د بدخشان اشکاشم ولسوالۍ او نېږدې سیمې زلزلې لړزولي

له بدخشان څخه یو شمېر سیمه ییزو سرچینو افغانستان انټرنشنل - پښتو ته وویل، چې نن د شپې ۹:۱۵ بجې یې د زلزلې ټکانونه حس کړي دي.

له بدخشان څخه یو شمېر سیمه ییزو سرچینو افغانستان انټرنشنل - پښتو ته وویل، چې نن د شپې ۹:۱۵ بجې یې د زلزلې ټکانونه حس کړي دي.
د زلزلو او اتش فشانونو د ارزونې او څارنې ادارې د سې شنبې په ورځ (د نومبر په ۲۸مه) پر خپلې ویب پانې لیکلي، چې دغه زلزله د ریختر په کچه ۴،۳ درجې وه، چې د بدخشان اشکاشم او فیض اباد سیمې یې لړزولې دي.
د یادې ویب پاڼې د معلوماتو له مخې؛ د زلزلې ټکانونه په کابل، کندز، بغلان، ننګرهار، لغمان، پروان او پنجشیر ولایتونو کې هم حس شوي دي.
یاده ویب پاڼه زیاتوي، چې د زلزلې دغه ټکانونه د تاجکستان او پاکستان په یو شمېر سیمو کې هم حس شوي دي.
تر اوسه پورې د دغې زلزلې د مالي او ځاني زیانونو په اړه څه نه دي ویل شوي.


په تاجکستان کې د هرات د امنیتي ناستې په دویمه ورځ د طالبانو د بهرنیو چارو د وزیر امیرخان متقي سلاکار د دغې ډلې پر سیاسي مخالفینو سخته نیوکه کړې ده.
ذاکر جلالي د سې شنبې په ورځ (د نومبر په ۲۸مه) پر اېکس ټولنیزې شبکې کې لیکلي، چې مخالفې څېرې محبوبیت نه لري او دا د طالبانو لپاره «یو سیاسي فرصت» دی.
ذاکر جلالي د مخالفینو برخلیک د ایران له شاه سره تشبیه کړ او ویې ویل، چې دوی د ایران د پخواني پاچا د کورنۍ په څېر سرګردانه دي.
رضا پهلوي د ایران د پخواني شاه محمد رضا زوی له دغه هېواده بهر د ایران د مخالفو له مخکښو شخصیتونو څخه دی.
هغه له لویدیځو هېوادونو غواړي چې د ایران د نسکورولو لپاره دې سیاسي او اقتصادي فشارونه زیات کړي.
جلالي پر اېکس ټولنیزې شبکې کې لیکلي: «د امارت له سیاسي فرصتونو څخه یو هم دا دی چې په وطن کې یې دښمنان منفوره دي، نړۍوال جاسوسان دي او دوي هېڅ ملي او دینې ارزښت ته پابنده نه دي».
هغه په مسکو او دوشنبه کې د وروستیو غونډو پر ګډونوالو او رسنیو نیوکې وکړې او هغوی یې د «امریکا، فرانسې او اسراییل په خدمت» تورن کړل.
د هرات یوولسمه امنیتي غونډه چې "په افغانستان بیا فکر کول - بېلابېلې حل لارې" تر سرلیک لاندې د دوشنبې په ورځ د لیندۍ په ۶ مه د تاجکستان په مرکز دوشنبه کې ترسره شوه، د اسماعیل خان په ګډون د طالبانو پر ضد یو شمېر مخالفو څېرو مدنې فعالانو او د پاکستان په ګډون د سیمې هېوادونو یو شمېر استازو ګډون درلود.

ایکسپرس ټرېبیون ورځپاڼه لیکي؛ طالبانو له پاکستانه غوښتي، چې له پاکستاني طالبانو سره د مقابلې لپاره متبادلې لارې وړاندې کړي.
دې ورځپاڼې لیکلي، چې افغان طالبان اندېښمن دي، چې که د پاکستان تحریک طالبانو پر ضد اقدام وشي، نو د دوی جنګیالي به له داعش سره یوځای شي.
د پاکستان او طالبانو ترمنځ له څو میاشتو راهیسې د پاکستان د طالبانو د تحریک پر سر تاوتریخوالی زیات شوی دی.
د پاکستان ایکسپرس ټرېبیون ورځپاڼې د سې شنبې په ورځ د (لیندۍ په ۷مه) په یوه راپور کې د سرچینو په حواله لیکلي، چې طالبان او پاکستان د "مناسبو چینلونو" له لارې تماس نیولی دی.
پاکستاني چارواکو په وار - وار له طالبانو غوښتي، چې په افغانستان کې د پاکستان د طالبان له تحریک سره جګړه وکړي او د هغوی پټنځايونه له منځه یوسي.
پاکستان وايي، چې ټي ټي پي له افغانستانه په پاکستان کې تخریبي ترهګریز فعالیتونه کوي.
ایکسپریس ټرېبیون ورځپاڼې لیکلي، چې پاکستان هڅه کوي، چې پاکستاني طالبان بې واکه کړي؛ خو افغان طالبان له دغې ډلې سره د مقابلې لپاره د بدیلو لارو په لټه کې دي.
د دې ورځپاڼې د راپور له مخې؛ اسلام اباد د خپل پوځ د قوماندې له تغیر وروسته د طالبانو تحریک سره د خبرو اترو بهیر لغوه کړی.
د افغانستان تر واک لاندې طالبانو د پاکستان او ټي ټي پي ترمنځ د منځګړیتوب هڅه وکړه، چې بريالي نه شوه.

د ازادۍ په نوم د طالبانو یوې وسلوالې مخالفې جبهې ادعا کړې، چې د بغلان په مرکز پلخمري کې یې د طالبانو د استخباراتو پر ښاري مدیریت برید کړی، چې له امله یې درې وسلوال طالبان وژل شوي او یو ټپي دی.
د ازادۍ جبهې نن سې شنبه (د لیندۍ اوومه) پر خپلې اېکس پاڼې د یوې ویډیو په خپرولو سره ویلي، چې د طالبانو د ښاري استخباراتو د مدیریت پر دروازې یې نن ماښام ۶:۳۰ برید کړی دی.
په ویډیو کې ښکاري، چې څو تنه د شپې له تیارې په استفادې یوه رڼا ځای ته لاسي بمونه غورځوي او له هغې وروسته چاودنه رامنځته کیږي.
تر اوسه په دې اړه طالبانو رسنیو ته څه نه دي ویلي.
افغانستان انټرنشنل - پښتو د یوې بې پرې رسنۍ په توګه نه شي کولی، چې د ازادۍ جبهې یاد برید تایید یا رد کړي؛ خو تېره ورځ یادې جبهې په کابل کې درې پرلپسې بریدونه کړي وو، له لږ تر لږه لسو طالبانو ته یې پکې د مرګ ژوبلې ادعا کړې وه.

سرچینو افغانستان انټرنشنل ته ویلي، چې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د خېبر پښتونخوا په بنو کې د دغه هېواد پر پوځ د وروستي برید په تړاو په اسلام اباد کې د طالبانو سفیر احضار کړی دی.
پاکستاني چارواکو مخکې ویلي وو، چې د دغه برید عامل یو افغان دی.
پاکستاني رسنیو هم د پاکستان د بهرنیو چارو په وزارت کې د خپلو سرچینو په حواله د طالبانو د سفیر احضارول تایید کړي دي.
سرچينو زياته کړې، چې پاکستان د بنو د بريد د پلان کوونکو او تسهیلونکو پر ضد د جدي او بېړني اقدام غوښتنه کړې ده.
پاکستاني رسنیو راپور ورکړی، چې د خېبر پښتونخوا د بنو په ولسوالۍ کې د یکشنبې د ورځې د ځانمرګي برید عامل «له افغاني پېژندپانې سره پاکستان ته داخل شوی و».
په دې برید کې درې پوځیان او درې ملکي کسان ووژل شول.
اېکسپرس ټریبیون ورځپاڼې د پاکستان د بهرنیو چارو د وزارت د یوه چارواکي له قوله لیکلي، چې دغه هېواد په رسمي ډول د تحریک طالبانو دا ادعاوې هر ځلې رد کړي دي.
پاکستان د تحریک طالبان د یوې ځانګړې ډلې قوماندان حافظ ګل بهادر د نیولو او سپارلو غوښتنه کړې ده.
اسلام اباد وايي، چې دغه برید د پاکستان مخالفې وسله والې ډلې له افغانستانه تنظیم کړی و.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت چارواکو د پاکستاني پوځیانو په برید کې د افغانانو د لاس لرلو په اړه د تحقیقاتو غوښتنه وکړه.
اسلام اباد د طالبانو له ادارې وغوښتل چې په افغانستان کې د پاکستان د وسله والو مخالفانو پر وړاندې ژر تر ژره اقدام وکړي.
تر دې مخکې پاکستاني چارواکو ویلي وو، چې په دغه هېواد کې په چاودنو کې افغان اتباع لاس لري.

ایران د ملګرو ملتونو وروستی راپور رد کړی، چې په افغانستان کې د تریاکو په تولید کې د ۹۵ سلنه کموالي ښيي. د ایران د نشه یي توکو د کنټرول ادارې ویلي، چې په افغانستان کې نه یوازې دا چې د تاریاکو کښت کم شوی بلکې څو چنده زیات شوی دی.
د ملګرو ملتونو راپور چې د نومبر په پنځمه خپور شو ښیې، چې په افغانستان کې پر نشه يي توکو د طالبانو بندیز د کوکنارو په کښت کې د پام وړ کمښت راوستی؛ خو د تېر کال د معلوماتو له مخې د افغان بزګرانو عاید درې چنده شوی دی.
په ایران کې د نشه یي توکو د کنټرول د مرکزي دفتر د نړۍوالو اړیکو مشر امیر عباس لطفي د ملګرو ملتونو د موندنو په غبرګون کې وویل، چې په افغانستان کې نه یوازې د نشه یي توکو تولید کم شوی؛ بلکې طالبانو د نشه یي توکو تولید لا پسې پراخ کړی دی.
لطفي د تېر کال د ملګرو ملتونو یو بل راپور ته اشاره وکړه او په ډاګه یې کړه، چې د افغان بزګرانو عاید ناڅاپه درې چنده زیات شوی، چې تر څلور میلیاردو ډالرو ډېر شوی دی.
هغه وویل: «له افغانستان څخه ایران ته د مخدره موادو دودیز قاچاق، لکه تریاک او د رواني موادو قاچاق اوس هم دوام لري».
ایران اروپایي بازارونو ته د مخدره توکو د قاچاق لپاره د پام وړ بازار په توګه پېژندل کیږي. د لویدیځو او سیمه ییزو استخباراتي ادارو راپورونه ښیي، چې ایران د خپلو نیمه پوځي ملګرو سره په منځني ختیځ او لویدیځ کې د مخدره توکو د قاچاق په شبکو کې د پام وړ رول لوبوي.
څېړنې ښيي، چې له ايران څخه عربي هېوادونو، جنوب ختيځې اسيا او اروپا ته د نشه يي توکو د لویو بستو په لېږد رالېږد کې د پام وړ زياتوالى راغلی.
خو ایراني چارواکي بیا پړه پر لویدیځو حکومتونو وراچوي.