دادگاهی در هند ممنوعیت ۳۶ ساله بر رمان جنجالی «آیات شیطانی» سلمان رشدی را لغو کرد. این رمان سالهای طولانی بدون صدور حکم رسمی در هند ممنوع بوده است. «آیات شیطانی» رمانی از سلمان رشدی است که داستانی را درباره اسلام، هویت و مهاجرت روایت میکند.
دادگاهی در دهلی اعلام کرد که بررسیها نشان میدهد هیچ مدرک رسمی مبنی بر ممنوعیت واردات کتاب «آیات شیطانی» در گمرکات هند ثبت نشده است. در بیانیهای، دادگاه افزود: «ما هیچ گزینه دیگری نداریم جز این که فرض کنیم چنین اطلاعیهای وجود ندارد.»
دادگاه دهلی این حکم را در پی بررسی شکایت پنج سال پیش خوانندهای به نام سندیپان خان صادر کرده است.
سندیپان خان گفت پس از آن که در کتابفروشیها به او گفته شد این رمان در هند فروخته یا وارد نمیشود، پرونده خود را در دادگاه ثبت کرد. او افزود که با جستجوی اسناد دولتی نتوانسته مدرکی رسمی مبنی بر ممنوعیت کتاب پیدا کند.
رمان «آیات شیطانی»، که در لندن و مکه باستان، مقدسترین مکان برای مسلمانان، اتفاق میافتد، در سپتامبر ۱۹۸۸ منتشر شد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. اما با گذشت مدتی از انتشار، واکنشهای تندی از سوی مسلمانان در سراسر جهان برانگیخته شد. برخی از مسلمانان عباراتی درباره محمد، پیامبر اسلام، در این کتاب را کفرآمیز خواندند.
پس از انتشار «آیات شیطانی»، تظاهراتهای خشونتآمیز و کتابسوزی در سراسر جهان اسلام، از جمله در هند، زادگاه نویسنده، که سومین جمعیت مسلمان جهان را دارد، آغاز شد. گفته شده که از آن زمان به بعد واردات این کتاب در هند ممنوع بوده است.
روحالله خمینی، رهبر مذهبی انقلاب اسلامی ایران، در پی انتشار این کتاب در سال ۱۹۸۹ با صدور فتوایی از مسلمانان خواست تا نویسنده و ناشر این کتاب را بکشند. بنیادی در ایران برای قتل رشدی جایزهای چند میلیون دالری اعلام کرد.
سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی هندیالاصل که اکنون ۷۷ سال دارد و شهروند امریکاست، در آن زمان به دلیل مخالفتهای خشونتآمیز با کتاب خود، از دید عموم مخفی شد. او پس از آن به یکی از مدافعان سرسخت آزادی بیان تبدیل شد. کتاب رشدی در ۲۰ کشور از جمله زادگاهش، هند، ممنوع اعلام شد.
رشدی در سال ۱۹۹۱ به تدریج از زندگی زیرزمینی خود بیرون آمد، اما مترجم جاپانی او در جولای همان سال کشته شد. مترجم ایتالیایی این کتاب با چاقو زخمی شد و یک ناشر اهل ناروی به دلیل انتشار «آیات شیطانی» تیرباران شد.
در نیمه سال ۲۰۲۲، سلمان رشدی در جریان سخنرانی در نیویارک از سوی فردی با چاقو مورد حمله قرار گرفت و بینایی یک چشم خود را از دست داد. با این حال، رشدی سکوت نکرده و همچنان به نوشتن و تولید آثار خود ادامه داده است.
