واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل در نشست شورای امنیت بر لزوم تشکیل یک حکومت فراگیر در افغانستان تاکید کرد و اظهار داشت که چنین حکومتی کلید صلح و ثبات در افغانستان، منطقه و فراتر از آن است. اوخواستار تعامل جهان با طالبان شد و گفت که این تعامل باید بدون باجخواهی صورت گیرد.
نماینده روسیه روز دوشنبه در نشست شورای امنیت تاکید کرد که علیرغم تلاشهای طالبان برای سرکوب داعش، این گروه همچنان فعال است و به جذب نیرو ادامه میدهد.
او هشدار داد که جنگجویان خارجی از کشورهای مختلف روانه افغانستان میشوند. او گفت این مسئله تهدیدی جدی برای امنیت افغانستان و منطقه محسوب میشود.
نماینده روسیه همچنین درباره تسلیحات باقیمانده کشورهای غربی در افغانستان ابراز نگرانی کرد. او هشدار داد که این سلاحها ممکن است به دست گروههای تروریستی بیفتد و تهدیدی برای منطقه ایجاد کند.
این اظهارات درحالی صورت میگیرد که دونالد ترامپ رییسجمهور امریکا خواهان بازگرداندن تجهیزات باقیمانده این کشور در افغانستان است. اما، طالبان آن را رد کرده است و گفته است که بر تسلیحات دولت گذشته کنترول کامل دارد.
رزا اوتونبایوا، نماینده دبیرکل سازمان ملل در افغانستان روز دوشنبه در شورای امنیت گفت که طالبان هنوز برای ادغام شدن در جامعه جهانی جدی نیست. او گفت مردم افغانستان از مداخله طالبان در زندگی خصوصی و زیرپا گذاشتن حقوق اساسی خود شدیداً ناراض اند.
او گفت:«افغان های زیادی به یوناما مراجعه میکنند و میخواهند که این دفتر نگرانیهای آنها را با شما در میان بگذارد. آنها به شدت از مداخله طالبان در امور خصوصی خود ناراض اند و نگران اند که افغانستان بیشتر از این در میان ملل جهان منزوی شود.»
او گفت که مردم افغانستان از نبود منازعه و ثبات بیشتر در کشور استقبال میکنند اما «این صلحی نیست که زندگی توام با عزت را برای مردم به بار آورده باشد و حقوق انسانی آنها رعایت شود.»
او از طالبان خواست که تمام تعهدات بینالمللی افغانستان را رعایت کند و با قواعد بین المللی برخورد سلیقهای نداشته باشد.
رئیس یوناما گفت طالبان در تعامل با کشورهای جهان بر یک سلسله اصول بین المللی مانند حاکمیت ملی افغانستان تاکید دارد اما سایر تعهدات دولت افغانستان را نادیده میگیرد.
رزا اوتونبایوا گفت که طالبان خواستار تعامل با جهان است اما این به عهده مقامهای طالبان است که آیا میخواهند در نظام بینالمللی ادغام شوند و آیا گامهای لازم را بر میدارند یا نه.
او گفت که در تعامل با افغانسان طوری عمل شود که منافع مردم افغانستان، جامعه جهانی و طالبان رعایت شود.
شورای امنیت سازمان ملل روز دوشنبه بار دیگر نشستی درباره وضعیت افغانستان برگزار کرد که در آن نماینده دبیرکل سازمان برای افغانستان گزارش خود را در مورد این کشور ارایه کرد.
او گفت که بسیاری از کشورها به این نتیجه رسیدهاند که تعامل سیاسی با طالبان نتیجهای در بر ندارد. او تاکید کرد که فضای تعامل با طالبان محدودتر شده و جهان صبر خود را از دست میدهد.
وی افزود که با دور شدن رژیم طالبان از تعامل با جهان، «مقامات تندروتر این رژیم جسورتر شده و محدودیتهای بیشتری علیه مردم اعمال میکنند.»
رزا اوتونبایوا همچنین به قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان که سال گذشته تصویب شد، اشاره کرد و آن را دارای تاثیرات مخرب دانست. به گفته او، این قانون نشان داد که اولویت طالبان، ایدیولوژی آنهاست.
نماینده سازمان ملل با تاکید بر اهمیت رعایت حقوق بشر، گفت که بازگرداندن افغانستان به جامعه جهانی بدون توجه به این مسئله ممکن نیست. او به تلاشهای سازمان همکاری اسلامی و نشست فوقالعاده علمای جهان اسلام در پاکستان اشاره کرد و گفت که «مصوبات این جلسات هیچ تاثیری بر تغییر موضع طالبان در قبال حقوق زنان نداشته است.»
وی خاطرنشان کرد که برعکس، طالبان محدودیتها را بیشتر کرده و حتی موسسات آموزش پزشکی را نیز ممنوع کردهاند و آخرین امکان تحصیل را از زنان گرفتهاند. او با اشاره به رقم درشت مرگومیر مادران و کودکان در افغانستان هشدار داد که ممنوعیت آموزش پزشکی برای زنان و دختران، تاثیرات جبرانناپذیری بر سلامت جامعه خواهد داشت.
کاهش کمکهای بینالمللی و نگرانیهای امنیتی
نماینده سازمان ملل نسبت به کاهش کمکهای بینالمللی هشدار داد و گفت که توقف یا کاهش این کمکها، وضعیت ناپایدار و شکننده افغانستان را وخیمتر کرده و پیشرفتهای اندک موجود را نیز از بین خواهد برد. رزا اوتونبایوا تاکید کرد که در چنین شرایطی، مردم افغانستان راهی جز مهاجرت نخواهند داشت.
او همچنین به وضعیت امنیتی افغانستان اشاره کرد و گفت که با وجود کنترول طالبان بر کشور، حملات انتحاری و حوادث امنیتی همچنان رخ میدهد. او با اشاره به حمله اخیر علیه نیروهای طالبان در قندوز و حمله به وزارت شهرسازی این گروه، تصریح کرد که کشورها نگران وضعیت امنیتی افغانستان هستند و به توانایی و تعهد طالبان در مقابله با گروههای تروریستی تردید دارند.
امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، روز دوشنبه در مسقط با بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، دیدار و گفتوگو کرد. وزارت خارجه طالبان اعلام کرد که در این دیدار دو طرف بر آغاز فصل جدیدی از روابط دوجانبه میان کابل و مسقط تاکید کردند.
براساس خبرنامه وزارت خارجه طالبان، در این دیدار دو طرف بهطور مفصل درباره تقویت همکاریهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی صحبت کردند.
امیرخان متقی در این نشست اظهار داشت که امنیت و ثبات در افغانستان تامین شده است و از سرمایهگذاران عمانی دعوت کرد تا برای سرمایهگذاری به این کشور بیایند.
وزیر خارجه طالبان همچنین از دولت عمان بابت واگذاری سفارت افغانستان در مسقط به نمایندگان این گروه قدردانی کرد.
عمان سفارت افغانستان در مسقط را در ۲۰ سنبله به طالبان واگذار کرد.
امیرخان متقی از اعطای ویزای کار به اتباع افغانستان، تسهیل صادرات کالاهای افغانستان به عمان، آغاز پروازهای مستقیم بین دو کشور و فراهمسازی دیگر تسهیلات مرتبط بهعنوان اولویتهای همکاری یاد کرد و گفت که قرار است این موضوعات بهصورت مشترک بررسی و اجرایی شوند.
در همین حال، بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، با اشاره به رویکرد مثبت کشورش نسبت به افغانستان، تاکید کرد که عمان در گذشته نیز به رفاه و پیشرفت افغانستان اهمیت داده و اکنون نیز خواستار تقویت همکاریهای دوجانبه سیاسی، اقتصادی و تجاری با کابل است.
او همچنین ابراز امیدواری کرد که نشستها در سطوح مختلف بین وزارتهای خارجه دو کشور ادامه یابد تا زمینههای همکاری میان افغانستان و عمان بهصورت مستمر گسترش یابد.
روزنامه عمان ابزرو به نقل از وزیر خارجه این کشور نوشت که کشورش خواهان «ادغام افغانستان در جامعه بین المللی» است.
نقش عمان در میانجیگری منطقهای و ارتباط با طالبان
در همین حال، تلویزیون ملی تحت کنترول طالبان در یک میزگرد، سفر امیرخان متقی به عمان را بررسی کرد. یکی از کارشناسان نزدیک به طالبان در این برنامه گفت که عمان سابقهای طولانی در میانجیگری بین کشورهای منطقه و غرب دارد و میتواند در ایجاد ارتباط و حل اختلافات میان طالبان و کشورهای غربی، بهویژه امریکا، نقش ایفا کند.
سهونیم سال پس از برگشت به قدرت، رژیم طالبان از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده است. روابط طالبان با کشورهای غربی همچنان برسر موضوعات حقوق بشری متشنج است.
عمان طی سالهای گذشته در مذاکرات صلح و میانجیگریهای دیپلوماتیک نقش مهمی داشته است. این کشور پیشتر میان ایران و غرب میانجیگری کرده و بهعنوان یکی از بازیگران کلیدی در گفتوگوهای صلح شناخته میشود.
در سال ۱۳۹۶، مسقط میزبان نشست چهارجانبه گروه هماهنگی صلح افغانستان با حضور نمایندگانی از امریکا، چین، پاکستان و افغانستان بود. این نشست با هدف ازسرگیری مذاکرات صلح پس از یک وقفه ۲۰ماهه برگزار شد و تمرکز آن بر تشویق پاکستان به قطع حمایت از طالبان و کشاندن این گروه به میز مذاکره بود. بااینحال، طالبان این نشست را بیاهمیت خواند و از شرکت در آن خودداری کرد.
زلمی خلیلزاد، سفیر سابق امریکا در افغانستان که اخیراً به علت حمایت از عمران خان، به یکی از منتقدان حکومت و ارتش پاکستان تبدیل شده، از ساخت پاسگاههای مرزی توسط طالبان در امتداد سرحد دو کشور دفاع کرد.
او با اشاره به استقرار پاسگاههای امنیتی پاکستان در سوی دیگر مرز، پرسیده است که چرا افغانستان نباید چنین تاسیساتی داشته باشد.
ساخت پاسگاههای طالبان باعث درگیری میان نیروهای طالبان و مرزبانان پاکستانی شده است. پاکستان در واکنش، گذرگاه تورخم را مسدود کرده و برخی از این پاسگاهها را هدف قرار داده است.
گذرگاه تورخم ۱۷ روز پیش بسته شد. بستهشدن این گذرگاه مهم تجاریتی و ترانزیتی، میلیونها دالر به بازرگانان دو کشور آسیب زده است.
زلمی خلیلزاد، نماینده سابق امریکا در افغانستان روز دوشنبه در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «درگیریهای کنونی به این دلیل است که پاکستان میخواهد مانع از ایجاد یک پاسگاه جدید و تقویت یک پاسگاه موجود توسط افغانستان شود.»
او با حمایت از اقدامات طالبان افزود: «پاکستان در سمت خود پستهای امنیتی دارد. چرا افغانها نباید در سمت خودشان چنین پستهایی داشته باشند؟»
جرگه قومی در دو سوی خط دیورند روز یکشنبه فیصله کرد که برای توقف درگیریها طالبان از ایجاد پایگاههای مرزی خودداری کند و در صورت احداث هرگونه پاسگاه، طرف پاکستانی را مطلع سازد.
با این حال، منابع امنیتی پاکستانی اعلام کردهاند که طالبان روز دوشنبه، ۲۰ حوت، کار ساخت یک پاسگاه مرزی را از سر گرفته است. منابع به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که این اقدام نقض توافقنامهای است که یک روز پیشتر حاصل شده بود.
تصاویر منتشرشده از منطقه نشان میدهند که پاسگاه مورد مناقشه در خاک افغانستان و در نزدیکی حصار مرزی قرار دارد.
تنشهای مرزی، اختلافات پیشین میان دو طرف را تشدید کرده است. پاکستان طالبان را به حمایت از تحریک طالبان پاکستان متهم میکند، درحالیکه طالبان ادعا دارد که پاکستان داعش را حمایت، تجهیز و تمویل میکند. مقامهای طالبان میگویند که پایگاههای داعش در بلوچستان پاکستان قرار دارند.
معاون فرماندهی امنیتی طالبان در ننگرهار میگوید کمیتهای برای ممنوعیت استفاده از کلدار پاکستانی و ترویج افغانی در این ولایت تشکیل شده است. محمد طاهر مبارز هشدار داد که متخلفان با اقدامات جدی همچون پیگرد قضایی و مسدود شدن دکانها مواجه خواهند شد.
به گفته مبارز، کمیته حذف کلدار پاکستانی از معاملات تجاری و روزانه و جایگزین افغانی در ولایت ننگرهار، بر اساس حکم ریاستالوزرای این گروه تشکیل شده است.
محمد طاهر مبارز امروز، ۲۰ حوت، در یک پیام ویدیویی اعلام کرد که به ولسوالیهای مرزی ننگرهار سفر کرده و در این مناطق با مقامات محلی، کسبهکاران و تاجران دیدار داشته است. او گفت: «با ولسوالها، فرماندهان، صرافان و فروشندگان موتر دیدار کردم و به آنها اعلام کردم که از امروز به بعد هیچکس حق استفاده از کلدار را ندارد.»
وی همچنین هشدار داد که از این پس، هر کسی که از کلدار در معاملات خود استفاده کند، با برخورد سخت طالبان مواجه خواهد شد.
این مقام طالبان تأکید کرد که اگر کسی پس از این، دادوستد با کلدار انجام دهد، به نهادهای قضایی معرفی شده و دکان او بسته خواهد شد.
او افزود که این اقدامات تا زمانی ادامه خواهد داشت که استفاده از کلدار در این ولسوالیها به صفر برسد.
معاون فرماندهی امنیتی طالبان در ننگرهار همچنین گفت تا زمانی که استفاده از کلدار پاکستانی در ولایتها و ولسوالیهای مرزی متوقف نشود، آنها به تلاشهای خود ادامه خواهند داد.
وی اظهار داشت که به مسئولان ولسوالیها دستور داده شده تا نظارت خود را بر جلوگیری از استفاده از کلدار پاکستانی افزایش دهند.
طالبان از مردم و صرافان خواستهاند که در این زمینه همکاری کنند و تعهدات خود را عملی سازند.
در دولت پیشین نیز در ولایتهای همجوار با پاکستان از جمله ننگرهار، ممنوعیت جدی بر استفاده از کلدار پاکستان وضع شده بود.
به گفته منابع محلی، طالبان این ممنوعیت را پس از آن اعمال کرده که در ماههای اخیر، دادوستد در برخی ولسوالیهای مرزی دوباره با کلدار انجام میشد.
سخنگوی وزارت داخله آلمان میگوید تعهد برلین برای پذیرش پناهجویان افغان از نظر حقوقی معتبر است. او گفته است افرادی که وعده پذیرش دریافت کردهاند، میتوانند در صورت لزوم از طریق دادگاه برای اجرای این تعهدات اقدام کنند.
درحالی که انتقال افغانها به آلمان پس از انجام دو پرواز از اسلامآباد به برلین بالا گرفت سخنگوی وزارت داخله این کشور گفت افرادی که وعده پذیرش دریافت کردهاند، میتوانند در صورت لزوم از طریق دادگاه برای اجرای این تعهدات اقدام کنند.
اینکه حکومت آلمان چگونه با این موضوع برخورد خواهد کرد بستگی به سیاستهای آن کشور دارد. براساس آمار وزارت خارجه آلمان ۲۸۰۰ پناهجوی افغان هنوز با وعده پذیرش منتظر ورود به این کشور هستند.
سخنگوی وزارت داخله آلمان گفت: «شرایط افغانستان همچنان وحشتناک است. یک رژیم تروریستی تحقیرآمیز در آنجا مستقر است. وضعیت به ویژه برای زنان و دختران بدتر میشود. در این شرایط هنوز تعهدات موجود برای پذیرش وجود دارد.»
رسانههای آلمانی به نقل از این سخنگوی وزارت داخله آلمان گزارش دادند که در روند پذیرش پناهجویان افغان، امنیت در اولویت قرار داد و قبل از انجام پرواز تمام بررسیها انجام میشود.
اخیرا فریدریش مرتس، صدر اعظم آینده آلمان گفت پس از تشکیل حکومت جدید، برنامه پذیرش پناهجویان از جمله پذیرش از افغانستان را متوقف خواهد کرد.
