در پی افزایش تنشها میان طالبان و پاکستان، مولانا فضلالرحمان، رهبر جمعیت علمای اسلام، از اسلامآباد خواست تا در مواجهه با درگیری احتمالی با طالبان در افغانستان با تأمل و احتیاط عمل کند. او درباره احتمال درگیری پاکستان با طالبان افغان گفت که جنگ به نفع افغانستان و پاکستان نیست.
فضلالرحمان در گفتوگو با شبکه تلویزیونی سماء، گفت که رشد تروریسم نتیجه اشتباهات دولت پاکستان است. او افزود «تروریسم یک پیشینه تاریخی دارد و خطاهای دولت در این زمینه نقش مهمی داشته است.»
این اظهارات در حالی مطرح میشود که مقامات پاکستانی تهدید کردهاند در صورتی که طالبان افغان در مهار تحریک طالبان پاکستانی و شبهنظامیان بلوچ همکاری نکند، پاکستان ممکن است وارد خاک افغانستان شود و مخالفان خود را هدف قرار دهد. هماکنون نماینده پاکستان در کابل حضور دارد و با مقامات طالبان درباره نگرانیهای کشورش گفتوگو میکند.
پیش از این فضلالرحمان گفته بود افغانها در حملات تروریستی در پاکستان مقصر نیستند.
پاکستان با افزایش حملات شبهنظامیان تحریک طالبان پاکستانی و جداییطلبان بلوچ در مناطق خیبرپختونخوا و بلوچستان مواجه است. مقامات پاکستانی، مدعی هستند که حملات علیه این کشور از خاک افغانستان سازماندهی میشود. هفته گذشته، مقامات پاکستانی در نشستی در مجلس ملی این کشور اعلام کردند که دیگر در برابر طالبان انعطاف نشان نخواهند داد.
مولانا فضلالرحمان که به عنوان یکی از حامیان طالبان شناخته میشود، در این مصاحبه به پیشینه روابط و اختلافات طالبان با پاکستان پرداخت و گفت: «به دلیل جنگ افغانستان، پاکستان به ۳۰ تا ۴۰ میلیون نفر پناه داد. ما در جریان جنگ افغانستان، پاکستان را به یک پایگاه تبدیل کردیم. این جنگ ۱۴ سال به طول انجامید. وقتی امریکا برای حمایت از جهاد علیه روسیه وارد شد، این یک جهاد واقعی نبود، اما دولت نتوانست مردم را در این باره متقاعد کند. جهاد دستوری از قرآن است، اما نیازمند استراتژی مناسب است.»
او همچنین از حمایت پاکستان از حمله امریکا به افغانستان انتقاد کرد و افزود: «در جنگ با روسیه، ما از جهاد افغانها حمایت میکردیم، اما حمایت پرویز مشرف، رئیس جمهور سابق، از حمله امریکا تناقض ایجاد کرد. موضع پاکستان در جنگ افغانستان بخشی از گروهبندیهای بینالمللی بود. این حمایت تأثیرات منفی بر ما گذاشت و باید درباره آن بحث شود.»
رهبر جمعیت علمای اسلام در دفاع از طالبان اظهار داشت: «نباید در حملات شبهنظامیان یک مکتب فکری خاص را مقصر دانست. کسانی که اسلحه به دست گرفتهاند، خود مسئول اعمالشان هستند، نه مکتب فکریشان.»
او تأکید کرد: «موضع من درباره تروریسم طی ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته ثابت مانده است. نمیتوانم کسی که استادم را کشته، مجاهد بنامم. علمای افغان فتوایی صادر کردهاند که جهاد پایان یافته و هرگونه نبرد اکنون جنگ محسوب میشود، نه جهاد.»
مولانا فضلالرحمان با اشاره به نقش دوگانه پاکستان گفت: «ما در حمله امریکا به افغانستان به این کشور پایگاه دادیم و در عین حال از طالبان حمایت کردیم.»
او درباره احتمال درگیری پاکستان با طالبان افغان گفت: «اینکه خطر جنگ با افغانستان وجود دارد یا خیر، نیاز به تأمل بیشتر دارد. جنگ نه به نفع افغانستان است و نه پاکستان. ما به یک استراتژی جامع برای صلح و امنیت در افغانستان نیاز داریم و حاکمان باید با در نظر گرفتن این مسائل، همه احزاب سیاسی را در تصمیمگیریر مشارکت دهند.»
فضلالرحمان از حامیان طالبان افغان است که در سال ۱۴۰۲ به هدف ایجاد تفاهم و حل مشکلات میان پاکستان و طالبان به کابل سفر کرد و با رهبران این گروه دیدار کرد.
بیشتر بخوانید: رئیسالوزرای طالبان به روحانی پاکستانی: اراده نداریم به پاکستان آسیب برسانیم | افغانستان اینترنشنال
پاکستان در جنگ امریکا برضد طالبان در سال ۲۰۰۱ با این کشور همکاری کرد و تعدادی از اعضای طالبان را دستگیر و ایالات متحده تسلیم کرد. امریکا چهرههای برجسته طالبان را به گوانتانامو منتقل کرد.
عبدالسلام ضعیف، ملا فاضل، خیرالله خیرخواه، نورالله نوری، عبدالحکیم حقانی و عبدالروف خادم از شمار مقامات طالبان بودند که در پاکستان دستگیر و به گوانتانامو منتقل شدند. عبدالغنی برادر، معاون کنونی اداره طالبان نیز در سال ۲۰۱۰ در کراچی پاکستان دستگیر شد و تا ۲۰۱۸ در پاکستان زندانی بود. او در سال ۲۰۱۸ توسط نماینده سابق امریکا آزاد شد و به مذاکرات صلح در دوحه پیوست.
اکثر زندانیان سابق طالبان در گوانتانامو رهبری نهادهای سیاسی این گروه در کابل را برعهده دارد.
این درحالی است که نام سراجالدین حقانی، رهبر شبکه حقانی، هنوز در وبسایتهای پولیس فدرال امریکا (افبیآی) و سایت سابق وزارت خارجه این کشور به عنوان «تروریست جهانی» تحت تعقیب درج است.
علاوه بر سراجالدین حقانی، عزیز حقانی و یحیی حقانی از دیگر چهرههای شبکه حقانی نیز از برنامه پاداش برای عدالت که مربوط وزارت خارجه امریکا است، حذف شدهاند. برنامه پاداشت برای عدالت قبلا نوشته بود که عزیز حقانی و یحیی حقانی از نزدیکان سراجالدین حقانی هستند.
این وزارت پیش از این برای اطلاعاتی که منجر به بازداشت سراجالدین حقانی یحیی و عزیز حقانی شود از پنج تا ده میلیون دالر جایزه تعیین کرده بود.
برنامه پاداش برای عدالت وزارت خارجه امریکا در مورد یحیی حقانی گفته است که او در غیاب رهبران ارشد شبکه حقانی شامل سراجالدین حقانی و خلیل حقانی، عمل کرده است. به گفته این وزارت یحیی همچنین به عنوان روابط میان شبکه حقانی و القاعده عمل کرده است.
وزارت دادگستری امریکا، درباره حذف رهبران شبکه حقانی از وبسایت خود چیزی نگفته است. سخنگوی طالبان نیز در این مورد اظهارنظر نکرده است. مقامات امریکایی هنوز به پرسش افغانستان اینترنشنال درباره حذف نام مقامهای طالبان پاسخ ندادهاند.
نام سراجالدین حقانی و دو تن دیگر از اعضای شبکه حقانی درحالی از فهرست افراد تحت تعقیب ه حذف میشوند که نام خلیلالرحمان حقانی، کاکای سراجالدین حقانی، وزیر پیشین مهاجرین طالبان که اخیرا در حمله داعش در کابل کشته شد، هنوز با پنج میلیون دالر جایزه در فهرست افراد تحت تعقیب وزارت خارجه ایالات متحده قرار دارد.
پولیس فدرال امریکا (افبیآی) برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری سراجالدین حقانی شود پنج میلیون دالر پاداش گذاشته بود؛ اما پس از خروج نیروهای امریکایی و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، این جایزه را دو برابر (ده میلیون دالر) افزایش داد.
تروریست جهانی
در حال حاضر جایزه برای دستگیری حقانی در وبسایت پولیس فدرال امریکا کماکان سرجایش باقی است. برنامه پاداش برای عدالت وزارت امور خارجه ایالات متحده نیز برای اطلاعاتی که مستقیما منجر به دستگیری سراجالدین حقانی شود، تا سقف ۱۰ میلیون دالر پاداش تعیین کرده بود.
وزارت خارجه امریکا نوشته بود که سراجالدین حقانی یکی از رهبران ارشد شبکه حقانی است که روابطی با القاعده دارد. این وزارت گفته بود «حقانی یک تروریست جهانی است.»
«شبکه حقانی سازمان تروریستی است»
علیرغم حذف نام رهبران شبکه حقانی، شبکه حقانی که رهبری آن بر عهده سراج حقانی است، هنوز در وبسایت وزارت دادگستری به عنوان یک سازمان «تروریستی» شناخته میشود.
وزارت امور خارجه ایالات متحده شبکه حقانی را در سال ۲۰۱۲ به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی تعیین کرد. این وزارت گفته تمام اموال شبکه حقانی مسدود و شهروندان ایالات متحده به طور کلی از شرکت در هر گونه معامله با این شبکه منع شدهاند.
این وزارت گفته هرگونه حمایت علنی و یا تبانی در پشتیبانی مالی از شبکه حقانی جرم محسوب میشود.
شبکه حقانی به رهبری سراجالدین حقانی به دلیل حملات مرگبار انتحاری و انفجاری در بزرگشهرها و کشتار غیرنظامیان، یکی از بدنامترین بخشهای نظامی طالبان به شمار میرود.
سفر هیئت امریکایی به کابل
نام رهبران شبکه حقانی درحالی از وبسایت برنامه پاداش برای عدالت وزارت خارجه امریکا حذف شدند که اخیرا یک هیئت امریکایی به ریاست آدام بولر، نماینده رئیسجمهور ایالات متحده در امور گروگانها، و با حضور زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین امریکا برای صلح افغانستان، به کابل سفر کرد. این نخستین سفر مقامات امریکایی به کابل از زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان بود. هیئت امریکایی در کابل با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان دیدار کرد. هنوز مشخص نیست این هیئت با دیگر مقامهای طالبان نیز دیدار کرده است یا خیر.
طالبان پیش از سفر این هیئت به کابل، شعارهای ضدامریکایی بر دیوار سفارت ایالات متحده در کابل را پاک کرد.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا درباره موضوعات مورد بحث هیئت امریکایی با طالبان به افغانستان اینترنشنال گفت که بازگشت گروگانهای امریکایی اولویت اصلی این سفر بود. تمی بروس گفت که برای تغییر وضعیت و شرایط فعلی، مسائل بلندمدتی نیز مطرح است.
بیشتر بخوانید: وزارت خارجه امریکا به افغانستان اینترنشنال: موارد بلندمدتی در بحث با طالبان مطرح است | افغانستان اینترنشنال
