رئیسجمهور ایران: گسترش همکاری با همسایگان، سیاست اصلی ماست

رئیسجمهور ایران گفته است که تقویت و گسترش روابط با کشورهای همسایه و اسلامی، یکی از اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است و دولت او نیز بر این رویکرد تأکید دارد.

رئیسجمهور ایران گفته است که تقویت و گسترش روابط با کشورهای همسایه و اسلامی، یکی از اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است و دولت او نیز بر این رویکرد تأکید دارد.
سفارت ایران در کابل، در توییتی این اظهارات مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران را بازتاب داده و به عنوان بخشی از سیاست خارجی دولت ایران منتشر کرده است.
این موضعگیری رئیسجمهور ایران در حالی از سوی سفارت ایران در کابل بازتاب یافته که در هفتههای اخیر، روند اخراج مهاجران افغان از ایران شدت گرفته و هزاران خانواده بهگونهی اجباری به افغانستان بازگردانده شدهاند.
در مرز اسلامقلعه و گذرگاه میلک، گزارشهایی از ازدحام گسترده، نبود سرپناه، کمبود خدمات اولیه و حضور کودکان و زنان آسیبپذیر منتشر شده است. شماری از خانوادههای اخراج شده افغان نیز گفتهاند که با وجود داشتن مدارک اقامت یا در حال طی مراحل قانونی، از ایران اخراج شدهاند.

محمد عمر داوودزی، عضو رهبری مجمع ملی برای نجات افغانستان، میگوید این مجمع متعهد به رهایی کشور از «اشغال» و نجات افغانستان از انزوا و تهدید تروریسم است. او گفت روسیه به دلایل ژئوپولیتیک و امنیتی، از جمله مهار تهدید تروریسم و مواد مخدر، طالبان را به رسمیت شناخته است.
با رسمیتشناسی اداره طالبان از سوی روسیه، محمد عمر داوودزی، وزیر داخله پیشین در برنامه «دیدگاه» افغانستان اینترنشنال به پرسشهایی درباره گامهای بعدی و برنامههای آینده مخالفان طالبان پاسخ داد.
او گفت مجمع ملی برای نجات افغانستان «با حوصلهمندی» برنامههای خود را برای «نجات کشور از اشغال» پیش میبرد و در این مسیر از همراهی رهبران جوان برخوردار است.
آقای داوودزی در این گفتوگو از پاسخ به پرسشی درباره ارتباطات مجمع ملی برای نجات افغانستان با نمایندگان طالبان و چهرههای نزدیک به این گروه خودداری کرد.
او دلیل رسمیتشناسی طالبان از سوی روسیه را مرتبط با اهداف ژئوپولیتیک و امنیتی دانست و گفت مسکو برای مهار تروریسم و قاچاق مواد مخدر و نیز حفظ منافع خود در برابر تحولات منطقهای، این تصمیم را گرفته است.
عمر داوودزی گفت: «پای روسیه از کشورهای خاورمیانه از جمله عراق، لیبیا و سوریه قطع شده است و با ایران نیز مشکل دارد. روسیه در پاسخ به رسمیتشناسی رژیم احمد شرع در سوریه، طالبان را در افغانستان به رسمیت شناخت.»
وزیر داخله پیشین در پاسخ به این پرسش که رسمیتشناسی طالبان از سوی مسکو چه تغییری در زندگی مردم ایجاد خواهد کرد، گفت: «این اقدام برای طالبان خوب است و این گروه باید خوشحال باشد اما هیچ تغییری در وضعیت زندگی مردم افغانستان ایجاد نخواهد کرد.»
اخیرا مسکو پس از چهار سال، اداره طالبان را به رسمیت شناخت. این اقدام با واکنش تند مخالفان این گروه مواجه شد و جبهههای مخالف طالبان گفتند که مشروعیت سیاسی باید برخاسته از اراده مردم باشد.

گروهی از پناهجویان افغان ساکن هند از روز دوشنبه، مقابل دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در دهلی دست به تحصن زدهاند. این تحصن در اعتراض به توقف کمکهای سازمان ملل، دشواریهای معیشتی و تعلیق روند رسیدگی به پروندههای مهاجرتی راهاندازی شده است.
قیس ملکزاده، از برگزارکنندگان این تحصن، در گفتوگو با تلویزیون افغانستان اینترنشنال گفته است که در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ برای شمار زیادی از مهاجران افغان کارت پناهندگی صادر شده بود، اما با کاهش شدید بودجه نهادهای مرتبط در سال ۲۰۲۵، روند صدور این کارتها نیز متوقف شده است.
به گفته او، وضعیت اقتصادی پناهجویان افغان در هند بحرانی است و بسیاری از مهاجران و پناهجویان توان پرداخت کرایه خانه و تأمین نیازهای اولیه را ندارند. بهگفته او، دولت هند به دارندگان کارت پناهندگی اجازه کار نمیدهد.
فرشاد مرادی، از شرکتکنندگان در این تحصن، میگوید که بیش از ۳۸۰ نفر در این اعتراض حضور دارند و خواسته اصلی آنان رسیدگی فوری به وضعیت پروندههای پناهندگی است.
او افزوده است که پناهجویان فاقد کارت مهاجرتی، همواره در معرض بازداشت از سوی پولیس قرار دارند و تاکنون دو دختر جوان افغان در شهر کلکته بازداشت شدهاند. بهگفته او، کارتهای موقت ویژه متقاضیان پناهندگی از رسمیت کامل برخوردار نیستند و تنها کارت رسمی پناهندگی دارای اعتبار حقوقی است.
او ادامه داد: «کودکان پناهجوی افغان اجازه رفتن به مدارس دولتی هند را ندارند و خانوادهها ناچارند کودکانشان را در کلاسهای خصوصی که هزینه بسیار بالایی دارد، ثبتنام کنند.»
این تحصن پس از برگزاری چندین نشست میان معترضان و دفتر نمایندگی سازمان ملل در دهلی نو و بینتیجه ماندن این گفتوگوها آغاز شده است.
اعتراضکنندگان خواستار تسریع در بررسی پروندههای پناهندگی، صدور کارت رسمی پناهندگی، دسترسی به آموزش، خدمات درمانی، مسکن، امکان اشتغال قانونی و برخورد انسانی از سوی نهادهای دولتی و امنیتی هند شدهاند.

رئیس مرکز اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران میگوید که مهاجران افغان در این کشور، میتوانند برای مطالبات خود وکیل رایگان بگیرند. نادر یاراحمدی گفته که مهاجران افغان با معرفی وکیل از اقوام یا از طریق بخش کنسولی، بدون پرداخت هزینه، حقوق خود را پیگیری کنند.
او گفت که وزارت داخله ایران با مقامهای طالبان به این توافق رسیدهاند تا کمیتههایی حقوقی برای پیگیری مطالبات اتباع افغانستان در ایران تشکیل شود تا فرآیند مطالبه حقوق آنان بهصورت رسمی و منظم دنبال شود.
آقای یاراحمدی افزود که پس از رایزنیها با مقامهای طالبان، بخش کنسولی سفارت این گروه در ایران و همچنین بخش حقوقی وزارت داخله ایران آمادگی کامل دارند تا در صورت دریافت وکالتنامه از فرد متقاضی یا نماینده مورد اعتماد او، روند پیگیری حقوقی را آغاز کنند.
این مقام ایرانی در گفتههایش تاکید کرده که دارندگان مدارک شبهقانونی باید در اسرع وقت نسبت به تعیین تکلیف وضعیت خود اقدام میکردند. او افزود که از ماه حوت سال گذشته ایران بهصورت رسمی اعلام کرده است که این مدارک در حال باطل شدن هستند و هنوز برخی مهاجران در این باره اقدامی نکردهاند.
این در حالی است که مهاجران افغان در پیامهای خود به افغانستان اینترنشنال، گفتهاند که طی سال گذشته، برای تمدید و تغییر وضعیت اقامتیشان پس از مراجعه به ادارات کفالت و امور مهاجران سرگردان شدهاند و به کارهای اداری آنها رسیدگی نشده است.
نادر یاراحمدی با اشاره به اینکه تاکنون تعداد قابل توجهی از افراد دارای این مدارک برای تعیین تکلیف مراجعه نکردهاند، گفت: «با این حال، حتی اگر یک نفر نیز نتوانسته باشد حقوق خود را دریافت کند، ما موظف به پیگیری هستیم».
رئیس مرکز اتباع و امور مهاجران خارجی ایران گفت مهاجرانی که نتوانستهاند مطالبات مالی خود را دریافت کنند، میتوانند با معرفی یک وکیل، چه از میان اقوام مقیم ایران و چه از طریق بخش کنسولی، روند مطالبه حقوق خود را پیگیری کنند.
او تاکید کرده که این فرایند نیازمند پرداخت مبلغی نیست و بخش کنسولی وظیفه دارد بهصورت رایگان این امور را انجام دهد.
این مقام ایرانی گفت که در بسیاری از استانها، دفاتر کل اتباع با ایجاد بخش مددکاری، به حل اختلاف میان اتباع و بدهکاران پرداختهاند و با دعوت از طرفین، بسیاری از موارد اختلافی به نتیجه رسیده و مطالبات پرداخت شده است.
رئیس مرکز اتباع و مهاجرین خارجی مدعی شد که برخی از مهاجران ممکن است از این مسئله به عنوان بهانهای برای اقامت بیشتر استفاده کنند. او افزود با این حال وزارت داخله ایران این اطمینان را میدهد که پیگیر حقوق و مطالبات مهاجران افغان باشد.

مقامهای وزارت خارجه طالبان و پاکستان توافق کردند تلاشها را برای نهاییسازی هرچه زودتر پروژه راهآهن اوزبیکستان-افغانستان-پاکستان هماهنگ کنند. مقامهای پاکستان و طالبان بر اهمیت اتصال منطقهای، تجارت و امنیت مرزی تاکید کردند.
هیئت طالبان به رهبری نور احمد نور، مسئول ریاست اول سیاسی وزارت خارجه این گروه به پاکستان سفر کرده و با شماری از مقامهای این کشور دیدار کرده است. این هیئت در نشستی با مقامهای وزارت خارجه پاکستان درباره تجارت، ترانزیت، امنیت و بازگشت مهاجران افغان گفتوگو کرده است.
طالبان و پاکستان توافق کردند تلاشهای مشترک خود را برای تقویت همکاریهای تجاری و ترانزیتی و مقابله با تهدیدهای امنیتی ادامه دهند. مقامهای این کشورها همچنین بر همکاری برای تسهیل بیشتر رفتوآمد قانونی از مرزها تاکید کردند.
هیئت طالبان و مقامهای پاکستانی بر حمایت از تعامل مستمر بهمنظور رسیدگی به چالشهای مشترک نیز اشاره کردهاند.
افغانستان، اوزبیکستان و پاکستان در ماه فبروری ۲۰۲۱ توافقنامهای را برای ساخت خط آهنی به طول ۵۷۳ کیلومتر از مسیر افغانستان امضا کردند که آسیای مرکزی محاط به خشکی را به بندرهای پاکستان متصل خواهد کرد.
هزینه تخمینی این پروژه ۴.۸ میلیارد دالر است و هدف آن تقویت اتصال اقتصادی منطقهای عنوان شده است. پیشتر مسکو نیز اعلام کرده بود که آماده مشارکت در این پروژه است.

وزارت خارجه طالبان میگوید قطعنامه سازمانملل بر مبنای فشار و سفارش برخی کشورها تنظیم شده و واقعیتهای موجود در افغانستان را انکار کرده است. طالبان میگوید بهرغم اینکه در تصویب این قطعنامه نظر این گروه خواسته نشده، اما پیشنهادات مطروحه را بر بنیاد «اصول اسلامی» ارزیابی میکند.
مجمع عمومی سازمانملل روز دوشنبه، ۱۶ سرطان، نشستی با محوریت افغانستان برگزار و پیشنویس قطعنامهای را با اکثریت آرا تصویب کرد.
در این پیشنویس نسبت به وخامت وضعیت حقوقبشری به خصوص سرکوب سیستماتیک زنان ابراز نگرانی شده و کشورها خواستار تشکیل حکومت فراگیر شدند. ادامه روند دوحه و گفتوگو با طالبان برای مشارکت همهشمول و پایبندی این گروه به مبارزه با تروریسم از بخشهای مهم این قطعنامه است.
با اینحال وزارت خارجه طالبان روز سهشنبه در بیانیهای گفته که در این قطعنامه واقعیتهای افغانستان نادیده گرفته شده و در روند تصویب آن نظر این گروه خواسته نشده است.
در بیانیه آمده که این قطعنامه در حالی پیشنهاد شده که تعاملات «مثبت» این گروه با کشورهای منطقه و جهان در زمینههای سیاسی، اقتصادی، کمکهای بشردوستانه و دیپلماتیک در جریان است.
وزارت خارجه طالبان میگوید تهیه و تصویب این پیشنویس «به بهبود وضعیت افغانستان کمک نمیکند» و به فضای همکاریهای بینالمللی آسیب خواهد رساند.
با اینحال طالبان میگوید مفاد قطعنامه و پیشنهادهای مطروحه را بر بنیاد «اصول اسلامی» ارزیابی خواهد کرد.