یک سال پس از تسلط طالبان بر افغانستان، اتحادیه اروپا هنوز هیچ سخنی از به رسمیت شناختن این گروه بر زبان نیاورده است. توماس نیکلاسون، نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان اخیراً گفت که به باور صریح این اتحادیه، افغانستان هنوز دولت رسمی ندارد.
به گفته آقای نیکلاسون، او در نشست تاشکند، به جای «دولت» یا «مقامات حاکم»، به کاربرد کلمه «طالبان» بسنده کرده است.
پیش از این، دیگر مقامات اتحادیه اروپا نیز گفته بودند که پیششرطهایی برای تعامل با طالبان دارند اما بحث رسمیت، هنوز مطرح نیست.
اصلیترین پیششرطهای مطرح شده از سوی اتحادیه اروپا برای تعامل با طالبان، رعایت حقوق بشرو آزادی رسانه، حاکمیت قانون، تشکیل دولت فراگیر و پناه ندادن به تروریستان بینالمللی بوده است که طالبان هنوز هیچکدام را عملی نکردهاند و این مسأله آنان را از رسیدن به رسمیت بینالمللی دور نگهداشته است.
در یک سال گذشته اما، اتحادیه اروپا به کمکهای بشریاش ادامه داده و شماری از کشورهای اروپایی از جمله ناروی، سرگرم میزبانی از نمایندگان طالبان یا گفتگو با امید تغییر این گروه بودهاند. احمد ولی احمدیار، پژوهشگر سیاستهای اتحادیه اروپا در دانشگاه آزاد بروکسل بیقید و شرط بودن کمکهای این اتحادیه را نیز چالشبرانگیز میخواند: «کمکهایی که از جامعه جهانی به افغانستان میرود باید مشروط به اقداماتی از سوی طالبان باشد که چنین نشده است، دوم اینکه اتحادیه اروپا هنوز از مجرای سیاستمدارانی در مورد افغانستان عمل میکند که در سقوط حکومت پیشین نقش داشتهاند و چنین اقدامی در آینده نتیجه نخواهد داشت و در حال حاضر هم نداشته است.»
یکی از مواردی که شاید اکثریت بر آن اتفاق نظر دارند، این است که قوانین طالبان در برابر زنان افغانستان بسیار بدوی و سختگیرانه بوده است. ممنوعیت دختران از آموزش و گرفتن حق کار، آزادی و فعالیت اجتماعی از زنان، سبب نگرانی بسیاری از مقامات و شهروندان جهان بوده است. مورگان جوردین، استاد دانشگاه زوریخ سوییس که در شهر لیل فرانسه به دنیا آمده است و زبان فارسی را به خوبی بلد است، چنین وضعیتی را برای آینده افغانستان خطرناک میداند. او همدردیاش را اینگونه بیان میکند:
«افغانستان بخشی از وجود من است و من با زنان افغانستان احساس همدردی دارم. من در دانشگاه کار میکنم و ارزش آموزش را بهخوبی درک میکنم. اینکه زنان و دختران افغانستان نمیتوانند به مکتب بروند در دانشگاه درس بخوانند، سبب همدردی من میشود».
در یک سال گذشته، بروکسل، پایتخت اتحادیه اروپا بارها میزبان نمایندگان زنان افغانستان بوده است.
پارلمان اروپا نیز «روزهای زنان افغانستان» را برای دو روز برگزار و به شماری از فعالان زن افغانستان در صحن این مجلس فرصت سخنرانی داد. مقامات اروپایی بارها بر حمایت از زنان افغانستان تاکید کردهاند و رعایت حقوق زنان را یک نکته عمده در ارزیابی رفتار طالبانخواندهاند، اما خانم جوردین میگوید که چنین رفتاری کارآمد نبوده و راهحلی نیست که وضعیت افغانستان را به سوی بهبود ببرد. او افزود:
«مقامات اتحادیه اروپا میگویند که منتظر اند تا ببیند چه اتفاقی خواهد افتاد. اما این سخن، در حقیقت هیچچیزی را بیان نمیکند. کمترین کاری که آنان میتوانند و باید انجام دهند این است که دورنمای خود را به صورت واضح بیان کنند که چه راهکاری برای بهبود وضعیت افغانستان دارند».
در یک سال حاکمیت طالبان بر افغانستان، این گروه هر روز از انتظارات جامعه جهانی و به ویژه اتحادیه اروپا فاصله گرفته است و راه تعامل را بیشتر از پیش بسته است. اتحادیه اروپا میگوید کمک به افغانستان که با رشد روزافزون بحران اقتصادی و بشری روبروست، اولویت است، اما بسیاریها، رفتار این اتحادیه را منفعلانه ارزیابی کرده و انتظار بیشتری از جامعه جهانی برای بیرونبردن افغانستان از وضعیت کنونی دارند.