مایک راوندز، سناتور جمهوریخواه در مصاحبه با خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت حملات امریکا به تاسیسات هستهای ایران پیشرفت این کشور را به طور چشمگیری عقب انداخته است. با این حال او افزود که هنوز نمیتوان درباره سرعت بازسازی این تاسیسات اظهار نظر کرد.
این مقام امریکایی در پاسخ به این پرسش که آیا تاسیسات هستهای ایران همچنان تهدیدی برای ایالات متحده به شمار میرود یا خیر، گفت حملات به این تاسیسات «آسیب قابل توجهی» وارد کرده است.
او افزود: «آنچه میدانیم این است که ما بهطور قابل توجهی به تاسیسات آنها آسیب زدهایم. اما اینکه آنها با چه سرعت و تا چه اندازه بتوانند این تاسیسات را از نو بسازند یا بخشهای باقیمانده را بازسازی کنند، هنوز مشخص نیست.»
سه سایت اصلی هستهای ایران در اول سرطان امسال به دستور دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، هدف حمله قرار گرفتند. دونالد ترامپ پس از این حملات بارها ادعا کرد که تاسیسات هستهای ایران به طور کامل نابود شدهاند.
اما یک گزارشی از پنتاگون که پس از این حملات منتشر شد نشان میدهد این تاسیسات، بهویژه فردو، در حملات واشنگتن از بین نرفتهاند و نهایتا فعالیت آنها را فقط برای چند ماه به تاخیر انداختهاند.
پیشتر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده بود که ظرفیت فنی و دانش انباشته تهران از بین نرفته و بدون توافق و ازسرگیری بازرسیها، خطر ازسرگیری سریع برنامه هستهای همچنان جدی است.
اگر صحت این تصاویر تایید شود، این نخستین شواهد عینی از خسارت فیزیکی به پایگاه «العدید» خواهد بود؛ بزرگترین پایگاه نظامی ایالات متحده در خاورمیانه که مقر پیشتاز فرماندهی مرکزی ارتش امریکا (سنتکام) نیز هست.
ارتش امریکا تاکنون به درخواست ایراناینترنشنال برای اظهار نظر درباره این تصاویر واکنشی نشان نداده است. حکومت ایران این حمله را در واکنش به عملیات غافلگیرانه امریکا علیه سه سایت هستهای این کشور در روز پیش از آن انجام داد؛ عملیاتی که نقطه پایان جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل بود و دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، اعلام کرد در آن برنامه هستهای ایران «نابود شد».
سنتکام روز وقوع حمله اعلام کرد: «نیروهای امریکایی با همکاری شرکای قطری خود، حمله موشکی بالستیک ایران به پایگاه العدید در نزدیکی دوحه را با موفقیت دفع کردند.»
ترامپ در آن زمان در پیامی در شبکه اجتماعی تروث سوشال، واکنش ایران را «بسیار ضعیف» توصیف کرد و نوشت: «۱۳ موشک ساقط شدند و یکی هم بهدلیل حرکت در مسیری غیرتهدیدآمیز رها شد. خوشحالم که گزارش میدهم هیچ امریکایی آسیب ندید و تقریبا هیچ خسارتی هم وارد نشد.»
ایالات متحده پس از این حمله واکنشی نظامی نشان نداد و ترامپ بهسرعت آتشبس را اعلام کرد؛ آتشبسی که تاکنون برقرار مانده است.
تصاویر ماهوارهای منابع باز از این پایگاه وسیع، که شامل باندهای پرواز، جادهها و دهها سازه است، یک نقطه متمایز در مرکز تاسیسات را نشان میدهد: یک گنبد ژئودزیک سفیدرنگ.
تصویری که روز ۲۴ جون از سوی شرکت تحلیل دادههای فضایی Satellogic ثبت شده و به دست ایراناینترنشنال رسیده، نشان میدهد این ناحیه به لکهای سیاه و سوخته تبدیل شده است.
در دیگر بخشهای پایگاه هیچ نشانهای از آسیبدیدگی مشاهده نمیشود.
بهگفته کارشناسان، این مکان بهاحتمال زیاد یک «رادوم» (پوشش ضدآب مخصوص تجهیزات راداری یا ارتباطی) است که یک ترمینال ارتباطی مدرن (MET) به شکل دیش ماهواره در آن جای دارد. نصب این سامانه در پایگاه العدید، نخستین بار در بیانیه رسمی نیروی هوایی ایالات متحده در سال ۲۰۱۶ اعلام شده بود.
بر اساس این گزارش، MET که با هزینه ۱۵ میلیون دالر ساخته شده، توانایی برقراری ارتباط امن شامل صدا، تصویر و انتقال داده را برای نیروهای مستقر در حوزه مسئولیت سنتکام با فرماندهان نظامی در سراسر جهان فراهم میکند.
نسخه نصبشده در قطر، نخستین مورد خارج از خاک امریکا بود و به فناوری ضدپارازیت نیز مجهز است.
فرزین ندیمی، تحلیلگر امور دفاعی و امنیتی در مؤسسه واشنگتن، در گفتوگو با ایراناینترنشنال گفت: «دو سامانه پاتریوت ارتش امریکا و چند واحد دیگر متعلق به قطر وظیفه دفاع از این پایگاه را برعهده داشتند. از لحظهای که موشکهای ایران شناسایی شدند، فقط حدود دو دقیقه برای واکنش فرصت وجود داشت.»
او همچنین افزود: «ممکن است پهپادی ایرانی نیز در این حمله مشارکت داشته که تاکنون جزئیات آن اعلام نشده است. احتمال دارد این پهپاد از فرصت مشغول بودن سامانههای پاتریوت برای رهگیری موشکها استفاده کرده و به داخل نفوذ کرده باشد.»
