نماینده افغانستان در سازمان ملل در اظهاراتی که به نظر می‌آید واکنشی به نظرسنجی حزب کنگره ملی درباره تغییر نظام سیاسی افغانستان است، گفت که «دامن زدن به بحث‌های قومی و تجزیه طلبی محکوم است.» در این نظرسنجی شرکت‌کنندگان به "جمهوری فدرال" و "تجزیه" کشور تمایل نشان دادند.
حزب کنگره ملی به رهبری لطیف پدرام، از سیاستمداران سرشناس افغانستان، روز یکشنبه، ۲۱ عقرب نتایج یک نظرسنجی گسترده خود را در درباره خواست مردم افغانستان درباره نظام سیاسی کشور منتشر کرد.
به گفته این حزب، بیش از ۱۰۳ هزار نفر در بیش از ۷۱ یک کشور در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند. ۸۱ درصد پاسخ دهندگان فارسی‌زبان اند و حدود ۷ درصد از پشتو زبان‌ها در این نظرسنجی شرکت کرده‌اند.
این حزب مدعی است که «۴۶ درصد مردم از تجزیه حمایت می‌کنند» که این رقم ظاهراً بیشتر از حامیان نظام فدرال در افغانستان است که به گفته این حزب، حدود ۴۴ درصد از آن حمایت می‌کنند.
آقای نصیر فایق روز دوشنبه در شبکه اکس نوشت که «انتخاب نوع نظام از جمله حقوق مدنی و سیاسی شهروندان افغانستان بوده و استعمال این حق از صلاحیت مردم افغانستان می‌باشد.»
با این حال، او افزود که «هر نوع تلاش و دامن زدن به بحث‌های قومی و تجزیه طلبی خلاف منافع علیای کشور بوده و شدیدا محکوم و مردود است.»
حزب کنگره ملی در دولت پیشین بارها طرح تغییر نظام سیاسی از نظام ریاستی به جمهوری فدرال را مطرح کرده بود که به گفته این حزب به مناطق خودمختاری اعطا می‌کند. این حزب گفته که جمهوری فدرال راه حلی برای توزیع عادلانه قدرت در افغانستان است.
پیش از این، آقای نصیر فایق از سیاست قومی و زبانی طالبان نیز انتقاد کرده بود.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در مصاحبه‌ای با تلویزیون آمو در ماه سرطان گفته بود که در حکومت طالبان اکثراً پشتون‌ها اند، چون اکثریت مردم افغانستان پشتون هستند.
آقای فایق در ۵ سرطان در یک رشته توییت نوشت که دامن زدن به تعصبات قومی، زبانی و اکثریت و اقلیت‌سازی اقوام ابزاری است که در طول بیست‌سال گذشته نیز توسط برخی سیاستمداران «مریض» برای حمایت «بیگانگان» و بخاطر «منفعت شخصی و گروهی» استفاده شده است.
