ښځې

د ښځو پر وړاندې د مخ پر زیاتېدونکي تاوتریخوالي په لړ کې تېره ورځ په کندهار کې یو کس له خپلې مېرمنې سر پرې کړی دی.

د افغان مېرمنو د ازادۍ غورځنګ د یوې اعلامیې په خپرولو سره وایي، چې په ایران کې د وژل شوې افغانې نجلۍ کبرا رضایي وژنه د افغان مېرمنو په وړاندې د نه ختمېدونکي تاوتریخوالي یوه روښانه بېلګه ده.

په ایران کې د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق (یونیسف) موقتي استازې مونیکا اولیدزکا نیلسن د ایران د کډوالو ادارې له رییس نادر یار احمدي سره د افغان کډوالو ماشومانو او میرمنو د ملاتړ په موخه یو تفاهم لیک لاسلیک کړی.

د طالبانو مشر ملا هبت‌الله اخوندزاده په خپل اختریز پیغام کې ویلي، چې په افغانستان کې یې ښځو ته عزت ورکړی، په ښځو یې حجاب واغوست، فحشا او بد اخلاقي يي ختمه کړې ده.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه دفتر (یوناما) تایید کړه، چې د یاد سازمان ښځینه کارکوونکي په کابل کې ګواښل شوي دي. تردې وړاندې افغانستان انټرنشنل ته سرچینو ویلي وو، چې له طالبانو سره اړوندو کسانو یو شمېر ښځینه کارکوونکې څارلي او د وژلو ګواښونه یې ورته کړي دي.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي د ختیځو ولایتونو له ځوانانو سره په ناسته کې یو ځل بیا له طالبانو غوښتي، چې د نجونو پرمخ دې د ښوونځیو او پوهنتونونو دروازې پرانېزي.

په کابل کې له ملګرو ملتونو سره یو شمېر افغان ښځینه کارکوونکې د ناڅرګندو کسانو له خوا ګواښل شوې دي، چې له امله یې اړې شوې د دفتر پر ځای له کوره کار وکړي.

د خلیج همکاریو د وزیرانو شورا په یوه ګډه اعلامیه کې په افغانستان کې د ټیکاو پر اهمیت، د ښځو د زده‌کړو او کاري حقونو پر ډاډمنولو ټینګار کړی دی.

د پاکستان د جیونیوز ټلوېزیون د راپور له‌مخې، د پاکستان په حافظ‌اباد ښار کې وسله‌والو کسانو پر یوې ښځې د هغې د خاوند مخې ته ډله‌ییز جنسي تېری کړی دی. دا پېښه یوه میاشت وروسته تر هغې په ډاګه کېږي، چې په ټولنیزو رسنیو کې یوه ویډیو خپره شوې ده.

د ملبورن پوهنتون د حقوقو پوهنځي اعلان وکړ، چې د یوه تعلیمي بنسټ سره په ګډه یې د افغان مېرمنو د حقوقي زده کړو یوه پروژه پیل کړې ده. دا پوهنتون چې په اسټرالیا هېواد کې دی، وايي چې د افغان مېرمنو لپاره به دغه پروګرام د یوه کاله لپاره وي.

د ۲۰۲۵ کال د غوره ورزشي کتابونو د پېژندنې په رسمي غونډه کې چې په لندن کې جوړه شوې وه؛ د افغانستان د ښځینه‌و فوټبال ملي لوبډلې د پخوانۍ لوبغاړې خالده پوپل کتاب «زما ښکلې خویندې» د کال د غوره ورزشي کتاب جایزه وګټله.

د ۲۰۲۵ کال د نړۍ ښایسته نجونو سیالي د تایلنډ استازې «اوپال سوچاتا چونګسري» پر سر له تاج اېښودنې سره پای ته ورسېده، خو د برېټانیا استازې «میلا مېګي» ددغو مراسمو تنظیموونکي له دې او نورو ګډونوالو په ناوړه ګټې اخیستنې تورن کړل.

د طالبانو د چاپېریال ساتنې ادارې مشر مطیع الحق خالص وایي، چې د اقلیم بدلون او د چاپېریال خراب وضعیت ډېر زیان افغان مېرمنو ته اوړي. هغه وایي، نړۍوال بنسټونه باید د خپلو احصایو او راپورونو په چمتو کولو کې دغه قشر هېر نه‌کړي.

یوه تازه څېړنه چې د سویډن د "رائول والنبرګ" موسسې له‌خوا خپره شوې، ښيي چې د طالبانو تر واک ته رسېدو وروسته په افغانستان کې د ښځو لپاره د خوندي کورونو بندېدو، مېرمنې یو ځل بیا د تاوتریخوالي، جبري ودونو او ټولنیزو فشارونو له ګواښونو سره مخامخ کړې دي.

په داسې حال کې چې لا هم د افغان نجونو پر مخ د ښوونځیو او پوهنځیو دروازې تړلې دي، د طالبانو استازی د روسیې په تاتارستان کې د کازان په تعلیمي ناسته کې ګډون کوي.

د طالبانو عامې روغتیا وزارت اعلان کړی، چې د غور ولایت روغتیایي انسټېټیوټ روان لمریز کال لپاره نوي زده‌کړیالان جذبوي؛ خو په خبرتیا کې یې یوازې هلکانو ته د نوم لیکنې یادونه کړې او نجونې په کې نه دي ذکر شوې.

افغان توکمه اسټرالیایي د بشري حقونو فعال، انځورګر او فلم جوړونکي مظفر علي د «افغان نجونو او کډوالو ماشومانو د زده‌کړو په ملاتړ» د بایسکل اوږد مزل پیل کړی دی.

د بښنې نړیوال سازمان په خپل وروستي راپور کې ویلي، چې د امریکا د بهرنیو مرستو ناڅاپي کمښت په افغانستان کې د ښځو او نجونو پر وضعیت سخته اغیزه کړې، او دوی یې د تر ټولو ډیر زیان منونکې ډلې په توګه له جدي ګواښ سره مخ کړي دي.