کاردار سفارت بریتانیا: اقدام تازه طالبان تعدی دیگری به حق آموزش زنان در افغانستان است
کاردار سفارت بریتانیا برای افغانستان درباره تصمیم طالبان مبنی بر بستن مراکز آموزش طب به روی دختران و زنان عمیقا ابراز نگرانی کرد.
رابرت دیکسون اقدام طالبان را تعدی دیگری به حق آموزش زنان دانست که باعث محدودتر شدن دسترسی زنان به خدمات صحی میشود.
کاردار سفارت بریتانیا در واکنش به فرمان تازه طالبان در صفحه اکس نوشت: «این تجاوز دیگری به حق زنان برای تحصیل است و دسترسی زنان و کودکان افغان به مراقبتهای بهداشتی را بیشتر محدود خواهد کرد.»
ملا هبتالله، رهبر طالبان، در فرمانی تازه تمام موسسات تحصیلات عالی و نیمهعالی طبی را به روی دختران مسدود کرد. وزارت صحت عامه طالبان روز دوشنبه به مسئولان انستیتوتهای صحی اعلام کرد که دختران دیگر اجازه تحصیل در این مراکز را ندارند.
علیرغم مسدودشدن دانشگاهها و مکاتب به روی دختران در سه سال گذشته، آنان همچنان در انستیتوتهای صحی به تحصیل ادامه میدادند و در رشتههایی چون قابلگی، داروسازی، لابراتوار، اکسری، فیزوتراپی، پرستاری و پروتز دندان آموزش میدیدند.
اکنون با بسته شدن موسسات تحصیلی صحی، بحران کمبود پزشک زنان و پرستار در افغانستان تشدید خواهد شد.
طالبان پس از بازگشت به قدرت، مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بست و سپس آنان را از حضور در دانشگاهها منع کرد. این محدودیتها به تدریج گسترش یافت و شامل ممنوعیت کار زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی شد. علاوه بر این، زنان از رفتن به پارکها، حمامها، آرایشگاهها و سفر بدون محرم نیز منع شدند.
محدودیتهای طالبان برای زنان واکنشهای گستردهای را در سطح بینالمللی برانگیخته است. دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد و برخی کشورها این اقدامات را نقض آشکار حقوق بشر، مصداق جنایت علیه بشریت و نمونهای از آپارتاید جنسیتی توصیف کردهاند.
شماری از کشورها پرونده نقض حقوق زنان را به دادگاه لاهه ارجاع داده اند اما طالبان در واکنش، محدودیتها و ممنوعیتها را برای زنان افزایش داده است.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان گزارش داده که برق وارداتی ترکمنستان در بخشهایی از ولایت هرات از ظهر روز دوشنبه قطع شده است. مقامهای محلی میگویند که سردی هوا و «یخزدگی روی سیمها» در بندر بقرچر ولسوالی رباط سنگی باعث قطع جریان برق شده است.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان روز سهشنبه (۱۳قوس) گزارش داد که تیم کمک ریاست برشنا طالبان در هرات، با استفاده از دو عراده «کرن»، برای رفع مشکل و وصل مجدد جریان برق به منطقه اعزام شدهاند.
براساس اطلاعات ارائهشده از سوی مقامهای طالبان، برق وارداتی ترکمنستان به هرات حوالی ساعت ۱:۵۰ پس از چاشت روز دوشنبه (۱۲قوس) قطع شده است.
هرات، که در غرب افغانستان موقعیت دارد، برق مورد نیاز خود را از ایران و ترکمنستان وارد و تأمین میکند.
در همین حال، شماری از باشندگان ولایات مختلف از کمبود و قطع برق در فصل زمستان شکایت دارند و میگویند که این وضعیت مشکلات زیادی در جریان روز برای آنها ایجاد کرده است.
افغانستان در تامین برق خودکفا نیست و بیش از ۷۰ درصد برق مورد نیاز خود را از کشورهای اوزبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران وارد میکند.
وزارت خارجه امریکا روز دوشنبه اعلام کرد که در سه گذشته ۱۸۳ هزار شهروند افغان به شمول همکاران محلی را به امریکا منتقل کرده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور خواستار تسریع روند اسکان مجدد پناهجویان افغان از کشورهای سومی به امریکا شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا روز دوشنبه، ۱۲ عقرب در مراسمی که به مناسبت تقدیر از نهادها و افراد دخیل در روند تخلیه و اسکان مجدد پناهجویان افغان در مقر وزارت خارجه این کشور برگزار شد، در مورد روند تخلیه و اسکان مجدد پناهجویان افغان از کشورهای سومی سخنرانی کرد.
آقای بلینکن گفت که پس از سقوط افغانستان در سال ۲۰۲۱ میلادی امریکا هزاران خانواده افغان را منتقل و مسکن گزین کرده است. ریچارد ورما، معاون وزارت خارجه امریکا در این مراسم رقم دقیق مهاجران منتقل شده افغان را ۱۸۳ هزار نفر اعلام کرد.
بلینکن خواستار تسریع روند انتقال شد
وزیر خارجه امریکا همچنان گفت که برنامه انتقال افغانها در سال جاری نسبت به سال گذشته نزدیک به دو برابر سرعت داشته است. او خواهان تسریع این روند شد.
بلینکن گفت: «ما باید اسکان مجدد افغانها را از کشورهایی که به آنها پناهگاه موقت دادهاند، تسریع کنیم. ما باید کشورهای بیشتری را پیدا کنیم که مایل به ارائه پیشنهاد اسکان دائم به آنها باشند. ما به همکاران خود در کنگره نیاز داریم تا دسترسی به ویزاهای ویژه مهاجرت را گسترش دهند.»
فلورانس پویا، عضو تیم رباتیک دختران هرات هم در این مراسم سخنرانی کرد
او گفت از سال گذشته به این سو، بیش از سه هزار مهاجر به شمول صدها مهاجر افغان با استفاده از برنامه سپانسری (مهاجرت با حمایت مالی شخصی) به امریکا منتقل شدند و تاکنون بیش از ۱۲۵ هزار شهروند امریکایی برای حمایت از پناهجویان افغان درخواست دادهاند.
بودجه انتقال پناهجویان افغان
شاون وندایور، رئيس نهاد حامی اسکان مجدد افغانها موسوم به «افغان ایواک» در این مراسم گفت که روند انتقال و اسکان مجدد پناهجویان افغان به امریکا نزدیک به دو میلیارد دالر در سال هزینه داشته است.
نهاد افغان ایواک در سه سال گذشته تلاشهای چشمگیری برای حمایت از پناهجویان افغان و انتقال آنها به امریکا داشته است. شاون وندایور، رئیس این نهاد گفت که با روی کار آمدن حکومت ترامپ، اولویتهای حکومت برای انتقال همکاران افغان امریکا تغییر خواهد کرد.
او ابراز امیدواری کرد که با روی کار آمدن اداره ترامپ، شماری از چهرههای کابینه جدید امریکا از جمله مایک والتز، مشاور امنیت ملی ترامپ از حامیان جدی همکاران محلی امریکا خواهند بود.
او گفت: «خبر خوب این است که بسیاری از ما می دانیم که دولت آینده شامل افرادی است که عمیقاً به این هدف متعهد هستند، به ویژه مایک والتز. مشاور امنیت ملی آینده دوست بسیاری از افراد حاضر در این اتاق است و تعهد عمیق خود را برای حمایت از متحدان افغان نشان داده است.»
او تاکید کرد که دهها هزار متحد سابق نیروهای امریکایی هنوز نیاز به کمک دارند و از اداره جدید ترامپ خواست که روند تخلیه افغانها را ادامه دهد.
در این مراسم، فلورانس پویا، عضو تیم رباتیک دختران هرات هم سخنرانی کرد. او خواستار حمایت از زنان و دختران در افغانستان شد. او گفت که میخواهد اولین زن فضانورد افغان باشد که به فضا میرود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان اعلام کرد که دوازدهمین نشست امنیتی هرات در مادرید، پایتخت اسپانیا برگزار خواهد شد.
این نشست در روزهای پنجم و ششم ماه حوت امسال تحت عنوان «افغانستان: رستاخیز امید؛ تلاش مشترک» برگزار میشود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در بیانیهای نوشت که نشست امسال به همکاری نهاد بینالمللی مطالعات تروریسم (OIET) برگزار خواهد شد.
به گفته این انستیتوت، این نشست دارای چند پنل گفتوگو و سخنرانی خواهد بود.
دوازدهمین نشست امنیتی هرات در بنا و مرکز فرهنگی «آتِنِئو دی مادرید» در پایتخت اسپانیا برگزار میشود.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان گفته است که هدف از برگزاری نشست امنیتی هرات، گردهم آوردن دیدگاههای مختلف از سیاستگذاران و کارشناسان برای تبادل نظر در مورد چشمانداز امنیت افغانستان و موضوعات مرتبط با آن در بستر منطقهای و جهانی است.
به گفته این انستیتوت، شرکتکنندگان شامل جمعی از تحلیلگران، سیاستگذاران، نمایندگان جامعه مدنی، دانشگاهیان، خبرنگاران، مدافعان حقوق زنان و مدافعان حقوق بشر از افغانستان، کشورهای منطقه و غرب و همچنین کارشناسان از سازمانهای بینالمللی و منطقهای خواهند بود.
نشست امنیتی هرات در دوره نظام جمهوری اسلامی افغانستان، همهساله برای نزدیک به یک دهه در هرات برگزار شد.
پس از به قدرت رسیدن طالبان در آگست ۲۰۲۱، نشست امنیتی هرات دو دور در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان برگزار شد.
کمشنر پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفت هرچند همه زنان افغان از خشونت جنسیتی رنج میبرند، اما زنان دارای معلولیت بیشتر از دیگران در معرض خشونت جنسیتی قرار دارند.
بنفشه یعقوبی از جامعه جهانی خواست افغانهای دارای معلولیت را در طرح سیاست هایش سهیم کند.
سازمان «رهیاب» روز دوشنبه به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت، نشست مجازی با محوریت توانمندسازی معلولان برای آینده همه شمول و عاری از تبعیض برگزار کرد.
این سازمان در سال ۱۳۸۶ از سوی بنفشه یعقوبی برای آموزش و توانبخشی به افراد نابینا در افغانستان تاسیس شد.
در این نشست ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوقبشر سازمانملل در امور افغانستان، خانم تونی برودبر، مسئول بخش صلح و امور بشردوستانه زنان سازمان ملل و خانم ساوسان ابو زینالدین، نماینده سازمان «دیالوگ جهانی» حضور داشتند.
بنفشه یعقوبی میگوید اشخاص دارای معلولیت نباید محدود به مشاغل مربوط به حمایت از معلولان نشوند بلکه در سایر کارها و حرفهها استخدام شوند.
او به افغانستان اینترنشنال گفت که معلولان میبایست در تمام عرصهها از صلحسازی تا سیاستگذاری در افغانستان درنظر گرفته شوند.
خانم یعقوبی با اشاره به آپارتاید جنسیتی در افغانستان گفت: «همه از وضعیت موجود آپارتاید جنسیتی رنج میبرند ولی افراد دارای معلولیت هم با خشونتهای جنسیتی مواجهاند و بهدلیل معلولیت شان با تبعیض مضاعف مواجهاند.»
او خطاب به جامعه جهانی گفت: «سازمانهای بینالمللی و جامعه جهانی باید با استخدام افراد دارای معلولیت، این پروسه را از خود شروع کنند.»
خانم یعقوبی از مردم نیز خواست که به افراد دارای معلولیت نگاه «خیراتی» نه بلکه «نگاه انسانی» داشته باشند.
دیدبان حقوقبشر در سال ۱۴۰۱ شمار افراد دارای معلولیت در افغانستان را بیش از ۴.۴ میلیون نفر اعلام کرد.
دههها جنگ در افغانستان موجب معلولیت دهها هزار نفر شده است. سازمان ملل میگوید افراد دارای معلولیت در افغانستان با تبعیض، محدودیت دسترسی به خدمات و عدم تضمین حقوق اساسی شان مواجهاند.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز پیشتر اعلام کرد که فقر و بیکاری روز افزون در افغانستان تحت کنترول طالبان بیشترین آسیب را به افراد دارای معلولیت وارد کرده است.
در پی ارجاع پرونده افغانستان به دادگاه کیفری بینالمللی، کریم خان، دادستان ارشد این دادگاه اعلام کرد که بهزودی احکام بازداشت برای مقامات طالبان را درخواست خواهد کرد.
او گفت تحقیقات درباره نقض حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان در افغانستان ادامه دارد.
بیستوسومین نشست مجمع کشورهای عضو دیوان کیفری بینالمللی امروز در شهر لاهه هالند آغاز شد. این نشست از ۲ تا ۷ دسامبر ۲۰۲۴ برنامهریزی شده است.
کریم خان روز دوشنبه در بیانیهای در این نشست گفت: «میتوانم تایید کنم که با تلاشهای عالی تیمی که بهطور پیوسته روی این موضوع کار کردهاند، ما بهزودی درخواستهای صدور حکم بازداشت را در پرونده وضعیت افغانستان اعلام خواهیم کرد.»
او درباره جزئیات این حکم توضیحی ارایه نکرد.
هفته گذشته، کشورهای چیلی، کاستاریکا، اسپانیا، فرانسه، لوکزامبورگ و مکسیکو پرونده افغانستان، بهویژه نقض حقوق زنان در این کشور را به دیوان کیفری بینالمللی ارجاع دادند. دیوان کیفری بینالمللی نیز تایید کرد که این پرونده را دریافت کرده است.
دیوان کیفری بینالمللی اخیراً حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و دیکتاتور میانمار را صادر کرد.
پیشبینی میشود که این دیوان همچنین حکم بازداشت برخی از رهبران طالبان را نیز صادر کند که در «خشونت سیستماتیک» علیه زنان و «آپارتاید جنسیتی حاکم در افغانستان» دست دارند.
حکم دادگاه به چه معناست؟
فواد پویا، پژوهشگر حقوق بینالملل در دانشگاه پیتسبورگ امریکا، به افغانستان اینترنشنال گفت که با ارجاع پرونده افغانستان از سوی شش عضو دیوان کیفری بینالمللی، تحقیقات این دادگاه درباره افغانستان با جدیت دوباره آغاز شده است.
به گفته او، تحقیقات جدید ادامه تحقیقات پیشین دادگاه است که برای نخستین بار در مارچ ۲۰۲۰ آغاز شد. وی افزود که تحقیقات جدید از پرونده قبلی حمایت کرده و آن را گسترش میدهد.
این پژوهشگر حقوق بینالملل همچنین تصریح کرد: «حکم بازداشت نه تنها متوجه طالبان است، بلکه اعضای پیشین حکومت جمهوری افغانستان نیز ممکن است تحت تعقیب قرار گیرند.»
او گفت که ارجاع پرونده از سوی کشورهای مختلف فشار مضاعفی بر دیوان کیفری بینالمللی وارد میکند تا هرچه سریعتر به تصمیمگیری و اعلام آن بپردازد.
کریم خان تاکید کرد که دفتر او تحقیقات مستقل، بیطرفانه و قوی درباره وضعیت افغانستان انجام داده است. این تحقیقات اتهامات مربوط به تبعیض و آزار سیستماتیک علیه زنان و دختران را نیز شامل میشود.
در بیانیه دفتر دادستان آمده است که این تحقیقات نشاندهنده تعهد دیوان کیفری بینالمللی برای پیگیری و پاسخگویی در قبال جنایت علیه بشریت و آزار و اذیت جنسیتی است. دیوان کیفری بینالمللی همچنین از عزم کشورهای عضو برای توجه به این جنایات و حمایت از تحقیقات جاری استقبال کرده است.
طالبان پیش از این به ارجاع پرونده نقض حقوق بشر این گروه به دادگاه لاهه واکنشی نشان نداده است. این گروه به تازگی با ممنوع کردن تحصیل دختران در انستیتوت تعلیمات طبی ممنوعیت و تبعیض علیه زنان افغان را تشدید کرده است.