رئیسجمهور امریکا، با امضای یک فرمان اجرایی، تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای سفر علیه مقامات دادگاه کیفری بینالمللی اعمال کرد. دونالد ترامپ این دادگاه را به «اقدامات نامشروع» علیه امریکا و اسرائیل متهم کرد.
دادگاه کیفری بینالمللی در ماه نوامبر ۲۰۲۴ حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و شماری از رهبران حماس را به اتهام جنایات جنگی در غزه صادر کرد.
رئیسجمهور امریکا اعلام کرد که حکم این دادگاه «سوءاستفاده از قدرت» بوده و میتواند امنیت شهروندان امریکایی را به خطر بیندازد.
دادگاه کیفری بینالمللی فرمان اجرایی دونالد ترامپ را محکوم کرد. این دادگاه روز جمعه ۱۹ دلو در بیانیهای گفت که از کارکنان خود حمایت کرده و متعهد است که به اجرای عدالت و کمک به میلیونها قربانی جنایات در سراسر جهان ادامه دهد.
این دیوان از ۱۲۵ کشور عضو، جامعه مدنی و همه ملتهای جهان خواست که برای عدالت و حقوق اساسی بشر متحد شوند.
یک مقام کاخ سفید گفته که فرمان جدید ترامپ، تحریمهای مالی و ویزا را برای افراد و اعضای خانواده کسانی وضع میکند که در تحقیقات دادگاه بینالمللی کیفری علیه شهروندان امریکا یا متحدان آن کمک میکنند.
نتانیاهو از تصمیم ترامپ استقبال کرده و آن را دفاع از اسرائیل در برابر «جنگ حقوقی» دانست.
نهادهای حقوق بشری، از جمله عفو بینالملل، این اقدام را محکوم کرده و آن را تضعیف عدالت بینالمللی دانستند.
پس از امضای این فرمان توسط ترامپ اگنس کالامار، دبیرکل سازمان عفو بینالملل، اظهار داشت که این فرمان «این پیام را میرساند که اسرائیل فراتر از قانون است و اصول جهانی عدالت بینالمللی برای آن اعمال نمیشود.»
منتقدان امریکایی ترامپ نیز هشدار دادند که این تحریمها، دسترسی قربانیان جنایات جنگی به عدالت را دشوارتر خواهد کرد.
چارلی هوگل، وکیل ارشد پروژهٔ امنیت ملی اتحادیه آزادیهای مدنی امریکا (ACLU)، در این باره گفت: «قربانیان نقض حقوق بشر در سراسر جهان زمانی به دادگاه کیفری بینالمللی مراجعه میکنند که هیچ گزینهٔ دیگری ندارند و فرمان اجرایی رئیسجمهور ترامپ یافتن عدالت را برای آنها دشوارتر خواهد کرد.»
ترامپ در دور اول حکومتش نیز دادستان وقت این دادگاه را در قضیه افغانستان تحریم کرده بود.
در طول دور اول حکومت ترامپ در سال ۲۰۲۰، واشنگتن تحریمهایی را علیه فاتو بنسودا، دادستان وقت دادگاه و یکی از دستیاران ارشد او به دلیل تحقیقات دیوان بینالمللی کیفری در مورد جنایات جنگی سربازان امریکایی در افغانستان اعمال کرد.
بر اساس این گزارش، این آژانس اصلی کمکهای بشردوستانه واشنگتن از زمان به قدرت رسیدن رئیسجمهور جمهوریخواه، یکی از اهداف برنامه کوچکسازی دولت است که ایلان ماسک، متحد نزدیک ترامپ، آن را هدایت میکند.
چهار منبع آشنا با طرح به رویترز گفتهاند از این ۲۹۴ کارمندی که مجاز به حفظ شغل خود خواهند بود، ۱۲ نفر در دفتر افریقا و ۸ نفر در دفتر آسیا هستند.
جی. برایان اتوود، که بیش از شش سال به عنوان رئیس این آژانس کار کرده است به رویترز گفت «این تصمیم بیانصافانه است» و ادامه داد اخراج دسته جمعی کارکنان در واقع آژانسی را که به نجات جان دهها میلیون نفر در سراسر جهان کمک کرده، نابود خواهد کرد.
اتوود که اکنون عضو ارشد موسسه واتسون در دانشگاه براون است با اشاره به بحرانهای انسانی در نقاط مختلف دنیا که آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده به آنها خدمترسانی میکرد گفت «بسیاری از افراد وابسته به این برنامه زنده نخواهند ماند.»
اتهامهای نادرست؛ گام نخست برای شروع پروسه کوچکسازی
رویترز نوشته ترامپ و ایلان ماسک پیشتر به کارکنان این آژانس اتهامات نادرستی مبنی بر خلافکار بودن وارد کردهاند، همه کارکنان این آژانس به مرخصی اجباری فرستاده میشوند، صدها پیمانکار داخلی اخراج شدهاند و برنامههای حیاتی این آژانس در سراسر جهان به حالت تعلیق درآمدهاند.
مقامات دولت ترامپ سهشنبه اعلام کردند تمامی کارکنان استخدامی این آژانس در سطح جهان به مرخصی اداری فرستاده خواهند شد و هزاران نفر از کارکنانی که در خارج از کشور مشغول به کار هستند، به امریکا احضار خواهند شد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه، هم اعلام کرده دولت در حال شناسایی و تعیین برنامههایی است که فعالیت آنها باید از سر گرفته شود. فرمان اجرایی توقف کلیه برنامههای این آژانس، تلاشهای جهانی برای جلوگیری از گسترش بیماری، جلوگیری از قحطی و کاهش فقر را به خطر انداختهاند.
شرکای اجرایی آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده هم به دلیل دستورات توقف کار صادر شده از وزارت خارجه با مشکلات مالی روبرو شدهاند.
ادغام آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده با وزارت خارجه
به گزارش رویترز، این بازسازی و ادغام، زندگی هزاران نفر از کارکنان این آژانس و خانوادههایشان را به هم خواهد زد.
هدف دولت، ادغام این آژانس امدادی با وزارت خارجه به رهبری روبیو است، که ترامپ او را به عنوان مدیر موقت آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده هم منصوب کرده است.
با این حال، مشخص نیست این ادغام بدون رای موافق کانگرس امکانپذیر باشد، چرا که تاسیس آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده و تامین مالی آن، مبنای قانونی دارد که هنوز لغو نشدهاند و تنها کانگرس اجازه لغو آنها را دارد.
بنا بر اعلام سرویس تحقیقات کانگرس، آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده بیش از ده هزار نفر را در سراسر جهان در استخدام دارد که دو سوم آنها خارج از ایالات متحده فعالیت میکنند. این آژانس در سال مالی ۲۰۲۳، که جدیدترین سالی است که دادههای کاملی از آن موجود است، بیش از ۴۰ میلیارد دالر گردش مالی داشته است.
شروع پروسه اخراج و مرخصی اداری
منابع آشنا با رویدادهای داخل آژانس، پنجشنبه به رویترز گفتند که برخی از کارکنان، اخطارهای اخراج را دریافت کردهاند.
وبسایت آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده هم اعلام کرد که از نیمهشب روز جمعه، ۷ فبروری، «به استثنای معدودی از کارکنان مسئول در ماموریتهای حیاتی و خاص، همه نیروهای استخدامی این آژانس در سطح جهان به مرخصی اداری فرستاده خواهند شد.»
بر اساس بیانیه منتشر شده در این وبسایت، کارکنان ضروری که انتظار میرود کار خود را ادامه دهند، تا ساعت ۳ بعدازظهر پنجشنبه از طریق ایمیل مطلع خواهند شد.
آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده در سال ۲۰۲۳، به حدود ۱۳۰ کشور کمک رسانی کرد که بسیاری از آنها بهدلیل درگیریها دچار تخریب و فقر عمیق شده بودند.
بنا بر گزارش سرویس تحقیقات کانگرس، بیشترین دریافتکنندگان کمک این آژانس در سال ۲۰۲۳، شامل اوکراین و به دنبال آن اتیوپی، اردن، جمهوری دموکراتیک کنگو، سومالی، یمن و افغانستان بودند.
