سفیر هند در کانادا که به اتهام قتل رهبر سیکها از اتاوا اخراج شده، در مصاحبهای تاکید کرد که بیگناه است. سانجی کومار ورما گفت جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، عامل تنش در روابط سیاسی هند و کانادا است.
هند و کانادا هفته گذشته به دلیل اتهامات اتاوا مبنی بر اینکه دهلی مخالفان هندی را در خاک کانادا هدف قرار داده است، در یک اقدام متقابل دیپلوماتهای یکدیگر را اخراج کردند.
نخستوزیر کانادا به طور خاص شش نفر را به قتل هاردیپ سینگ نیجار، جداییطلب سیک در سال گذشته در بریتیش کلمبیا مرتبط دانسته است.
سانجی کومار ورما، فرستاده هند به کانادا، به رسانه سیتیوی گفت که ترودو به جای شواهد، به اطلاعات متکی بوده است.
ورما در پاسخ به این سوال که آیا با قتل نیجار ارتباطی داشته است، گفت: «هیچ چیز و هیچ مدرکی ارائه نشده است. این انگیزه سیاسی دارد.»
روابط بین دو کشور پس از آن تیره شد که حکومت کانادا در ماه سنبله سال گذشته اعلام کرد که بر مبنای شواهد معتبر، عوامل هندی در ترور هاردیپ سینگ نیجار، سیک هندیتبار در کانادا دست دارند.
چگونگی پیدا کردن رد سنوار که بهعنوان «مغز متفکر» حملات مرگبار هفتم اکتبر سال گذشته حماس به جنوب اسرائیل شناخته میشود، یک سوال بوده است. او موفق شده بود یک سال تمام از چنگ نیروهای اسرائیلی که لابلای ویرانههای غزه و همچنین تونلهای زیرزمینی دنبال او بودند، فرار کند.
به تازگی ارتش اسرائیل اعلام کرده که نظامیانش رد سنوار را در داخل تونلی در تل سلطان از طریق نمونه DNA او بر روی دستمال کاغذی پیدا کردند؛ آنهم در فاصله چند صد متری از نقطهای که شش گروگان اسرائیلی به نامهای هیرش، عدن، اوری، الکس، الموگ و کرمل کشته شده بودند.
وزارت دفاع اسرائیل یک ویدیویی جداگانهای که ادعا میکند مخفیگاه اصلی سنوار بوده است را در اکس پخش کرده است. یک نظامی اسرائیلی تسهیلات موجود داخل تونل را شرح میدهد. او میگوید «سنوار، خانواده و شرکای جرمی او» در روزهای اخیر در آنجا مخفی شده بودند.
در ویدیویی منتشر شده از مخفیگاه سنوار، راهرو، یک تشناب و حمام، یک آشپزخانه با امکاناتی که به گفته این سرباز اسرائیلی برای یک «مدت طولانی» تهیه شده بود، کیسههای مربوط به اداره پناهندگان فلسطینی سازمان ملل نشان داده میشود.
این سرباز در این ویدیو همچنین اتاق محافظان یحی سنوار را با سلاحها، مهمات و مواد انفجاری نشان داده میدهد.
تاکنون حماس درباره ادعای اسرائيل درباره مخفیگاه یحیی سنوار ابراز نظر نکرده است.
ارتش اسرائیل بعدا اعلام کرد که محمود حمدان، فرمانده گردان «تل السلطان» حماس را که مسئول حفاظت از سنوار و شش گروگان کشتهشده اسرائیلی بود، از پا درآورده است.
سرباز اسرائیلی در ادامه ویدیو میگوید: «به اتاق آخری میرویم، اتاق یک رهبر، اتاق سنوار. او اینجا در اتاق زشت خود مینشست. همه چیز اینجا رها شده است. آنها فرار کردهاند، آنها شنیدند که نیروهای اسرائیلی به آنجا نزدیک میشوند و فرار کردند.»
او همچنین یک سیف صندوق را نشان میدهد که که بازش شده است و به گفته او داخل آن ما میلیونها شکل (واحد پول اسرائیلی) و دالر موجود است و مقداری پول بیشتری نیز در اطراف پراکنده شده است.
یحی سنوار چهارشنبه، ۲۵ میزان در خانهای در رفح کشته شد. ارتش اسرائیل دستکم دو ویدیو از آخرین لحظات زندگی سنوار در خانهای بهشدت آسیب دیده در بمباران را منتشر کرده است.
آنطوری که مشاور امنیت ملی امریکا اعلام کرد، واشنگتن نیز به ردگیری و کشتن سنوار به اسرائیل کمک کرده است.
جیک سالیوان گفته که دستگاههای اطلاعاتی امریکا به ردگیری و کشتن رهبران حماس، از جمله سنوار، به اسرائیل کمک کردهاند.
جسد سنوار ابزار چانهزنی
اسرائیل با کشتن رهبران حماس تا حدودی به اهداف خود در حمله به غزه از جمله نابودی کامل حماس نزدیکتر شده است. هواپیماهای نظامی اسرائیل روز شنبه اعلامیههایی را در جنوب غزه پخش کردند که در آن تصویری از جسد یحیی سنوار چاپ شده است. در این اعلامیه نوشته شده است: «حماس دیگر بر غزه حکومت نخواهد کرد».
در همین حال، شبکه خبری سیانان به نقل از منابع اسرائیلی گزارش داد که جسد یحیی سنوار میتواند برای چانهزنی در مذاکرات بر سر آزادی گروگانهای در بند حماس مورد استفاده قرار گیرد. جسد سنوار از غزه به اسرائیل انتقال یافته است.
یک منبع دیپلوماتیک اسرائیلی گفت: «اگر حماس میخواهد جسد او را با گروگانهای اسرائیلی، چه زنده و چه مُرده، مبادله کند، مشکلی نیست.»او افزود در غیر این صورت، تحویل جسد او به حماس امکانپذیر نخواهد بود.
بر اساس برآوردها، هنوز حدود ۷۰ گروگان اسرائیلی در قید حیات در اسارت گروههای مسلح فلسطینی در نوار غزه هستند. گزارشها همچنین حاکی از آن است که جسد حدود ۳۰ گروگان همچنان در این باریکه نگهداری میشود.
پایان سنوار و چشمانداز آتشبس
کشته شدن سنوار به همان اندازه که تصور میشود عزم فلسطینیها و گروههای «مقاومت» مورد حمایت ایران برای ادامه مبارزه با اسرائیل را مستحکمتر کرده، امیدواری برای پایان این جنگ را نیز تقویت کرده است.
جو بایدن، رئیسجمهور امریکا کشته شدن یحیی سنوار را «فرصتی برای جستجوی راهی برای صلح و آینده بهتر در غزه بدون حماس خواند». دونالد ترامپ، نامزد انتخابات ریاست جمهوری امریکا هم گفت که کشته شدن یحیی سنوار میتواند راههای دستیابی به صلح در نوار غزه را آسانتر کند.
برخی از رهبران اروپایی نیز اعلام کردند که پایان سنوار چشمانداز پایان جنگ در غزه را تقویت کرده است. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان گفت: «امیدواریم اکنون شاهد چشمانداز ملموس برای آتشبس در غزه و توافق بر سر آزادی گروگانها باشیم».
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، مرگ سنوار را فرصتی برای آزادی گروگانها خواند و گفت بخش بزرگی از مسئولیت وضعیت کنونی بر عهده ایران و حزبالله است.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، یحیی سنوار را «مغز متفکر مرگبارترین روز تاریخ یهودیت از زمان هولوکاست» خواند و گفت بریتانیا برای کشته شدن یحیی سنوار سوگواری نمیکند.
جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا گفت که کشته شدن یحیی سنوار راه را برای «مرحلهای جدید» در درگیریهای غزه باز میکند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم گفت که پس از کشته شدن یحیی سنوار، چشمانداز جدیدی وجود دارد و باید از آن برای رسیدن به آتشبس و آزادی گروگانها استفاده کرد.
تاکید بر ادامه مقاومت
بهراغم خوشبینی مقامهای غربی، اما گروههای «مقاومت» و متحدان آنها در منطقه کشته شدن رهبرانشان را پایان «مقاومت» نمیدانند. همانطوری که با کشته شدن حسن نصرالله، حزبالله لبنان به درگیری با اسرائیل ادامه داده است، رهبران حماس هم تاکید میکنند که بر مبارزهشان تا خروج نیروهای اسرائیلی از غزه ادامه خواهند داد.
باسم نعیم، از مقامات ارشد حماس هم گفت: «اسرائیل اگر معتقد باشد که کشتن رهبران ما به معنای پایان جنبش ما و مبارزه مردم فلسطین است، اشتباه میکند.»
خلیل الحیه، معاون دفتر سیاسی حماس هم گفت که گروگانهای اسرائیلی در غزه تا زمانی که «تجاوز» اسرائیل به نوار غزه متوقف نشود و نیروهای اسرائیلی عقبنشینی نکنند، آزاد نخواهند شد.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هم دو روز پس از انتشار خبر کشته شدن سنوار با انتشار بیانیهای، مرگ او را برای «جبهه مقاومت» دردناک خواند و گفت: «حماس زنده است و زنده خواهد ماند.»
در افغانستان، گروه طالبان هم گفت که کشته شدن رهبران حماس به مبارزه فلسطینیها علیه اسرائیل قوت میبخشد.
طالبان در بیانیهای نوشت که کشته شدن فرماندهان فلسطینی «مبارزه جهادی» فلسطینیها در برابر اسرائیل را تسریع و به آن قوت میبخشد.
با این همه، نخستوزیر اسرائیل اعلام کرده است تا آزادی کامل گروگانها و نابودی بقایای حماس در غزه عملیات ارتش اسرائیل ادامه خواهد یافت.
