دا په داسې حال کې ده، چې سلګونه کورنۍ د خپلو کورونو له ورانېدو وروسته بېسرپناه پاتې شوې او د شنه اسمان لاندې شپې او ورځې سبا کوي.
ځايي اوسېدونکي وایي، چې د طالبانو اړوند چارواکو د بهرنیو هېوادونو مرستې په ګودامونو کې ځای پر ځای کړې دي او د وېش بهیر یې په بشپړ ډول ځنډولی دی.
د ځايي اوسېدونکو په وینا، د ژغورنې او بېړنیو خدماتو لپاره هېڅ ډول لازم امکانات نشته، ان تر دې چې داسې وسایل هم نشته چې دوی پرې د خاورو له لاندې د خپلو بند پاتې شویو خپلوانو جسدونه راوباسي.
هغوی وايي، چې لا هم په ځینو کلیو کې د خاورو لاندې کسان بند پاتې دي، خو تر دې دمه د ژغورنې ډلې نه دي ورسېدلي.
د خلکو شکایت دا دی، چې د واکمنو د ناسم مدیریت له امله د مرستو او ژغورنې بهیر نه یوازې ځنډېدلی، بلکې د ځینو کلیو اوسېدونکي د طالبانو له بشپړ غفلت سره مخ دي.
یوه ویډیو چې په خواله رسنیو کې لاس په لاس کېږي، په کې ښودل کېږي چې یو تن د خپلې کورنۍ د څو غړو جسدونو سر ته ولاړ دی او وایي: «مونږ ته ډوډۍ او اوبه مه راوړئ، یوازې له طالبانو دا غواړم چې په چورلکه کې مې د کورنۍ غړو جسدونه ولېږدوي، ترڅو یې خښ کړو.»
په سیمه کې د خلکو تر ټولو ستره ستونزه د ژغورنې د وسایلو، طبي مرستو او سرپناه نشتوالی دی، ډېرې کورنۍ اوس مهال د خپلو ټپيانو د درملنې لپاره ابتدایي درملو ته هم لاسرسی نه لري.
په عین حال کې، سیمهییزې سرچینې وایي چې د طالبانو اړوند چارواکي د مرستو د وېش پر ځای د هغو د راټولولو او ذخیره کولو هڅه کوي، څو وروسته یې د خپلو خوښې کسانو ترمنځ ووېشي.
د خلکو په وینا، د مرستو په دې ډول چلند کې د فساد او بېعدالتۍ وېره ډېره ده.
سره له دې چې ګڼو هېوادونو د افغانستان له زلزلهځپلو سره د مرستې ژمنې کړې او لسګونه ټنه خوراکي او غیرخوراکي توکي افغانستان ته رسېدلي، خو د وېش شفافیت او د مرستو پر وخت رسېدل لا هم د پوښتنې وړ دي.
د سیمې یو بل اوسېدونکي افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته ویلي: «موږ د دې وطن خلک یو، په دې ناورین کې مو کورونه، خپلوان او ژوند له لاسه ورکړی، خو طالبان یوازې مرستې په ګودامونو کې زېرمه کوي. موږ د دوی د ژمنو پر ځای عملي مرستې غواړو.»
د یادونې وړ ده، چې په کونړ کې وروستۍ زلزلې سلګونه کسان مړه او ټپیان کړي او زرګونه کورنۍ یې بېکوره کړې دي. د نړۍوالو مرستو د شفاف نه وېش او د طالبانو د بې پروايۍ په صورت کې وېره شته چې دغه بشري ناورین لا پسې ژور شي.