سازمان پیمان آتلانتیک شمالی اعلام کرد که هواپیماهای شناسایی و هشدار سریع آواکس را در رومانیا مستقر می‌کند. ناتو می‌گوید این هواپیماها ۱۷ جنوری ۲۰۲۳ وارد بخارست پایتخت رومانیا می‌شوند تا بر فعالیت‌های نظامی روسیه نظارت کنند. رومانیا عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است.
همچنین نزدیک به ۱۸۰ نظامی برای عملیات پشتیبانی از این هواپیماها در پایگاه نیروی هوایی اتوپنی نزدیک بخارست مستقر خواهند شد.
اوآنا لانژسکو، سخنگوی ناتو گفته است: از آنجایی که جنگ غیرقانونی روسیه در اوکراین همچنان صلح و امنیت اروپا را تهدید می‌کند، نباید در عزم ناتو برای حفاظت و دفاع از هر وجب از خاک متحدان تردیدی وجود داشته باشد.
ناتو می‌گوید آواکس‌های این سازمان می‌توانند هواپیماها را در صدها کیلومتر دورتر شناسایی کنند و آن‌ها را به یک قابلیت کلیدی برای بازدارندگی و موقعیت دفاعی ناتو تبدیل کند.
ناتو از رومانی به خاطر قبول استقرار این هواپیماها تشکر کرده است.
از زمان حمله روسیه به اوکراین، ناتو حضور هوایی خود را در شرق اروپا با جنگنده‌ها، و هواپیماهای نظارتی اضافی افزایش داده است.
از فبروری سال ۲۰۲۲، آواکس‌های ناتو گشت‌زنی منظمی را بر فراز شرق اروپا و منطقه دریای بالتیک برای ردیابی هواپیماهای جنگی روسیه در نزدیکی مرزهای ناتو انجام داده‌اند.
آواکس، سیستمی برای کنترل و هشدار زودهنگام است که برای نظارت و مدیریت جنگ طراحی شده است.
وظیفه آواکس شناسایی جنگنده‌ها، کشتی‌ها و دیگر وسایل از مسافت‌های بسیار دور و همچنین نظارت و فرماندهی جنگ‌های هوایی از طریق راهنمایی و هدایت هواپیماهای جنگنده و حمله به زمین است.
قابلیت‌های آواکس‌ها به گونه‌ای است که هم در نقش‌های دفاعی و هم برای ماموریت‌های هجومی از آن استفاده می‌شود.