منابع به افغانستان اینترنشنال خبر دادند که طالبان زندان بگرام در شمال کابل را فعال و شماری از زندانیان را به آنجا منتقل کرده است.
یک منبع گفت طالبان برخی از زندانیان نظامی حکومت پیشین را نیز به بگرام برده است.
مقامهای طالبان تاکنون درباره فعالسازی دوباره زندان بگرام چیزی نگفتهاند.
زندان بگرام بخشی از پایگاه هوایی بگرام است که در ۲۰ حاکمیت نظام جمهوری اسلامی افغانستان، در اختیار نیروهای ائتلاف بینالمللی به رهبری ایالات متحده بود و بهعنوان مرکز اصلی جنگ در برابر طالبان و داعش عمل میکرد.
این زندان در جریان جنگ افغانستان به نام «گوانتاناموی افغانستان» مشهور بود و زندانیان خطرناک طالبان که به دست نیروهای ائتلاف بینالمللی و نیروهای امنیتی افغانستان دستگیر میشدند، در این زندان نگهداری میشدند.
طالبان در مدت سه سال حکومت خود، صدها نفر را به اتهامهای مختلف از جمله همکاری با جبهههای ضدطالبان، عضویت در داعش و همچین شماری از منتقدان خود شامل خبرنگاران، زنان و استادان دانشگاه را بازداشت کرده است.
گزارشهای متعدد نهادهای حقوق بشری از شکنجه شدید و بدرفتاری طالبان با زندانیان حکایت میکند.
میدان هوایی بگرام پیش از خروج نیروهای خارجی از افغانستان در سال ۲۰۲۱، بزرگترین پایگاه نظامی امریکا در افغانستان بود. دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق امریکا بارها انتقاد کرده که پس از خروج امریکا از افغانستان، پایگاه بگرام را چین «اشغال» کرده است.
بررسی کارشناسانه پوشیدن برقع یا چاردی از نظر علم پزشکی نشان میدهد که این پوشش اجباری، بر سلامت جسمی و روانی زنان تأثیرات منفی میگذارد.
پوشیدن برقع از نظر بصری دایره دید را محدود و باعث خستگی چشمها میشود. این وضعیت میتواند به ناراحتی و اذیت زنان چادریپوش منجر شده و زندگی روزمره آنها را با خطرات احتمالی مواجه کند.
از نظر روانی، تحمیل پوشش اجباری برقع بر زنان حق انتخاب و استقلال بدن را از آنها سلب میکند. نتیجه این امر به احساس عمیق ناتوانی، خشم، انزوا از اجتماع و اضطراب منجر میشود که در نهایت میتواند به افسردگی بیانجامد.
تأثیرات پوشیدن برقع در صورتی که خلاف میل زنان باشد، بارزتر خواهد بود. تحمیل این پوشش استقلال زنان را گرفته و آنها را به سمت نوعی «درگیری درونی» سوق میدهد. این موضوع نگرانیهای عمدهای را در خصوص سلامت جسم و روان زنان به وجود میآورد.
تأثیرات منفی پوشیدن برقع تنها به اثرات آن بر بینایی و سلامت روانی محدود نمیشود و میتواند چالشهای گستردهتری را برای پیشرفت آنها به وجود آورد.
در این مقاله، به بررسی برخی از اثرات منفی پوشش اجباری برقع بر زنان از نظر علم پزشکی پرداخته میشود.
تأثیرات برقع بر بینایی
۱- محدودیت دایره دید: طراحی برقع با شکافهای کوچک و باریک برای دیدن محیط بیرون، دایره دید زنان را به شدت محدود میکند. این محدودیت در میدان دید، شناخت و درک محیط اطراف را مختل کرده و فعالیتهای روزمره را برای آنها چالشبرانگیز و خطرناک میکند.
۲- فشار دیداری: فضای دید محدود برقع باعث میشود که زنان برای دیدن بهتر مجبور به فشار بیشتر بر چشمهای خود شوند. این فشار میتواند منجر به سردرد، ناراحتی چشم و خستگی شود و ناراحتی ناشی از پوشیدن برقع را تشدید کند.
۳- کاهش شفافیت بینایی: پارچه توری برقع، اگر دارای شکافهای کوچک و کیفیت پایین باشد، میتواند محدوده دید را تار کند و دید شفاف را دشوار کند. این کاهش وضوح دید میتواند بر توانایی زنان در انجام کارهایی که به دقت نیاز دارند تأثیر بگذارد و آنها را در معرض اشتباه یا تصادف قرار دهد.
تأثیرات برقع بر سلامت روان زنان
۱- از دست دادن خودمختاری: پوشیدن اجباری برقع، حق انتخاب و استقلال بدن را از زنان میگیرد و احساس ناتوانی و درماندگی را به آنها منتقل میکند. این فقدان آزادیهای شخصی میتواند به کاهش عزت نفس و سلامت عمومی روانی زنان منجر شود.
۲- انزوای اجتماعی: برقع میتواند به عنوان مانع فیزیکی و نمادین بین فرد و دنیای بیرون عمل کند. در جوامع غیرعادی، زنان چادریپوش ممکن است از فضاهای عمومی دوری کنند تا از قضاوت و تبعیض جلوگیری کنند. این انزوا میتواند به تنهایی، بیگانگی و افسردگی منجر شود.
۳- ترس و اضطراب: فشارهای ناشی از اجباری بودن پوشش برقع میتواند احساس ترس و اضطراب را در زنان تشدید کند، به ویژه اگر عدم رعایت آن عواقب قانونی و اجتماعی داشته باشد. این اضطراب میتواند به صورت استرس مداوم و ترس از تنبیه ظاهر شود و احساس ناامنی را ایجاد کند.
۴- تضاد درونی و مبارزه هویتی: پوشش اجباری برقع ممکن است با باورهای شخصی زنان مغایرت داشته باشد و منجر به درگیری درونی و پریشانی روانی شود. این تضاد میتواند به احساس خشم و ناامیدی منجر شود و پرسشهایی را در خصوص ارزش و هویت فرد ایجاد کند.
۵- تأثیر بر رشد فردی: پوشش اجباری برقع توانایی زنان برای مشارکت در فعالیتهای اجتماعی، آموزشی و حرفهای را محدود میکند. این محدودیتها میتواند مانع رشد شخصی، پیشرفت شغلی و ادغام اجتماعی شود و احساس نارضایتی را افزایش دهد.
۶- افسردگی و اختلالات روانی: استرس، انزوا و از دست دادن استقلال مرتبط با پوشش اجباری برقع میتواند به مشکلات شدیدتری برای سلامت روان منجر شود، از جمله افسردگی و اختلالات اضطرابی.
برخی اثرات دیگر برقع بر سلامتی زنان
۱- مشکلات تنفسی: پوشیدن برقع، به ویژه زمانی که بینی و دهان را میپوشاند، جریان هوا را محدود کرده و تنفس را در شرایط گرم یا مرطوب دشوارتر میکند. این کاهش جریان هوا ممکن است باعث ناراحتی تنفسی و حتی احساس خفگی شود. همچنین، تمیز نبودن پارچه میتواند خطر استنشاق گرد و غبار و آلایندهها را افزایش دهد و به مشکلات تنفسی مانند آسم و آلرژی منجر شود.
۲- مشکلات پوستی: پوشش مداوم برقع، به ویژه در شرایط گرم یا مرطوب، میتواند باعث تحریک پوست، تعریق و عدم تهویه شود. این وضعیت میتواند منجر به مشکلات پوستی، پوستهپوسته شدن و جوشهای ناشی از گرما و عفونتهای قارچی شود.
۳- کمبود ویتامین D: برقع بیشتر قسمتهای بدن از جمله صورت را میپوشاند و قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش میدهد. این محدودیت میتواند توانایی بدن برای تولید ویتامین D را کاهش دهد، که برای سلامت استخوان و سیستم ایمنی ضروری است. کمبود ویتامین D ممکن است به مشکلاتی مانند ضعف استخوانها و افزایش خطر شکستگی منجر شود.
یک دانشجوی دختر افغان میگوید تاکنون بیش از «۲۰ بورسیه» از کانادا، آلمان، فرانسه و امریکا به ارزش بیش از دو میلیون دالر را از دست داده است.
قنسولگری امریکا در پاکستان در توجیه رد درخواست ویزای فرشته نیکبین گفته او نتوانسته ثابت کند که به افغانستان برمیگردد.
نیکبین در واکنش به رد درخواست ویزایش از سوی قنسولگری امریکا پرسیده آیا جهان با دختران افغان عادلانه رفتار میکند؟
خانم نیکبین در پیامی که به افغانستان اینترنشنال فرستاد، گفت که پارسال بهدلیل نداشتن پاسپورت، بورسیههای کانادا و فرانسه را از دست داد.
این دانشجوی دختر افغان مدارکی را به افغانستان اینترنشنال فرستاد، که نشان میدهد او در سه سال گذشته برای اینکه بتواند با عبور از محدودیتهای وضع شده توسط طالبان، به تحصیل ادامه دهد تلاش فراوانی کرده است. از جمله او توانسته چندین بار بورسیههایی را برای ادامه تحصیل دریافت کند.
این دانشجوی محروم از حق آموزش، هر بار به دلایل دشواری تهیه پاسپورت و یا رد درخواست ویزایش بورسیه تحصیلی خود را از دست داده است.
او گفت که پس از گرفتن آخرین بورسیه، برای دریافت ویزای امریکا اپلای کرده است اما این سفارت «بدون کدام دلیل مشخص» درخواست ویزای او را رد کرده است. این دانشجو افزود که قرار بود از ۲۲ آگست ۲۰۲۴ درسهای خود را در رشته کمپیوتر ساینس در دانشگاه پرینستون شروع کند، اما سفارت امریکا او را از این فرصت محروم کرده است.
فرشته با شکایت از شرایط تازه افغانستان گفت: «دنیا با ما دختران افغان عادلانه عمل نمیکند. ما در داخل افغانستان بهدلیل دختر بودن فرصت درس خواندن را نداریم، و در خارج از کشور به خاطر افغان بودن مان این فرصت را به ما نمیدهند.»
او گفت که امریکا، طالبان را بهدلیل بستن درهای مکتب به روی دختران ملامت میکند. او پرسیده است که حالا چرا خود این کشور در آموزش را به روی تعداد اندک دختران میبندد که با هزاران محدودیت و مشکل خود را به جایی میرسانند؟
در نامه قونسولگری امریکا که یک نسخه آنرا افغانستان اینترنشنال بررسی کرده، دیده میشود که این دفتر دیپلوماتیک در پاسخ به درخواست ویزای فرشته نیکبین گفته است که او طبق بند ۲۱۴ (ب) قانون ملی مهاجرت واجد شرایط ویزای امریکا نیست.
در نامه قونسلگری امریکا همچنین آمده است که یکی از مواردی که متقاضی ویزای امریکا باید برآورده کند، این است که باید ثابت کند که قصد ترک کشور متبوع خود را ندارد و بهدلیل ارتباط قوی با کشوری که از آن میآید، بعد از سفر تحصیلی به امریکا به کشور خود برمیگردد.
از دید قنسولگری امریکا خانم نیکبین نتوانسته این ارتباط قوی ( خانواده، کار، یا پیوند اجتماعی» را ثابت کند و به افغانستان برمیگردد.
در موارد دیگری نیز قنسولگری امریکا به برخی دیگر از دانشجویان دختر افغان به این دلیل که قصد بازگشت به افغانستان را ندارند، ویزای تحصیلی نداده است.
این در حالی است که طالبان از زمان بازگشت بهقدرت در اگست ۲۰۲۱ آموزش دختران بالاتر از صنف شش و با کمی تاخیر آموزش دختران در تمامی نهادهای آموزش عالی از جمله دانشگاهها را در افغانستان ممنوع کرد.
وزیر خارجه استرالیا تلاشهای طالبان برای خاموش کردن صدای زنان و دختران افغانستان را محکوم کرد.
پنی وانگ گفت که استرالیا در کنار زنان و دختران افغانستان میایستد و از حقوق بشر آنها حمایت میکند.
وزیر خارجه استرالیا در پستی در شبکه اجتماعی اکس نوشت که قانون جدید امر به معروف طالبان، صدا و دیده شدن صورت زنان در فضاهای عمومی را منع کرده است.
طالبان به تازگی از توشیح «قانون امر به معروف و نهی از منکر» خبر داده است. این قانون به طور گستردهای حقوق زنان و دختران را در حوزههای شخصی و عمومی هدف قرار میهد.
در قانون تازه توشیح شده امر به معروف طالبان، صدای زنان حتی هنگام خواندن قرآن، «عورت» خوانده شده است.
توشیح این قانون توسط طالبان در روزهای گذشته انتقادهای فراوانی را برانگیخته است.
فعالان حقوق زن این قانون را ادامه فشارها برای منزوی کردن و حذف زنان و تحکیم بیشتر «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان خواندهاند.
پیشتر نمایندگی ملل متحد در افغانستان با ابراز نگرانی از قانون جدید طالبان گفت محدود کردن بیشتر حقوق مردم و نگهداشتن آنها در ترس دایمی تعامل جامعه جهانی با طالبان را دشوارتر خواهد کرد.
یوناما از طالبان خواست درباره برخی از مادههای این قانون توضیح دهد.
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان میگوید قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان «حدود صد صفحه نفرت از زنان» است.
حزب وحدت اسلامی افغانستان میگوید مماشات جامعه جهانی با طالبان باعث جسارت این گروه برای سلب آزادیهای زنان شده است.
این حزب با انتقاد از ممنوعیت سفر ریچارد بنت و توشیح «قانون امر به معروف»، از جهان خواست در برابر طالبان قاطعانه عمل کند.
این حزب به رهبری کریم خلیلی، معاون سابق رئیسجمهور افغانستان روز یکشنبه، چهارم سنبله در اعلامیهای گفت طالبان با توشیح «قانون امر به معروف و نهی از منکر» پیام نگرانکنندهای به مردم افغانستان و جامعه جهانی فرستاده است.
این حزب میگوید که ممانعت سفر گزارشگر ویژه سازمان ملل به افغانستان نشاندهنده نقض گسترده حقوق بشر و یک اقدام «خطرناک» و «غیرقابل قبول» است.
حزب وحدت اسلامی افغانستان تاکید کرده است که این قدام طالبان همراه با دیگر موارد نقض حقوق بشری از جمله منع آموزش دختران، نگرانیهای جدی درباره پایبندی این گروه به حقوق بشر و حاکمیت قانون در افغانستان را افزایش داده است.
حزب وحدت اسلامی از تلاشهای گزارشگر ویژه سازمان ملل در افغانستان حمایت کرده و از جامعه بینالمللی خواسته است که در برابر تحمیل عقاید غیرقابل قبول مردم افغانستان اقدام کنند.
اخیرا طالبان اعلام کرد که رهبر این گروه قانون «امر به معروف و نهی از منکر را توشیخ کرده است. این قانون که با چهار فصل و ۳۵ ماده در جریده رسمی به چاپ رسیده صورت، بدن و صدای زنان را «عورت» دانسته و ظاهر شدن آنها در برابر «نامحرم» را جرم اعلام کرده است.
این گروه همچنین ورود ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل به افغانستان را ممنوع کرده است. آقای بنت در واکنش به این تصمیم گفت که به مستندسازی نقض حقوق بشر در افغانستان ادامه میدهد.
انتشار تصاویر راشدخان، ستاره تیم ملی کریکت افغانستان و برخی دیگر از بازیکنان این تیم در کنار مقامهای طالبان به گونه گسترده در شبکههای اجتماعی واکنشبرانگیز شده است.
برخی از کاربران عکس گرفتن با مقامات طالبان را «شرمآور» خواندهاند.
در روزهای گذشته تصاویر منتشرشده در حسابهای کاربران حامی طالبان، راشدخان آرمان و برخی دیگر از بازیکنان تیم ملی کریکت افغانستان را در مجلسی در کنار مقامهای ارشد طالبان، از جمله انس حقانی، از اعضای ارشد شبکه حقانی نشان میدهد.
در بخشی از این تصاویر یک مقام طالبان در حال شعرخوانی در مجلسی دیده میشود که راشدخان نیز در آن حضور دارد.
این تصاویر در روزهای گذشته به طور گسترده در شبکههای اجتماعی واکنشبرانگیز شده است.
صدیق صدیقی، سخنگوی سابق ریاستجمهوری افغانستان، در شبکه اکس نوشت: «نشست و برخاست راشد خان و شمار دیگری از بازیکنان با طالبان، که دستهایشان با خون مردم بیگناه ما سرخ است، جای تأثر است.»
آقای صدیقی افزود که اين ديدارها جنایات گروه «تروریستی» طالبان را عادیسازی میکند.
صدیقی گفت: «نباید جنایات گذشته و امروز طالبان را ناديده گرفت و ابزارى براى بقاى آن شد.»
این مقام حکومت پیشین نوشت: «او (راشدخان) و سایر هم قطارانش، پيش از سقوط كشور، زیر سایه دولت مشروع افغانستان و با پشتیبانی مردم ما که از دود و خاکستر حملههای تروریستی طالبان سربلند کرده و براى آنها شادمانى مىكردند، به این نام و نشان رسیدهاند.»
سمیع استانکزی، یک کاربر دیگر در شبکه اکس با انتشار تصاویر باهمی بازیکنان کریکت با طالبان نوشت که پس از این برای او کریکت اهمیتی ندارد. آقای استانکزی نوشت: «کل کشورمان را از دست دادیم و کرکت را هم با آن باختیم.»
آقای استانکزی گفته است که قبلا تصور میکرد که دیدار بازیکنان کریکت با «تروریستها و خونخواران بیشرم»، از روی مجبوریت است. او گفت که اکنون به این نتیجه رسیده که «این خندهها از روی مجبوریت نیست و کسی ابتدا با تروریستها نمینشیند، اگر احیاناً هم مجبور به این کار باشد، از آن لذت نمیبرد.»
یک کاربر دیگر به نام آرش مهربان نوشته که حضور راشدخان در کنار مقامهای طالبان یکی «شرمآورترین» رفتارهایی است که تا هنوز دیده شده است.
آقای مهربان نوشت: «تاریخ افغانستان این صحنه را به حافظه خواهد سپرد و او (راشدخان) را بدنامترین ورزشکار معرفی خواهد کرد.»
این کاربر افغانستان گفته است که این ورزشکار افغانستان به اقدامات طالبان علیه زنان و دختران «همهچیز خود را از دست دادهاند»، توجه نکرده است.
با این حال، دیوه پنگ، یک کاربر دیگر شبکه اکس که پیش از طالبان حمایت کرده بود، تصویر باهمی بازیکانان کریکت با مقامهای طالبان را «نماد وحدت و صلح» توصیف کرده است.
پیش از نیز شماری از بازیکنان کریکت افغانستان به افغانستان رفته و با مقامهای طالبان دیدار کردهاند. انتشار تصاویر این دیدارها همواره انتقادهای گسترده کاربران افغان را در شبکههای اجماعی برانگیخته است.