د طالبانو د بامیانو والي: په بند امیر کې د ښځو لپاره ځانګړی ځای جوړوو

په بامیانو کې د طالبانو والي ویلي، چې دغه ډله به راتلونکی کال په بند امیر کې د ښځو لپاره ځانګړی ځای جوړ کړي.

په بامیانو کې د طالبانو والي ویلي، چې دغه ډله به راتلونکی کال په بند امیر کې د ښځو لپاره ځانګړی ځای جوړ کړي.
عبدالله سرحدي د طالبانو تر کنټرول لاندې ملي ټلویزیون سره په مرکه کې دې پارک ته د ښځو د ننوتو د بندیز په اړه وویل: «هغه ښځې چې بند امیر ته راتلې، بې حجابه وې».
په دې وروستیو کې د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر وزیر خالد حنفي اعلان وکړ، چې ښځې نه شي کولی بند امیر ته سفر وکړي.
په دې مرکه کې د بامیانو والي ټینګار وکړ، چې د بامیانو ښځې «بې حجابه نه دي» او زیاته یې کړه، چې دا پرېکړه یې د بامیانو د خلکو په غوښتنه کړې.
د عبدالله سرحدی په وینا؛ د ښځو لپاره کوم ځانګړی ځای چې په پام کې نیولو شوی دی، هر څه به یې «ښځینه» وي.
هغه زياته کړه، چې د دې ځاى لپاره به ښځینه پوليس او کارکونکي وګومارل شي، څو ښځې بند امیر ته دننه شي.
د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر وزیر محمد خالد حنفي بامیانو ته د سفر پر مهال ویلي و، چې ښځې دې سفر وکړي، «خو سفر نه فرض دی او نه هم واجب».
د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر وزیر دغه امر د افغانستان په دننه او بهر کې سختې نیوکې راپارولې او د ښځو د ژوند د محدودولو لپاره یې د طالبانو د تګلارې یوه برخه وګنله.

طالبانو ته د چین د سفیر د باورلیک له وړاندې کولو وروسته د مقاومت جبهې د بهرنیو اړیکو مسوول خبرداری ورکړی؛ هغه حکومتونه چې هڅه کوي د طالبانو «ترهګر حکومت» په رسمیت وپېژني، له افغان ولس سره به خپلې اړیکې له خطر سره مخ کړي.
د چین نوي سفیر جاو شینګ د چهارشنبې په ورځ (د وږي ۲۲مه) د طالبانو د حکومت رییس الوزرا ملا حسن اخوند ته خپل باورلیک وړاندې کړ.
د ملي مقاومت د جبهې د بهرنیو اړیکو مسوول علي میثم نظري د دغه خبر له خپرېدو یو ساعت وروسته د طالبانو د حکومت د په رسمیت پېژندلو او «عادي کولو»په اړه خبرداری ورکړ.
د ملي مقاومت د جبهې د بهرنیو اړیکو مسوول د کوم مشخص هېواد نوم نه دی اخیستی.
ښاغلي نظري پر اېکس ټولنیزې شبکې (ټویټر) لیکلي، چې افغانستان د خپل کړکېچن تاریخ په اوږدو کې ډېر سیاسي بدلونونه لیدلي او یو وخت به د «طالبانو ظلم او وحشت» پای ته ورسیږي.
په افغانستان کې د چین سفیر جاو شینګ د طالبانو لومړي وزیر ته د باورلیک له وړاندې کولو وروسته په یوه یادښت کې پر اېکس لیکلي؛ چین له افغانستان سره د قوي او نېږدې سیاسي او اقتصادي اړیکو غوښتونکی دی او دا یې د دواړو هېوادونو او ملتونو په ګټه بللې ده.
د طالبانو د ویاند مرستیال بلال کریمي په یوه یادښت کې لیکلي، چې جاو شینګ د دغې ډلې له چارواکو سره په لیدنه کې ویلي، چې چین د افغانستان ځمکنۍ بشپړتیا او خپلواکۍ ته درناوی لري.
د طالبانو د دغه ویاند په وینا جاو شینګ ټینګار کړی، چې چین د افغانستان په چارو کې د لاسوهنې او نفوذ سیاست نه تعقیبوي.
د طالبانو تر واک لاندې د ارګ خبرپاڼې پر اساس د دغې ډلې رییس الوزرا ملا حسن اخوند وويل، چې د چين د سفير په توګه د جاو شينګ په ټاکل کېدو سره به د چين او افغانستان ترمنځ ډېپلوماتيکې اړيکې لا پراخې شي.

د طالبانو حکومت د لرغونپوهنې اداره وايي، د لوګر په مس عینک کان او د کابل په شېوکیو کې یې موندلي اتیا تاریخي اثار کابل موزیم ته وسپارل. د باختر اژانس د چارشنبې ورځې د راپور له مخې دا اثار په کوشاني او ساساني دورو پورې تړاو لري.
په دې اثارو کې چاټۍ، منګي او تېلي څراغونه شامل دي.
په وروستیو کې د طالبانو حکومت دفاع وزارت وویل، چې بهر ته یې د ۲۷ میلیون ډالرو په ارزښت د تاریخي توکو د قاچاق مخه نیولې ده.
دا لرغونتونکي په بامیان کې موندل شوي او څو کسان یې د قاچاق په تور نیول شوي دي.
د مسک عینک کان استخراج د تاریخي او لرغونو اثارو د موجودیت په دلیل لا پیل شوی نه دی.
طالبانو په وروستیو کې ویلي، د دې لپاره چې د دې سیمې تاریخي اثار زیانمن نه شي، یوه بدیله طرحه یې چینايي شرکت ته وړاندې کړې ده.
یوه چینايي شرکت په دغه کان کې د مس د اېستلو تړون لاسلیک کړی دی.

د طالبانو د ویاند مرستیال وايي، د دغې ډلې رییس الوزرا د افغانستان لپاره د چین د نوي سفیر جاو شېنګ باورلیک ومانه. پر افغانستان د طالبانو تر واکمنېدو وروسته دا لومړنی سفیر دی، چې طالبانو ته یې باور لیک وړاندې کړ.
پر افغانستان د طالبانو تر واکمنۍ وروسته چین لومړی هېواد دی، چې د سفارت لپاره یې سفیر خپل باور لیک طالبانو ته وړاندې کوي.
د طالبانو د ویاند مرستیال بلال کریمي پر خپل اېکس پاڼه یا پخواني ټویټر لیکلي، د چارشنبې په ورځ « په ارګ کې د چین د نوي سفیر جاو شېنګ د باور لیک منلو لپاره ځانګړي مراسم جوړ شوي وو او د نوموړي باور لیک د رییس الوزرا له لوري ومنل شو.»
د چین سفیر هم خپل ټوېټر کې لیکلي: «زه له افغان حکومت مننه کوم چې د چین د سفیر په حیث یې ومنلم. »
نوموړي خپل اېکس یا پخواني ټوېټر کې لیکلي: «چین له افغانستان سره نږدې سیاسي او اقتصادي اړیکې غواړي او فکر کوي چې دا د دواړو هېوادونو او ملتونو په ګټه دي.»
ښاغلي کریمي هم د چین د جاو شېنګ په حواله لیکلي:« چین د افغانستان په کورنیو چارو کې د لاس وهنې پالیسي نهلري او په سیاست، اقتصاد او نورو برخو کې د چین او افغانستان اړیکې او همکاریو د پیاوړتیا غوښتنه کوي.»
همدارنګه بلال کریمي لیکلي، د دغې ډلې رییس الوزرا د چین او افغانستان ترمنځ اړیکې خورا مهمې ګڼي او د دواړو هېوادونو تر منځ د ډیپلوماټیکو اړیکو نوي پیل ته هیلهمند دی.
چین او پاکستان په سیمه کې د طالبانو تر نورو ډېر ملاتړي هېوادونه ګڼل کېږي، خو تر اوسه هیڅ هېواد طالبان په رسمیت نه دي پېژندلي.
وړاندې هم د طالبانو لوړ پوړو چارواکو چین ته سفرونه کړي.
دا په داسې حال کې ده، چې طالبانو د افغانستان د طبیعي کانونو لوی قرادادونه دغه هېواد ته ورکړي، چې له امله یې ډېری سیاستوال او افغانان پر طالبانو سختې نیوکې هم کوي.

په تورخم کې د طالبانو او پاکستان تر منځ له نښتې وروسته، د طالبانو کورنیو چارو وزارت ویاند وویل: «پاکستان نه دی توانیدلی چې خپل امنیت وساتي.» د عبدالمتین قانع په وینا، پاکستان د خپل امنیت د نه ټینګښت له امله «خپلې ستونزې زموږ پر اوږو اچوي.»
پر ډيورنډ کرښه د تورخم دروازه د چهارشنبې په ورځ (د وږي۱۵ مه) د وسله والو طالبانو او پاکستاني پوله ساتو تر منځ له نښتې وروسته وتړل شوه.
پاکستان افغان طالبان تورن کړي چې په تورخم کې یې پر سرحدي عسکرو ډزې کړې، خو طالبانو دا ادعا رد کړې ده.
دواړه لوري له څو میاشتو راهیسې د پاکستان د سرحدي او داخلي مسلو پر سر یو بل ته ناندرۍ وايي.
څه موده وړاندې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ادعا کړې وه چې د طالبانو حکومت اجازه ورکوي چې د دغه هېواد خاوره د پاکستان پر ضد د ترهګریزو بریدونو لپاره وکاریږي.
زهرا بلوچ دا تور هم لګولی چې د طالبانو حکومت عسکرو په ډیورنډ فرضي کرښه بې دلیله ډزې کړې دي.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د ویاندې څرګندونو د طالبانو غوسه راپارولې او د طالبانو د کورنیو چارو د وزارت یوه مسول د پاکستان حکومت د خپل هیواد د امنیت په ټینګښت کې په "ناتوانۍ" تورن کړ.
د طالبانو د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع د سې شنبې په ورځ (د وږي ۲۱مه) ایسوشيیټید پریس ته وویل: «په تورخم کې موږ برید نه دی کړی. "کله چې پر موږ برید وشو، موږ له ځانه دفاع وکړه او دا زموږ حق دی.»
هغه وويل: «له بده مرغه چې پاکستان نه دى توانيدلى چې خپل امنيت وساتي او د خپلو ستونزو پړه پر طالبانو ور اچوي.»
سيمه ييزو سرچينو افغانستان انټرنشنل ته ویلي، په تورخم کې ډزې هغه مهال پيل شوې، چې طالبانو د تورخم دروازې ته څېرمه د پوستې جوړول پيل کړل او پاکستاني ځواکونو يې د مخنيوي هڅه وکړه.
د طالبانو حکومت د ویاند مرستیال هم د پاکستان د بهرنیو چارو د وزارت څرګندونې وغندلې او ویې ویل چې د پاکستان داخلي ستونزې په خپله دوی پورې اړه لري او باید په پاکستان کې دننه د دې لامل ولټوي.
هغه ایسوشییټیډ پریس ته وویل، «زموږ مسوولیت دا دی چې په خپل هیواد کې امنیت ټینګ کړو او امنیتي ګواښونه له منځه یوسو.»
پر ډيورنډ کرښه د تورخم دروازې تړل کېدل د دې لامل شوي چې د دواړو هېوادونو چارواکي د دې مسئلې د حل لپاره دوه ځلې سره وګوري او خبرې وکړي، خو د پاکستان سرحدي چارواکو افغانستان انټرنشنل ته ویلي چې د تورخم د بېرته پرانیستلو په اړه د دغه هېواد د استازو او طالبانو ترمنځ خبرې بې پایلې پای ته ورسېدې.

په کابل کې د طالبانو د پولیسو ویاند ویلي؛ د دې ډلې غړو یوه ښځه چې د خپلو وروڼو له خوا له پنځه ویشتو کلونو را په دې خوا په یوې خونې کې زنداني وه، راخوشې کړې ده.
خالد ځدراڼ د سې شنبې په ورځ ناوخته پر اېکس (ټوېټر) لیکلي، چې ښځه د درملنې لپاره روغتون ته وړل شوې او «څلور نارینه» امنیتي حوزې ته د څېړنو لپاره وړل شوي دي.
هغه زیاته کړه، چې د دې ښځې د ژغورلو لپاره د کابل ښار په لسمه ناحیه کې د «کشفي اطلاعاتو» پر اساس عملیات ترسره شوي، چې په پایله کې یې ښځه ازاده شوه.
خالد ځدراڼ وايي، چې د ښځې ورونو هغه په یوې خونې کې بندۍ کړې وه او خوراکي توکې یې ورکول.
دغه طالب چارواکي څرګنده نه کړه، چې د ښځې وروڼو ولې هغه ۲۵ کاله په کور کې نظر بنده ساتلې وه.
