خبرگزاری رویترز بر اساس یک گزارش و همچنین ردیابی کشتهشدگان در هفت گور مشکوک در سوریه خبر داد که بیش از هزار سوری در دوره بشار اسد در نتیجه اعدام، شکنجه یا بدرفتاری در بازداشتگاهی در یک میدان هوایی نظامی در حومه دمشق جان باختند.
رویترز پنجشنبه نوشت که به طور اختصاصی به گزارش مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه دست یافته است.
این مرکز گفته که محل گورها را بر اساس شهادت شاهدان عینی، تصاویر ماهوارهای و اسنادی که پس از سرنگونی حکومت اسد از فرودگاه نظامی المزه واقع در حومه دمشق به دست آمده، شناسایی کرده است.
برخی از گورها در محوطه فرودگاه و برخی دیگر در سراسر دمشق بودند.
رویترز نوشت که مستقلا این اسناد را بررسی نکرده و نتوانسته به طور مستقل وجود گورهای دستهجمعی را از طریق بررسی تصاویر ماهوارهای تایید کند.
اما رویترز در تصاویر بسیاری از مکانهایی که توسط این مرکز مشخص شده، نشانههایی از زمین دستکاریشده مشاهده کرده است.
دو تا از این مکانها، یکی در محوطه میدان هوایی المزه و دیگری در قبرستانی در نجها، نشانههای واضحی از قبرهای طولانی حفر شده در دورههایی مطابق با شهادت شاهدان عینی مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه را نشان میدهند.
شادی هارون، یکی از نویسندگان گزارش، گفت که او در میان زندانیان این زندان بوده است و طی چندین ماه در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ به دلیل سازماندهی اعتراضات در این زندان نگهداری میشد. او از بازجوییهای روزانه با شکنجههای جسمی و روانی خبر داد و گفت که مقامات سوریه قصد داشتند او را مجبور به اعترافهای بیاساس کنند.
او به رویترز گفت که در این زندان مرگ زندانیان به اشکال مختلف رخ داد. اگرچه زندانیان چیزی جز دیوار سلول یا اتاق بازجویی نمیدیدند، اما میتوانستند « هر چند روز یکبار تیراندازیهای گاهبهگاه و شلیکهای گلوله» را بشنوند.
همچنین گزارش شده که شکنجهگران جراحاتی را به زندانیان وارد کردند.
هارون در تشریح وضعیت اسفبار یکی از همسلولیهای خود گفت: «زخم کوچکی در پای یکی از بازداشتشدگان درمان نشد و به تدریج وضعیت او بدتر شد و مجبور شدند که کل پا را قطع کنند.»
او افزود که این زخم بر اثر شلاقی که در حین شکنجه خورد، ایجاد شده بود.
پیشتر، درهای زندانهای سوریه از جمله زندان نظامی صیدنایا که سازمان عفو بینالملل سرکوب بیرحمانه، شکنجههای وحشیانه و اعدامهای دستهجمعی را در آنجا مستندسازی کرده است، در ۱۸ قوس گشوده شد و شمار بسیاری از زندانیهای سیاسی و عقیدتی، پس از سالها بیخبری آزاد شدند.
پس از آن، گروه امداد داوطلبانه سوری معروف به کلاهسفیدها اعلام کرد مخالفان حاکم بر دمشق از طریق یک میانجی بینالمللی از سازمان ملل متحد درخواست کردهاند از روسیه بخواهد بر بشار اسد فشار آورد تا نقشه محل زندانهای مخفی و فهرست بازداشتشدگان را تحویل دهد.
علاوه بر به دست آوردن اسناد، مرکز عدالت و پاسخگویی سوریه و انجمن افراد بازداشتشده و مفقود در زندان صيدنايا با ۱۵۶ نفر از بازماندگان و هشت تن از اعضای سابق سازمان اطلاعات نیروی هوایی و سرویس امنیتی سوریه که وظیفه نظارت و زندانی کردن منتقدان رژیم را بر عهده داشت، مصاحبه کردند.
دولت جدید سوریه فرمانی صادر کرده که بر اساس آن، مقامات رژیم سابق از صحبت علنی منع شدهاند و رویترز نوشت که هیچکس برای اظهارنظر در دسترس نبود.
یک مقام نظامی در وزارت داخله دولت جدید که خود را با نام مستعار نظامیاش ابوبکر معرفی کرده، به رویترز گفت: «اگرچه برخی از قبرهای ذکر شده در گزارش، قبلا کشف نشده بودند، اما خود کشف ما را شگفتزده نمیکند.»
او افزود: «همانطور که میدانیم بیش از صد هزار مفقود در زندانهای اسد وجود دارد که در روزهای آزادی در اوایل دسامبر بیرون نیامدند.»
او گفت: «کشف سرنوشت این افراد ناپدیدشده و جستوجو برای قبرهای بیشتر، یکی از بزرگترین میراث به جا مانده از رژیم اسد است.»
تخمین زده می شود که صدها هزار سوری از سال ۲۰۱۱، زمانی که سرکوب اعتراضات توسط اسد به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد، کشته شدهاند.
هم بشار اسد و هم پدرش حافظ که تا سال ۲۰۰۰ رئیسجمهور سوریه بود، مدتهاست از سوی گروههای حقوق بشری، دولتهای خارجی و دادستانهای جنایات جنگی به قتلهای فراقانونی گسترده، از جمله اعدامهای دستهجمعی در داخل زندانهای کشور و استفاده از سلاحهای کیمیایی علیه مردم سوریه متهم شدهاند.
این نظرسنجی، در تاریخ اول و دوم حوت ۱۴۰۳ در امریکا انجام شده و موضوعات گستردهای را در حوزه سیاست داخلی و خارجی امریکا مورد توجه قرار داده است. بخشی از این نظرسنجی و پرسشهای مطرحشده در آن به حمله احتمالی به تاسیسات اتمی ایران، جنگ غزه و مسئله اسرائیل و حماس اختصاص دارد.
نظرسنجی هاروارد-هریس یک نظرسنجی ماهانه مشترک است که از سوی مرکز مطالعات سیاسی امریکا در دانشگاه هاروارد (CAPS)، موسسه نظرسنجی هریس و شرکت هریس اکس انجام میشود. هدف این نظرسنجی بررسی دیدگاههای عمومی درباره مسائل سیاسی و اجتماعی مختلف از طریق نظرسنجی از بیش از دو هزار رایدهنده ثبتشده در سراسر ایالات متحده است. نتایج این نظرسنجی با در نظر گرفتن ویژگیهای جمعیتی، بهگونهای تنظیم میشود که منعکسکننده ترکیب واقعی جمعیت امریکا باشد.
حمایت از حملات پیشگیرانه علیه تاسیسات هستهای ایران
براساس نتایج نظرسنجی هاروارد-هریس، ۷۶ درصد از کسانی که در نظرسنجی اول و دوم حوت شرکت کردند، معتقد بودند که تاسیسات هستهای ایران باید نابود شوند، زیرا مقامات امریکا و اسرائیل این تاسیسات را بخشی از برنامه جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح هستهای میدانند.
در مقابل، ۲۴ درصد از شرکتکنندگان بر این باور بودند که این تاسیسات، که حکومت ایران میگوید اهدافی صلحآمیز دارند، باید حفظ شوند.
همچنین، ۵۷ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی موافق بودند که ایالات متحده باید از حملات هوایی اسرائیل برای نابودی تاسیسات هستهای ایران حمایت کند، در حالی که ۴۳ درصد با این رویکرد مخالف بودند.
۵۴ درصد از پاسخدهندگان به این نظرسنجی نیز سیاست دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، در قبال ایران و نحوه مواجهه دولت او با ایران را تایید کردند.
حمایت گسترده از حذف حماس از غزه
براساس این نظرسنجی، ۷۸ درصد از امریکاییها بر این باورند که حماس باید بهطور دائمی از نوار غزه حذف شود و دیگر اجازه حکومت بر این منطقه را نداشته باشد. در مقابل، ۲۲ درصد از شرکتکنندگان معتقدند که حماس باید همچنان کنترول غزه را حفظ کند.
این دیدگاه در میان طرفداران هر دو حزب سیاسی امریکا مشاهده شد. براساس نتایج نظرسنجی، ۸۱ درصد از جمهوریخواهان و ۷۴ درصد از دموکراتها تاکید کردند که حماس نباید بر غزه حکومت کند.
۱۹ درصد از جمهوریخواهان و ۲۶ درصد از دموکراتها نیز معتقد بودند که حماس میتواند همچنان به حکومت خود در غزه ادامه دهد.
اسرائیل، حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی
۴۳ درصد از امریکاییهایی که در نظرسنجی هاروارد-هریس شرکت کردند اسرائیل را بهطور کلی «مثبت» ارزیابی کردند، در حالی که ۳۰ درصد دیدگاهی «منفی» نسبت به این کشور داشتند.
براساس این نظرسنجی، حماس با تنها ۸ درصد محبوبیت، بهشدت در میان شرکتکنندگان در نظرسنجی نامحبوب بود، در حالی که ۶۳ درصد از پاسخدهندگان دیدگاهی «منفی» نسبت به این گروه داشنند.
تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) نیز محبوبیت پایینی در میان شرکتکنندگان در نظرسنجی داشت. در حالی که تنها ۱۳ درصد از پاسخدهندگان دیدگاهی «مثبت» نسبت به آن داشتند، ۴۶ درصد نظری «منفی» نسبت به آن ابراز کردند.
حمایت از اسرائیل در جنگ غزه و آزادی گروگانها
براساس نتایج این نظرسنجی، بیش از سهچهارم پاسخدهندگان از اسرائیل در جنگ غزه حمایت کردند و معتقد بودند که حماس باید فورا گروگانهایی را که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ ربوده است، آزاد کند.
۷۷ درصد از پاسخدهندگان امریکایی از اسرائیل حمایت کردند، در حالی که تنها ۲۳ درصد حامی حماس بودند.
در این میان حزب جمهوریخواه حمایت قویتری از اسرائیل نشان داده است: ۸۵ درصد از جمهوریخواهان از اسرائیل حمایت کردند، در حالی که تنها ۱۵ درصد حامی حماس بودند.
در مقابل، ۶۹ درصد از دموکراتها از اسرائیل حمایت و ۳۱ درصد از حماس حمایت کردند.
۷۹ درصد از پاسخدهندگان نیز بر این باور بودند که حماس باید فورا و بدون هیچ قید و شرطی تمامی گروگانهای باقیمانده را آزاد کند، و در غیر اینصورت باید با عواقبی جدی روبهرو شود.
