ولودیمیر زلنسکی: پنجشنبه در ترکیه منتظر پوتین هستم
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرد آماده است تا روز پنجشنبه، ۲۵ ثور با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود، در ترکیه دیدار کند.
زلنسکی روز یکشنبه در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «پنجشنبه در ترکیه منتظر پوتین هستم.»
او افزود اوکراین انتظار دارد از دوشنبه ۲۲ ثور آتشبس کامل میان دو کشور برقرار شود تا زمینه لازم برای آغاز روند دیپلوماتیک جهت پایان دادن به جنگ فراهم آید.
ساعاتی پیش از بیانیه زلنسکی، دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، در پیامی در شبکه تروث سوشیال، با اشاره به اعلام آمادگی پوتین برای مذاکرات مستقیم با اوکراین در ترکیه، از کییف خواست «فورا» این درخواست را قبول کند.
ترامپ افزود: «دستکم در این صورت مشخص میشود که آیا امکان توافق وجود دارد یا نه. اگر هم توافقی حاصل نشود، رهبران اروپا و امریکا میدانند در چه نقطهای قرار داریم و میتوانند بر اساس آن عمل کنند.»
پیشتر در ۲۰ ثور، قدرتهای اصلی اروپا با پشتیبانی ترامپ خواستار برقراری آتشبس بیقید و شرط ۳۰ روزه در اوکراین شدند و تهدید کردند اگر پوتین این پیشنهاد را نپذیرد، با تحریمهای «گستردهای» روبهرو خواهد شد.
رهبران بریتانیا، فرانسه، آلمان، پولند و اوکراین در نشستی در کییف که ترامپ نیز به صورت تلفنی در آن حضور یافت، تاریخ آغاز این آتشبس را ۲۲ ثور تعیین کردند.
یک روز پس از این موضعگیری، پوتین پیشنهاد داد مذاکرات مستقیم روسیه با اوکراین ۲۵ ثور در استانبول برگزار شود. پوتین تاکید کرد این مذاکرات باید با هدف «دستیابی به صلحی پایدار و ریشهکن کردن علل اصلی جنگ» برگزار شود.
در تحولی دیگر، وزارت خارجه ایالات متحده ۲۱ ثور در بیانیهای اعلام کرد مارکو روبیو در نشست غیررسمی وزیران امور خارجه کشورهای عضو ناتو که از ۲۴ تا ۲۶ ثور در ترکیه برگزار میشود، شرکت خواهد کرد تا درباره راههای پایان دادن به جنگ اوکراین به رایزنی بپردازد.
در ادامه این بیانیه آمده است روبیو «برنامههای رئیسجمهور ترامپ را برای اطمینان از اینکه متحدان ما سهم عادلانه خود را برای تقویت و اثربخشتر کردن ناتو ادا میکنند، پیش خواهد برد.»
کاخ الیزه اعلام کرد امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، ۲۱ ثور با رجب طیب اردوغان، همتای ترکیهای خود، تماس تلفنی برقرار کرد تا او را در جریان گفتوگوهایی که او و دیگر رهبران اروپایی اخیرا در کییف انجام دادند، قرار دهد.
ماکرون در این تماس بر «ضرورت» موافقت روسیه با یک آتشبس بدون قید و شرط ۳۰ روزه، تاکید کرد.
پیشتر دفتر ریاستجمهوری ترکیه نیز اعلام کرده بود این کشور آماده میزبانی از مذاکرات آتشبس و صلح دائمی میان روسیه و اوکراین است.
در آستانه سفر دونالد ترامپ به قطر، رسانههای امریکایی گزارش دادند که رئیسجمهور امریکا یک هواپیمای لوکس و بزرگ را بهعنوان هدیه از خانواده سلطنتی قطر دریافت خواهد کرد. این هواپیما قرار است بهعنوان «ایر فورس وان» جدید برای سفرهای رسمی رئیسجمهور ایالات متحده استفاده شود.
به گزارش دیلی تلگراف، این هواپیما که ارزش آن حدود ۴۰۰ میلیون دالر است، در طول دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ در اختیار او خواهد بود و سپس در سال ۲۰۲۹ به یک بنیاد متعلق به ترامپ منتقل میشود.
این بدان معناست که ترامپ پس از ترک کاخ سفید نیز میتواند بهعنوان یک شهروند عادی از این هواپیما استفاده کند. این موضوع پرسشهای اخلاقی و حقوقی زیادی درباره تلاش کشورهای خارجی برای ایجاد نفوذ در واشنگتن مطرح کرده است.
قرار است دونالد ترامپ این هفته به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی سفر کند. انتظار میرود که در جریان این سفر، چندین موافقتنامه تجاری و امنیتی با این کشورها امضا شود.
قصری در آسمان
بوئینگ ۷۴۷-۸ قطر که به «قصر در آسمان» معروف است، به سرعت مجهز به امکانات نظامی منحصر به فرد هواپیمای مورد نیاز برای حمل رئیسجمهور ایالات متحده خواهد شد.
ترامپ حدود یک ساعت از هواپیمای هدیه قطر که ۱۳ سال عمر دارد، در میدان هوایی بینالمللی وست پالم بیچ در ماه فبروری بازدید کرد.
گفته میشود این هواپیما یکی از گرانترین هدایایی است که تاکنون حکومت امریکا دریافت میکند. این مساله احتمال نقض ممنوعیت قانونی پذیرش هدیه از دولتهای خارجی را مطرح کرده است. اما کاخ سفید و وزارت دادگستری امریکا استدلال کردند که این هدیه برخلاف قانون اساسی نیست، زیرا نه به فرد بلکه به نهاد دولتی اهدا میشود.
در قانون اساسی ایالات متحده آمده است: «هیچ شخصی که منصبی در دولت ایالات متحده دارد، بدون رضایت کانگرس نمیتواند هیچ هدیه، حقوق، منصب یا عنوانی از هر نوع را از سوی هیچ پادشاه، شاهزاده و یا دولت خارجی بپذیرد.»
ترامپ در دور اول ریاست جمهوری خود به شرکت بوئینگ دو هواپیمای جدید سفارش داد تا جایگزین هواپیماهای سالخوردهای شوند که از زمان ریاستجمهوری بوش پدر در اوایل دهه نود میلادی برای سفرهای رئیسجمهور استفاده شدهاند.
بنا به گزارشها، تحویل این هواپیماها احتمالا تا سال ۲۰۳۵ به تاخیر افتاده که این باعث ناراحتی شدید ترامپ شده است. او از ایلان ماسک خواسته است تا روند تحویل این دو هواپیما را سرعت بخشد.
اریک ترامپ، پسر رئیسجمهور امریکا و معاون امور کسبوکارهای شخصی ترامپ، به مدل یک مجموعه تفریحی گلف که قرار است در قطر ساخته شود، نگاه میکند.
منافع تجاری خانواده ترامپ در خاورمیانه
ماه گذشته، سازمان ترامپ، نهاد تجاری رئیسجمهور و خانوادهاش، نخستین معامله املاک لوکس خود را در قطر انجام داد و همچنین این سازمان قصد دارد یک آسمانخراش میلیارد دالری در دبی بسازد که آپارتمانهای گرانقیمت آن با ارز دیجیتال قابل خرید است.
اریک ترامپ، پسر رئیسجمهور امریکا، اخیراً برای توسعه شرکت رمزارز خود به دبی نقل مکان کرده است. در همین حال، دان جونیور، پسر دیگر ترامپ نیز قصد دارد به قطر سفر کند و در آنجا در پی معاملات مالی است.
یک«زمین گلف ترامپ اینترنشنال» در دبی ساخته شده و خانواده ترامپ در شهر جده عربستان صاحب یک برج آپارتمانی بلند است. در همین حال، یک پروژه ۴ میلیارد دالری زمین گلف و املاک در زمینهای دولتی در عمان در دست ساخت است.
رابرت موگیلنسکی از «موسسه کشورهای عرب خلیج» در واشنگتن به تلگراف گفت: «احتمالاً حکومتهای حوزه خلیج فارس استفاده از برند ترامپ را راهی برای ایجاد حسننیت در روابط خود با حکومت جدید امریکا میدانند.»
سخنگوی کاخ سفید پیوند زدن سفر ترامپ با منافع تجاری وی و خانوادهاش در خاورمیانه را مضحک خواند. او افزود ترامپ «به خاطر رئیسجمهور بودن متحمل ضررهای مالی شده است».
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری امریکا روز یکشنبه گفت که در دومین روز مذاکرات در ژنو، «پیشرفت چشمگیر» در گفتوگوها با مقامهای اقتصادی چین برای کاهش تقابل تجاری میان دو کشور صورت گرفته است، اما جزئیاتی از توافقات به دست آمده ارائه نکرد.
بسنت به خبرنگاران گفت جزئیات توافقات روز دوشنبه اعلام خواهد شد و گفتوگوها را سازنده توصیف کرد.
جمسون گریر، یکی از اعضای هیئت امریکا نیز گفت که مذاکرات بسنت با هو لیفنگ، معاون نخستوزیر چین، به کاهش کسری تجاری ۲۹۵ میلیارد دالری امریکا با چین کمک خواهد کرد.
گریر افزود که مذاکرات «این دو روز بسیار سازنده بود. سرعت توافق نشان میدهد که اختلافها احتمالا آنقدرها هم که تصور میشد، بزرگ نبودند.»
این نخستین نشست عالیترین مقامات تجاری چین و امریکا از زمان وضع تعرفههای بالاتر از ۱۰۰ درصد از سوی دو اقتصاد بزرگ جهان بر کالاهای یکدیگر است.
پیشتر، کوین هَسِت، مشاور اقتصادی کاخ سفید، گفته بود چینیها «بسیار بسیار مشتاق» گفتوگو و متعادلسازی روابط تجاری با امریکا هستند. همچنین، هَسِت به شبکه فاکس نیوز گفت ممکن است این هفته توافقهای تجاری دیگری با کشورهایی غیر از چین اعلام شود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا که به رغم وضع تعرفههای سنگین خواهان گفتوگو با چین است، نشست هیئتهای دو کشور در ژنو را مثبت دانست.
ترامپ در شبکه تروث سوشیال نوشت: «نشست بسیار خوبی امروز در سوئیس با چین داشتیم. موضوعات فراوانی مطرح شد، توافقات زیادی صورت گرفت.»
مقامهای امریکایی مدعی اند که چین با تغییرات در روابط تجاریاش با امریکا موافق است.
واشنگتن میکوشد چین را متقاعد کند که علاوه بر تجارت خارجی و بر گسترش مصرف داخلی تمرکز کند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، پس از پایان دور چهارم مذاکرات با امریکا در عمان، در مصاحبه با تلویزیون ایران گفت که دور چهارم نسبت به سه دور گذشته مذاکرات جدیتر و صریح بود.
عراقچی افزود: «از فضاهای کلی فاصله گرفتیم و وارد موارد جزییتر شدیم و به همین دلیل مذاکرات دشوارتر شده است.»
او با بیان اینکه «با وجود دشواری و صراحت مذاکرات بحثهای مفیدی انجام شد»، اضافه کرد دو طرف درک بهتری از مواضع هم دارند و درباره موضوعات اصلی مورد اختلاف، بیشتر بحث شد و مواضع به هم نزدیک شده است.»
عراقچی درباره مواضع مقامهای امریکایی گفت که مواضع متناقض امریکاییها در عرصه عمومی کمکی به مذاکرات نمیکند و امروز گفت که این روش باید اصلاح شود و اگر تکرار شود ایران هم به ناچار همین طور رفتار خواهد کرد.
عراقچی با بیان اینکه «رفع تحریمها در هر شرایطی یکی از پایههای مذاکره ما است»، افزود: «از نظر ما غنیسازی هیچ جای مصالحه ندارد، ممکن است اندازه و میزان غنیسازی به لحاظ اعتماد سازی مانند گذشته محدودیتهایی داشته باشد اما اصل غنیسازی قابل مذاکره نیست.»
در همین حال، یک مقام امریکایی در گفتوگو با خبرگزاری اسوشیتدپرس دور چهارم مذاکرات با جمهوری اسلامی را «دلگرمکننده» خواند و گفت: «مشتاقانه منتظر جلسه بعدی هستیم که در آینده نزدیک برگزار خواهد شد.»
او افزود: «در دور بعدی مذاکرات با جمهوری اسلامی جنبههای فنی مورد بحث قرار خواهد گرفت.»
از سوی دیگر بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، در حساب کاربری خود در ایکس اعلام کرد که در دور چهارم مذاکرات میان جمهوری اسلامی و امریکا «ایدههای مفید و بدیعی» مطرح شده است.
او این دور از مذاکرات را «مفید» توصیف کرد و گفت که دور پنجم مذاکرات پس از مشورت هر دو طرف با مقامهای ارشد کشورشان برگزار خواهد شد.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی از پایان چهارمین دور مذاکرات ایران و امریکا در مسقط خبر داد.
او این مذاکرات را «دشوار اما مفید برای درک بهتر از مواضع یکدیگر و یافتن راههایی معقول و واقعبینانه برای حل مسائل مورد اختلاف» توصیف کرد.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفت زمان و مکان دور بعدی گفتوگوها از سوی هماهنگکننده عمانی اعلام خواهد شد. بر بنیاد گزارشها، این دور مذاکرات هیئت ایرانی و امریکایی حدود سه ساعت ادامه داشته است.
هیئتهای مذاکره کننده ایرانی و ایالات متحده امریکا تاکنون درباره نتایج این دور مذاکرات جزئیات بیشتری ارائه نکردهاند.
اسماعیل بقائی با اشاره به برگزاری دور چهارم مذاکرات با آمریکا در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «تهران قاطعانه مصمم به پیگیری حقوق قانونی خود برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای مطابق معاهده عدم اشاعه است».
این مقام ایرانی افزود: «جمهوری اسلامی همچنین آمادگی کامل دارد تا تعاملات دیپلوماتیک خود را برای اطمیناندهی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود ادامه دهد». آقای بقائی گفت جمهوری اسلامی همزمان مصمم به تداوم تلاشها جهت خاتمه دادن به «تحریمهای غیرقانونی و ضد بشری» است.
این دور از مذاکرات حدود ساعت ۲:۰۰ پس از چاشت به وقت تهران در مسقط، پایتخت عمان آغاز شده بود.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، ریاست هیاتهای مذاکرهکننده را بر عهده داشتند. سومین دور این مذاکرات در ششم ثور در پایتخت عمان برگزار شده بود.
مقامهای امریکایی گفتند بهدلیل اختلاف دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو بر سر راهبردهای برخورد با جمهوری اسلامی، روابط آنها در هفتههای اخیر دچار تنش شده است.
برخلاف همسویی ترامپ با نتانیاهو در اوایل ریاست جمهوری اش، اکنون این دو رهبر در بسیاری موارد در دو موضع متضاد قرار گرفته اند.
در حالیکه نتانیاهو فرصت را مناسب میبیند تا بالاخره تاسیسات هستهای ایران را نابود کند، ترامپ این لحظه را فرصتی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای از طریق توافق میبیند.
در حالیکه اسرائیل حمله نظامی جدیدی به غزه آغاز کرده، ترامپ خواهان آتشبس است و میخواهد طرح بازسازی غزه را بهعنوان «ریویرای خاورمیانه» اجرا کند. پس از آنکه ترامپ عملیات نظامی آمریکا علیه حوثیهای مورد حمایت ایران را متوقف کرد، نتانیاهو گفت اسرائیل خودش از خود دفاع خواهد کرد.
این اختلافهای اخیر در سیاستها و راهبردهای کلیدی، روابط ترامپ با یکی از نزدیکترین متحدان امریکا را در دوراهی قرار داده است. نحوه مدیریت این اختلافها توسط آنها، سرنوشت بخشهایی از سیاست خارجی رئیسجمهور را تعیین خواهد کرد.
تنها در هفته گذشته، ترامپ دوبار اظهاراتی علنی بیان کرد که نتانیاهو را ناراحت کرد.
نتانیاهو بهویژه زمانی خشمگین شد که ترامپ روز چهارشنبه گفت هنوز تصمیم نگرفته که آیا تحت توافق هستهای جدید، به ایران اجازه غنیسازی اورانیوم داده شود یا نه.
از سوی دیگر، ترامپ از تصمیم نتانیاهو برای آغاز حمله نظامی جدید به غزه ناراضی است، زیرا آن را مغایر با برنامه بازسازی غزه میداند.
ترامپ بهطور خصوصی گفته که حمله جدید اسرائیل به غزه، تلاشی بینتیجه است، زیرا بازسازی را دشوارتر خواهد کرد. اکنون امریکا در تلاش است تا اسرائیل و حماس را به توافق برای آتشبس در غزه برساند.
اما اصلیترین نقطه اختلاف بین ترامپ و نتانیاهو، رویکرد ترامپ نسبت به ایران است.
اسرائیل صراحتا به امریکا گفته که نمیخواهد ترامپ توافقی را امضا کند که به ایران اجازه غنیسازی اورانیوم را بدهد. در حالی که ترامپ تمایل نشان داده که ایران برنامهای هستهای صرفا غیرنظامی داشته باشد.
یک مقام دیگر امریکایی به انبیسی نیوز گفت که تیم رئیسجمهور بهطور منظم با مقامات اسرائیلی درباره وضعیت مذاکرات با ایران در تماس بوده، اطلاعات را بهروزرسانی میکند و عناصر احتمالی توافق را هماهنگ میسازد.
ماه گذشته، زمانی که نتانیاهو برای دومین بار از زمان آغاز ریاستجمهوری ترامپ به کاخ سفید رفت، انتظار داشت که رئیسجمهور تعهد حمایت هوایی امریکا برای حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران را بدهد. اما به گفته دو دیپلومات خاورمیانه، ترامپ به جای آن اعلام کرد که مایل به گفتوگوی مستقیم با تهران است.
نتانیاهو بهطور خصوصی گفته که معتقد است مذاکرات ترامپ با ایران بیهوده است، زیرا تهران هرگز به تعهداتش پایبند نخواهد ماند.
تنش در روابط ترامپ و نتانیاهو در حالی است که رئیسجمهور امریکا قصد دارد هفته آینده به خاورمیانه سفر کند و از عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی دیدار نماید.
ترامپ در حال حاضر برنامهای برای سفر به اسرائیل در این سفر ندارد، هرچند در دور اول ریاستجمهوریاش به اسرائیل سفر کرده بود.