یافته‌های تازه روزنامه واشنگتن‌پست نشان می‌دهد که ۶۳ میل سلاح پیشرفته امریکایی بجامانده در افغانستان به دست شورشیان پاکستانی افتاده و در حملات مرگبار تروریستی استفاده می‌شود.
این تسلیحات امریکایی که شامل تفنگ‌های تهاجمی، مسلسل و دوربین‌های شب‌بین است، در بازارهای سیاه اسلحه به‌فروش رسیده و توسط تحریک طالبان پاکستانی، شبه‌نظامیان بلوچ و دیگر گروه‌های شبه‌نظامی در خاک پاکستان استفاده می‌شود.
راز محمد، یکی از فروشندگان اسلحه در پاکستان به واشنگتن‌پست گفت: «پس از استیلای طالبان، این دوربین‌ها به قیمت آهن قراضه فروخته می‌شدند.» دستگاهی که معمولا ۲ هزار دالر قیمت داشت، با قیمت کمتر از ۳۰۰ دالر فروخته شده است.
در ماه می، مقامات پاکستانی اجازه دادند خبرنگاران واشنگتن‌پست از ده‌ها قبضه سلاح توقیف‌شده بازدید کنند. پس از ماه‌ها بررسی، ارتش و پنتاگون امریکا تایید کردند که ۶۳ قبضه از این سلاح‌ها قبلا به نیروهای افغان تحویل داده شده بود. بیشتر این سلاح‌ها تفنگ‌های «ام ۱۶» و چند مدل مدرن‌تر »ام فور» بودند.
گروه‌های شورشی مسلح در پاکستان اعم از جهادگران در شمال و جدایی‌طلبان بلوچ در جنوب‌غرب این کشور از تسلیحات بجامانده امریکایی در افغانستان تغذیه می‌کنند.
پس از حمله ۱۱ مارچ توسط شورشیان بلوچ به قطار جعفر اکسپرس که دست‌کم ۹۰ کشته داشت، مقامات پاکستانی شماره سریال سه قبضه تفنگ امریکایی استفاده‌شده در حمله را ارائه کردند. دو مورد از آنها از تسلیحات باقی‌مانده امریکا در افغانستان بوده است.
احمد حسین، یکی از نیروهای ویژه پاکستان که باری در یک حمله شبانه شورشیان زخمی شده بود، گفت: «آنها سلاح‌های مدرن امریکایی دارند، آنها ما را می‌دیدند، اما ما نمی‌توانستیم آنها را ببینیم.»
وزارت خارجه پاکستان در بیانیه‌ای در ماه جنوری نوشت: «حضور سلاح‌های پیشرفته امریکایی یک نگرانی جدی برای امنیت پاکستان است.»
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا پیشتر طالبان را تهدید کرد که اگر این گروه تجهیزات نظامی امریکایی را بازنگردانند، کمک‌های تعلیق‌شده به افغانستان را برای همیشه قطع خواهد کرد. او گفت: «ما میلیاردها، ده‌ها میلیارد دالر تجهیزات را جا گذاشتیم.»
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در واکنش به این دستور ترامپ گفت: «این‌ها اکنون متعلق به افغانستان هستند. هیچ‌کس نمی‌تواند آنها را از ما بگیرد.»
اظهارات ترامپ در اسلام‌آباد امیدواری ایجاد کرد که امریکا برای بازگرداندن سلاح‌هایش اقدام کند. اما اکثر کارشناسان بر این باورند که برای جلوگیری از قاچاق اسلحه خیلی دیر شده است.
مایکل کوگلمان، تحلیل‌گر جنوب آسیا هشدار داد که پاکستان ممکن است دوباره به دوران تاریک بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ بازگردد؛ زمانی که این کشور هدف اصلی حملات تروریستی بود.
گنجینه‌ای برای طالبان
زمانی که طالبان در آگست ۲۰۲۱ کنترول افغانستان را به دست گرفت، بیش از ۷ میلیارد دالر تجهیزات نظامی امریکایی در آنجا باقی مانده بود. بر اساس گزارش اداره بازرس ویژه بازسازی افغانستان «سیگار» ارتش امریکا اطلاعات دقیقی از تجهیزات تحویلی به افغان‌ها نداشت و خروج ناگهانی و بی‌برنامه این وضعیت را بدتر کرد.
وزارت دفاع امریکا در سپتامبر گفت تجهیزات پس از بررسی‌های دقیق منتقل شده‌اند و قصد بازگرداندن آنها را ندارد. این تجهیزات «ممکن است توسط طالبان تصرف و استفاده یا منتقل شده باشند.»
سیگار تخمین زده است که بیش از ۲۵۰ هزار قبضه تفنگ و حدود ۱۸ هزار دوربین شب دید باقی مانده بود.
افزایش تقاضا
در مرز نفوذپذیر پاکستان و افغانستان، بازارهای غیرقانونی اسلحه مدت‌هاست فعال هستند. یکی از قدیمی‌ترین این بازارها در شهر دره آدم‌خیل، جنوب پیشاور است. فروشندگان می‌گویند این بازار به جنگ نخست افغان-انگلیس در قرن نوزدهم بازمی‌گردد.
اما شلوغ‌ترین روزهای بازار پس از خروج امریکا آغاز شد. راز محمد گفت: «بازار پر از سلاح‌های امریکایی بود.» قاری شعیب باجوری، یکی از رهبران طالبان پاکستانی، گفت: «تقاضا بالا بود. قیمت‌ها کاهش یافت و ما بهره‌مند شدیم.»
وی افزود که رونق بازار حتی پیش از خروج کامل امریکا آغاز شده بود، زمانی که شهرهای مختلف به‌دست طالبان سقوط می‌کردند.
اگرچه حالا دادوستد سلاح‌ها در این بازار کمتر شده، اما طالبان پاکستانی همچنان می‌تواند به راحتی تجهیزات قاچاق را تهیه کند.
گزارشات نشان می‌دهند که شبه‌نظامیان تی‌تی‌پی از دوربین‌های شب دید ساخت امریکا، تفنگ‌های ام فور و لیزرهای مادون قرمز استفاده می‌کنند.
باری سازمان ملل در گزارشی اعلام کرده بود که اعضای رده‌پایین طالبان افغان مستقیما سلاح و تجهیزات را در اختیار تی‌تی‌پی قرار می‌دهند. هر دو گروه این ادعا را رد کرده‌اند.
عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخله طالبان در اکس نوشت: «سلاح‌ها تحت کنترول نیروهای امنیتی [طالبان] و در انبار محافظت‌شده‌اند.»
یکی از مقامات وزارت خارجه پاکستان گفت: «حکومت بایدن سلاح‌ها را جا گذاشت. ما فکر می‌کنیم امریکا باید کاری انجام دهد یا آنها را از طالبان بخرد یا راه‌حل دیگری پیدا کند.»
