متین بیک، رئیس دفتر اشرفغنی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، در مقاله‌ای هشدار داده است که ایالات متحده باید از تکرار اشتباهات روند صلح افغانستان در اوکراین اجتناب کند. او تاکید کرد که جهان دیگر تاب تحمل تکرار سناریوی کابل در کی‌یف را ندارد.
متین بیک در مقاله‌ای که روز یک‌شنبه در وبسایت سیفر بریف با عنوان «از کابل تا کی‌یف: درس‌هایی که امریکا باید برای صلح در نظر بگیرد»، منتشر شد، نوشت که شباهت‌های زیادی در روند صلح افغانستان و اوکراین دیده می‌شود.
او با اشاره به شباهت‌های رویکرد ایالات متحده در دو بحران نوشت: «به‌عنوان کسی که در روند صلح افغانستان درگیر بودم و تلاش‌های صلح در اوکراین را به‌دقت دنبال می‌کنم، شباهت‌های نگران‌کننده‌ای میان عملکرد زلمی خلیل‌زاد در برابر طالبان و تاثیر سیاست داخلی امریکا بر سرنوشت اوکراین مشاهده می‌کنم.»
بیک توضیح داد که امتناع ولادیمیر پوتین از مذاکره مستقیم با ولودیمیر زلنسکی در استانبول و اصرار بر رسیدن به توافق اولیه با امریکا، یادآور تاکتیک طالبان در مذاکرات دوحه است؛ جایی که طالبان نیز خواستار گفت‌وگوی مستقیم با واشنگتن پیش از هر مذاکره‌ای با دولت افغانستان بود. او می‌گوید این رویکرد، دولت افغانستان را به حاشیه راند و به طالبان مشروعیت بخشید.
او هشدار داد: «در مورد اوکراین، اگر روسیه بتواند به توافقی با واشنگتن دست یابد که امریکا را بی‌طرف یا کمتر درگیر بسازد، توازن میدان نبرد به نفع مسکو تغییر خواهد کرد. ما شاهد چنین وضعیتی در افغانستان بودیم، جایی که اعتراض‌های مکرر افغان‌ها نسبت به کنار گذاشته شدن شان از مذاکرات، به‌عنوان مانع‌تراشی در مسیر صلح تلقی می‌شد.»
او یادآور شد که خلیل‌زاد در جلسات متعدد در ارگ ریاست‌جمهوری افغانستان تاکید می‌کرد: «امریکا برای مذاکره با طالبان یا خروج نیروهایش نیازی به اجازه کسی ندارد.» به گفته بیک، این روایت به ابزاری برای بی‌اثر کردن انتقادهای مشروع حکومت غنی بدل شد.
او همچنین به فشارهای سیاسی بین‌المللی بر اوکراین اشاره کرد و افزود: «در افغانستان، خلیل‌زاد مکرراً دولت را مانع صلح معرفی می‌کرد، بدون آنکه به نگرانی‌های مشروع آن توجهی داشته باشد. سبک رهبری متفرق‌ساز و جنجالی اشرف غنی، او را به هدفی آسان برای تقویت روایت خلیل‌زاد تبدیل کرد؛ روایتی که در میان نخبگان و مردم افغانستان نیز مقبولیت یافت.»
متین بیک توصیه کرد که ایالات متحده از اشتباه کلیدی مذاکرات دوحه به ویژه کنار گذاشتن دولت و مردم افغانستان از مراحل اولیه در اوکراین پرهیز کند. به گفته او، این رویکرد باعث تضعیف اقتدار دولت، جسور شدن طالبان و در نهایت فروپاشی ساختارهای ملی افغانستان شد. چنین سیاستی نه‌تنها موجب دلسردی متحدان امریکا شد، بلکه اعتبار آن‌ها را در نگاه مردم خود و جامعه جهانی نیز زیر سؤال برد.
رئیس دفتر سابق اشرفغنی گفت که امریکا در اوکراین باید مسیر متفاوتی را در پیش گیرد. او گفت که هرگونه ابتکار صلح باید با محوریت دولت و مردم اوکراین صورت گیرد. این مقام سابق افغان گفت که صلحی که بدون رضایت و رهبری طرف‌های درگیرحاصل شود، صلحی شکننده، ناپایدار و کوتاه‌مدت خواهد بود.
متین بیک خواستار یک روند صلح فراگیر، محترمانه و مبتنی بر حاکمیت ملی اوکراین شد و افزود: «جهان دیگر تحمل تکرار سناریوی کابل را ندارد.»
