پس از وقوع زمینلرزههای مرگبار در شرق افغانستان، دهها هزار خانواده بیخانمان شدهاند و در آستانه فصل زمستان به سرپناه نیاز دارند. بنابر گزارشها، بیش از ۱۱ هزار زلزلهزده تنها در ولایت کنر در خیمههای موقت زندگی میکنند.
فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرده است که بیش از ۱.۳ میلیون نفر بهطور مستقیم و غیرمستقیم از زمینلرزههای شرق افغانستان متأثر شدهاند و بسیاری از خانوادهها هنوز در خیمهها، سرپناههای موقت یا در فضای باز زندگی میکنند.
این فدراسیون گفته که از مجموع درخواست اضطراری ۳۱ میلیون دالر برای کمک به زلزلهزدگان تنها یکسوم منابع مالی مورد نیاز را دریافت کرده است.
این نهاد هشدار داد در صورت نرسیدن کمکهای بیشتر، قادر به ارائه خدمات اساسی چون سرپناه، غذا و حمایتهای الزامی دیگر از خانوادهها و بهویژه زنان نخواهد بود.
بر مبنای گزارش رویترز، سازمانهای کمکرسان همچنین گفتهاند که تغییر اقلیم موجب افزایش خشکسالیها و بارندگیهای نامنظم در افغانستان بهویژه در مناطق زلزلهزده شده و منابع معیشتی مردم نیز شدیدا آسیب دیده است.
پیشتر استفن رودریگز، نماینده سازمان ملل در افغانستان، گفت که پس از وقوع زلزله، بیش از ۱.۳ میلیون دام در ننگرهار و کنر تحت تأثیر قرار گرفته و ذخایر غلات و سیستمهای آبیاری نابود شدهاند.
او هشدار داد که نابودی سیستمهای آبرسانی، امنیت غذایی و فصل کاشت بعدی را در ولایات زلزلهزده تهدید میکند.
ایلان نوی، استاد اقتصاد بلایای طبیعی و تغییرات اقلیمی در دانشگاه ویکتوریا در نیوزیلند گفت: «وقتی این منابع از بین میروند، تولید کمتر میشود، قیمت غذا افزایش مییابد و در درازمدت تغذیه و سلامت، به ویژه برای فقیرترین خانوادهها، آسیب میبیند.»
در این سند آمده است که استفاده از موبایلهای هوشمند «باعث افزایش مشغولیت و پیچیدگی کارها» میشود.
در این سند از استادان و ماموران بالاتر از بست سه درخواست شده است که استفاده از موبایلهای هوشمند را به تدریج کاهش دهند.
در سند رسمی وزارت تحصیلات عالی آمده است: «در شورای رهبری فیصله گردید که: هیچ یک از فاضلان حق استفاده از موبایل هوشمند را در داخل جامعات ندارند.» در ادامه آمده است: «کارمندان اداری که در مرکز وزارت تحصیلات عالی، جامعات و پوهنتونها در بستهای رتبه (۴) و پایینتر از آن اجرای وظیفه مینمایند حق استفاده از موبایلهای هوشمند را در اوقات رسمی کاری ندارند نباید آن را همراه خویش به محل کار بیاورند.»
ممنوعیت استفاده از موبایلهای هوشمند توسط طالبان موضوع تازهای نیست. هبتالله آخندزاده حدود یکسال پیش در قندهار از شورای علمای این گروه خواسته بود برای مسدود کردن تلفنهای هوشمند یک «راه شرعی» پیدا کنند.
منابع گفته بودند هدف از این اقدام هبتالله، جلوگیری از تبلیغات مردم علیه طالبان، متوقفکردن انتقادها و خاموشکردن سخنانی است که این گروه آن را «فسادآمیز» مینامد.
رهبر طالبان با خدمات اینترنتی و استفاده از موبایلهای هوشمند مخالف است.
خدمات سراسری مخابراتی و اینترنتی به فرمان هبتالله آخندزاده روز دوشنبه، هفتم میزان، قطع شد. این تصمیم با واکنشهای گسترده داخلی و بینالمللی همراه شد و پس از بیش از ۴۸ ساعت توقف، روز چهارشنبه نهم میزان دوباره در افغانستان وصل شد.
قطع خدمات موبایل و اینترنت اختلال گسترده زندگی عمومی را در پی داشت. در جریان دو روز گمرکها، میدانهای هوایی، بانکها، خدمات حواله پول و کار و بارها متوقف شده بود.
منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند که نبود سیستم حفظ و مراقبت، نایاب بودن پرزهجات در بازار افغانستان و مصرف بالای تیل، دلایل اصلی این تصمیم است.
طالبان بهدلیل کسری بودجه توانایی تامین هزینههای سنگین سوخت و ترمیم این وسایط را ندارد.
منابع میافزایند که در برخی ولایتها نیز طالبان پیشتر رنجرها را کنار گذاشته و از موترسایکل برای گزمه و ماموریتهای امنیتی استفاده کردهاند.
یک منبع در وزارت داخله طالبان گفت: «قیمت تیل و پرزههای رنجر بسیار بالا است و برای کاهش هزینهها، این وسایط با موترهای تویوتا تعویض میشود.»
به گفته این منبع، تاکنون دهها موتر هایلکس و کرولا به مسئولان و منسوبان وزارت داخله طالبان توزیع شده است. طبق اظهارات منبع، چین و روسیه وعده همکاری محدود در زمینه تامین وسایط جدید را دادهاند.
افغانستان اینترنشنال پیشتر سندی را منتشر کرده بود که نشان میداد این تصمیم در ۲۱ حمل و با امضای زینالله عابر، رئیس دفتر سراجالدین حقانی، گرفته شده است.
ایالات متحده امریکا هزاران رنجر به نیروهای پیشین امنیتی افغانستان کمک کرده بود. نیروهای پولیس برای تنفیذ قانون و امن و نظم عامه از این وسایط استفاده میکردند. همچنان، رنجرهای مشابه به وزارت دفاع و ریاست استخبارات نیز کمک شده بود.
