کارشناسان سازمان ملل اخراج مهاجران افغان از ایران، پاکستان و کشورهای دیگر را محکوم کردند و آن را نقض آشکار تعهدات بینالمللی و اصل «عدم بازگشت اجباری» خواندند. آنها خواستار توقف فوری اخراجها شدند و تأکید کردند که افغانستان تحت کنترول طالبان، کشوری ناامن برای بازگشتکنندگان است.
کارشناسان سازمان ملل، روز جمعه ۲۷ سرطان، با انتشار بیانیهای هشدارآمیز با اشاره به شدت بیسابقه اخراجها اعلام کردند که تنها در ششماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱.۹ میلیون افغان به افغانستان اخراج شدهاند. از این میان، بیش از ۱.۵ میلیون نفر از ایران و بیش از ۳۰۰ هزار نفر از پاکستان اخراج شدهاند.
به گفته این کارشناسان، زنان، دختران، اقلیتها، مدافعان حقوق بشر و مقامهای پیشین در معرض خطر آزار و خشونت قرار دارند.
کارشناسان تأکید کردند: «هیچ دولتی نباید این خطرات واقعی در افغانستان را نادیده بگیرد؛ چنین کاری نادیده گرفتن مسئولیت اخلاقی و حقوقی دولتها خواهد بود.»
آنها همچنین از برخوردهای تبعیضآمیز و بازداشتهای خودسرانه در کشورهای میزبان انتقاد کردهاند و توقف برنامههای اسکان مجدد را نگرانکننده دانستهاند.
این کارشناسان از کشورها خواستهاند که اخراجها را متوقف کنند، مسیرهای امن برای مهاجران ایجاد کنند و از افراد آسیبپذیر، بهویژه زنان، حمایت بیشتری کنند.
کارشناسان سازمان ملل خواستار گسترش مسیرهای اسکان مجدد و سایر گزینههای قانونی برای انتقال افغانها به کشورهای ثالث شدند و خواستار تسهیل خروج آنان از کشورهای میزبان شدند.
آنها همچنین هشدار دادهاند که محدودیتهای طالبان بر کار زنان، کمکرسانی را دشوارتر کرده است.
منابع محلی در غور جمعه، ۲۷ سرطان به افغانستان اینترنشنال گفتند که باشندگان روستاهای سنگ شوره، دروازه، دهنغوری، جیرهگک، نرمتاب و حاجیآباد منطقه کشرو در اعتراض به کوچ اجباری توسط طالبان تجمع کردهاند.
آنها گفتند که طالبان به باشندگان این روستاها دستور داده تا در زودترین فرصت خانههای خود را ترک کنند.
به گفته منابع، اقوام تایمنی و خانزاده که به نام سردارخیل هم شناخته میشوند، چندین سال است که بر سر زمینهای این دره دعوا دارند.
احمدشاه دیندوست، والی سابق طالبان در غور سال گذشته در تصمیمی زیر نام صلح میان این دو قوم اعلام کرد که باشندگان قوم تایمنی در این دره خانههای خود را ترک کرده و جایدادهای شان را به قوم سردارخیل تحویل دهند.
باشندگان دره کشرو میگویند که ماموران طالبان و جنگجویان وابسته به احمدشاه دیندوست، فرمانده کنونی قولاردوی ۲۰۵ البدر از دو روز به اینسو تلاش دارند ساکنان شش روستای این دره را به زور سلاح از خانههای شان کوچ دهند.
به گفته منابع محلی، طالبان سال گذشته پس از فیصله احمدشاه دیندوست، باشندگان روستاهای جیرهگک و حاجیآباد را کوچ اجباری داد.
به گزارش شوراهای محلی، در شش روستای که طالبان باشندگان آنها را مجبور به ترک خانههای شان کرده است، تقریبا ۶۰۰ خانواده زندگی میکنند.
یک منبع آگاه از غور گفت که طالبان به ویژه احمدشاه دیندوست با قوم تایمنی در این دره خصومت دارد. به گفته او، قوم تایمنی در حکومت پیشین با طالبان، به ویژه با افراد احمدشاه دیندوست جنگیده و تلفات زیادی به این گروه وارد کردهاند.
منابع میگویند که شورای علمای طالبان در غور پارسال فیصله کرده بود که زمینها میان هر دو طرف دعوی تقسیم شود. این فیصله را احمدشاه دیندوست قبول نکرده و دستور داده بود که تمامی زمینها به قوم سردارخیل واگذار شود.
به گفته منابع محلی، یکی از همسران احمدشاه دیندوست از قوم سردارخیل دره کشرو است. او به همین دلیل زمینهای مورد دعوی را به نفع این قوم فیصله کرده است.
بربنیاد گزارشها، در دعوای میان این دو قوم، تاکنون دهها نفر کشته شدهاند. به گفته منابع، یکی از بزرگان قوم تایمنی به نام سناتور احمد خان نیز پس از به قدرت رسیدن طالبان کشته شده است. منابع کشته شدن او را به عوامل قوم سردارخیل نسبت دادند.
