د تاجکستان په خاروع ښار کې د افغانستان جنرال قونسل نقیب الله دهقان زاده د افغانستان د پخواني جمهوري دولت د سفیر ظاهر اغبر د څرګندونو په اړه غبرګون ښودلی او د هغه څرګندونې یې بې مسوولیته او له حقیقت څخه لېرې بللې دي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د ویاند مرستیال حافظ ضیا احمد د پنجشنبې په ورځ (د لړم ۱۸مه) پر اېکس ټولنیزې شبکې د تاجکستان په خاروع ښار کې د جنرال قونسل نقیب الله دهقان زاده یو ویډیویې کلیپ خپور کړی چې د افغانستان د پخواني حکومت د سفیر ظاهر اغبر پر څرګندونو یې غبرګون ښودلی.
څو ورځې وړاندې په تاجکستان کې د افغانستان د پخوانې جمهوري دولت سفیر ظاهر اغبر په یوه غونډه کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت هغه مکتوب څیرې کړ، چې له مخې یې فیض الله د دغه سفارت د لومړي سکرتر په توګه کمارل شوی و.
اغبر ویلي وو؛ تر هغې چې په افغانستان کې یو مشروع نظام نه وي راغلی طالبان د دوی پر وړاندې هېڅ ډول مشروعیت نه لري او د لیک په څېري کولو یې وویل: «لکه ونه مستقیم پر خپل مقام یم – که خزان راباندې راشي که بهار».
ښاغلي دهقان زاده په دې ویډیو یې کلیپ کې وویل، چې د اغبر دا څرګندونې بې مسوولیته او له حقیقته لېرې دي.
هغه وویل: « د تاجکستان په خاروع کې د افغانستان جنرال قونسلګري خپلواکه څانګه ده او د طالبانو د بهرینو چارو وزارت تر مکمل واک لاندې خپل قونسلي خدمتونه ترسره کوي».
هغه زیاته کړه، چې د افغانستان د پخوانې حکومت په ړنګیدو سره په تاجکستان کې د افغانستان د سفارت خدمتونه د افغان او بهرنیو اتباعو لپاره د پاسپورتونو تمدید، د وثایقو او ویزو صادرول، دوه اړخیزه همکاريو، تجارتي او ترانزیتي برخو ته رسېدنه، د پولو مسالې، د حقوقي او جنایي بندیانوپه برخه کې له تاجکستاني چارواکو سره په همغږي پراخ شوي دي.
ښاغلي اغبر تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.
د پرانیستې نړۍ یا Open-world په نوم یو شرکت د جي ټي اې لوبو څښتن دی. له دې لوبو د خلکو هرکلی ښيي، چې ښایي ۲۰۲۴ میلادي کال د دې شرکت د مالکینو لپاره ګټور کال وي.
د دې لوبې پخوانۍ نسخه، چې په ۲۰۲۳ میلادي کال کې بازار ته راغلې شاوخوا ۷.۶۸ میلیارده ډالر پلور یې لرلی، ځکه په تاریخ کې تر ټولو ګټورو لوبو کې شمېرل شوی.
جي ټي اې، د Grand Theft Auto په نوم د خورا مشهورې او بریالۍ ویډیویي لوبې د نوم لنډیز دی چې د افغانستان په خلکو کې هم محبوبیت لري.
د GTA V لوبې په ځانګړې توګه د هغه نسلي نوستالژۍ برخه ده چې د اتیایمې لسیزې په دویمه نیمایي او د نويمې لسیزې په لومړۍ نیمایي کې یې خپله تنکۍ ځواني په افغانستان کې تېره کړې ده.
په دې لوبو کې ، تاسو په ښاري نړۍ کې د اصلي کرکټر په توګه ژوند کوئ او هر ډول وسایطو او وسلو ته وړیا لاسرسی لرئ ، او تاسو باید ټاکل شوي ماموریتونه بشپړ کړئ.
دا لوبې تاسو ته اجازه درکوي چې په ښکلې او ازاده نړۍ کې ژوند وکړئ او بېلابېلې دندې لکه له جنایي ډلو سره مبارزه او داستاني ماموریتونه ترسره کړئ.
تر اوسه پورې، د دې لوبې بېلابېلې نسخې خپرې شوې دي. دغه لوبه د خپلو جذابو کيسو، غوره ګرافيکونو، د ژوندۍ او ازادې نړۍ او بېلا بېلو اسانتياوو له امله ډېره په زړه پورې ده او د افغانستان په ګډون په ټوله نړۍ کې ډېر مينه وال لري.
د طالبانو تبلیغاتي ډله د افغانستان د پخواني حکومت د چارواکو په څېر د قوش تپې کانال د «افغانستان د خلکو د ژغورنې لپاره د حکومت تر ټولو مهمه پروژه» بولي.
خو، مخالفان یې اندېښنه ښيي چې ښایي د قوش تېپې شاوخوا ځمکه «د طالبانو کورنیو» ته ووېشل شي او ځايي خلک اجباري کوچ ته اړ شي، خو طالبان دا ادعاوې ردوي.
له افغانستانه بهر ګاونډي هېوادونه هم په دې اړه چوپه خوله نه دي پاتي.
د ازبکستان ولسمشر په وږي میاشت کې خبرداری ورکړ چې د قوش تېپې کانال جوړول په منځنۍ اسیا کې د اوبو رژیم او توازن په بنسټیز ډول بدلولی شي.
خو د قوش تېپې کیسه له کومه ځایه پیل شوه؟
د قوش تېپې کانال په افغانستان او سیمه کې د اوبو د انتقال یو ستر کانال دی چې د بلخ ولایت له کلدار ولسوالۍ پیل شوی دی.
د قوش تېپې کانال پروژه د محمد داوود خان د واکمنۍ پر مهال د ١٣٥٢ او ١٣٥٧ کلونو ترمنځ طرحه شوې وه، خو د جګړې او بې ثباتۍ له امله پلې نه شوه.
د قوش تېپې کانال ته بهېدونکی امو سیند د پامیر له غرونو سرچینه اخلي او شاوخوا ۱۱۲۶ کیلومتره په اوږدوالي له تاجکستان، ازبکستان او ترکمنستان سره د افغانستان د شمالي پولو په اوږدو کې بهیږي.
امو سیند د منځنۍ اسیا یو له ډېرو اوبو لرونکو سیندونو څخه دی.
امو د نړیوال سیند په ټوګه، د افغانستان او د هغه د څلورو شمالي ګاونډيو هېوادونو تر منځ د ګډې طبیعي پولې په ټوګه پیژندل شوی او د افغانستان او دغو هېوادونو ترمنځ ځمکنۍ پوله ګڼل کیږي.
د طالبانو د لومړي وزیر مرستیال ملا برادر، د ۱۴۰۱ لمریز کال د وري په لسمه نېټه په بلخ ولایت کې د دغې ډلې د لوړپوړو چارواکو په ګډون د قوش تېپې کانال پرانیست.
هغه وویل چې د دغه کانال بشپړیدل به د افغانستان اقتصادي وضعیت ښه کړي او افغانستان به پر ځان بسیاینې ته نږدې کړي.
د احمد مسعود په مشرۍ د افغانستان د ملي مقاومت جبهې د دغو ادعاوو په غبرګون کې ویلي چې طالبان د قوش تېپې کانال شاوخوا ځمکې پاکستاني وګړو ته ویشي.
خو طالبانو تراوسه دا ځمکې د کانال شاوخوا پر ځايي خلکو هم نه دي وېشلې.
له بلې خوا، کله چې طالبان د افغانستان د زیربناوو د بیارغونې خبره کوي، منتقدین هغو بریدونو ته اشاره کوي چې دغې ډلې د ۲۰۰۱ او ۲۰۲۱ کلونو تر منځ د زیربناوو د جوړولو د مخنیوي لپاره پلان کړي وو.