وزارت خارجه امریکا، در ماه جنوری سال جاری میلادی تامین مالی چندین پروژه مربوط به ایران، از جمله گروههای مدافع حقوق بشر ایرانی، پروژههای آزادی اینترنت و سازمانهای جامعه مدنی را به حالت تعلیق درآورد.
این توقف کمکها که در تاریخ ۲۰ جنوری اعلام شد، در ابتدا برای ۹۰ روز تعیین شده بود اما ظاهرا بررسیها زودتر به پایان رسیده است.
ایران اینترنشنال به فهرستی از «کمکهای مالی فعال» وزارت خارجه امریکا دست یافته که نشان میدهد وضعیت تقریبا تمام پروژههای مرتبط با ایران به رنگ سبز درآمده و این نشاندهنده از سرگیری کمکها به آنهاست.
وزارت خارجه امریکا هنوز به درخواست برای اظهارنظر در این باره پاسخ نداده است.
چند نفر از دریافتکنندگان این کمکها که همگی به جز یک نفر خواستند نامشان فاش نشود، به ایران اینترنشنال گفتند کمکهای مالی به آنها دوباره برقرار شده و فعالیتهایشان از سر گرفته میشود.
از میان این افراد، تنها کسی که حاضر به صحبت علنی شد، احمد احمدیان، فعال حوزه آزادی اینترنت در ایران و مدیر سازمان مردمنهاد «هولیستیک رزیلینس» (Holistic Resilience) مستقر در کالیفرنیاست که در زمینه توسعه فنآوریهای مقابله با سانسور، تحقیق و فعالیت میکند.
احمدیان ضمن استقبال از تصمیم دولت امریکا برای بازگرداندن کمکها به سازمانهایی همچون سازمان تحت مدیریت او، گفت: «فشار بر حاکمان ایران و حمایت همزمان از ایرانیان نهتنها امکانپذیر بلکه ضروری است؛ البته اگر ایالات متحده بخواهد تغییر واقعی در ایران و حتی فراتر از آن ایجاد کند.»
او در گفتوگو با ایراناینترنشنال افزود: «سیاست دولت ترامپ مبتنی بر افزایش کارایی و اجتناب از شروع یک جنگ جدید است که بر این اساس جامعه مدنی ایران همچنان امیدوارکنندهترین گزینه برای تحقق این هدف و تغییر رفتار حکومت ایران است.»
احمدیان همزمان تاکید کرد که ممکن است نیاز باشد اصلاحاتی در نحوه اعطای این کمکهای مالی انجام شود: «به باور من پروژههای جدید باید بازدهی مشخص داشته باشند، شفافیت آنها افزایش یابد، بر ارزشهای مشترک مردم ایران و امریکا تاکید کنند و نتایج ملموستری داشته باشند.»
تعلیق کمکهای امریکا تاثیرات جهانی داشت و در افغانستان تحت کنترول طالبان نیز فعالیت دهها موسسه بینالمللی امدادی به دلیل تعلیق کمکها متوقف شد.
بیشتر بخوانید: تعلیق کمکهای امریکا؛ فعالیت ۵۰ موسسه بینالمللی در افغانستان متوقف شده است | افغانستان اینترنشنال
تاثیر فرمان اجرایی ترامپ بر جامعه مدنی در ایران
پیش از توقف این کمکها، امریکا از چندین سرویس ارائهدهنده ویپیان (VPN) حمایت مالی میکرد که به ایرانیان کمک میکنند از سانسور دولتی عبور کنند.
امریکا همچنین از پروژههایی در حمایت از آزادی رسانه، تقویت جامعه مدنی و مستندسازی نقض حقوق بشر در ایران پشتیبانی میکرد که تمام این ابتکارات تحت تاثیر دستور اجرایی ترامپ قرار گرفتند.
توقف کمکها که در نخستین روز کاری ترامپ در کاخ سفید اعلام شد، انتقادهای بسیاری را در میان فعالان ایرانی برانگیخت. این فعالان معتقد بودند چنین تصمیمی بیش از همه به نفع حاکمان جمهوری اسلامی است.
اکنون دریافتکنندگان این کمکها معتقدند از سرگیری حمایتهای مالی امریکا شرایط را تغییر خواهد داد.
وزارت خارجه امریکا تاکنون درباره نتایج بررسیها یا دلایل از سرگیری این کمکها اظهار نظر علنی نکرده است.
توقف و از سرگیری این کمکها در شرایطی صورت میگیرد که تنشها میان واشنگتن و تهران شدت گرفته است.
ترامپ در هفتههای اخیر فشارهای اقتصادی و دیپلوماتیک را بر تهران به شدت افزایش داده و در پیامی به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به او هشدار داده است که یا با توافقی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران موافقت کند یا با پیامدهای شدید مواجه شود.
