مدیرکل امور اتباع وزارت داخله جمهوری اسلامی اعلام کرد که از اول حمل ۱۴۰۴، پناهجویان افغان بدون مدرک از خدمات بهداشتی، آموزشی، معاملات ملکی و دیگر خدمات محروم خواهند شد. نادر یاراحمدی گفت که فقط شش گروه از مهاجران افغان میتوانند در ایران اقامت داشته باشند.
این مقام جمهوری اسلامی روز یکشنبه، ۱۹ دلو در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) اعلام کرد که مهاجران دارای برگه سرشماری باید براساس سیاستها و برنامههای این مرکز برای حضور قانونی در ایران همکاریهای لازم را با نهادهای دولتی انجام دهند.
یاراحمدی تاکید کرد که در غیر این صورت از ارائه خدمات آموزشی و درمانی، بیمهای و دیگر حمایتهای اجتماعی برخوردار نخواهند شد.
شش دسته از مهاجران افغان میتوانند در ایران اقامت داشته باشند
نادر یاراحمدی، رئیس مرکز مهاجران وزارت داخله ایران همچنین گفت که در پی بررسیها برای ساماندهی و قانونمندسازی اقامت مهاجران افغان در ایران، شش دسته از این مهاجران واجد شرایط اقامت در ایران شناسایی شدهاند.
او با تاکید بر اجرای طرح ساماندهی مهاجران و سرشماری مهاجران افغان گفت مهاجرانی که شامل این شش دسته نمیشوند، مانعی برای بازگشتشان به افغانستان وجود ندارد.
این مقام ایرانی درباره شش دسته از مهاجران افغان دارای برگههای سرشماری گفت: «گروه نخست شامل افرادی میشود که یکی از زوجها (مرد یا زن) دارای کارت آمایش بوده و دیگری برگه سرشماری داشته باشد».
یاراحمدی افزود که گروه دوم آن دسته از مهاجرانی را در بر میگیرد که یکی از زوجها دارای مدرک آمایش بوده و همسر و فرزندان برگه سرشماری داشته باشند».
رئیس مرکز مهاجران ایران تصریح کرد که دسته سوم مهاجران دارای پاسپورت معتبر و ویزای منقضیاند. او تاکید کرد که این دسته از مهاجران افغان مکلفاند برای صدور ویزای کوتاهمدت و خروج از ایران به پولیس جریمه پرداخت کرده و با اخذ ویزای مجدد به دوباره به ایران برگردند.
نادر یاراحمدی همچنان افراد دارای شناسه شغلی یا کارت کار که بتوانند در مهلت تعیین شده اقدام به اخذ مدرک قانونی کنند، را گروه چهارم مهاجران افغان معرفی کرد. او گفت این افراد میتوانند بعد از دریافت مدرک قانونی به شغل خود در ایران ادامه دهند.
رئیس مرکز مهاجران وزارت داخله ایران دسته پنجم مهاجران افغان را افرادی دانست که در حکومت پیشین افغانستان به عنوان کارمند ملکی و نظامی کار کرده و یا از مقامات بلندرتبه آن حکومت بودهاند. او گفت اخراج این دسته از مهاجران افغان بسته به تایید مرکز امور مهاجران و معرفی به سازمانهای بینالمللی است.
این مقام جمهوری اسلامی دسته ششم را گروهی از مهاجران دارای برگه سرشماری معرفی کرد که با خروج از ایران و اخذ گذرنامه معتبر حضور خود در ایران را میتوانند قانونمند کنند.
نادر یاراحمدی در ادامه تصریح کرد خانوادههایی که دانش آموز دارند و جزو شش دسته اعلام شده نیستند، میتوانند از ۱۵ تا ۲۹ حوت سال جاری به دفترهای کفالت مراجعه کرده و برگه جدید سه ماهه خروج را دریافت کنند و به محض اتمام سال تحصیلی، برای تعیین تکلیف فرزندانشان اقدام میشود.
این مقام ارشد جمهوری اسلامی در امور مهاجران در حالی شرایط حضور و اقامت مهاجران افغان در ایران را شرح داده است که اخیرا مجلس شورای اسلامی و شماری از نهادهای این کشور در حال رایزنی و گفتوگو برای اجرای طرحی با عنوان ساماندهی مهاجران بودند.
این جرگه روز یکشنبه با حضور ۳۵ نماینده از سوی افغانستان تحت کنترول طالبان و ۴۵ نماینده از متشکل از بزرگان قومی و علمای پاکستان برگزار شد.
سران قبایل و تاجران دو طرف در این جرگه بر بازگشایی فوری گذرگاه تورخم تاکید کرده و گفتند که مسدودماندن تورخم زیان مالی هنگفتی به مردم دو سوی خط دیورند وارد کرده است.
سمیع یوسفزی، خبرنگار به افغانستان اینترنشنال گفت که طرف پاکستانی در این نشست بر تمدید آتشبس تا بعد از عید رمضان تاکید کرده و از طالبان خواسته است که ساختوساز در مناطق مرزی را متوقف کند.
یک منبع مطلع گفته است که پاکستان از طالبان خواسته تا پیش از ایجاد هرگونه پایگاه مرزی و ساخت تاسیسات، این کشور را در جریان بگذارد. همچنین تاکید شده است که هرگونه تاسیسات مرزی باید با موافقت پاکستان ساخته شود.
به گفته یکی از منابع، جرگه قومی این مطالبات را به طالبان منتقل کرده و قرار است طالبان تا روز دوشنبه درباره آن تصمیم بگیرد. بزرگان قومی در این نشست خواستار بازگشایی فوری گذرگاه تورخم شدند، اما طرف پاکستانی مشروط به توقف ساختوسازها، این موضوع را بررسی خواهد کرد.
یک منبع به افغانستان اینترنشنال گفته است که شرکتکنندگان این نشست، از جمله بزرگان قبایل و مقامهای رسمی پاکستان، تصمیم گرفتهاند که در ۱۱ مارچ یک تیم ارزیابی مشترک برای بررسی ساختوسازهای مورد مناقشه طالبان در نزدیکی مرز تشکیل دهند. بر اساس نتایج این ارزیابی، درباره گامهای بعدی تصمیمگیری خواهد شد.
تنشهای مرزی و پیامدهای اقتصادی
گذرگاه تورخم ۱۶ روز پیش به دلیل تنشهای مرزی بسته شد. مقامهای پاکستانی مدعی شدهاند که طالبان در نزدیکی مرز و داخل خاک پاکستان پاسگاه میسازند، اما طالبان این ادعا را رد کرده و تاکید دارند که این پاسگاهها در داخل خاک افغانستان ساخته شده است.
در این مدت، دو طرف چندین بار در منطقه تورخم درگیر شدهاند. نیروهای مرزی طالبان و پاکستان با استفاده از سلاحهای سبک و سنگین به مواضع یکدیگر حمله کردهاند. تصاویر پهپادی نشان میدهد که ارتش پاکستان برخی پایگاههای مرزی طالبان را منهدم کرده است. درگیریها تلفاتی در هر دو طرف بر جای گذاشته است.
بسته شدن گذرگاه تورخم، میلیونها دالر زیان به تاجران دو سوی دیورند وارد کرده و باعث افزایش قیمت کالاها و مواد اولیه در بازارهای افغانستان شده است.
روابط میان پاکستان و طالبان به شدت متشنج شده است و دو طرف اتهاماتی را علیه یکدیگر مطرح میکنند. پاکستان مدعی است که طالبان از خاک افغانستان برای انجام حملات علیه این کشور استفاده میکند. در مقابل، طالبان پاکستان را به حمایت از داعش متهم کرده و ادعا میکنند که این کشور به جنگجویان داعش پناه داده، آنها را آموزش داده و تجهیز میکند.
همچنبن منابع آگاه به افغانستان اینترنشنال گفتند که نمایندگان پاکستان در این جرگه پیشنهاد کردند که میان طالبان و نیروهای پاکستانی تا ۱۵ اپریل ۲۰۲۵ آتشبس برقرار شود، هرگونه ساختوساز مورد مناقشه در سمت افغانستان تا تصمیم نهایی متوقف گردد و در صورت پذیرش این شرایط از سوی طرف افغان، مرز تورخم بازگشایی شود.
به گفته این منابع، نمایندگان افغانستان اعلام کردند که این پیشنهادها را به مقامات مرزی خود منتقل میکنند و در صورت موافقت، جرگه پاکستان برای ادامه مذاکرات به افغانستان دعوت خواهد شد.
در غیر این صورت، نتیجه به اطلاع طرف پاکستانی خواهد رسید.
یکی از منابع گفت که در پایان نشست، اشتراککنندگان توافق کردند در صورت آغاز مذاکرات دیپلماتیک میان مقامات دو کشور، از آن حمایت کنند. اما اگر این مذاکرات تا ۱۵ اپریل ۲۰۲۵ آغاز نشود، جرگه دوباره تشکیل جلسه خواهد داد تا درباره اقدامات بعدی تصمیم بگیرد.
