آلمان میگوید پرواز اخراج پناهجویان به افغانستان قبل از انتخابات «غیرمحتمل» است
حکومت فدرال آلمان اعلام کرد که اخراج پناهجویان افغان به کشورشان به دلیل «توافق دشوار با طالبان» قبل از برگزاری انتخابات سراسری پارلمانی در ۲۳ فبروری «غیرمحتمل» است. سخنگوی حکومت آلمان روز جمعه گفت برلین برای برنامهریزی در این زمینه تلاش میکند.
استفن هبستریت، سخنگوی حکومت آلمان، روز جمعه، ۲۶ دلو، در برلین گفت که نمیتواند «امیدهای بیش از حد» ایجاد کند که چنین پروازی تا ۲۳ فبروری انجام شود، اما تاکید کرد که آلمان همچنان روی آمادهسازی این موضوع کار میکند.
او گفت که آلمان هیچ نمایندگی دیپلوماتیکی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان ندارد. سخنگوی دولت فدرال افزود: «با توجه به شرایط ویژه، این موضوع چندان آسان نیست.»
استفن هبستریت همچنین گفت که برلین در حال گفتوگو با شرکای بینالمللی خود در این زمینه است، اما نمیتواند دقیقاً مشخص کند که روند اخراج به افغانستان با چه سرعتی پیش خواهد رفت.
یک مقام وزارت خارجه آلمان نیز گفت: «چنین اقداماتی را نمیتوان از پیش اعلام کرد یا درباره زمان آنها گمانهزنی کرد، زیرا ممکن است اجرای آنها را به خطر بیندازد و افراد مورد نظر را از قبل آگاه سازد.»
این سخنگو تاکید کرد که آلمان در تلاش است تا امکان اخراجهای بیشتر به افغانستان را فراهم کند.
به گزارش رسانههای آلمانی، برلین برای نخستین بار پس از حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان، در آگست ۲۰۲۴ اقدام به اخراج پناهجویان به این کشور کرده است. در آن زمان، ۲۸ افغان که از سوی آلمان مجرم شناخته شده بودند، به افغانستان بازگردانده شدند.
با این حال، پس از حمله اخیر یک پناهجوی افغان در مونشن (مونیخ)، نانسی فایزر، وزیر داخله آلمان، اعلام کرد که اخراج افغانها به افغانستان ادامه خواهد داشت. پس از این حمله، درخواستها برای اخراج پناهجویان افغان بار دیگر شدت گرفته است.
مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید طالبان با منع پخش برنامههای سیاسی و اقتصادی رسانهها «اندک صدای منتقد باقیمانده» را سرکوب کرده است.
این مرکز از دستور جدید طالبان ابراز نگرانی کرد و آن را اقدامی در راستای تکصدایی ساختن رسانهها خواند.
مرکز خبرنگاران افغانستان جمعه، ۲۶ دلو در بیانیهای نوشت که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به رسانههای داخلی دستور داده است تا از تولید و نشر برنامههای سیاسی و اقتصادی خودداری کنند. این مرکز گفت طبق این دستور رسانهها اجازه دارند در زمینههای سیاسی و اقتصادی صرف با سخنگویان ادارات طالبان گفتوگو کنند.
پیش از این افغانستان اینترنشنال پنجشنبه، ۲۵ دلو به نقل از منابع خود گزارش داد که طالبان پخش برنامههای سیاسی رسانهها را متوقف کرده است. طالبان در این دستور به رسانهها ابلاغ کرده که نشر برنامههای سیاسی را «تا اطلاع ثانوی» متوقف کنند.
مرکز خبرنگاران افغانستان نوشت که طالبان در حدود سهونیم سال تسلط بر کشور ۲۳ دستور کار مرتبط به فعالیت رسانهای ار صادر کرده که محدودیتای زیادیرا برای خبرنگاران و رسانهها خلق کرده است.
این مرکز میگوید که وزارت فرهنگ طالبان پیش از این نیز نشر برنامههای زنده تلویزیونهای داخلی را منع کرده بود. مرکز خبرنگاران افغانستان همچنان طرح جدید طالبان برای جلوگیری از نشر برنامههای سیاسی و اقتصادی را «ادامه سیاست سرکوب» رسانههای آزاد خوانده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان میافزاید که وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان این دستور را در پی نارضایتی از اجرای کامل دستور العملهای قبلی خود توسط رسانهها، صادر کرده است.
این اقدام طالبان در حالی انجام میشود که از زمان بازگشت این گروه به قدرت، محدودیتهای گستردهای بر رسانهها و آزادی بیان در افغانستان اعمال شده است. بسته شدن رسانهها، بازداشت خبرنگاران و سانسور شدید گزارشها، از جمله سیاستهای رسانهای طالبان در بیش از سه سال گذشته بوده است.
یک نامه رسمی افشا شده از وزارت خارجه طالبان نشان میدهد که این گروه از دولت پاکستان خواسته حقالعبور سه ساله نیروهای هوایی خود را در حریم هوایی افغانستان فورا بپردازد.
بر اساس این نامه، طالبان از دولت پاکستان در ازای ۶۲ پرواز ۴۳ هزار و ۴۰۰ دالر خواسته است.
بر اساس مدارک افشا شده از اداره طالبان، وزارت خارجه این گروه در سوم ماه قوس ۱۴۰۳ طی نامهای از سفارت خود در اسلامآباد خواسته است تا درباره پرداخت حقالعبور پروازهای نیروهای هوایی پاکستان با نهادهای مسئول این کشور گفتوگو کند. این وزارت اطلاعات پروازهای نیروهای هوایی پاکستان در حریم هوایی افغانستان را از اسد سال ۱۴۰۰ تا ۶ میزان ۱۴۰۳ را فهرست کرده است.
وزارت خارجه طالبان بر اساس معلومات وزارت ترانسپورت و هوانوردی خود در ازای هر پرواز نیروهای هوایی پاکستان در حریم هوایی افغانستان ۷۰۰ دالر حقالعبور تقاضا کرده است.
بر اساس این مدارک سفارت طالبان در اسلامآباد طی مکتوبی از نیروی هوایی پاکستان خواسته است تا حقالعبور سه ساله بابت پروازهایش در حریم هوایی افغانستان را بپردازد. پاسخ پاکستان به این نامه سفارت طالبان، اما روشن نیست.
بربنیاد گزارشها، طالبان تاکنون بر حریم هوایی افغانستان کنترول کامل ندارند. سیستم کنترول حریم هوایی با سقوط دولت قبلی غیرفعال مانده است.
وزارت خارجه طالبان پرداخت تعرفه پروازهای سه ساله نیروهای هوایی پاکستان را در حالی تقاضا کرده است که اصولا باید این تسویه حساب سالانه بین کشورها انجام شود. وزارت خارجه طالبان دلیل تاخیر سه ساله در این تصویه حساب را در نامههای رسمی خود توضیح نداده است.
پیش از این افغانستان اینترنشنال بر اساس مدارک رسمی افشا شده طالبان گزارش داد که وزارت خارجه این گروه در نامهای گفته است که هواپیماهای بیسرنشین پاکستان در طول یک هفته، از ۱۴ الی ۲۱ جدی ۱۴۰۳، دستکم ۱۱ بار حریم هوایی افغانستان را نقض کردند.این وزارت گفته پهپادهای تجسسی پاکستان در آسمان هلمند، قندهار، ننگرهار و پکتیکا گشت زدند.
با این حال، مشخص نیست که طالبان در چه حدی بر حریم هوایی افغانستان کنترول دارد. یک مقام وزارت دفاع طالبان قبلا گفته بود تلاش دارند به کمک روسیه به حریم هوایی افغانستان کنترول حاصل کنند. این مقام طالبان پس از این اظهارات از وزارت دفاع طالبان برکنار شد.
امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در سخنانی در یک مدرسه دینی، به طور تلویحی از تمرکز قدرت توسط رهبر این گروه انتقاد کرد و بر ضرورت همگرایی داخلی تأکید کرد.
اخیرا عباس استانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه طالبان به دلیل انتقاد از رهبر این گروه مجبور به فرار از افغانستان شد.
وزیر خارجه طالبان بدون اشاره به فرار استانکزی و نام بردن از هبتالله آخندزاده، گفت: «تو باید همه را در کنار خودت جمع کنی و هیچکس نباید از تو ناراحت شود. هیچکس نباید از پیش تو فرار کند. چرا باید کسی فرار کند؟ کسی که از خودت هست، چرا باید فرار کند.»
در این اواخر، برخی از اعضای طالبان به دلایل مختلف از تصمیمات هبتالله آخندزه ابراز نارضایتی کردند.
امیرخان متقی در سخنانش با اشاره به اهمیت حفظ همبستگی درونگروهی گفت: «کسی که علم دارد، تجربه دارد، نظام را میشناسد و دنیا را دیده، چرا باید فرار کند؟ باید او را از خودت بدانی و بسازی.»
او همچنین به برابری در میان اعضای طالبان اشاره کرد و گفت نباید کسی خود را برتر از دیگران بداند. اظهارات متقی در حالی مطرح میشود که گزارشهای زیادی از وجود اختلافات جدی میان جناحهای مختلف طالبان، بهویژه میان رهبران نظامی و حلقه نزدیک به هبتالله آخندزاده، حکایت دارد.
محمدنبی عمری، معین وزارت داخله طالبان اخیرا به دلیل بسته بودند مکاتب دخترانه گریست. در ویدئویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، دیده میشد که آقای عمری در جریان سخنرانی درباره مکاتب بسته دخترانه اشک میریزد.
در هفتههای گذشته عباس استانکزی از محرومیت آموزش زنان و دختران توسط این گروه به شدت انتقاد کرد و گفت طالبان بر میلیونها نفر به ویژه زنان بیعدالتی میکند. او ممنوعیت آموزش زنان را غیرشرعی خواند.
استانکزی پس از انتقاد از هبتالله آخنده به امارات متحده عربی فرار کرد. رهبر طالبان دستور بازداشت او را صادر کرده بود اما او به کمک شماری از مقامات طالبان موفق شد از کابل به دبی برود.
او پس از فرار از کابل در یک فایل صوتی از اعضای طالبان خواست که از پرستش رهبر خود خودداری کنند و مقامات این گروه را به پیروی نکردن از دستورات خلاف شریعت تشویق کرد.
استانکزی تنها عضو ناراضی طالبان نیست که از افغانستان فرار کرده است. پس از تسلط طالبان بر افغانستان هزاران نفر از جمله نخبگان کشور و استادان دانشگاه و هزاران تن از کارمندان با تجربه حکومت به دلیل ترس از انتقام طالبان کشور را ترک کردند.
سازمان استخبارات پاکستان از بازداشت سه عضو ارشد داعش خراسان خبر داد. این سازمان گفته عادل پنجشیری از افغانستان، ابو منذر از تاجیکستان و کاکا یونس از اوزبیکستان در جذب نیرو، تأمین مالی و تسهیل سفر جنگجویان و حملات انتحاری دست داشتند.
پاکستان در مورد زمان و محل بازداشت اعضای داعش جزئیاتی نداده است.
پیش از این شورای امنیت سازمان ملل گزارش داده بود که عادل پنجشیری، شهروند افغانستان، ابو منذر، شهروند تاجیکستان، و کاکا یونس، شهروند اوزبیکستان، هستند و در سازماندهی حملاتی از جمله در کرمان ایران و مسکو دست داشتهاند.
عادل پنجشیری کیست؟
پس از حمله خونین در دانشگاه کابل در عقرب ۱۳۹۹ نام عارف عادل سر زبانها افتاد. در این حمله نزدیک به ۲۰ نفر کشته شدند و مسئولیت آن را گروه داعش به عهده گرفت. قربانیان این حادثه دانشجویان دانشگاه کابل بودند. به دنبال این رویداد، امرالله صالح، معاون رئیسجمهور پیشین افغانستان اعلام کرد که حمله بر دانشگاه کابل کار «طالبان داعشی» بوده و عارف عادل، یکی از طراحان این حمله بازداشت شده است. آقای صالح در آن زمان اعلام کرد که عادل «دانشکده شرعیات را تا صنف سوم خوانده است و بعدا توسط ثناء الله، عضو سابقهدار شبکه حقانی جذب و سپس، این جنایت را انجام داده است».
پس از انفجارهای مرگبار در کرمان ایران، وزارت اطلاعات ایران در جدی ۱۴۰۲ اعلام کرد که عارف عادل، معروف به عادل پنجشیری عامل حمله به دانشگاه کابل در سال ۱۳۹۹، در حملات کرمان نقش داشته است. این وزارت تأیید کرد که عادل پنجشیری، وارد منطقهای در غرب تهران شده و تحت تعقیب است. حکومت ایران گفته بود عادل پنجشیری که در دولت پیشین افغانستان به اعدام محکوم شده بود، پس از تسلط طالبان بر کابل در اسد ۱۴۰۰ از زندان بگرام آزاد شد.
وزارت اطلاعات ایران همچنین، با انتشار تصاویری از عادل، از شهروندان ایرانی خواسته بود برای بازداشت او همکاری کنند.
در دوران حکومت اشرف غنی، عادل پنجشیری در بازداشت نیروهای امنیتی افغانستان بود، اما پس از سقوط کابل در اسد ۱۴۰۰ و باز شدن دروازههای زندانها توسط طالبان، از زندان بگرام فرار کرد. احمدضیا سراج، رئیس سابق امنیت ملی افغانستان، به افغانستان اینترنشنال گفته بود که او طراح چندین حمله در افغانستان بوده و با شبکه حقانی ارتباط داشته است. به گفته سراج، محمد عارف عادل مشهور به عادل پنجشیری در حمله سال ۱۳۹۹ بر دانشگاه کابل، حمله راکتی به ارگ ریاستجمهوری و چندین حمله دیگر نقش داشته است. او در عقرب ۱۳۹۹ توسط امنیت ملی افغانستان بازداشت و به زندان بگرام منتقل شده بود. پس از فرار از زندان، او به ایران رفت.
دادگاه عالی حکومت پیشین افغانستان عارف عادل را به اعدام محکوم کرده بود
ابومنذر کیست؟
پیشتر، شورای امنیت سازمان ملل در گزارشی اعلام کرده بود که ابو منذر، معروف به طارق تاجیکی با نام مستعار عبدالله، شهروند تاجیکستان و یکی از اعضای کلیدی شاخه عملیات خارجی داعش و طراح اصلی حمله کرمان است که همچنان در افغانستان مخفی شده است. حکومت پاکستان اعلام کرده است که ابومنذر هم در بین بازداشتشدگان قرار دارد.
ابو منذر، معروف به طارق تاجیکی
کاکا یونس کیست؟
اطلاعات موجود دربارهٔ کاکا یونس، عضو اوزبیکستانی گروه داعش شاخه خراسان محدود است. بر اساس گزارش اخیر شورای امنیت سازمان ملل، او به همراه عادل پنجشیری و ابو منذر در فعالیتهایی نظیر جذب نیرو، تسهیل سفر جنگجویان، و تأمین مالی حملات انتحاری، از جمله حملاتی در کرمان ایران و مسکو، نقش داشته است.
کاکا یونس، عضو اوزبیکستانی داعش خراسان
حکومت پاکستان اعلام کرده است که در پی بازداشت این افراد، داعش شاخه خراسان مجبور شده است استفاده از ارتباطات الکترونیکی را کاهش دهد و برای جلوگیری از شناسایی، از شبکهای از پیکهای انسانی برای انتقال پیامها و هماهنگی عملیات استفاده کند.
حکومت پاکستان گفته است که بازداشت این سه نفر، ضربهای جدی به شبکه عملیاتی داعش در منطقه حساب میشود، اما همچنان نگرانیهایی درباره ادامه فعالیتهای این گروه در افغانستان و مناطق دیگر وجود دارد.
بانک جهانی با انتشار گزارش جدید نسبت به بحران شدید امنیت غذایی در افغانستان هشدار داد. بر اساس این گزارش، حدود یکسوم جمعیت افغانستان، ۱۲.۶ میلیون نفر، با ناامنی غذایی روبهرو هستند و ۲.۹ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند.
بانک جهانی در این گزارش که روز جمعه ۲۶ دلو منتشر کرد در مورد بحران سیاسی در افغانستان اشارهای نکرده و بیثباتی اقتصادی، تغییرات اقلیمی و کاهش تولیدات زراعتی را از عوامل بحران اقتصادی عنوان کرده است. در این گزارش گفته شده است که بحران اقتصادی و فقر دسترسی مردم به نیازهای اساسی را دشوار ساخته است. در این گزارش گفته شده است که در حالی که جهان برای رسیدن به هدف «قحطی صفر» تا سال ۲۰۳۰ تلاش میکند، اما وضعیت افغانستان نشان میدهد این کشور در این مسیر با چالشهای جدی مواجه است.
بر اساس این گزارش، تغییرات اقلیمی یکی از عوامل کلیدی بحران غذایی در افغانستان است. در گزارش گفته شده افغانستان که اقتصاد آن تا حد زیادی به زراعت وابسته است، با سیلابها و خشکسالیهای مداوم روبهرو شده که چرخههای تولید زراعتی را مختل کرده و کشاورزان را با چالشهای جدی مواجه ساخته است. بانک جهانی در این گزارش گفته است که یک مطالعه جدید که اطلاعات ۱۵ سال گذشته را بررسی کرده، نشان میدهد که رخدادهای خشکسالی و سیلاب، احتمال بروز ناامنی غذایی را ۲۳.۴ درصد و بحران غذایی را ۵.۹ درصد افزایش میدهند. گفته شده است این بحرانها به سطحی از ناامنی غذایی اشاره دارند که معیشت مردم را در معرض آسیبهای غیرقابل جبران قرار میدهد.
پیشتر ملیندا گوود، رئیس بخش افغانستان بانک جهانی گفته بود: «اقتصاد افغانستان شکننده است، عمیقاً به حمایت بیرونی وابسته است و بخش خصوصی آن ضعیف است.»