زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان، قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره وضعیت حقوق بشر در افغانستان را «خجالتآور» خواند. او گفت: «بدون یک برنامه برای حمایت واقعی از افغانستان، این قطعنامه نه تنها بیفایده بلکه شرمآور است.»
پیشنویس قطعنامه سازمان ملل درباره وضعیت افغانستان با ۱۱۶ رای موافق، دو رای مخالف و ۱۲ رای ممتنع روز دوشنبه به تصویب رسید. امریکا و اسرائیل رای منفی دادند. در این پیشنویس نسبت به وخامت وضعیت حقوق بشری به خصوص سرکوب زنان ابراز نگرانی شده و کشورها خواستار تشکیل حکومت فراگیر شدند.
زلمی خلیلزاد در پستی در شبکه اجتماعی اکس با انتقاد تند از تصویب این قطعنامه نوشت: «چند کشور از این حامیان پرمدعای قطعنامه، خودشان سابقه درخشان در زمینه حقوق بشر دارند؟ چند کشور از آنها زنان و دخترانشان را بهطور برابر با مردان رفتار میکنند؟»
نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان این قطعنامه را «موعظهکردن» به کشوری توصیف کرد که به گفته او پس از ۴۰ سال جنگ داخلی در حال بازسازی است.
خلیلزاد با انتقاد از اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و پاکستان نوشت که آنان بدون هیچ گونه آمادگی یا هماهنگی به کشوری برمیگردند که تحت تحریم قرار دارد و داراییهایش مسدود شدهاند.
آقای خلیلزاد در پیام خود نوشته که «در این وضعیت بحرانی، آیا کشورهای حامی قطعنامه هیچ برنامهای برای کمک به افغانستان ارائه دادهاند؟ اگر نه، این قطعنامه چیزی جز یک اقدام بیهدف و در واقع شرمآور نبود.»
او با تاکید بر لزوم تغییر در سیاستهای طالبان گفت که این گروه «باید برخوردشان با زنان و دختران افغان را اصلاح کند. آینده افغانستان وابسته به این است که دختران به مکاتب و دانشگاههای دولتی دسترسی داشته باشند.»
آنان همچنین گفتند که مقامهای ایران باید بخاطر ناتوانیشدن در تامین امنیت مهاجران و پارهشدن پاسپورتهای افغانها از ملت افغانستان عذرخواهی کنند.
سیما ثنا در فیسبوک نوشت که «سفارت ایران در کابل تبدیل به یکی از بزرگترین منابع درآمد برای آن کشور مبدل شده است، در حالی که ویزای صادره از این آدرس در داخل ایران اعتباری ندارد و توسط مامورین نیروی انتظامی پاره میشود».
خانم ثنا نوشت که به منظور «قطع یکی از نامشروعترین منابع سودجویی دولت ایران از جیب مردم فقیر افغانستان و بهعنوان یک اعتراض علیه دولت ایران، بهتر است دروازه سفارت ایران از سوی حکومت سرپرست افغانستان بسته و مسدود شود».
یک کاربر دیگر به نام سید حامد حسینی نوشت وزارت خارجه طالبان «مسئولیت شرعی» دارد که سفیر ایران را احضار کند و ظلم و ستم نظام آن را به او گوش زد کند.
به گفته آقای حسینی «در صورت عدم رعایت حقوق اسلامی و قوانین بینالمللی باید تمام روابط دیپلوماتیک قطع و سفیر ایران اخراج و درب سفارت بیکفایت آن مسدود شود.»
یک کاربر به نام مهدی از طالبان خواسته است در برابر بدرفتاری با افغانها «اقدام قاطع و فوری انجام دهد و تا زمان اصلاح وضعیت، سفارت ایران در کابل را به صورت کامل تعطیل کند».
او در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «احترام، احترام میآورد؛ بیاحترامی باید با واکنش قاطع پاسخ داده شود».
رضا احسان، نویسنده نیز در فیسبوک نوشت که «سفارت ایران در کابل، و قونسولگریهای ایران در شهرهای هرات، بلخ و ننگرهار برای هزاران شهروند افغانستان جهت رفتن به زیارتهای کربلا، مشهد و همینطور جهت بزنس، تجارت، تحصیل و درمان ویزه صادر میکنند و از این بابت میلیونها دالر نصیب دولت ایران میشود.»
به گفته آقای احسان «با این حال، با تأسف مردم و مقامات ایران به ویزه سفارت و قونسولگریهای خودش و به پاسپورتهای مردم افغانستان احترام نمیگذارند و در صدها موارد پاسپورتهای معتبر با ویزههای معتبر را پاره کردهاند.»
در ادامه یادداشت رضا احسان آمده است که «وقتی به ویزههای صادر شده خویش احترام نمیکنند، نیاز جدی است مردم به دروازههای سفارت و قونسولگریهای ایران بروند و اگر بتوانند این سفارت و قونسولگریهای غیرضروری را بسته کنند و باید تحت فشار قرار دهند که چرا چنین برخوردی صورت میگیرد».
کاربران شبکههای اجتماعی از طالبان انتقاد میکنند که تاکنون در برابر رفتار غیرقانونی در قبال مهاجران افغان در ایران واکنش قاطع نشان نداده است.
در روزهای گذشته همزمان با اخراج دستهجمعی مهاجران افغان از ایران گزارشهایی از خشونت و بدرفتاری با شهروندان افغانستان در ایران منتشر شده است.
برخی از مهاجران اخراجشده از ایران میگویند با آنکه ویزای معتبر در دست داشتند، نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی پاسپورتهای آنان را پاره کردهاند.
مقامهای ایرانی به شمار زیادی از خانوادهها فرصت نداده است پول رهن خانهها را از صاحبخانهها و دستمزدهای خود را از کارفرمایان پس بگیرند.
گزارشهای متعددی نیز از باجگیری از مهاجران افغان در مسیر توسط مقامهای ایرانی منتشر شده است.
عبدالسلام حنفی، معاون اداری رئیسالوزرای طالبان روز پنجشنبه گفت که در مسیر راه و همچنین در اردوگاههای ایران با مهاجران افغان رفتار درستی صورت نگرفته و حقوق مهاجران از سوی برخی از شهروندان ایرانی هم تلف شده است.
