سفارت جاپان در کابل اعلام کرد که این کشور یک میلیون دالر را برای کمک به زلزلهزدگان افغانستان اختصاص داده است. این سفارت شنبه ۲۹ سنبله در یادداشتی در اکس نوشت که قرار است این بودجه از طریق برنامه جهانی غذا و فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ به مصرف برسد.
سفارت جاپان گفته است که این کشور به حمایت خود از مردم افغانستان ادامه میدهد.
زلزله مرگبار نهم ماه سنبله در ولایتهای کنر، لغمان و ننگرهار در شرق افغانستان، بیش از ۲۲۰۰ کشته و بیش از ۳۶۰۰ زخمی برجای گذاشت.
برنامه توسعه سازمان ملل هم پیشتر اعلام کرد که زمینلرزه اخیر در شرق افغانستان بیش از ۶۴۹ هزار تُن آوار برجای گذاشته است. این سازمان بر ضرورت فوری تأمین سرپناه، غذا، آب و خدمات بهداشتی برای آسیبدیدگان تأکید کرده است.
افغانستان بهدلیل فقر ساختاری، ضعف مزمن زیرساختها و رواج ساختوسازهای غیرایمن، در برابر زمینلرزهها بهطور ویژهای آسیبپذیر است.
تلویزیون ملی تحت اداره طالبان روز شنبه، ۲۹ سنبله، پیام صوتی منتسب به تاجمیر جواد، معاون استخبارات طالبان را پخش کرد.او گفته است در صورت ضرورت برای حفظ و دفاع از نظام طالبان، این گروه حملات انتحاری را از سر خواهد گرفت.
طلوعنیوز نیز روز شنبه در این خبر از واژه «حمله انتحاری» استفاده کرده بود.
اظهارات این مقام طالبان همزمان با سخنان دونالد ترامپ، رئيسجمهور ایالات متحده، درباره احتمال بازگشت نظامیان امریکایی به بگرام منتشر شده است.
طلوعنیوز در این خبر نوشته بود: «تاجمیر جواد، معاون اول ریاست استخبارات، میگوید برای حفاظت از نظام کنونی، بهویژه در برابر کسانی که هدفشان تضعیف این نظام است، آماده است تا حمله انتحاری انجام دهد.»
طلوعنیوز دقایقی پس از نشر این خبر آن بدون هیچ توضیحی حذف کرد.
پس از انتشار خبر، شماری از طالبان در صفحه اکس، مسئول طلوعنیوز را به استفاده از «ادبیات کفر و الحاد» متهم کردند و واژه «حمله انتحاری» را واژهای نادرست خوانده و تأکید کردند که نمیخواهند چنین «ادبیات مزخرف» دوباره رواج یابد.
یکی از کارمندان پیشین استخبارات طالبان به نام «جواد څارگر» گفته است: «طلوعنیوز از زبان سبک و بیباکانه استفاده کرده است. انتحاری خواندن مجاهدان ما هیچگونه توجیهی ندارد.»
او افزود: «چنین سخنانی نه با شأن مسلمان سازگار است و نه ما به کسی اجازه میدهیم درباره شهیدان با لحنی سبکسرانه صحبت کند.» او همچنین افزود: «گمان میکنم رهبری جدید طلوع همچنان با ادبیات کفر و الحاد در ذهن خود سروکار دارد.»
برخی دیگر از طالبان در اکس نوشتهاند که سخنان تاجمیر جواد تحریف شده و به گفته آنان، «به جای واژه استشهادی از اصطلاح انتحاری استفاده شده که بیاحترامی به مبارزه ارزشمند شهیدان و خیانت آشکار به مفهوم استقلال است. این تعبیر نه تنها تحریف، بلکه توهین به ارزشهای ملی است.»
یکی دیگر از طالبان گفته است: «فدا شدن در راه دفاع از وطن، استقلال و عقیده، استشهاد است نه انتحار.»
طالب دیگری در اکس نوشته است: «طلوعنیوز که لانه شیطان خوانده میشود، در حق استشهادیان ظلم بزرگی کرده است. این رسانه هرگز اصلاح نخواهد شد. استفاده از چنین الفاظ سبکی برای هیچ مجاهدی قابل پذیرش نیست. همانطور که بسیاری از منکرات بسته شدند، باید این هم بسته شود.»
حملات انتحاری یکی از تاکتیکهای جنگی و مرگبار طالبان در دو دهه گذشته بوده است. این گروه برای حملات انتحاری از واژه «استشهادی» استفاده میکنند.
تاجمیر جواد از افراد کلیدی شبکه حقانی است. دولت پیشین افغانستان او را به سازماندهی حملات خونبار بر اهداف غیرنظامی متهم کرده بود.
تاجمیر جواد پیش از نیز در دیدار با مهاجمان انتحاری این گروه در ولسوالی ژیری قندهار گفته بود که در صورت ضرورت، از حملات انتحاری برای محافظت و دفاع از نظام طالبان استفاده خواهند کرد.
رئیسجمهور امریکا روز شنبه این موضوع را در یادداشتی در شبکه اجتماعی تروت سوشیال مطرح کرد.
دونالد ترامپ روز پنجشنبه در کنفرانس خبری مشترک با کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، اعلام کرد که امریکا تلاش میکند پایگاه هوایی بگرام را پس بگیرد. او گفت که «آنها [طالبان] چیزهایی از ما میخواهند. ما آن پایگاه را میخواهیم.»
بگرام تا سال ۲۰۲۱ بزرگترین پایگاه نظامی ایالات متحده در افغانستان به شمار میرفت، اما پس از خروج نیروهای امریکایی از این کشور تخلیه شد.
ترامپ بارها از جو بایدن، رئیسجمهور پیشین امریکا، بهخاطر خروج پرهرجومرج سال ۲۰۲۱ از افغانستان انتقاد کرده و گفته است که این اقدام موجب شد تسلیحات و تجهیزات نظامی امریکایی، از جمله پایگاه بگرام، به دست طالبان بیفتد.
ترامپ در کنفرانس خبری در لندن افزود: «یکی از دلایلی که ما آن پایگاه را میخواهیم این است که همانطور که میدانید، فقط یک ساعت با جایی فاصله دارد که چین سلاحهای هستهایاش را میسازد. خیلی چیزها در جریان است، اما من واقعاً از اینکه این موضوع هنوز حل نشده، بسیار ناامیدم.»
او گفت: «ما آن را رایگان از دست دادیم. اکنون تلاش میکنیم آن را پس بگیریم.»
رئیسجمهور امریکا روز جمعه، گفت که در حال گفتوگو با طالبان برای گرفتن کنترول پایگاه هوایی بگرام است. ترامپ در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «ما هرگز نباید آن را واگذار میکردیم.»
والاستریت ژورنال به نقل از مقامات امریکایی گزارش داد که دولت ترامپ در حال مذاکره با طالبان است تا زمینه بازگشت حضور محدود نظامی ایالات متحده در پایگاه بگرام فراهم شود. آدام بوهلر که چند روز پیش با زلمی خلیلزاد به افغانستان سفر کرده بود، مأموریت اصلی این گفتوگو را بر عهده دارد.
زلمی خلیلزاد میگوید که امکان استفاده از پایگاه هوایی بگرام برای عملیات ضدتروریسم امریکا وجود دارد. با این حال، آقای خلیلزاد تحقق این هدف را به حل مسئله گروگانها میان امریکا و طالبان مشروط دانسته است.
صلاحالدین ربانی، رهبر جمعیت اسلامی و فرزند برهانالدین ربانی اختلاف میان رهبران این حزب را تایید کرد. او اما تأکید کرد که این اختلاف نظرها در حال حاضر «تمرکز اصلی جمعیت اسلامی را از هدف اساسی و مشترک آن دور میسازد.»
اخیرا برخی از چهرههای ارشد حزب جمعیت اسلامی اعلام کردند که این حزب دیگر رهبر واحدی ندارد و به جای آن «شورای عالی تصمیمگیری» مسئولیت هدایت مبارزات نظامی، سیاسی و مدنی این جریان سیاسی را به عهده میگیرد.
این جناح با حضور عطا محمد نور، محمد اسماعیل خان، احمد مسعود، حضرت علی، محمد یونس قانونی اعلام کرد که به «اتحاد درونی» برای ادامه مبارزه با طالبان دست یافته است.
صلاحالدین ربانی بدون اشاره به انشعاب این حزب، گفت «برداشت ما در مورد انسجام و وحدت حزبی در جمعیت اسلامی با بخشی از شخصیتهای محترم دیگر فرق دارد. ما در جمعیت اسلامی افغانستان معتقدیم که بدون رعایت اصول حزبی، الغای تشکیلات و ساختارهای جداگانهی موجود و در نظر گرفتن منافع مردم و حزب، چالشها حل نمیگردد و انتظار مردم از ما برآورده نخواهند شد.»
او تأکید کرد اگر هدف چهرههای جمعیت صرفاً ائتلاف ساختن است، همه اعضای این حزب یک ائتلاف بزرگتری اند و به ائتلاف جدید نیازی دیده نمیشود. صلاحالدین ربانی در ادامه گفت «اما اگر بحث انسجام واقعی و بازسازی جمعیت اسلامی در میان باشد، صداقت سیاسی و اتخاذ تصامیم دشوار و شجاعانه، یک امر ضروریست.»
با این حال، شماری از رهبران احزاب سیاسی دیگر شامل مارشال عبدلرشید دوستم، محمد محقق، عبدالهادی ارغندیوال و احمد ضیا مسعود در مراسم یادبود برهانالدین ربانی حضور داشتند.
احمد مسعود، عطا محمد نور و شماری دیگر از چهرههای جمعیت به مناسبت چهاردهمین سالروز ترور برهانالدین ربانی به صورت جداگانه بیانه منتشر کردند.
صلاحالدین ربانی، رهبر حزب جمعیت اسلامی، وضعیت فعلی افغانستان تاریک و فاجعهبار خواند و گفت این دوره شاید با هیچ دورهای از تاریخ معاصر کشور قابل مقایسه نیست.
آقای ربانی هشدار داد که هیچ حزب یا گروه سیاسی، اجتماعی و قومی از سیاستهای طالبان حمایت نمیکند.
برهانالدین ربانی، رئیسجمهور سابق افغانستان بود. او در دوره ریاست جمهوری حامد کرزی رئیس شورای عالی صلح بود که در خانه اش در حمله انتحاری مردی که خود را حامل پیام صلح طالبان معرفی کرده بود، کشته شد.
طالبان میگوید تاکنون بیش از ۷۰ میلیون افغانی برای ساخت این کمپ به مصرف رسیده است.
طالبان گفته در حال حاضر دو کمپ جدید، ۴ سایهبان با ظرفیت مجموعی ۱۶ هزار نفر و ۳ سالن با ظرفیت مجموعی ۱۱ هزار نفر در مرز اسلامقلعه ساخته شده است.
طالبان همچنین از ساخت یک آشپزخانه بزرگ با ظرفیت تهیه غذا برای ۲۰ هزار نفر در روز و شش انتظارگاه با ظرفیت مجموعی ۱۸ هزار نفر، خبر داده است.
طالبان مدعی است که از بدو اخراج مهاجران افغان از ایران تاکنون بیش از یک میلیارد افغانی برای مهاجران واجد شرایط کمک شده و زمینه کار برای دستکم ۱۵ هزار نفر مساعد شده است.
سازمان ملل در مرزها به بازگشت کنندگان افغان پول نقد توزیع میکند. این سازمان اخیرا اعلام کرد که به دلیل ممنوعیت کار زنان توسط، توزیع کمکها را متوقف کرده است.
بر مبنای آمار سازمان بینالمللی مهاجرت از سپتامبر ۲۰۲۳ تاکنون بیش از ۴ میلیون افغان از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند. در سال ۲۰۲۵ فقط از ایران حدود ۱.۵ میلیون افغان بازگشتهاند.
پیشتر شورای امنیت سازمان ملل هشدار داد که بازگشتکنندگان افغان در معرض خطر آزار و شکنجه، مجازاتهای ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز و یا آسیبهای جبرانناپذیر قرار دارند.
