روزنامه دیلی پاکستان گزارش داد که مذاکرات مقامهای مرزی پاکستان و طالبان برای بازگشایی گذرگاه تورخم بار دیگر بدون نتیجه پایان یافت. گذرگاه تورخم از ۹ روز پیش، پس از بروز اختلاف بر سر «ساختوسازهای طالبان در مناطق مرزی»، از سوی پاکستان مسدود شد.
این دومین دور مذاکرات برای بازگشایی گذرگاه تورخم است که به ناکامی میانجامد. پیش از این، در ۲۴ فبروری نیز مذاکرات دو طرف بدون نتیجه پایان یافته بود.
مسئولان طالبان در تورخم درباره ناکامی این مذاکرات چیزی نگفتهاند.
عبدالجبار افغان، کمیشنر طالبان در تورخم، گفته است که امروز در ولایت ننگرهار به رهبری عزیزالله مصطفی، معاون والی طالبان، با طرف پاکستانی درباره بازگشایی گذرگاه تورخم گفتوگو کردهاند.
عبدالجبار افغان گفت که هر دو طرف این موضوع را با مقامهای عالیرتبه خود در میان خواهند گذاشت و پس از آن درباره بازگشایی گذرگاه تورخم تصمیمگیری خواهد شد.
کمیسار طالبان در تورخم افزود: در مذاکرات خود پیشنهاد کردیم که تورخم بهصورت ۲۴ ساعته باز بماند و در آینده هیچیک از طرفین آن را مسدود نکند. همچنین بر تسهیل رفتوآمد بیماران و مسافران بدون موانع تأکید شد.
او هشدار داد که بسته شدن گذرگاه هم به تجارت و هم به مردم آسیب میزند و افزود که سیاست نباید بر تجارت تأثیر بگذارد.
ضیاءالحق سرحدی، از مسئولان اتاق مشترک تجارت و صنعت پاکستان، پیشتر گفته بود که بسته ماندن گذرگاه باعث توقف حدود پنج هزار موتر باربری در دو سوی مرز شده است.
او افزود که این موترها حاوی مواد غذایی نیز هستند و بسته بودن گذرگاه میلیونها دالر به تاجران هر دو کشور زیان رسانده است.
خانشاه مومند، که در بخش تجارت میوه و سبزیجات فعالیت دارد، به افغانستان اینترنشنال گفت: «بسته شدن گذرگاه تورخم صدها هزار افغانی به من ضرر زده است.»
یک منبع محلی دیگر نیز گفت که از صبح تاکنون هزاران مسافر، از جمله بیماران، زنان و کودکان، در انتظار باز شدن گذرگاه تورخم نشستهاند، اما طالبان به آنها اجازه عبور از ایست بازرسی ۴ را نمیدهند.
چرا مرزهای پاکستان و افغانستان بارها بسته میشود؟
بسته شدن مکرر گذرگاهها میان پاکستان و افغانستان به یک روند عادی تبدیل شده که تأثیرات منفی بر تجارت دوجانبه و ترانزیتی میان دو کشور گذاشته است.
تاکنون پاکستان موضع رسمی خود را درباره بسته ماندن گذرگاه تورخم اعلام نکرده، اما مقامهای این کشور گفتهاند که دلیل این مسئله، ساخت یک پوسته امنیتی جدید در منطقه مورد مناقشه در جانب افغانستان بوده که پاکستان به آن اعتراض کرده، اما طالبان این اعتراض را نادیده گرفتهاند.
در مقابل، مقامهای طالبان نیز به ساختوسازهای پاکستان در نزدیکی مرز اعتراض کردهاند.
در مذاکراتی که در ۲۴ فبروری برگزار شد، طرف پاکستانی تأکید داشت که ساختوسازهای انجامشده در بخش پاکستانی مربوط به توسعه امکانات برای تاجران و مسافران در ترمینال مرزی بوده است. در این نشست، مقامهای افغان از این ساختوسازها بازدید کردند، اما مذاکرات بدون هیچ نتیجهای پایان یافت.
اهمیت گذرگاه تورخم چقدر است؟
پاکستان برای دسترسی به آسیای مرکزی به مسیرهای زمینی افغانستان نیاز دارد و افغانستان نیز برای ارتباط با جنوب آسیا به پاکستان وابسته است، اما اختلافات سیاسی و امنیتی تأثیرات منفی بر تجارت دو کشور گذاشته است.
تورخم پرترددترین گذرگاه مرزی میان افغانستان و پاکستان است که روزانه صدها موتر باربری و هزاران مسافر از آن عبور میکنند. درحالیکه مشکلات در مرز چمن، بسته بودن پنجماهه گذرگاه خرلاچی در کرم، و محدودیتها در غلامخانِ وزیرستان شمالی و جنوبی باعث شده تورخم مهمترین مسیر تجاری میان دو کشور باشد، اما این مسیر بارها به دلیل اختلافات بر سر ساختوسازهای جدید مسدود شده است.
