خان عبدالغفار خان، از رهبران پشتونتبار جنش استقلالطلب هند در برابر استعمار بریتانیا، ۳۷ سال پیش در ۲۰ جنوری ۱۹۸۸ درگذشت. حزب کنگره ملی هند که خان یکی از اعضای آن بود، پیامی برای گرامیداشت از این رهبر استقلالطلب و خشونتپرهیز منتشر کرد.
حزب کنگره ملی هند در پیامی در شبکه اکس، «تعهد تزلزلناپذیر» آقای خان برای پرهیز از خشونت و ایجاد اتحاد میان مسلمانان و هندوها را «چراغ راهنای همگان» توصیف کرد.
خان عبدالغفار خان یکی از اعضای کلیدی جنبش استقلالطلب شبهقاره هند در برابر استعمار بریتانیا بود که توسط مهاتما گاندی و برخی از چهرهای دیگر رهبری میشد.
آقای خان که به عنوان یکی از دوستان نزدیک گاندی شناخته میشود، همسو با او به فعالیتهای مدنی بدون خشونت معتقد بود. او از همین رو در هند لقب «گاندی سرحد» را به دست آورده است؛ در هند تحت استعمار بریتاینا مناطق شمال غربی این شبهقاره که با افغانستان هممرز بود، به نام «سرحد» یاد میشد.
خان عبدالغفار خان که در میان پشتونهای دو سوی مرز به پاچا خان هم معروف است، عضو مجلس موسسان و سالها عضو کمیته اجرایی حزب کنگره ملی هند بود.
مالیکارجون کارگ، رئيس حزب کنگره ملی هند هم در پیام جداگانهای نوشته است: «تعهد راسخ خان عبدالغفار خان به مبارزه بدون خشونت و اتحاد، همچنان الهامبخش میلیونها نفر در سراسر هند و جنوب آسیا است و ما را به یاد اصول مشترک انسانیت میاندازد.»
خان عبدالغفار خان چگونه گاندی سرحد شد؟
پاچا خان ابتدا برای ترویج آموزش در میان جوامع پشتون در مناطق شمال غربی هند بریتانیا (خیبرپختونخوای امروزی) و ختم جنگ و خونریزی در میان پشتونها جنبش «خدایی خدمتگار» را راهاندازی کرد.
فعالیت این جنبش روز به روز گسترش یافت و به یکی از جنبشهای جدی ضد استعماری علیه حکومت هند بریتانیا در شمال غربی این کشور تبدیل شد.
هند بریتانیا عبدالغفار خان را تبعید و شروع به دستگیری اعضای این حزب کرد. خان در آن زمان همگام با احزاب آل اندیا مسلم لیگ به رهبری محمد علی جناح و کنگره ملی هند به رهبری جواهر لعل نهرو و مهاتما گاندی، به مبارزه علیه سلطه بریتانیا پرداخت و تا زمان استقلال شبهقاره هند و تقسیم آن به هند و پاکستان، در هند امروزی باقی ماند.
پاچا خان را به دلیل ایفای نقش جدی در جنبش عدم خشونت و نسبت او به مناطق سرحدی هند بریتانیا، به نام «گاندی سرحد» نیز شناخته میشود.
او پس از استقلال به خبرپختونخوا برگشت و برای استقلال پشتونستان تلاش کرد. او در نهایت در سن ۹۷ سالگی در شهر پشاور پاکستان درگذشت و جنازهاش در شهر جلالآباد ننگرهار در شرق افغانستان به خاک سپرده شد.
در حالیکه بسیاری از کشورهای اروپایی نسبت به تغییرات احتمالی در سیاستهای امریکا نگران هستند، روسیه از آمادگی برای همکاری با حکومت جدید امریکا سخن زد.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، با اشاره به مراسم تحلیف ترامپ به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده، بر اهمیت ادامه همکاریهای سیاسی نزدیک و اتحادهای مشترک با ایالات متحده تاکید کرد. او افزود که روابط دو سوی آتلانتیک برای آلمان و اروپا اهمیت فوقالعادهای دارند.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا به نمایندگی از کشورش به ترامپ تبریک گفت و ابراز داشت: «روابط ویژه بین بریتانیا و ایالات متحده برای سالهای آینده همچنان شکوفا خواهد ماند.»
جستین ترودو، نخستوزیر کانادا، ضمن تبریکی به ترامپ گفت: «کانادا و ایالات متحده موفقترین همکاری اقتصادی جهان را دارند. ما فرصتی داریم تا دوباره با هم همکاری کنیم و شغل و رفاه بیشتری برای کشورهایمان ایجاد کنیم.»
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در روز تحلیف ترامپ به تغییرات مورد انتظار در سیاست خارجی واشنگتن، بهویژه در مورد جنگ در اوکراین اشاره کرد و گفت که این یک «فرصت برای بیدار شدن استراتژیک اروپا» است.
او پرسید: «اگر همپیمان امریکاییمان کشتیهای جنگی خود را از دریای مدیترانه خارج کند، فردا در اروپا چه خواهیم کرد؟ اگر هواپیماهای جنگی خود را از اقیانوس اطلس به اقیانوس آرام بفرستد؟»
ترامپ از کمک مالی نامحدود امریکا به اوکراین انتقاد کرده و وعده داده که این درگیری را به سرعت به پایان برساند. او همچنین روشن کرده است که میخواهد بیشتر بار جنگ اوکراین را بر دوش اروپا بگذارد.
با این حال، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در شبکه اجتماعی اکس پیام تبریکی برای دونالد ترامپ ارسال کرد. او نوشت که منتظر همکاری فعال و مفید با ترامپ است، اما اوکراین نگران است که ایالات متحده کمکهایش را به این کشور قطع کند.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز پیروزی ترامپ را تبریک گفت و از «تمایل ترامپ به احیای روابط با روسیه» استقبال کرد.
پوتین در نشستی در مسکو اعلام کرد که برای گفتوگو با حکومت جدید ایالات متحده درباره پایان دادن به جنگ در اوکراین، بر اساس «برابری و احترام متقابل» آمادگی دارد.
نرندرا مودی، نخستوزیر هند، ضمن تبریکی به ترامپ گفت: «من مشتاقانه منتظر همکاری نزدیک دوباره با شما هستم تا به نفع هر دو کشورمان عمل کنیم و آیندهای بهتر برای جهان بسازیم.»
شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان نیز برگشت ترامپ به کاخ سفید را تبریک گفت. او در پیامی در اکس نوشت که پاکستان و ایالات متحده سالها در مسایل منطقهای و جهانی همکاری داشتهاند و در ادامه نیز به این همکاری ادامه خواهند داد.
اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، و آنتونیو کوستا، رئیس شورای اتحادیه اروپا، از طریق شبکه اجتماعی اکس آغاز به کار دونالد ترامپ را به عنوان رئیسجمهور جدید امریکا تبریک گفتند.
مارک روته، دبیرکل ناتو، در شبکه ایکس اعلام کرد که با روی کار آمدن دونالد ترامپ، انتظار میرود ائتلاف ناتو بودجه دفاعی خود را افزایش دهد و تولید تسلیحات را بیشتر کند.
معاون اجرایی رئیس کمیسیون اروپا برای اقتصاد کارآمد نیز تاکید کرد که اروپا و امریکا متحدان استراتژیک هستند و افزود: «ما باید رابطه تجاری اتحادیه اروپا و ایالات متحده را حفظ کنیم.»
معاون رئیسجمهور چین نیز اعلام کرد که کشورش آماده همکاری با حکومت جدید ایالات متحده برای گسترش پایدار روابط دو کشور است.
