چهارمین سال ممنوعیت آموزش دختران؛ رئیس یوناما میگوید طالبان خواست مردم را نادیده میگیرد
نمایندگی سازمان ملل در افغانستان همزمان با آغاز سال جدید آموزشی، نسبت به ممنوعیت آموزش دختران برای چهارمین سال متوالی ابراز «ناامیدی عمیق» کرد.
رزا اوتونبایوا، رئيس یوناما گفت طالبان همچنان خواستههای مردم افغانستان را نادیده میگیرد.
یوناما روز چهارشنبه، ششم حمل، در بیانیهای به نقل از اوتونبایوا نوشت که ممنوعیت آموزش دختران، نهتنها بر آینده آنها، بلکه بر صلح و رفاه تمام مردم افغانستان تاثیر منفی میگذارد.
دفتر نمایندگی سازمان ملل همچنین هشدار داد که این اقدام بحرانهای حقوق بشری، انسانی و اقتصادی افغانستان را بیش از پیش تشدید خواهد کرد.
رئیس یوناما افزوده که بسته ماندن مکاتب دخترانه بالاتر از صنف شش، همچنین از دلایل اصلی انزوای افغانستان از جامعه بینالمللی است و مانعی جدی در مسیر بهبود وضعیت کشور به شمار میرود.
او تاکید کرد که منع آموزش دختران، چشمانداز بهبود وضعیت افغانستان را کاهش داده و باید لغو شود.
سال جدید آموزشی در افغانستان حدود یک هفته پیش بدون حضور دختران در مقاطع بالاتر از صنف ششم، از سوی وزارت معارف طالبان آغاز شد.
ادامه محرومیت آموزش دختران در افغانستان واکنشهای جهانی زیادی را به دنبال داشته است. چهرههای شناختهشده، سیاسیون و نهادهای بینالمللی از جمله عفو بینالملل و یونیسف خواستار بازگشایی مکاتب دختران شدند.
طالبان به هیچیک از این درخواستها پاسخ مثبت نداده و برای چهارمین سال متوالی آموزش دختران در مکاتب بالاتر از صنف ششم و دانشگاهها را همچنان منع کرده است.
همزمان با حذف جایزه دستگیری سراجالدین حقانی و امیدواری طالبان به بازگشایی سفارت افغانستان در واشنگتن، سازمان اطلاعات ملی امریکا در گزارش سالانه خود از تهدید گروههای تروریستی در خاک افغانستان علیه امنیت ملی ایالات متحده یاد نکرد.
جامعه اطلاعاتی امریکا، روز سهشنبه گزارش مفصلی از ارزیابی تهدیدها علیه امنیت ملی ایالات متحده منتشر کرد. پارسال در گزارش مشابهی، نام افغانستان شش مرتبه و اسم گروه طالبان هشت مرتبه ذکر شده بود. در گزارش امسال اما سازمان اطلاعات ملی امریکا، از افغانستان و طالبان نام نبرده است.
در گزارش تازه، با وجود اینکه به حضور رهبران القاعده در ایران و جنگجویان این گروه در سومالیا، سوریه، غرب افریقا و برخی از مناطق دیگر اشاره شده، به حضور رهبران و شبهنظامیان این گروهها در افغانستان پرداخته نشده است.
این در حالی است که شورای امنیت سازمان ملل، بارها در گزارشهای خود حضور رهبران و جنگجویان القاعده و داعش را در افغانستان تحت کنترول طالبان تایید کرده است.
سازمان اطلاعات ملی امریکا نیز پارسال در گزارش خود، اعلام کرد که داعش خراسان در تلاش حمله به اهداف خارجی در افغانستان است. در گزاراش قبلی، همچنین به سیاستهای محدودکننده طالبان علیه زنان و دختران و ناتوانایی این گروه در رسیدگی به بحران بشری افغانستان اشاره شده بود.
طالبان هرچند ادعا میکند که داعش را در افغانستان سرکوب کرده اما شاخه خراسان این گروه به حملات خود در این کشور ادامه داده است.
جامعه اطلاعاتی امریکا همچنین در حالی که نسبت به تواناییهای تحریک طالبان پاکستان نیز ابراز نگرانی کرده، در مورد ادعاهای مکرر مقامهای پاکستانی مبنیبر پناهگاههای تیتیپی در افغانستان سکوت کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل در ماه دلو گذشته در گزارشی اعلام کرد که رهبران ارشد القاعده در مناطق روستایی، از جمله روستای بلغولی در ولایت سرپل و همچنین ولایات کنر، غزنی، لوگر و وردک به سر میبرند.
این گزارش همچنین گفته بود که افراد ردهپایین القاعده همراه با خانوادههایشان در مناطق قلعه فتحالله، شهر نو و وزیر اکبر خان کابل تحت حفاظت استخبارات طالبان زندگی میکنند.
شورای امنیت همچنین گفت که داعش خراسان دیگر صرفاً یک تهدید محدود به افغانستان نیست، بلکه در حال گسترش نفوذ خود به کشورهای همسایه، بهویژه در آسیای مرکزی، ایران و حتی روسیه است.
حذف جایزه دستگیری حقانی و امیدواری طالبان بازگشایی سفارت در واشنگتن
ایالات متحده امریکا، به تازگی جایزه برای دستگیری سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان و دو تن از اعضای شبکه حقانی را برداشت.
این اقدام پس از آن صورت گرفت که یک هیئت امریکایی به ریاست آدم بولر، مشاور دونالد ترامپ در امور گروگانها و با حضور زلمی خلیلزاد فرستاده سابق امریکا در افغانستان به کابل سفر کرد.
در پی این سفر، طالبان یک گروگان امریکایی را آزاد کرد.
در همین حال، ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در اولین واکنش به سفر هیئت امریکایی به کابل گفت مقام های طالبان درباره موضوعات مختلف با نماینده دونالد ترامپ صحبت کردند.
او روز سه شنبه در مصاحبه با شبکه العربیه گفت که از حکومت امریکا درخواست کردند که سفارت افغانستان در واشنگتن را به این گروه تحویل بدهد و سفارت امریکا در کابل نیز بازگشایی شود.
مجاهد گفت که این گروه منتظر پاسخ هیئت امریکایی است.
داعش خرسان بهدنبال حمله به غرب از جمله ایالات متحده است
جامعه اطلاعاتی امریکا در گزارش سالانه خود نستب به تهدید داعش و توانایی این گروه به ویژه شاخه داعش خراسان برای راهاندازی حملات تروریستی در غرب از جمله ایالات متحده، هشدار داد.
این گزارش میگوید که طراحان عملیاتهای داعش، از طریق فعالیتهای آنلاین در پی پخش تبلیغات برای راهاندازی، تسهیل و الهام بخشیدن به انجام حملات خارجیاند.
جامعه اطلاعاتی امریکا هشدار داده که ممکن است اعضای داعش از برخی مسیرهای آسیبپذیر مسافرتی سوءاستفاده کنند.
در که این گزارش که روز سهشنبه نشر شد، آمده است که داعش همچنان «بزرگترین سازمان تروریستی اسلامگرا» در جهان است.
برپایه این گزارش، داعش خرسان در جنوب آسیا توانمندترین شاخه این گروه برای راهاندازی حملات تروریستی خارجی است و اعضای آن در تلاش انجام حملاتی در جنوب آسیا، آسیای میانه و در سطح جهاناند.
جامعه اطلاعاتی امریکا گفته است که حملات داعش در روسیه و ایران در سال گذشته میلادی، و همچنین بازداشت حامیان آن در اروپا و امریکا، نمایانگر توانایی فزاینده این گروه برای اقدام فراتر از جنوب آسیا و الهامبخشیدن به افراد برای اجرای حملات در خارج از منطقه است.
تهدید القاعده
در گزارش جامعه اطلاعاتی امریکا آمده است که القاعده همچنان قصد دارد ایالات متحده و شهروندان آن را از طریق شاخههای جهانی خود هدف قرار دهد.
طبق گزارش: «برخی از رهبران القاعده که در ایران باقی ماندهاند، سعی کردهاند با سوءاستفاده از احساسات ضداسرائیلی در جنگ غزه، مسلمانان را متحد کرده و به انجام حملاتی علیه اسرائیل و امریکا تشویق کنند.»
نگرانی از تواناییهای تحریک طالبان پاکستان
جامعه اطلاعاتی امریکا در گزارش خود گفته که عملیات تحریک طالبان پاکستان هرچند محدود به راهاندازی حملاتی علیه دولت پاکستان بوده، اما تواناییهای تیتیپی، روابط تاریخی آن با القاعده و حمایت قبلی از عملیات هدفمند علیه ایالات متحده، نگرانکننده است.
امرالله صالح، معاون پیشین ریاستجمهوری افغانستان، طالبان را «گروه نیابتی مخفی سازمانهای استخباراتی غرب، به ویژه امریکا» توصیف کرده است.
صالح در گفتوگو با رسانه هندی دیکن هرالد، نسبت به عزم ترامپ برای پس گرفتن سلاحهای امریکا از نزد طالبان ابراز تردید کرد.
این مقام حکومت پیشین افغانستان در مورد درخواست ترامپ برای باز پسگیری سلاحهای امریکایی گفت: «نمیدانم که آیا این یکی از همان شعارهای خبری است یا اینکه پشت آن اقدام واقعی خواهد بود.»
امرالله صالح افزود که برای رئيسجمهور ترامپ میزان تسلیحاتی که میخواهد پس بگیرد، مهم نیست بلکه این درخواست میتواند یک حرکت نمادین برای تحت فشار قرار دادن طالبان برای تبعیت از واشنگتن باشد.
او گفت: «او [ترامپ] میخواهد که طالبان را یکبار بهطور علنی تحت فشار قرار دهد تا نشان دهد که این گروه تحت کنترول است، و سپس ایالات متحده شروع به همکاری، حمایت و ارائه کمکهای ببیشتر به آنها خواهد کرد.»
دونالد ترامپ، رئيسجمهور امریکا پس از به دست گرفتن قدرت در واشنگتن بارها بر بازپسگیری سلاحهای امریکایی به ارزش هفت میلیارد دالر از نزد طالبان تاکید کرده است.
امرالله صالح در این مصاحبه همچنین ادعا کرد شواهدی در دست دارد که نشان میدهند که نزدیک به ۱۰۰ هزار اسلحه بهجا مانده از ناتو و امریکا پس از روی کار آمدن طالبان ناپدید شدهاند.
او تاکید کرد: «ما شماره مسلسل سلاحها و مکانهایی که از آنها ناپدید شدهاند را میدانیم. واژه ''ناپدید شده' عجیب است. این میتواند به معنای دزدیده شدن، فروخته شدن یا به سادگی فرستاده شدن به مکانهای مخفی برای مقاصد مخفی باشد.»
پس از روی کار آمدن طالبان گزارشهایی از استفاده سلاحهای امریکایی توسط شورشیان در پاکستان و حتی در کشمیر هند نیز منتشر شده است.
پاکستان طالبان را متهم به حمایت از تحریک طالبان پاکستانی کرده و همواره ادعا کرده که گروههای شورشی مخالف دولت چون تیتیپی و شبهنظامیان بلوچ در نبرد علیه نیروهای امنیتی این کشور، از سلاحهای امریکایی بهجا مانده در افغانستان استفاده میکنند.
در بخش دیگری از این مصاحبه، امرالله صالح به روابط رو به رشد طالبان و هند اشاره کرد و از کاهش روابط هند با مخالفان طالبان انتقاد کرده است.
او گفت: «هند بهطور قابل توجهی روابط خود را با افغانهایی که از یک نظام کثرتگرا در کشورشان حمایت میکنند، کاهش داده است.»
معاون پیشین ریاست جمهوری گفت که هند به طور فعال تلاش دارد از طریق تعامل با طالبان و یا نفوذ زیرکانه در ساختارهای این گروه، خطرات تروریسم را کاهش دهد.
صالح تاکید کرده است: «طالبان، بنابر ماهیت خود، نمیتوانند امنیت را در منطقه حداکثر کنند. برعکس، آنها برای بیثباتسازی طراحی شدهاند.»
هیلاری پاور، از مدیران دیدهبان حقوقبشر میگوید که بهرغم درخواستهای گسترده برای ایجاد یک سازوکار تحقیقاتی مستقل برای رسیدگی به موارد نقض حقوق بشر در افغانستان، اتحادیه اروپا هنوز از این طرح حمایت نکرده است.
به گفته او، این میکانیسم از نابودی مدارک دست داشتن طالبان در موارد نقض بشر جلوگیری کرده و به دادگاه لاهه برای پاسخگو کردن طالبان و اجرای عدالت کمک میکند.
پنجاهوهشتمین نشست شورای حقوقبشر سازمان هفته گذشته درباره افغانستان برگزار شد. در این نشست، کشورهای مختلف با صدور بیانیهای مشترک خواستار اقدام برای پاسخگو کردن طالبان شدند.
این کشورها از شورای حقوقبشر سازمان ملل خواستند تا یک سازوکار تحقیقاتی مستقل و جامع ایجاد کنند تا مکمل گزارشهای ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان باشد.
ریچارد بنت در این نشست هشدار داده بود که تعلل جامعه بینالمللی در پاسخگوساختن طالبان، باعث شده است که این گروه در سرکوب زنان و دختران افغان و نقض گسترده حقوقبشر جسورتر شود.
آقای بنت در ماه فبروری ضمن ارائه گزارش خود به شورای حقوقبشر، از کشورها خواست تا ایجاد یک سازوکار تحقیقاتی ویژه را روی دست بگیرند که پاسخگویی طالبان را سادهتر کند. مدیر دفتر دیدهبان حقوقبشر در ژنو روز سه شنبه در مطلبی در وبسایت این سازمان نوشت بیانیه مشترک کشورها بازتاب دهنده افزایش نارضایتیها از عدم تمایل اتحادیه اروپا برای ایجاد یک سازوکار جامع تحلیل و رسیدگی به نقض حقوق بشر در افغانستان است.
به گفته او، اتحادیه اروپا هرچند نقش مهمی در حمایت از گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل بازی کرده، اما از طرح سازوکار جمع آوری مدارک، تحلیل و تحقیق موارد نقض حقوق بشر در افغانستان خودداری کرده است.
هیلاری پاور افزود که نهادهای جامعه مدنی افغانستان و بین المللی از شورای حقوقبشر خواستهاند تا سازوکار مستقل برای تحقیق، جمعآوری و تحلیل شواهد نقض جدی حقوق بشر در افغانستان ایجاد کند.
آنها بر این نکته تاکید کردهاند که چنین سازوکارهایی میتواند ابزاری کلیدی برای پاسخگوسازی طالبان به علت نقض شدید حقوق بشر، از جمله سرکوب سیستماتیک زنان و دختران افغان، باشد.
به گفته آنان، این سازوکار مستقل میتواند به تحقیقات دیوان کیفری بینالمللی کمکی خیلی مهم کند.
این مقام دیدهبان حقوقبشر هشدار داد که بدون میکانیسم مستقل، شواهد و مدارک نقض حقوق انسانی مردم افغانستان بهویژه زنان و دختران، به مرور زمان از بین خواهد رفت.
سازمانهای مدنی داخلی و خارجی به رغم کمپینهای مختلف، دولتهای اروپایی را به روی دست گرفتن اقدامات جدیتر در برابر طالبان، از جمله به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی نتوانستند متقاعد کنند.
شواهد نشان میدهد که برخی از دولتهای اروپایی هنوز طرفدار تعامل با طالبان هستند. در ماههای اخیر، آلمان به مکاتبات وزارت خارجه طالبان پاسخ داده و از کارمندان نمایندگیهای سیاسی و قنسولی افغانستان خواسته است که با طالبان وارد تعامل شوند.
همچنین، به دنبال افشای نامه پذیرش یک دیپلومات طالبان توسط ناروی، وزارت خارجه این گروه اعلام کرد که به زودی بخش خدمات قنسولی سفارت افغانستان در اسلو به کار خود آغاز خواهد کرد.
سلیمان عطایی، مهاجمی که در حمله به یک جمع در شهر مانهایم آلمان یک افسر پولیس را کشت و شماری را زخمی کرد، در دادگاه از اقدامات خود ابراز پشیمانی کرد.
او که ویدیوهای طالبان را در یوتیوب دیده بود، گفت که از پیروزی این گروه در افغانستان الهام گرفته بود.
به گزارش شبکه دبلیودیآر آلمان، عطایی اظهار داشت که از طریق اینترنت با موعظههای اسلامگرایان، از جمله طالبان آشنا شده و آنها وی را تشویق به جهاد کردند. او اذعان کرد که ویدیوهای خشن و وحشیانه داعش در تلگرام را دیده بود.
سلیمان عطایی، جوان ۲۵ ساله اهل هرات افغانستان، در اواسط ماه جوزای سال جاری با حمله به تجمع مخالفان اسلام در مانهایم، یک پولیس را کشت و پنج نفر را زخمی کرد.
جلسه محاکمه او امروز در دادگاه عالی اشتوتگارت با حضور خانوادههای قربانیان برگزار شد. عطایی در این جلسه از عملکرد خود ابراز ندامت کرد و گفت: «ای کاش همه این اتفاقات فقط یک خواب بود.»
او همچنان گفت که با دو عضو طالبان در اینترنت آشنا شده و از آنها الهام گرفته است. عطایی گفت که پیروزی طالبان در سال ۲۰۲۱ شخصیت او را تغییر داده است. او با اشاره به تصاویر ورود طالبان به کابل اظهار داشت که این پیروزی ایده جهاد را در او برانگیخت.
عطایی افزود: «ویدیوهایی از طالبان دیدم که چگونه میجنگند و خانوادههایشان را از دست میدهند.»
قاضی از او پرسید چه چیزی شخصیتش را تغییر داد. او در پاسخ گفت مصاحبههای طالبان و ورود آنها به کابل.
جنگ غزه
به گزارش بامداد اسماعیلی، خبرنگار شبکه دبلیودیآر آلمان، عطایی در بخشی از صحبتهایش در دادگاه اظهار داشت که جنگ در نوار غزه زندگی او را دگرگون کرده و انگیزه حملهاش به تجمعی بوده که توسط یک گروه ضداسلام برگزار شده بود. او در دادگاه توضیح داد که جنگ غزه تاثیر عاطفی عمیقی بر او گذاشته و دیدن تصاویر زنان و کودکان رنجدیده در تلگرام او را به شدت متاثر کرده است.
متهم گفت که در چتهای تلگرامی با یک روحانی درباره جهاد صحبت کرد. این روحانی او را به کشتن «کفار» تشویق کرده بود. او افزود که ابتدا قصد داشت میشائل اشتورتزنبرگر، منتقد اسلام، را به قتل برساند و برای این کار دو چاقو و یک تیرکمان با خود برده بود. او یک ماه پیش چاقو را از اینترنت خریداری کرده بود.
اشتورتزنبرگر یکی از مجروحان این حمله بود.
عطایی گفت: «زندگیام با آغاز جنگ غزه تغییر کرد.» او فاش کرد که کانالهای تلگرامی را دیده که اجساد مردان، زنان و کودکان را نشان میدادند و افزود: «هر روز گریه میکردم.»
او مدتی در کانال تلگرامی داعش خراسان عضو بوده، اما گفت که پس از دیدن تصاویر سربریدن و کشتار داعش از کانال این گروه خارج شده است. اما، پیش از این دادستانی آلمان در عقرب ۱۴۰۳ گفته بود که عطایی با داعش همدلی داشت.
از آغاز تهاجم اسرائیل در غزه، سرویسهای امنیتی آلمان در برابر تهدیدات «اسلامگرایان افراطی» در معرض آمادهباش قرار گرفتهاند.
پیشتر اداره پولیس جنایی فدرال آلمان در گزارشی اعلام کرد که «خطر اعمال خشونتآمیز با انگیزه جهادی افزایش یافته است و جمهوری فدرال آلمان همچنان هدف مستقیم سازمانهای تروریستی است.»
بر اساس آمار این اداره، از سال ۲۰۰۰ تاکنون حدود ۱۲ حمله با انگیزه اسلامگرایانه در این کشور انجام شده است.
محاکمه سلیمان عطایی از فبروری آغاز شده و قرار است تا پایان اکتوبر ادامه یابد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در اولین واکنش به سفر هیئت امریکایی به کابل گفت مقام های طالبان درباره موضوعات مختلف با نماینده دونالد ترامپ صحبت کردند.
او روز سه شنبه در مصاحبه با شبکه العربیه گفت که از حکومت امریکا درخواست کردند که سفارت افغانستان در واشنگتن را به این گروه تحویل بدهد و سفارت امریکا در کابل نیز بازگشایی شود.
مجاهد گفت که این گروه منتظر پاسخ هیئت امریکایی است.
یک هیئت امریکایی به ریاست آدم بولر مشاور دونالد ترامپ در امور گروگانها و با حضور زلمی خلیلزاد فرستاده سابق امریکا در افغانستان هفته گذشته به کابل سفر کرد.
در پی این سفر، طالبان جورج گلزمن، گروگان امریکایی را آزاد کرد. گلزمن ۶۶ ساله برای جهانگردی به افغانستان رفته بود. هیئت امریکایی در کابل با امیرخان متقی وزیر خارجه طالبان دیدار کرد. اما برخی منابع گفتهاند که هیئت پیش از سفر به کابل به قندهار رفته و با نزدیکان ملاهبتالله دیدار کرده بود.
در پی این سفر، ایالات متحده امریکا، جایزه برای دستگیری سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان و دو تن از اعضای شبکه حقانی را برداشت.
ذبیحالله مجاهد درباره برداشتن این پاداشها گفت که حکومت امریکا در واکنش به رهایی جورج گلزمن، «گام هایی، از جمله لغو جوایز دستگیری بعضی از رهبران امارت اسلامی برداشته است.»
سخنگوی طالبان این تصمیم امریکا را گامی مثبت در بهبود روابط خواند.
او در بخشی از صحبتهایش به بازگشایی سفارت افغانستان در امریکا تاکید کرده و گفته است که از سرگیری فعالیت سفارت برای ارایه خدمات قنسولی به شهروندان افغان در امریکا ضروری است.
او همچنان خواستار بازگشایی سفارت امریکا در کابل شد و گفت که انتظار داریم «روابط و همکاری میان دو کشور به سطحی مطلوب و مبتنی بر منافع مشترک دو طرف برسد.»
ایالات متحده پس از خروج از افغانستان در اگست ۲۰۲۱ سفارت خود را در کابل بست. دیپلوماتهای این کشور مسایل مربوط به افغانستان را از قطر دنبال میکنند.
سخنگوی طالبان در بخشی از صحبتهایش گفت که هیئت امریکایی پس از سفر به کابل، با مجموعهای از موضوعات و مطالبات طالبان، به ایالات متحده بازگشته است. او درباره این موضوعات معلومات ارایه نکرد. سخنگوی طالبان خاطر نشان کرد که منتظر گام بعدی امریکا هستند.
ذبیحالله مجاهد گفت که «افغانستان آماده برقراری روابط نیک است و همانگونه که پیشتر گفتم، ما خواهان روابط حسنه با تمام کشورها، از جمله ایالات متحده هستیم.»
ایالات متحده امریکا خواستار رهایی محمودشاه حبیبی، شهروند افغانتبار امریکایی و رئیس سابق اداره هوانوردی ملکی افغانستان است. ایالات متحده همچنان در مبارزه با داعش با طالبان همکاری اطلاعاتی میکند. این کشور در سهونیم سال گذشته نزدیک به سه میلیارد دالر به افغانستان تحت کنترول طالبان کمک کرده است.