خلیلالرحمان حقانی روز چهارشنبه، ۱۱ دسامبر در یک حمله انتحاری در داخل وزارت مهاجرین طالبان کشته شد. داعش مسئولیت ترور حقانی را بر عهده گرفت. اما، از همان آغاز گمانهزنیهایی درباره دست داشتن جناح قندهاری طالبان در ترور حقانی وجود داشته است.
خانواده حقانی دست داشتن افرادی در گروه طالبان در ترور خلیل حقانی را رد کرده است. اعضای این خانواده بر وحدت طالبان و اطاعت خانواده حقانی از هبتالله آخندزاده پافشاری کردند. اظهارات آنها برای رد شایعه اختلافات یا دست داشتن افراد نزدیک به هبتالله در این ترور، ابراز شد.
مایکل سمپل، معاون پیشین فرستاده اتحادیه اروپا برای افغانستان روز دوشنبه به برنامه دیدگاه افغانستان اینترنشنال گفت که هبتالله بهطور خاص از تماسهای شبکه حقانی با گروههای مخالف طالبان و قدرتهای خارجی نگران است.
او افزود: «خلیل حقانی در مقایسه با دیگر مقامات طالبان در این زمینه فعالتر بود، زیرا او شخصیتی سیاسی و اجتماعی داشت.»
سمپل گفت که خلیل حقانی با جبهه مخالف طالبان و برخی قدرتهای خارجی ارتباط داشت. به گفته او، هرچند شبکه حقانی، بهویژه سراجالدین حقانی، تلاش کردهاند رهبر طالبان را قانع کنند که همسو و متحد اند، اما هبتالله نسبت به آنها شک و تردید دارد.
او تاکید کرد که خلیل حقانی با اشاره سراجالدین تماسهایی داشت که از دید ملا هبتالله «غیرمشروع» به نظر میرسید.
سپمل یادآور شد که خلیل حقانی نخستین وزیر مهاجرین طالبان نیست که کشته شده است. در دوره اول حاکمیت طالبان نیز ملا عبدالرقیب، وزیر مهاجرین، به دلیل تماسهای خارجی کشته شد.
این دیپلومات سابق گفت که احتمال دارد انتحارکننده در گذشته عضو داعش بوده باشد، اما او با حمایت جناح قندهار موفق به ترور حقانی شد.
سمپل تصریح کرد که از دست دادن خلیل حقانی ضربهای جدی به شبکه حقانی وارد کرده است. او توضیح داد که خلیل حقانی از بازماندگان جلالالدین حقانی بود که نقش عمدهای در دیپلوماسی این شبکه داشت.
وی همچنین به نقش انس حقانی اشاره کرد و گفت که او پس از آزادی از زندان در عرصه دیپلوماسی فعال شده، اما بهدلیل تفاوتهای نسلی، هرگز اعتبار و جایگاه خلیل حقانی را نداشته است.
سمپل بر این باور است که شبکه حقانی درگیر یک «مسابقه سرنوشتساز» در درون طالبان است. او گفت: «شبکه حقانی تلاش میکند طالبان ناراضی را به خود جذب کند، اما بسیاری از این افراد با تردید به توانایی سراجالدین حقانی نگاه میکنند؛ چراکه وقتی او نمیتواند امنیت نزدیکان خود را تامین کند، چگونه میتواند از دیگران در برابر جناح قندهاری محافظت کند.»
این دیپلومات پیشین اروپایی افزود که شبکه حقانی مجبور است به اقدامات جناح قندهار واکنش نشان دهد، در غیر این صورت بیشتر تضعیف خواهد شد. بااینحال، سمپل معتقد است که شبکه حقانی میداند که رویارویی مستقیم و اعلامشده با جناح قندهار به سود آنها تمام نخواهد شد.
به گفته سمپل، سراجالدین حقانی تلاش کرده است که بهعنوان یک بغاوتگر در میان طالبان شناخته نشود، اما انتقادهایش نشان داده که او از جمله کسانی نیست که فقط «بله» بگویند.
او در پایان گفت: «حفظ وحدت در صفوف طالبان بسیار دشوار شده است. در نهایت، جناحهای مختلف طالبان برای انحصار قدرت به جان یکدیگر خواهند افتاد.»
