افغانستان اینترنشنال به نامهای مقامهای طالبان دست یافته است که در انتقال و پناه دادن به ایمن الظواهری، رهبر پیشین القاعده در کابل دست داشتند. براساس اطلاعات، ایمن الظواهری توسط قاری خالد حکمت، اهل ولایت قندهار و رئیس بخش هشتم اداره استخبارات طالبان به کابل انتقال یافته بود.
پس از نشر گزارش رسانه اماراتی الاخبار، افغانستان اینترنشنال، پرونده کشتهشدن رهبر القاعده را دنبال کرد.
منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند که خالد برای انتقال خانواده خود از کابل به کویته رفته بود. در کویته به او گفته شد که ظواهری بیمار است و به کمک عاجل ضرورت دارد. خالد بدون خانوادهاش کویته را ترک کرد و به ولسوالی دور افتاده باغران رفت.
به گفته منابع، خالد پیش از سقوط کابل در سال ۲۰۲۱ در کویته مسئول بخش ارتباط القاعده و طالبان در حوزه جنوب غرب بود.
بر اساس اطلاعات، آغا محمد حکیم، والی فعلی طالبان در پنجشیر و قاری داوود افغانی، از اعضای این گروه، از معدود مقامهای طالبان بودند که از حضور ایمن الظواهری در کابل آگاهی داشتند. قاری داوود از نزدیکان یاسر از چهرههای شناخته شده طالبان است. این دو مقام طالبان بلافاصله پس از انتقال رهبر القاعده به کابل، به طور مخفیانه با وی و میزبانش قاری حکمت ملاقات کردند.
میزبان ایمن الظواهری در کابل چه کسانی بودند؟
گفته شده ایمن الظواهری به دلیل دسترسی به پزشک به کابل منتقل شده بود، زیرا او از بیماری قلبی و کلیه رنج میبرد. رهبر القاعده از پاکستان به جنوب افغانستان و سپس به کابل منتقل شده بود.
طبق اطلاعات، قاری حکمت، رئیس بخش هشتم استخبارات طالبان، الظواهری را در دو مکان مختلف در کابل نگهداری میکرد. ابتدا، رهبر القاعده در یک خانه امن مربوط به استخبارات طالبان نگهداری میشد. اما پس از مشاهده هواپیمای بدون سرنشین در منطقه، حکمت تصمیم گرفت که رهبر القاعده را به خانهای نزدیک سه راهی علاءالدین در غرب کابل منتقل کند. سه راهی علاءالدین در کابل، در جاده منتهی به پارلمان سابق و در نزدیکی سفارت روسیه واقع شده است.
هنگام اقامت الظواهری در نزدیکی سه راهی علاءالدین، مأموران کشف وزارت داخله طالبان از حضور او در پایتخت مطلع شدند. زیرا، خالد حکمت چهار طرف خانهای که الظواهری زندگی میکرد، دوربین نصب کرده بود و این مساله سبب شک و تردید یکی از مسئولین استخبارت وزارت داخله طالبان شد.
آنان نیمهشب سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان را درباره حضور رهبر القاعده در کابل مطلع کردند. حقانی که از خواب بیدار شده بود، شگفتزده و شوکه گردید.
او با عزیز حقانی و قاری حمزه حقانی برادرانش تماس گرفته و از آنها پرسیده است که آیا در برنامه آوردن ظواهری به کابل نقش داشتهاند یا خیر. وقتی هر دو برادر گفتند که از انتقال ظواهری به کابل آگاهی ندارند، حقانی تصمیم گرفت رهبر بیمار القاعده را به مکان سوم در وزیر اکبرخان کابل در منطقه دیپلومات نشین منتقل کند.
در نهایت، ایالات متحده محل اختفای الظواهری را کشف کرد و رهبر القاعده را در یک حمله هوایی در ۳۱ جولای ۲۰۲۲ کشت.
منابع دخیل طالبان در پرونده ظواهری میگویند که از اتاق خواب و آشپزخانه خانهای که وی در آن سکونت داشت، چند دوربین مخفی پیدا شده است.
پس از مرگ ظواهری چه اتفاقاتی افتاد؟
پس از مرگ ظواهری، آغا محمد حکیم از ولایت نورستان به ولایت پنجشیر منتقل شد. قاری داوود افغانی، عضو دیگر طالبان، توسط خلیلالرحمن حقانی، کاکای سراجالدین حقانی، به عنوان اتشه مهاجرین در سفارت افغانستان در تهران منصوب شد. او پیشتر برای حفظ ارتباط با سیفالعدل به ایران رفته بود. مقامات ایرانی با معرفی او مخالفت کردند و اجازه ندادند که وی به تهران نقل مکان کند.منابع درون طالبان میگویند که پس از کشته شدن ظواهری، ۲۰۰ نفر از اعضای این گروه بازداشت شدند اما اکثریت آنها دوباره آزاد شدند. قاری حکمت نیز در میان زندانیان بود. او دو سال در زندان ماند و اخیراً از بند آزاد شد و به پاکستان رفت.همچنین، محمود شاه حبیبی، یک شهروند امریکایی افغانتبار، در تاریخ ۱۰ اگست ۲۰۲۲ دستگیر شد. حبیبی به عنوان مشاور یک شرکت مخابراتی در کابل کار میکرد. طالبان درباره دلیل دستگیری حبیبی چیزی نگفتهاند. اما گمان میرود او نیز در پیوند به قضیه الظواهری بازداشت شده باشد.اکنون، طالبان در پی تبادل زندانیان با امریکا است. نمایندگان دو طرف در سومین نشست دوحه درباره تبادل زندانیان گفتوگو کردهاند. جورج گلزمن، محمود شاه حبیبی و رایان کوربت، شهروندان امریکایی در بازداشت طالبان به سر میبرند. طالبان نیز خواهان آزادی رحیم افغانی، دستیار اسامه بن لادن، رهبر سابق القاعده هستند که در گوانتانامو است.ظواهری کجا دفن شد؟
محافظت از جسد رهبر القاعده در شفاخانه
پس از کشتهشدن ظواهری، جسد وی به شفاخانه ۳۰۰ بستر کابل منتقل شد و حمزه، فرمانده امنیه طالبان در کابل و زینالله، رئیس دفتر حقانی، سه روز از جسد رهبر القاعده مراقبت میکردند. بر اساس اطلاعات، یکی از پسران جوان سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان نیز در حمله به خانه ظواهری کشته شده است.
دفن رهبر القاعده در پکتیا
پس از کشته شدن ایمن الظواهری، اکثریت مقامات طالبان مخفی شدند. سراجالدین حقانی، دو هفته از انظار عمومی غایب شد. بعدتر، طالبان اعلام کردند که او برای شرکت در مراسم فاتحه یکی از فرماندهان طالبان به پنجوایی قندهار رفته است. اکنون منابع میگویند که حقانی برای شرکت در مراسم تدفین و خاکسپاری فرزندش و ایمن الظواهری به پکتیا رفته بود.
منبع میگوید که رهبر القاعده در منطقه زدران ولسوالی شواک دفن شده است.
سراجالدین حقانی، فرزند جلالالدین حقانی، رهبر سابق جهادی، از ولایت پکتیا است. آنها متعلق به قوم زدران هستند که عمدتاً در شرق افغانستان زندگی میکنند.
مقامهای القاعده که ظواهری را همراهی میکردند
در سفر مخفیانه ظواهری از پاکستان به جنوب افغانستان و سپس کابل، رهبر القاعده توسط حمزه الغامدی، یکی از اعضای ارشد القاعده همراهی میشد. او القاعده را در جنوب و شرق افغانستان و در مناطق قبیلهای پاکستان کنترول میکرد. او آخرین بار در وزیرستان شمالی پاکستان مشاهده شده است.
الغامدی به طور روان پشتو (زبان محلی مناطق قبایلی) صحبت میکند. ایالات متحده امریکا در جون سال جاری، الغامدی را در لیست سیاه تروریسم قرار داد و برای اطلاعاتی که منجر به بازداشت او شود پنج میلیون دالر جایزه تعیین کرد.
انکار حضور و کشته شدن ظواهری در کابل
کشته شدن ایمن الظواهری در کابل، برای طالبان دردناک و شرمآور بود زیرا طالبان در موافقتنامه دوحه در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ متعهد شده بودند که به القاعده و دیگر گروههای تروریستی در افغانستان پناه ندهد. اما کمتر از یک سال از بازگشت این گروه به قدرت در افغانستان، مظنون حملات یازدهم سپتامبر و تروریست درجهیک و تحت تعقیب ایالات متحده در قلب کابل پیدا شد.
طالبان از کشته شدن ظواهری وحشت کردند، زیرا نگران بودند که امریکاییها باردیگر دست به حملات هوایی و انتقامگیری بزنند. از این رو، مقامهای طالبان، حضور و کشته شدن ظواهری در کابل را انکار کردند.
طالبان نگران بودند که القاعده مرگ ظواهری را تأیید کند و نام رهبر جدیدش را اعلام کند. به همین دلیل، چندی بعد به سیفالعدل در ایران پیامی فرستادند و از وی خواستند که مرگ ظواهری را تأیید نکند و در اعلام جانشینش صبر کند. طالبان در پیام خود از رابطه تاریخی بین دو سازمان صحبت کرده و از حمایت نظامی و مالی القاعده در دوران جنگ ستایش کردند. اما طالبان در پیام خود روشن ساختند که حضور اسامه بن لادن، رهبر القاعده، در افغانستان، موجب فروپاشی و سقوط رژیم آنان در سال ۲۰۰۱ شد و اکنون این گروه آماده نیست به دلیل حضور ظواهری باردیگر شاهد فروپاشی و سقوط امارت در افغانستان باشد.
سیفالعدل در پاسخ گفته که موضع طالبان را کاملاً درک میکند و «آرزوی ظواهری این بود که اینگونه شهید شود.»
مقامهای طالبان تا هنوز درباره مرگ ظواهری سکوت کردهاند.
ایالات متحده پس از حملات مرگبار یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ از طالبان خواستند که رهبر القاعده را تسلیم کند. اما طالبان به قیمت از دست دادن قدرت و حاکمیت در افغانستان، حاضر به سپردن رهبر القاعده به امریکا نشد. پس از آن، ایالات متحده تصمیم گرفت که به افغانستان حمله کند و رژیم طالبان را سرنگون کند. در حملات یازدهم سپتمبر که القاعده مسئولیت آن را برعهده گرفت دستکم سه هزار نفر جان باخت.
