به گزارش شورای امنیت، سراج‌الدین حقانی تلاش می‌کند برای ملایعقوب حمایت بیشتر بین طالبان کسب کند تا او جایگزین ملاهبت‌الله شود. طبق گزارش، حقانی سعی کرده مشروعیت دینی ملاهبت‌الله را تضعیف و شورای علمای این گروه را متقاعد کند که او «مناسب رهبری نیست.»
این گزارش با امضای هرنان پرز لوس، رئیس این کمیته شورای امنیت سازمان ملل که به موجب قطعنامه ۱۹۸۸ (۲۰۱۱) تشکیل شده، اول جون تهیه و به تازگی منتشر شده است.
در این گزارش آمده است که سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان به جای این‌که کرسی رهبری طالبان را احراز کند، ترجیح می‌دهد که نقش «پادشاه‌ساز» را بازی کند.
شورای امنیت نوشت که اختلافات طالبان از سخنرانی سراج‌الدین حقانی در ولایت خوست آغاز شد؛ آنجا که رهبر شبکه حقانی از انحصار قدرت در حکومت این گروه با لحنی نسبتا تند انتقاد کرد.
در گزارش آمده که «علمای» اطراف هبت‌الله آخندزاده به او توصیه کردند که به نظریات دیگران گوش دهد، ولی او در واکنش تصمیم به برکناری سراج‌الدین حقانی از سمت وزارت داخله طالبان، ملا یعقوب از سمت وزارت دفاع این گروه و فضل‌محمد مظلوم، معاون ملا یعقوب گرفت. اما به نظر می‌رسد به دلیل «چالش اقتدار» ملا هبت‌الله، این برکناری‌ها عملی نشد.
از سوی دیگر، شورای امنیت سازمان ملل نوشته که روابط طالبان با القاعده نیز هم‌زمان یکی از منانع اتحاد و تفرقه در میان طالبان است. با کشه شدن الظواهری، رهبر القاعده در کابل، برخی از مقامات طالبان تصور کردند که آن‌ها درباره حضور او در افغانستان «فریب» خورده‌اند. طبق گزارش، شماری دیگر از مقام‌های طالبان، معتقدند که طالبان الظواهری را در جهت تامین منافع خارجی، «تسلیم» کرده و به او خیانت کرده است.
طبق گزارش، ملا برادر، معاون رئیس‌الوزرای طالبان به سراج‌الدین حقانی گفته است که [با پناه دادن به الظواهری] او را در برابر جامعه جهانی دروغگو جلوه داده، زیرا او [در پاسخ به خارجی‌ها] این موضوع را انکار کرده است.
شورای امنیت نوشته است که حقانی ادعا می‌کند که هبت‌الله آخندزاده، از مسئله پناه دادن به رهبر القاعده مطلع بوده است. سراج‌الدین حقانی همچنین تلاش کرده که چگونگی افشای محل اختفای الظواهری را پیدا کند. از سویی هم، برخی از جنگجویان خارجی طالبان، پس از این رویداد نگران‌اند که با آن‌ها هم «خیانت» شود.
در گزارش جدید شواری امنیت آمده که طالبان به مفاد توافقنامه این گروه با امریکا در زمینه مبارزه با تروریسم عمل نکرده است. گزارش نوشت که القاعده در حال احیای مجدد توانایی‌های عملیاتی خود است و تحریک طالبان پاکستانی با «حمایت طالبان افغانستان»، حملاتی را علیه پاکستان انجام می‌دهد.
شورای امنیت افزود که «تروریست‌های خارجی» در سراسر مرزهای افغانستان حضور دارند و عملیات‌های شاخه خراسان داعش، مرگبارتر و پیچیده‌تر شده است.
در بخشی از این گزارش همچنین گفته شده که برای قضاوت درباره تأثیر فرمان رهبر طالبان در اپریل ۲۰۲۲ مبنی بر منع کشت خشاش، هنوز زود است. این گزارش می‌نویسد که در حال حاضر، قیمت مواد مخدر و تولید متامفتامین افزایش یافته و افراد کلیدی طالبان در قاچاق و تولید مواد مخدر دست دارند.
در گزارش شورای شورای امنیت ملل متحد آمده است که موجودیت گسترده سلاح و تعبیه آن در داخل افغانستان، تحریم تسلیحاتی را تضعیف کرده است.
این گزارش افشا می‌کند که تحریم‌ها تاثیری بر تصمیم‌گیری‌های ملا هبت‌الله آخندزاده ندارد و از سوی دیگر کشورهایی که با طالبان در تعامل اند خواهان لغو تحریم‌ها هستند.
معافیت گروهی رهبران طالبان برای سفر در ماه اگست پارسال به پایان رسید. در این گزارش آمده است که طالبان دوباره خواهان معافیت ممنوعیت سفر هستند اما سفرهای غیرمجاز و درخواست‌های دیرهنگام نگران‌کننده است.
در بخش دیگری از گزارش شورای امنیت سازمان ملل، آمده است که طالبان کنونی تحت رهبری ملا هبت‌الله آخندزاده به سیاست‌های انحصاری، پشتون‌محور و مستبدانه دولت طالبان در اواخر دهه ۹۰ بازگشته است.
در گزارش آمده که به رغم اختلافات، انسجام طالبان تا یک یا دو سال آینده حفظ خواهد شد.
در گزارش نوشته شده: «برخی اختلافات در درون رهبری طالبان آشکار است، اما طالبان وحدت [خودشان] و اقتدار ’امیرالمومنین‘ را که در حال افزایش است، در اولویت قرار می‌دهند. [این انسجام] احتمالا طی یک یا دو سال آینده حفظ خواهد شد.»
در این گزارش از ملا هبت‌الله آخندزاده به عنوان کسی یاد شده که در برابر فشارهای خارجی برای تعدیل سیاست‌های طالبانی از خود مقاومت نشان می‌دهد.
گزارش می‌افزاید: «هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که دیگر رهبران طالبان مستقر در کابل بتوانند بر سیاست‌ها تاثیر اساسی بگذارند. چشم‌انداز کمی برای تغییر در کوتاه‌مدت وجود دارد.»