د طالبانو روغتیا وزارت: افغانستان کې له پنځو زرو ډېر ماشومان په 'تلسېمیا' ناروغۍ اخته دي
د طالبانو د عامې روغتیا وزارت د روغتیايي خدمتونو مرستیال مولوي عبدالولي حقاني وايي، دا مهال په افغانستان کې له دوی سره «۵۳۷۲ د تلېسمیا ناروغ ماشومان» ثبت دي.
نوموړي دغه څرګندونې د تلسېمیا ناروغۍ پر وړاندې د مبارزې او عامه پوهاوي په غونډه کې کړي دي.
هغه زیاته کړې، چې دغو ناروغانو ته یې د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې روغتیايي اسانتیاوې برابرې کړي دي. حقاني وویل: «د دغو ناروغانو لپاره دقیقې معاینې ترسره کېږي او وړیا دوام هم ورته برابره شوې ده.»
یوه روغتیاپال ډاکټر عامر خان پامیر چې د تلسېمیا د ناروغۍ په برخه کې یې څېړنې کړې د طالبانو تر واک لاندې شته امکاناتو د دغه ناروغۍ د درملنې لپاره کافي نه ګڼي.
د هغه په وینا، په افغانستان کې د حاکمو دودونو له کبله په خپلوانو کې ودونه کول هم د دغه ناروغۍ د رامنځته کیدو لامل کیږي.
د نوموړي په خبره، د دوی څېړنو ثابته کړې چې په افغانستان کې ۶۶سلنه افغانانو له خپلو خپلوانو سره ودونه کړي دي.
ډاکټر عامر وویل: «اوس په پرمختللې نړۍ کې تلسېمیا کومه وبایي یا وژونکي ناروغي نه ده، لکه څنګه چې مونږ ورته خپل هېواد کې لاس په نامه باندې ولاړ یو.»
د تلسېمیا یوه ناروغ ماشوم محمد قاضي زاده په ژړغوني غږ د تلسېمیا ناروغۍ په برخه کې د نړۍوالو مرستو غوښتنه وکړه.
هغه چې له سترګو یې اوښکې روانې وې زیاته کړه: «معلومه نه ده چې زره به راتلونکی کال ژوند یم او که مړ، خو ټولو هېوادوالو څخه هیله کوم چې د خپلې وینې په ورکولو سره زمونږ ژوند وژغوري.»
روغتیاپالان تلسېمیا یوه حرثي ناروغي ګڼي. باور دا دی چې د میندو او پلرونو د نیمګړو جنونو په وسیله ماشومانو ته لېږدول کېږي.
د معلوماتو له مخې په نړۍ کې لس میلیونه میندې هر کال داسې حمل اخلي چې په جسم کې یې پټ په پټه د تلسېمیا جنونه ځای پر ځای کېږي.
د څېړنو له مخې په نړۍ کې هر کال ۱.۳۳ میلونه ماشومان په تلسېمیا ناروغۍ اخته زېږېږي.