد وضعیت بوستر و برج پرتاب باید کاملا پایدار و آماده باشد. در غیر این صورت، بوستر مانند پروازهای قبلی در خلیج مکزیک سقوط میکرد اما همه چیز برای فرود مهیا بود و بوستر با موفقیت در جای خود قرار گرفت.
پس از جدایی بوستر، فضاپیمای فولادی درخشان و براقی که در بالای آن قرار داشت، به مسیر خود در اطراف زمین ادامه داد و برای فرودی کنترلشده در اقیانوس هند، هدفگیری شد.
در پرواز اواسط خرداد امسال، قطعاتی از این فضاپیما جدا شد و مانع موفقیت کامل پرواز شد.
اسپیسایکس پس از آن، نرمافزار را بهروزرسانی و سپر حرارتی را بازطراحی کرد و کاشیهای مقاوم در برابر گرما را در بدنه بوستر بهبود بخشید.
اسپیسایکس طی سال گذشته بوسترهای مرحله اول موشکهای کوچکتر فالکون-۹ را پس از تحویل ماهوارهها و خدمه به مدار بازیابی کرده است.
با این حال این بوسترها روی سکوهای شناور در اقیانوس یا روی باندهای بتنی چندین مایل دورتر از سکوی پرتاب فرود میآیند، نه در همان محل پرتاب.
بازیابی بوسترهای فالکون، نرخ پرتابها را افزایش داده و میلیونها دلار در هزینهها صرفهجویی کرده است.
ماسک قصد دارد همین رویکرد را برای استارشیپ پیاده کند که بزرگترین و قدرتمندترین موشک ساختهشده با ۳۳ موتور متانسوز در بوستر، شناخته میشود.
ناسا دو استارشیپ را برای فرود فضانوردان روی ماه در اواخر این دهه میلادی سفارش داده است.
اسپیسایکس نیز قصد دارد از این موشک برای انتقال افراد و تجهیزات به ماه و در نهایت به مریخ استفاده کند.
