وزارت مهاجرین طالبان اعلام کرد که از ابتدای ماه اپریل تاکنون، دستکم ۱۴۴ هزار مهاجر از کشورهای پاکستان، ایران و ترکیه به افغانستان بازگشتهاند. به گفته این وزارت، بیش از ۳ هزار زندانی نیز در میان این افراد حضور دارند.
عبدالمطلب حقانی، سخنگوی وزارت مهاجرین طالبان در گفتوگو با تلویزیون دولتی این گروه اظهار داشت که این زندانیان از زندانهای مختلف پاکستان آزاد شده و از طریق تورخم و سپین بولدک به کشور بازگشتهاند.
وی افزود که این وزارت امکانات لازم را برای مهاجران عودتکننده فراهم کرده و شرایط بازگشت آنها به محلات اصلیشان را مهیا ساخته است.
وزارت مهاجرین طالبان همچنین اعلام کرد که بیش از ۶۰ شهرک در سراسر کشور برای اسکان مهاجران عودتکننده در نظر گرفته شده است.
مهاجران افغان در کشورهای ایران، پاکستان، ترکیه و تاجیکستان با فشارهای فزایندهای مواجهاند.
پولیس پاکستان فشار بر مهاجران را شدت بخشیده و مصمم به اخراج آنها از این کشور است. این کشور همچنان فضای زندگی را برای پناهجویانی که از حاکمیت طالبان به این کشور پناه بردهاند، تنگتر کرده است.
برندگان جوایز معتبر پولیتزر سال ۲۰۲۵ اعلام شد. دو جایزه به گزارشهای نشریههای نیویارک تایمز و نیویارکر درباره ناکامیهای ارتش امریکا در افغانستان و عراق تعلق گرفت.
به گفته هیئت داوران پولیتزر، نیویارک تایمز در گزارش خود به خوبی نشان داد که «چطور ایالات متحده با حمایت از ملیشههای محلی آدمکش، مردم را به سوی طالبان راند و بذر شکست خود را در افغانستان کاشت.»
بنا به گزارش نیویارک تایمز، یک فرمانده ملیشههای محلی که حمایت ارتش امریکا را با خود داشت، افراد را ناپدید میکرد.
همچنان، نیویارک تایمز سه جایزه بهترین گزارش خارجی درباره جنگ داخلی سودان، بهترین عکس از لحظات ترور نافرجام دونالد ترامپ در پنسلوانیا و همچنان گزارش مشترک آن درباره بحران مرگبار مصرف موادمخدر در امریکا دریافت کرد.
خبرگزاری رویترز نیز برنده جایزه پولیتزر در بخش گزارشهای تحقیقی شد. این جایزه بهخاطر مجموعه گزارشها درباره تجارت جهانی مواد کیمیایی مورد استفاده در ساخت فنتانیل مادهای که در چند سال گذشته جان حدود ۴۵۰ هزار امریکایی را گرفته است، به این خبرگزاری اهدا شد.
خبرنگاران رویترز در هنگام تهیه این گزارش موفق شدند تمام مواد لازم برای ساخت فنتانیل را خریداری کنند تا نشان دهند که مواد کیمیایی چینی که بازار مواد مخدر مصنوعی امریکا را تغذیه میکنند، تا چه اندازه ارزان و بهراحتی قابل دسترس هستند و چرا مقامهای امریکایی قادر به توقف این تجارت مرگبار نیستند.
تیم تحقیقی رویترز تنها با ۳ هزار و ۶۰۰ دالر، مواد و تجهیزات لازم را خریداری کرد که میتوانستند حداقل سه میلیون دالر فنتانیل تولید کنند.
روزنامه وال استریت ژورنال به خاطر گزارشش درباره تغییرات سیاسی و شخصیتی ایلان ماسک جایزه گزارش ملی را به دست آورد. اما، روزنامه واشنگتن پست جایزه بهترین خبر فوری را به علت پوشش رویدادهای ترور ناکام دونالد ترامپ در جریان کمپین انتخاباتیاش در پنسلوانیا در جولای سال گذشت به دست آورد.
اَن تِلنیس، کارتونیست سابق واشنگتن پست بهدلیل گزارش و تفسیر مصور موفق به دریافت جایزه شد. خانم تلنیس در جنوری، پس از آنکه این روزنامه کاریکاتورش درباره جف بیزوس، مالک واشنگتن پست را نشر نکرد، از این رسانه استعفا داد. داوران پولیتزر این شجاعت و نگاه موشکافانه او را ستودند.
در میان نشریات مهم دیگر، هفتهنامه نیویارکر صاحب سه جایزه شد. داوران جوایز بهترین تبصره درباره غزه، بهترین گزارش تصویری و بهترین پادکست را به این نشریه دادند.
رسانه پروپابلیکا جایزه خدمات عمومی را به علت گزارشش درباره تاثیرات ممنوعیت سقط جنین در سراسر امریکا دریافت کرد.
جایزه پولیتزر از سال ۱۹۱۷ به طور سالانه به بهترین کارهای خبرنگاری و ادبی اعطا میشود.
در مجموع ۱۵ جایزه پولیتزر به شاخههای مختلف روزنامهنگاری و هشت جایزه آن به گرایشهای هنری، نظیر موسیقی، تیاتر و داستاننویسی اختصاص یافتهاند.
این جوایز از سوی دانشگاه کلمبیا در نیویارک امریکا اهدا شده و به هر یک از برندگان مبلغ ۱۵ هزار دالر اهدا میشود.
همزمان با روز جهانی مطبوعات، گروهی از خبرنگاران در فرانسه از راهاندازی یک رسانه دیجیتال به نام «ابجد میدیا» خبر دادند. آنها اعلام کردند که این رسانه با تمرکز بر مسائل مهاجران، به دو زبان فارسی و فرانسوی فعالیت خواهد کرد.
این گروه در بیانیهای اظهار داشت که ابجد میدیا بر موضوعات مرتبط با مهاجران و پناهجویان، از جمله ادغام در جامعه، ایجاد بستری برای گفتوگو و تفاهم میان پناهندگان، و دفاع از حقوق زنان و اقلیتها متمرکز خواهد بود.
ابجد میدیا تاکید کرد که تلاش میکند صدای راستین مهاجران باشد و مسیری موثر برای دسترسی به اطلاعات، آموزش، و ادغام سریعتر مهاجران در جامعه میزبان فراهم آورد.
ابجد میدیا توسط گروهی از خبرنگاران افغان در تبعید و همکاران فرانسوی آنها تاسیس شده است.
این رسانه بخشی از سازمان «ابجد گلوبل» در فرانسه است که در زمینههایی چون کمکهای حقوقی، آموزش زبان و تسهیل ادغام موثر مهاجران فعالیت دارد.
پس از سقوط افغانستان، دهها رسانه دیجیتال در کشورهای مختلف راهاندازی شد، اما نبود حمایتهای جهانی و قطع کمکهای بینالمللی باعث شده است که بسیاری از این رسانههای نوپا با چالشهای جدی در مسیر فعالیت خود روبهرو شوند.
با وجود این مشکلات، رسانههای در تبعید توانستهاند تا حدی سانسور گسترده طالبان بر رسانهها در داخل افغانستان را جبران کنند و نقش مهمی در اطلاعرسانی ایفا کنند.
شاشی تارور، معاون سابق دبیرکل سازمان ملل، درباره روابط پرتنش پاکستان با طالبان گفت که نفوذ اسلامآباد بر این گروه به شکل چشمگیری کاهش یافته است.
این معاون سابق وزارت خارجه هند اظهار داشت که پاکستان طالبان را ابزاری استراتژیک برای مقابله با هند میدید، اما این گروه پس از پیروزی، از کنترول اسلامآباد خارج شده است.
شاشی تارور روز دوشنبه در مقالهای که در وبسایت پراجکت سیندیکیت منتشر شد، نوشت که پاکستان برای دههها طالبان را پرورش داد، حمایت و تامین مالی کرد، زیرا این گروه را ابزاری کارآمد برای اعمال نفوذ بر افغانستان و کسب «عمق استراتژیک» در برابر هند میدانست. اما، به قول او، هیولاهایی که خود میسازید، همیشه قابل مهار نیستند.
وی با اشاره به بیانیه طالبان در محکومیت حمله به گردشگران در کشمیر، این اقدام را نشانهای از فاصله گرفتن طالبان از پاکستان دانست.
تارور که اکنون عضو پارلمان هند است، با اشاره به تنشهای یک سال اخیر میان طالبان و پاکستان و درگیریهای مرزی دو طرف، خاطرنشان کرد که نفوذ کنونی پاکستان بر طالبان به وضوح کاهش یافته است.
او افزود که آیاسآی دههها طالبان را به عنوان بازوی نیابتی خود در افغانستان تقویت کرد، اما با وجود آگاهی از سرسختی ایدئولوژیک این گروه، آن را ابزاری برای کنترول افغانستان و رویارویی با هند به کار گرفت. در اگست ۲۰۲۱، هنگامی که طالبان کابل را تصرف کرد، پاکستان با شادی آشکار این پیروزی را جشن گرفت.
تارور تاکید کرد که مهار هیولاهای خودساخته همیشه ممکن نیست. به گفته او، پاکستان در مواجهه با طالبان نه با فشار به اهدافش رسیده و نه با دیپلوماسی.
وی به اهداف گروههای شبهنظامی در پاکستان پرداخت و گفت که از نظر طالبان، ارتش پاکستان به اندازه کافی اسلامی نیست. به باور او، تحریک طالبان پاکستان اکنون در پی آن است که با پاکستان همان کند که طالبان با افغانستان کرد: تصرف قدرت و تبدیل کشور به یک تئوکراسی اسلامی.
او افزود که به دلیل پیوندهای ایدئولوژیک، طالبان افغانستان ممکن است از طالبان پاکستان در راستای تحقق این هدف حمایت کند.
به گفته تارور، افغانستان برای پاکستان به باتلاقی استراتژیک تبدیل شده است.
وی توضیح داد که این بحران تا بدانجا پیش رفته که برخی مقامهای پاکستانی پیشنهاد دادهاند از ایالات متحده کمک بگیرند و حتی پایگاههایی برای پهپادهای امریکایی فراهم کنند تا مواضع شبهنظامیان در افغانستان هدف قرار گیرد. این ایده که امریکا با پهپادها و تسلیحات پیشرفته به پاکستان یاری رساند تا شورشی را سرکوب کند که خود نتیجه سیاستهای ضدامریکایی اسلامآباد در افغانستان است، مضحک و اما دیگر غیرقابل تصور نیست.
شاشی تارور با اشاره به اختلافات تاریخی و ارضی میان دو کشور تاکید کرد که تنشهای پاکستان و افغانستان – که ریشه در نارضایتیهای دیرینه، سیاستهای نادرست و درگیریهای ایدیولوژیک دارند، به سرعت در حال تشدید است.
این سیاستمدار سرشناس هندی افزود که افغانستان دیگر برای پاکستان یک دارایی استراتژیک نیست، بلکه باری سنگین بر دوش آن است.
او در پایان نوشت که هند باید با دقت نظارهگر باشد و ببیند این نمایش پرهیاهو در مرزهای غربیاش چگونه به پایان میرسد.
در ادامه واکنشها به طرح جنجالی اداره مهاجرت سوئیس درباره اخراج پناهجویان پشتون، فرید حمیدی، دادستان کل پیشین افغانستان، اظهار داشت که چنین طرحهایی نشاندهنده ناآگاهی سوئیس از پیچیدگیها و بحران کنونی در افغانستان است.
یک روزنامه سوئیسی روز شنبه از طرح بحثبرانگیز اداره مهاجرت این کشور پرده برداشت. طبق گزارش این روزنامه، اداره مهاجرت سوئیس طرحی را بررسی کرده بود که بر اساس آن، پشتونها به دلیل همتباری با طالبان به افغانستان بازگردانده شوند، زیرا خطری متوجه آنان نیست.
حمیدی تاکید کرد که ادعای مصونیت پشتونها از آزار و اذیت طالبان، پیشداوری غیرواقعی است. او گفت: «درست است که اکثر طالبان و مقامات ارشد آنها پشتون و اغلب از یک ولایتاند، اما طالبان دشمن همه اقوام و مردم افغانستان هستند.»
فرید حمیدی افزود: «زنان و دختران همه اقوام، از جمله پشتونها، از تمام حقوق خود محروم شدهاند. کادرهای حرفهای همه اقوام از ادارات دولتی و فرصتهای شغلی حذف شده و از ترس آزار، شکنجه و قتل غیرقانونی ناچار به ترک کشور شدهاند.»
او تاکید کرد که طالبان رنجهای بیشماری برای همه اقوام، بهویژه پشتونها، به وجود آوردهاند و اقدامات شان به مشکلات قومی در افغانستان دامن زده است.
پشتونها در خط مبارزه با تروریسم
در همین حال، سمیع سادات، فرمانده سابق ارتش گفت که چنین طرحی غیرقانونی، غیراخلاقی و مغایر تمام قوانین بینالمللی است.
او افزود که پشتونها در خط مقدم مبارزه با تروریسم قرار داشتهاند. به گفته او، داوری درباره پرونده افراد باید فرد محور باشد، نه قوممحور.
عطا محمد نور، رهبر یکی از جناحهای جمعیت اسلامی میگوید هرگونه تلاش برای عادیسازی روابط بینالمللی با طالبان خیانت به مردم افغانستان و ننگ بر اعتبار و بیطرفی نهادهای بینالمللی است. او گفت «تلاشهای یوناما برای اعطای مشروعیت سیاسی به طالبان» نگران کننده است.
حزب جمعیت اسلامی روز دوشنبه، ۱۵ ثور، در بیانیهای نوشت: «یوناما و برخی از نهادهای وابسته با اتخاذ سیاست مماشات، بیتفاوتی در برابر رنج مردم و لابیگری آشکار برای به رسمیت شناختن یک نظام تحمیلی، از موضع بیطرفی خود منحرف شدهاند.»
در این بیانیه همچنین تاکید شده است که هرگونه تلاش برای عادیسازی روابط بینالمللی با طالبان «خیانت به مردم افغانستان و لکه ننگی بر اعتبار و بیطرفی نهادهای بینالمللی» بهشمار میرود.
آقای نور با اشاره به نبود مشارکت سیاسی در نظام طالبان و محرومیت زنان از حق کار و آموزش، گفت مردم افغانستان «سکوتهای گزینشی و رفتارهای دوگانه» را فراموش نخواهند کرد.
او همچنین از نهادهای مدافع دموکراسی و جامعه جهانی خواست که بهجای مشروعیتبخشی به طالبان، برای یافتن راهحلهای عادلانه و مردممحور تلاش کنند.
جمعیت اسلامی در حالی به موضع یوناما درمقابل افغانستان واکنش نشان داده که اخیرا گزارشهایی درباره طرح سیاسی سازمان ملل برای افغانستان و احتمال واگذاری کرسی این کشور در ملل متحد به سهیل شاهین، نماینده پیشنهادی طالبان، منتشر شده است.
در چارچوب این طرح، سه شرط عمده از سوی طالبان و سه شرط عمده از سوی جامعه جهانی برای ادغام مجدد افغانستان در نظام بینالمللی ارائه شده است.
