د خېبر پښتونخوا حکومت: د تورخم له لارې له ۴۲ زرو ډېر افغان کډوال جبري اېستل شوي

د خېبر پښتونخوا حکومت وايي، چې د افغان کډوالو د جبري بېرته ستنولو دویم پړاو په ترڅ کې یې تر دې دمه له تورخم لارې ۴۲ زره او ۴۸ افغانان جبري افغانستان ته ستانه کړي دي.

د خېبر پښتونخوا حکومت وايي، چې د افغان کډوالو د جبري بېرته ستنولو دویم پړاو په ترڅ کې یې تر دې دمه له تورخم لارې ۴۲ زره او ۴۸ افغانان جبري افغانستان ته ستانه کړي دي.
د خېبر پښتونخوا ایالتي حکومت د اپرېل په ۱۸ نېټه په یوه اعلامیه کې چې رسنیو سره شریکه شوې ویلي، چې تر اوسه یې په ټولیزه توګه ۱۹۸۲ افغان کډوال له پلازمینې اسلام اباد، ۱۶ زره او ۳۸۵ افغانان له پنجاب ایالت، دوه له ګلګست بلتستان، یو زر او ۱۹ یې د پاکستان تر واک لاندې کشمیر او ۴۴ نور یې د سند له ایالته د تورخم له لارې افغانستان ته ستانه کړي.
په اعلامیه کې راغلي چې له دغه ډلې ۱۶ زره ۳۲۰ افغان کډوال چې د تابعت کارتونه یې لرل په خپله خوښه افغانستان ته ستانه شوي.
د خېبر پښتونخوا حکومت په دغه اعلامیه کې راغلي چې د ۲۰۲۳ کال له سپټمبر څخه د ۲۰۲۵ کال د اپریل تر ۱۸ مې نېټې پورې ټول ۵ لکه ۱۲،۴۵۱ افغان کډوال جبري افغانستان ته ستانه کړل شوي دي.
یاده دې وي چې دغه ارقام په افغانستان کې د کډوالو اړوند ادارو د ارقامو سره فرق کوي، په افغانستان کې د کډوالو ادارو ارقام ښي چې له ۲۰۲۳ کال نه تر اوسه پاکستان لږ تر لږه اته لکه افغان کډوال جبري افغانستان ته ستانه کړي.

طالب استخباراتو په پلازمینه کابل کې د تېرې دوشنبې په ورځ ازاد خبریال سید راشد کاشفي نیولی دی. تر اوسه معلومه نه ده چې نوموړی په کوم جرم نیول شوی. د خبریالانو د خوندېتوب کمېټې او د افغانستان خبریالانو مرکز د کاشفي د ژر تر ژره خلاصېدو غوښتنه کړې.
کاشفي پخوا د کابل ټايمز دولتي انګلیسي ژبې ورځپاڼې خبریال و، نوموړي د یو خپلواک خبریال په توګه په کابل کې روانو چارو ته پوښښ ورکاوه.
په کابل کې یوې باخبرې سرچینې ویلي چې دغه ازاد خبریال څخه، له دې امله پلټنې کیږي چې په نوموړي شک دی چې له هغه رسنیو سره به همکاري کوي چې طالبان ورته په افغانستان کې د پوښښ اجازه نه ورکوي.
د خبریالانو د خوندیتوب کمیټې د معالوماتو له مخې سید راشد کاشفي د طالبانو اسختباراتو ریاست په دې موخه راغوښتی او نیولی چې نوموړي ته د هغه کامره، مبایل او ریکارډ سپاري. له کاشفي نه څه وخت مخکې استخباراتو د هغه وسایل د پلټنې په موخه اخیستي وو.
د خبریالانو د خونديتوب کمیټې د اسیا پروګرام همغږي کوونکې به لي یي وویل: "د طالبانو استخبارات باید خبریال سید راشد کاشفي سمدستي او پرته له کوم شرطه خوشې کړي. د کاشفي په څېر د خبریالانو دوامداره توقیف د هغه بې رحمانه کمپاین یوه برخه ده چې د خپلواک راپور ورکولو مخه ونیسي او رسنۍ سانسور کړي. د مطبوعاتو پر ازادۍ دا ښکاره برید باید اوس پای ته ورسیږي."
د افغانستان د خبریالانو مرکز په یوه اعلامیه کې د طالب استخباراتو لهخوا د نوموړي د نیولو په تړاو ویلي چې خبریالان د خپلو مسلکي کارونو په ترسره کولو کې ازاد دي او چارواکي باید له محدودیتونو او ګواښونو پرته د دوی د کار ملاتړ وکړي.
په دغه اعلامیه کې راغلي: «د افغانستان د خبريالانو مرکز د سيد راشد کاشفي پر نيول کېدو د ژورې خواشينۍ په څرګندولو سره پر چارواکو غږ کوي چې کاشفي او نور هغه بندي خبريالان چې د ژورناليستيکي فعاليت په خاطر نيول شوي او يا محاکمه شوي دي ژر تر ژره او پرته له شرطه خوشي کړي.»
د طالبانو حکومت تر اوسه د سید راشد کاشفي د نیولو په اړه رسنیو ته معلومات نه دي ورکړي.
کاشفي تر دې وړاندې هم د طالبانو لهخوا نیول شوی وو او د شپږو ساعتو لهپاره د دوی په بند کې وو.
یاده دې وي چې د سید راشد کاشفي په ګډون لږ تر لږه نهه تنه نور خبريالان او د رسنيو کارکوونکي دا مهال د طالبانو په بند کې دي. له دې ډلې څخه شپږ یې له اوو میاشتو څخه تر درېیو کلونو په بند محکوم شوي دي.

د افغانستان اسلامي جمعيت ګوند د روسیې لهخوا د ترهګرو ډلو له لېسته د طالبانو د نوم د اېستلو پرېکړې په غبرګون کې وايي، چې د مسکو دا اقدام د افراطیت او ترهګرۍ ګواښ سادهګڼل دي.
نوموړي ګوند خبرداری ورکړی چې له طالبانو سره تعامل به نه یوازې د افغانستان، بلکې د سیمې او نړۍ د امنیت لپاره هم فاجعهلرونکې پایلې ولري.
د اسلامي جمعیت ګوند د جمعې په ورځ (وري ۲۹مه) په یوه بیان کې ټینګار کړی چې د طالبانو ډله به یوازې هغو خواوو ته وفاداره پاتې شي چې افغانستان ته یې د دغې ډلې د ستنېدو لپاره لاره هواره کړې او لا هم د یادې ډلې ملاتړ ته دوام ورکوي.
په دغه بیان کې چې د طالبانو پر وړاندې د روسیې د اقدام د سیمهییزو او نړۍوالو پایلو په تړاو خبرداری ورکوي، راغلي: «د تاوتریخوالي افراطیان او ترهګرې ډلې هېڅکله د باور وړ نه دي.»
د اسلامي جمعیت په بیان کې طالبانو ته د «تحمیلي» او «بېرېښې» ډلې په توګه اشاره شوې او ټینګار شوی: «هغه هېوادونه چې د دې ډلې د واکمنۍ له امله رامینځته شوي سیمهییز او نړۍوال ګواښونه په پام کې نه نیسي، په اوږد مهال کې به خپلو ملي ګټو او امنیت ته زیان ورسوي.»
نوموړي ګوند ویلي چې د یوه«سیاسي واقعیت د تعامل لپاره» د طالبانو پېژندل، د افغانستان د وضعیت ناسم تعبیر دی او ښایي ناوړه پایلې ولري. د دغه ګوند په باور، طالبان د همکاریو لپاره لازم ظرفیت نه لري.
د یادونې ده چې د روسیې سترې محکمې پرون (وري ۲۸مه) د دغه هېواد د لویې څارنوالۍ د غوښتنې پر بنسټ، طالبان له ترهګرو ډلو له لېسته و اېستل. له دې وروسته، د طالبانو ویاند ذبیحالله مجاهد د روسیې له دولتي خبري اژانس ټاس سره په یوې مرکه کې ویلي، د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د طالبانو په تړاو سمه او له حقیتونو ډکه تګلاره غوره کړې ده.

ټاکل شوې چې د قزاقستان د اقتصاد وزیر سیریک زومانګارین په مشرۍ یو پلاوی راتلونکې اونۍ طالب چارواکو سره د لیدنې په موخه کابل ته سفر وکړي. ددغه سفر په اړه ډېر مالومات نه دي خپاره شوي.
د قزاقستاني رسنیو د راپورونو له مخې، سیریک زومانګارین به په خپل سفره کې د طالب چارواکو سره د لیدنې ترڅنګ په افغانستان کې د قزاقستان د توکو د نندارتون پرانسته هم وکړي.
قزاقستان نن ( جمعه) افغانستان ته په بشري مرستو بار څلوېښت رېل ګاډي مرستې استولي، چې نږدې دوه زره ټنه مواد پکې بار وو.
په دغه مرستو کې خوراکي توکي، درمل او د اړتيا وړ توکي لکه خېمې، کمپلې، د پخلي غوړي، اوړه او حبوبات شامل وو.
راپورنه زیاتوي، چې قزاقستان افغانستان سره د بشري مرستو په لړ کې د طبي توکو او درملو یو الوتکه چمتو کړې چې ژر به افغانستان ته راشي.
قزاقستاني چارواکو ویلي، دا هڅې د دواړو هېوادونو ترمنځ د دوامداره دوستۍ او له افغانانو سره د قزاقستان د ملاتړ څرګندونه کوي.
د مرستو د کڅوړې ټول ارزښت نه دی په ډاګه شوی.
افغانستان ته له ګاونډيو هېوادونو د افغان کډوالو جبري ستنول پېل شوي، د طالبانو حکومت په نړۍوالو سازمانونو او هېوادنو غږ کړی چې له دوی سره د کډوالو په برخه کې مرستې وکړي.

د ژورنالیزم پوسټ د راپور له مخې، افغانستان کې د امریکا له پوځ پاتې وسلې چې د طالبانو لاس ته لوېدلې وې په یمن کې د حوثي وسله والو په ګډون په ټوله سیمه کې په ترهګرو ډلو پلورل شوي دي.
د ۲۰۲۱ په اګست میاشت کې د بایډن د حکومت پر مهال له افغانستان د امریکایي ځواکونو په بېړه وتلو سره زیات شمېر وسلې طالبانو ته په لاس ورغلې.
د یوه پخواني افغان چارواکي په خبره شاوخوا یو میلیون وسلې او پوځي تجهیزات طالبانو ته پاتې دي او اوس داسې انګېرل کېږي چې له هغه راهیسې نیم میلیون وسلې ورکې، پلورل شوې او یا هم قاچاق شوې دي.
د ملګرو ملتونو د فېبرورۍ د یوه راپور له مخې، دغه وسلې تحریک طالبان پاکستان، د ازبکستان اسلامي غورځنګ، د ختیځ ترکستان اسلامي غورځنګ او د یمن حوثیانو ته سپارل شوي دي.
د طالبانو حکومت دا ادعا رد کړې او ویلي یې دي چې ټولې سپکې او درنې وسلې له دوی سره خوندي دي.
د متحده ایالاتو ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بایډن په ادارې له افغانستان څخه د وتلو پر څرنګوالي سختې نیوکې کړې او ټینګار یې کړی، چې امریکا به هغه پوځي تجهیزات بېرته ترلاسه کړي چې پرېښودل شوي دي.
ټرمپ د خپلې نوې ادارې د کابینې په لومړۍ غونډه کې وویل: "افغانستان په نړۍ کې د پوځي تجهیزاتو تر ټولو لوی پلورونکی دی، تاسو پوهېږئ ولې؟ هغوی هغه تجهیزات پلوري چې موږ پرېښي وو. زه غواړم دا وڅېړم. که موږ ورته پیسې ورکړو، دا سمه ده، خو موږ خپل پوځي تجهیزات بیرته غواړو."
یاده دې وي چې تر دې وړاندې د پاکستان حکومت ادعا کړې وه چې په افغانستان کې له امریکایي ځواکونو پاتې وسلې د تحریک طالبان پاکستان (ټي ټي پي) لاس ته ورغلي.

د پاکستان پوځ وايي، نن یې د پښتونخوا صوبې په سوات ولسوالۍ کې د عملیاتو پر مهال څلور وسله وال وژلي دي.
د پاکستان د پوځ د عامه اړېکو ادارې د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې د استخباراتي معلومات پر بنسټ یې د جمعې په ورخ د وسله والو پر پټنځی دا عملیات کړي ادي.
پوځ وايي، دې عملیات کې یې وسلې او مهمات هم ترلاسه کړي دي او په سیمه کې لا هم د تصفیې عملیات دوام لري.
که څه هم د پاکستان پوځ د ترهګرۍ ضد عملیات پیل کړي، خو د پاکستان د سولي او مطالعاتو انسټییتوټ په خپل وروستي راپور کې ویلي و، چې په دې ورستیو کې په پاکستان کې په ځانګړې توګه په پښتونخوا او بلوچستان صوبو کې د وسله والو بریدونه د پام وړ ډیر شوي دي.
