جو بایدن، رئیس جمهور امریکا، شام سه‌شنبه درکانگرس نطق سالانه خود را ارائه می‌کند که به «سخنرانی وضعیت کشور» معروف است.
این اولین سخنرانی بایدن در کانگرس است که ریاست مجلس نمایندگان آن را کوین مک‌کارتی، از حزب جمهوری‌خواه، به عهده دارد.
مک‌کارتی می‌تواند طرح‌های پیشنهادی جو بایدن را به چالش بکشد.
انتظار می‌رود جو بایدن در نطق سالانه خود در نشست مشترک مجلس نمایندگان و مجلس سنا، از برنامه‌های اقتصادی خود دفاع کند و درباره بحران اوکراین، لایحه‌های پیشنهادی بهداشت وکمک‌های اجتماعی، اصلاحات مهاجرتی و ایجاد هماهنگی میان دو حزب، سخن بگوید.
افزون بر این، انتظار می‌رود آقای بایدن ازا ین سخنرانی که ده‌ها میلیون بیننده خواهد داشت، به عنوان کمپین انتخاباتی ریاست جمهوری ۲۰۲۴ استفاده کند.
انتخابت ریاست جمهوری ۲۰۲۴
جو بایدن هنوز نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ اعلام نکرده است. اما براساس گزارش رسانه‌های امریکایی، سخنرانی بایدن در کانگرس خط‌مشی انتخاباتی او را تعیین خواهد کرد.
نیویارک‌تایمز گزارش داد که بایدن کمپین انتخاباتی خود را در ماه اپریل رسما آغاز می‌کند. او در حالی می‌خواهد خود را برای دور بعد نامزد کند که براساس آخرین نظرسنجی اسوشیتدپرس، تنها ۳۷ درصد دموکرات‌ها (هم حزبی‌های آقای بایدن) می‌خواهند که او دوباره خود را نامزد کند. این آمار در سال گذشته، قبل از انتخابات میان دوره‌ای، ۵۲ درصد بود.
خیلی‌ها یک دلیل این بی‌علاقگی را پیر بودن جو بایدن ذکر کرده‌اند. جو بایدن با ۸۰ سال سن، پیرترین رئیس جمهور تاریخ امریکاست. برخی پاسخ‌دهندگان نظرسنجی گفتند: «سن این پیرمرد یک مشکل است، زیرا مردم بر سرفه‌ها، عدم تعادل در راه رفتن و گاف‌زدن‌های او واقف هستند. باید یک جوان‌تر شغل پر استرس ریاست جمهوری را به عهده بگیرد».
امریکای واحد؛ بایدن در جست‌وجوی همکار
بایدن در حالی نطق سالانه خود را ایراد می‌کند که کشورش از نظر سیاسی بسیار دوقطبی شده است. ریاست جمهوری و مجلس سنا بدست دموکرات‌ها و مجلس نمایندگان بدست جمهوری‌خواهان است.
بایدن برای تصویب لایحه‌ها نیازمند همکاری قانونگذاران جمهوری‌خواه است. او سعی‌خواهد کرد پیامی ارائه کند که تا حدی بتواند هر دو جزب را متحد کند و به دو قطبی بودن واشنگتن نیفزاید. این کار با توجه به اختلافات فکری و حزبی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان، بسیار دشوار و شاید هم محال باشد.
جوبایدن که دومین نطق سالانه خود را بیان می‌کند، سعی خواهد کرد سخنی بگوید که برای مخاطبان جمهوری‌خواه و دموکرات جذابیت داشته باشد.
برخی تاریخ نویسان امریکایی، شرایط امسال بایدن در سخنرانی سالانه‌اش را با شرایط سخنرانی بیل کلینتون در سال ۱۹۹۵مقایسه می‌کنند که برای نامزدی دور دوم ریاست جمهوری با دشواری مواجه بود.
او سعی کرد با کلمات زیبا، خوشرویی و پیام متحدانه از نطق سالانه به عنوان یک کمپین انتخاباتی استفاده کند. در آن زمان نیز اکثریت مجلس نمایندگان در اختیار حزب جمهوری‌خواه بود.
البته، دست جو بایدن خالی نیست و خبرهای خوبی برای امریکایی‌ها دارد. اکنون، میزان بیکاری به ۳.۴ درصد، در پایین‌ترین حد خود در ۵۰ سال گذشته رسیده است.
بحران افغانستان و تحقیقات کنگرس
جو بایدن درحالی نطق سالانه خود را ایراد می‌کند که برخی قانونگذاران برجسته جمهوری‌خواه هشدارداده‌اند که از شخص بایدن و اداره او درباره خروج «فاجعه‌بار» از افغانستان، پرونده هانتر بایدن پسرش و کشف اسناد محرم از اقامتگاهش تحقیق می‌کنند. مایکل والتز، چهره برجسته مجلس نمایندگان از حزب جمهوری‌خواه گفته است که پرونده افغانستان را باز می‌کند.
او از رویا رحمانی، سفیر پیشین افغانستان در واشنگتن نیز دعوت کرده تا در نطق سالانه جو بایدن شرکت کند و اطلاعاتی درباره وضعیت شکننده زنان در حاکمیت طالبان با قانونگذاران شریک کند.
بازرسان جمهوری‌خواه گفته‌اند که سوابق تجاری هانتر بایدن را نیز بررسی می‌کنند. او متهم است که از موقعیت پدرش در زمان ریاست جمهوری اوباما سواستفاده تجاری است.
نگرانی کاخ‌سفید از اشتباهات لفظی جو بایدن
نزدیکان جو بایدن در کاخ‌سفید نگران‌اند که او مبادا جملات را در سخنرانی سالانه خود اشتباه تلفظ کند. برخی از آنان به روزنامه نیویارک‌تایمز گفته‌اند که آنها سعی می‌کنند جملات متن سخنرانی را کوتاه و هماهنگ ترتیب بدهند.
آقای بایدن در سخنرانی سال گذشته گفت که «ایرانی» وقتی منظورش «اوکراینی» بود؛ گفت «امریکا» وقتی منظورش ایالت «دلور» بود و گفت «سود» وقتی منظورش «قیمت‌ها» بود.
آقای بایدن اولین رئیس جمهور نیست که پس از شکست حزبی در انتخابات میان دوره‌ای، با چالش اکثریت نمایندگان مخالف در مجلس نمایندگان روبروست. هر چهار رئیس جمهور اخیر حداقل یک مجلس از کانگرس را در دوران تصدی خود از دست دادند و مجبور شدند، هر کدام به روش خود، برای تصویب لایحه‌های پیشنهادی، موافقت نمایندگان مخالف را بدست بیاورند.
سخنرانی آقای بایدن ساعت ۹ شب به وقت واشنگتن خواهد بود. از چند روز به این طرف، تدابیر امنیتی در اطراف کانگرس افزایش یافته است. مقامات اطلاعاتی امریکا روز جمعه هشدارداده اند که تهدیدات امنیتی در آستانه سخنرانی بایدن بالاست و به همین منظور، نیروهای بیشتری در اطراف کانگرس جابجا شده است.