یونېسف: له درې لکه ډېر ماشومان په لبنان کې بېځایه شوي دي

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي، چې په لبنان کې د وسلهوالې جګړې د پراخېدو له امله شاوخوا یو مېلیون کسان بېځایه شوي دي.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق پر خپلې اېکس پاڼې لیکلي، چې په لبنان کې د وسلهوالې جګړې د پراخېدو له امله شاوخوا یو مېلیون کسان بېځایه شوي دي.
دغه سازمان وايي، په دې اړه یې خپل غبرګون ښودلی او د یاد سازمان د ملګرو سره په ګډه له بېځایه شویو کورنیو سره د اړتیا وړ مرستې کړې دي.
د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق (یونېسف) وايي، هغه څه ته چې لبناني ماشومان اړتیا لري هغه اوربند دی.
دا په داسې حال کې ده، چې له تېرو څو ورځو راهيسې پر لبنان د اسراییل هوايي بریدونه دوام لري چې په ترڅ کې يې سلګونه کسانو ته مرګ ژوبله اوښتې ده.
د اسراییل د هوايي بریدونو په پایله کې د حسن نصرالله په ګډون د حزب الله جګپوړي مشران هم وژل شوي دي.


د پنجره امید د ښځو غورځنګ غړو په جرمني کې د مهره بارکزۍ او په پاکستان کې د دیانا دانشور د نه خوړو له اعتصاب څخه ملاتړ وکړ.
دغه غورځنګ د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې بارکزۍ له اتو ورځو راهیسې او اغلې دانشور له شپږو ورځو راهیسې د نه خوړو اعتصاب کړی او د دواړو روغتیایي وضعیت د اندېښنې وړ دی.
د خبرپاڼې له مخې، دغه فعاله افغانانې له ملګرو ملتونو، د بشري حقونو له ملاتړو بنسټونو، د بشري حقونو له غورځنګونو او د نړۍ له ټولو هېوادونو غواړي، چې د جنسیتي اپارتاید، د هزاره ګانو د نسل وژنې او په افغانستان کې د نرښځیانو حقونه په رسمیت وپېژني.
دوی دغه راز غواړي، پر طالبانو مالي مرستې بندې او بندیزونه پرې زیات شي.
د پنجره امید د ښځو غورځنګ د مهره بارکزۍ او دیانا دانشور له اعتصابه د ملاتړ تر څنګ دا هم وایي، چې دوی به تر هغه وخته خپل اعتصاب ته دوام ورکړي، چې غوښتنې یې نه وي منل شوې.
د یاد غورځنګ په خبرپاڼه کې زیاته شوې، چې دوی پر ټولو بشري اصولو باور لري او د دوی غوښتنې باید د نړۍوالو لهخوا ومنل شي.
تر دې وړاندې د افغانستان د بشري حقونو د ملاتړ کوونکو کمیټې هم ویلي و، چې د ښځو له برحقه، انساني او مشروع غوښتنو څخه باید درناوی، ملاتړ او ساتنه وشي.
دغې کمیټې همداراز د مهره بارکزۍ د روغتیایي وضعیت او د هغې د برحقه غوښتنو په اړه اندېښنه څرګنده کړې.
له دې سره، د معترضو مېرمنو یوې بلې ډلې بیا د دوو نرښځیانو مهره بارکزۍ او دیانا دانشور د ملاتړ په موخه ویلي، چې دوی دواړو د افغانستان د مېرمنو د حقونو او جنسیتي نابرابرۍ په غبرګون د نه خوړو اعتصاب کړی او دوی یې ملاتړ کوي.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ څخه د درېیو کلونو په تېرېدو سره له دې چې د هزاره ګانو پر وړاندې تاوتریخوالی کم شوی نه دی؛ برعکس زیات شوی هم دی.
اوس د نړۍ په بېلابېلو برخو کې اعتراضونه او لاریونونه روان دي، چې د هزاره توکمو نسل وژنه او جنسیتي توپیر په رسمیت وپېژندل شي.

د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین وايي، چې پېښور ته څېرمه د خیبر په جمرود سیمه کې د پښتنو د راتلونکي قامي جرګې پر خیمو او د غورځنګ پر غړو د پېښور پولیسو ډزې کړې چې ځینې کسان ټپیان دي او د جرګې خیمې یې ړنګې کړې او سوځولې دي.
پښتین وايي، پولیسو خیمو ته اور هم ورته کړی او ځینې توکي یې له ځانه سره وړي دي.
د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین پر خپله ایکس پاڼه نن چهارشنبه د (تلې ۱۱مه) لیکلي، چې د شپې ناوخته پېښور ښار ته څېرمه د خیبر په جمرود سیمه کې د اکتوبر ۱۱ مې نیټې راتلونکي قامي جرګې پر خیمو او هلته د پي ټي ایم پر غړو د پيښور پولیسو برید کړی چې ځینې کسان ټپیان او یو شمیر خیمې سوځول شوې دي.
پښتین وايي، د پېښور پولیسو د جرګې پر خیمو ډزې کړې، اوښکې بهونکی ګاز یې پرې شیندلی او خیمې یې ړنګې کړې او ځينو ته یې اور ورته کړی.

منظور پښتین زیاتوي، چې ځينې ملګري یې ټپیان دي خو شمېر یې نه دی ښودلی.
هغه وايي، د پولیسو تر برید وروسته ځايي خلکو ځانونه میدان ته رسولي وو، او د امنیتي ځواکونو مخه یې نیولې وه.
منظور پښتین په ټولو پښتنو غږ کړی چې په خیبر کې د جرګې ځای ته ځانونه ورسوي: «په ټولو پښتنو ځوانانو مې غږ دی چې نن د ننګ او غیرت ورځ ده، د اړتیا وړ له سامانونو او بسترو سره د جرګې ځای ته راشئ، که د نړۍ ټول طاقتونه هم د جرګې ناکامولو لپاره راټول شي، د الله تعالي په فضل سره به پښتانه بیا هم خپله جرګه پرمخ وړي.»
د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر وویل، پولیسو د دوی یو ناروغ ملګری هم له ځانه سره وړی دی.
د پېښې په سیمه کې د جمرود پولیس وايي، چې دوی په دې نه پوهیږي چې ولې دغه خیمې ړنګې او د جرګې مخه نیول کیږي.
د جمرود پولیسو افغانستان انټرنشنل پښتو ته ویلي، چې دوی دغه کار نه دی کړی او د جرګې ځای ته تېره شپه له پېښوره پولیس راغلي وو، خو د پېښور پولیس په دې اړه له خبرو کولو ډډه کوي.
نږدې درې میاشتې وړاندې د پښتون ژغورنې غورځنګ مخکښ غړي ګیلهمن وزیر د جنازې مراسمو پر مهال د دغه غورځنګ مشر منظور پښتین اعلان وکړ، چې د روان ۲۰۲۴ کال د اکتوبر په ۱۱م به پر پښتنو د روان ظلم او زیاتي د رابرسیره کولو او د دوی له حقونو د دفاع په موخه د پښتنو لویه قومي جرګه رابولي او له هغه وروسته به خپل دریځ اعلانوي. په دې وروستیو کې د پښتون ژغورنې غورځنګ ځینو غړو ویلي، چې منظور پښتین ته هم امنیتي ګواښونه شوي او هغه د ځینو نا څرګندو وسله والو له لوري څارل کیږي.

د طالبانو د پاسپورټ عمومې اداره وايي، چې يوازې يې په تېرو دوو میاشتو کې په درېيو مرکزونو کې ۱۱۰ زره خلکو ته پاسپورټونه وېشلي دي. ډېری کسان وايي، چې د خراب اقتصادي حالت له کبله خلک له هېواده د تېښتي په حال کې دي.
د طالبانو د پاسپورټ عمومي ادارې ویاند عمري لوګري ويلي، چې د کابل په دارالامان، قلعه زمان او تنګي تره خيل سيمو کې يې په درې تازه جوړیو شویو مرکزونو کې ۱۱۰ زره افغانانو ته پاسپورټونه ورکړي.
دغه اداره زياتوي، چې د پاسپورټ اخيستلو په برخه کې د خلکو غوښتنه ډېره ده او دوی هڅه کوي، په دې برخه کې لا اسانتياوې رامنځته کړي.
د پاسپورټ اخیستونکو ډېره برخه هڅه کوي، چې له هېواد بهر د ژوند کولو لپاره ولاړ شي.
د دوی په خبره، چې په هېواد کې کمزوری اقتصادي وضعیت يې په ژوند کې بدلونه نه شي راوستلی.
د روان کال د زمري په نیمایي کې د کډوالو نړۍوال سازمان وویل، چې له ۲۰۲۰ کال راهیسې شاوخوا اته میلیونه افغانان له خپل هېواده وتلي دي.
دغه سازمان وايي، یو میلیون افغانانو په اروپايي هېوادونو کې پناه غوښتې او ۸۵ سلنه نور ګاونډیو هېوادونو ته تللي دي.
د دې ترڅنګ، د روان کال د وږي په ۱۲مه د کډوالو نړۍوال سازمان یو ځل بیا وویل، چې له یوې اونۍ څخه په کمه موده کې ۷۲ زره افغانان له هېواده وتلي دي.
د دغه سازمان د معلوماتو له مخې؛ په دې موده کې له افغانستان څخه د وتلو کسانو شمېر دغه هېواد ته د ننوتو په پرتله ۱۱ سلنه ډېر و.
اقتصادي ستونزې، پاکستان او ایران ته د کورنیو د لیدل او درملنه، د دغو افغانانو د وتلو لامل په ګوته شوي دي.

مشهور دیني عالم ډاکټر ذاکر نایک وایي، چې مسلمان هېوادونه باید د فلسطین په مساله کې د ناټو په څېر یو اتحاد جوړ کړي. ناټو ۳۲ غړي هېوادونه لري که پر یو هېواد برید وشي، پر ټولو هېوادونو برید ګڼل کیږي.
ذاکر نایک دا څرګندونې د سې شنبې په ورځ (د تلې ۱۰مه) په اسلام اباد کې له پاکستاني خبریالانو سره د فلسطین د وضعیت په اړه د اسلامي نړۍ د کړنو په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې وکړې.
ذاکر نایک وویل، چې ۵۷ اسلامي هېوادونه باید د ناټو د اصولو پر بنسټ یو اتحاد جوړ کړي.
هغه زیاته کړه، چې په دې توګه به مسلمان هېوادونه نور هم پياوړي شي؛ خو له بده مرغه مسلمانان د وېشلو ښکار دي.
نوموړي وویل: "مسلمانان باید د فلسطین په مساله لږ تر لږه دعا کولی شي او د دې لپاره تر ټولو ښه وخت د تهجد وخت دی. له دې پرته موږ ته پکار ده چې په ټولنیزو رسنیو هم په دې اړه پوهاوی خپور کړو. موږ باید سوله ییز لاریون وکړو، لاریون ډېر اغېزمن دی."
ذاکر نایک زیاته کړه، چې مسلمانان باید د اسراییل له تولیداتو سره پرېکون وکړي او باید په انفرادي ډول له فلسطینیانو سره هر څومره مالي مرسته چې کولی شي، ویې کړي.
هغه ویلي دي، چې مسلمانان باید د عدالت په نړۍواله محکمه کې د اسراییل خلاف دوسیې ثبت کړي.
نوموړي دا هم ویلي، چې مسلمانې رسنۍ باید د فلسطین په اړه خپل غږ پورته کړي.
د غزې له جګړې وروسته په منځني ختیځ کې کړکېچ پراخ شوی، اسراییل پر لبنان ځمکنی برید کړی او تازه پر اسراییل ایران د بالستیک توغندیو برید وکړ.

یوې لویدیځې سرچینې اکسیوس ته ویلي، چې ښايي ایران پر اسراییل باندې د چټک بالستیک توغندیو سره برید وکړي، نه د ډرون یا کروز توغندیو سره چې د دفاع چمتو کولو او مداخلې لپاره د اوږد وخت ته اړتیا لري. دا توغندي کولای شي په ۱۲ دقیقو کې اسراییل ته ورسېږي.
یوه جګپوړي اسراییلي چارواکي هم دې رسنۍ ته ویلي، چې وروستي معلومات ښيي چې دا برید به په «راتلونکو څو ساعتونو کې» ترسره شي.
چارواکي زیاته کړه، چې د متحده ایالاتو خبرداری په سیمه ییز وخت د غرمې شاوخوا ۱۲ خپور شو.
رویټرز د سپینې ماڼۍ د یوه جګپوړي چارواکي له خولې ویلي، هېواد یې داسې نښې لري چې ایران د بالسټیک توغندیو د برید لپاره چمتووالی نیسي.