نبرد جنگنده‌های پاکستانی ساخت چین و جنگنده‌های هندی ساخت فرانسه مورد توجه ارتش‌های جهان قرار گرفته است. این درگیری هوایی فرصتی نادر فراهم کرده تا آنها عملکرد خلبانان، جنگنده‌ها و موشک‌های هوا به هوا را در نبردی واقعی بررسی کنند و از آن برای آماده‌سازی نیروی هوایی خود بهره برند.
برتری چین بر غرب؟ نبرد جنگنده‌های هند و پاکستان زیر ذره‌بین ارتش‌های جهان
دو مقام امریکایی پنج‌شنبه ۱۸ ثور به رویترز گفتند که یک جنگنده پاکستانی ساخت چین روز چهارشنبه دست‌کم دو هواپیمای نظامی هند را ساقط کرده است؛ رویدادی که می‌تواند نقطه عطف مهمی برای این جنگنده پیشرفته بیجینگ باشد.
هر دو مقام تاکید کردند که هواپیماهای اف ۱۶ پاکستان که شرکت لاکهید مارتین آنها را ساخته، در این عملیات مشارکتی نداشته‌اند.
وزیر دفاع پاکستان، خواجه محمد آصف، نیز پنج‌شنبه به رویترز گفت که جنگنده جی-۱۰ (J-10) برای ساقط‌کردن سه هواپیمای رافال ساخت فرانسه که به تازگی از سوی هند خریداری شده بودند، به کار گرفته شده است.
پاکستان اعلام کرده است که پنج جنگنده نیروی هوایی هند از جمله سه فروند جنگنده پیشرفته رافال ساخت فرانسه، یک سوخو-۳۰ و یک میگ- ۲۹ هر دو ساخت روسیه را سرنگون کرده است.
دهلی تا کنون از دست دادن هیچ یک از جنگنده‌های خود را نپذیرفته است و در مقابل اعلام کرده که حملات موفقی را علیه آنچه «زیرساخت‌های تروریستی» در داخل خاک پاکستان توصیف کرده، انجام داده است.
رافال و مدل جی-۱۰ (J-10) مورد استفاده پاکستان هر دو جزو جنگنده‌های نسل ۴.۵ محسوب می‌شوند و در زمره پیشرفته‌ترین هواپیماهای رزمی هستند.
کارشناسان گفتند استفاده عملی از سلاح‌های پیشرفته به‌دقت در سراسر جهان تحلیل خواهد شد، از جمله در چین و ایالات متحده که هر دو خود را برای احتمال یک درگیری بر سر تایوان یا منطقه وسیع‌تر هند-اقیانوس آرام آماده می‌کنند.
یکی از مقامات امریکایی، که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفت: «اطمینان بالایی وجود دارد که پاکستان از جنگنده جی-۱۰ (J-10) ساخت چین برای شلیک موشک‌های هوا به هوا به سوی جنگنده‌های هندی استفاده کرده است.»
پست‌های شبکه‌های اجتماعی بر عملکرد موشک هوا به هوای پی‌ال- ۱۵(PL-15) چین در برابر موشک متیور، که گروه اروپایی ام‌بی‌دی‌ای (MBDA) آن را تولید می‌کند، متمرکز بودند. تاکنون به‌طور رسمی تایید نشده که آیا هند از این موشک استفاده کرده است یا خیر.
داگلاس بری، عضو ارشد مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در حوزه هوافضای نظامی گفت: «جوامع هوایی در چین، ایالات متحده و شماری از کشورهای اروپایی قطعا به دنبال آن خواهند بود که تا جای ممکن اطلاعات دقیق میدانی درباره تاکتیک‌ها، تکنیک‌ها، رویه‌ها، تجهیزات مورد استفاده، موفقیت‌ها و ناکامی‌ها به دست آورند.»
او افزود: «شما عملا شاهد رویارویی قدرتمندترین سلاح چین با قدرتمندترین سلاح غرب هستید، البته اگر واقعا این موشک حمل شده و به کار گرفته شده باشند، چیزی که ما هنوز نمی‌دانیم.»
بری گفت که احتمالا فرانسوی‌ها و امریکایی‌ها نیز امیدوارند اطلاعات مشابهی از هند به دست آورند.
یک مدیر اجرایی صنعت دفاعی گفت: «موشک پی‌ال- ۱۵(PL-15) یک مشکل بزرگ است. ارتش ایالات متحده توجه زیادی به آن دارد.»
رویترز گزارش داده که شرکت داسو اویاسیون، سازنده رافال، از اظهار نظر در این زمینه خودداری کرده و کنسرسیوم ام‌بی‌دی‌ای (MBDA) نیز به‌دلیل تعطیلی رسمی در فرانسه برای اظهار نظر در دسترس نبود.
جزییات اندک
تحلیلگران غربی و منابع صنعتی گفتند که جزییات کلیدی همچنان نامشخص است، از جمله اینکه آیا این جنگنده‌ها به موشک متیور مسلح شده بودند و نوع و میزان آموزش خلبانان چگونه بوده است.
کارشناسان افزودند که شرکت‌های تسلیحاتی مشتاق خواهند بود عملکرد فنی را از عوامل عملیاتی جدا کنند.
بایرون کالان، کارشناس دفاعی مستقر در واشنگتن و شریک مدیریتی شرکت کاپیتال آلفا پارتنرز (Capital Alpha Partners) به رویترز گفت: «بازبینی‌هایی درباره آنچه کارآمد بود و آنچه ناکام ماند انجام خواهد شد، اما به نظرم مسئله دیگر همان مه غلیظ جنگ است.»
او افزود شرکت‌های تسلیحاتی امریکایی به‌طور مداوم بازخوردهایی درباره عملکرد محصولاتشان در جنگ اوکراین دریافت می‌کنند.
کالان گفت: «بنابراین قطعا انتظار دارم وضعیت مشابهی برای تامین‌کنندگان اروپایی هند هم رخ دهد و پاکستان و چین احتمالا بازخوردهای مشابهی را به اشتراک می‌گذارند. اگر موشک پی‌ال-۱۵(PL-15) طبق تبلیغات یا حتی بهتر از انتظار عمل کند، چینی‌ها حتما می‌خواهند آن را بدانند.»
یک منبع صنعت دفاعی غربی که با موشک متیور کار می‌کند، گفت تصویری آنلاین از جستجوگر موشک ظاهرا نشان‌دهنده بخشی از موشکی بوده که به هدف اصابت نکرده است. گزارش‌ها درباره اینکه آیا پاکستان همان مدل از موشک PL-15 را در اختیار دارد که نیروی هوایی چین از آن استفاده می‌کند یا مدل صادراتی آن با برد کمتر را که در سال ۲۰۲۱ رونمایی شد، متناقض هستند.
بری، که مقالات متعددی درباره این موشک نوشته است، به رویترز گفت که معتقد است پاکستان به احتمال زیاد نسخه صادراتی را در اختیار دارد.
موشک پی‌ال- ۱۵ (PL-15) با سوخت موشکی و موشک متیور با موتور جت کار می‌کند. برد و عملکرد موشک پی‌ال-۱۵ (PL-15) سال‌هاست که مورد توجه غرب قرار دارد. از ساخت این موشک به‌عنوان یکی از نشانه‌های حرکت چین فراتر از وابستگی به فناوری‌های مشتق از شوروی سابق یاد می‌شود.
ایالات متحده بخشی از واکنش خود به موشک پی‌ال- ۱۵(PL-15) و توانایی آن در بردهای فراتر از دید را با توسعه موشک ای‌آی‌ام- ۲۶۰ (AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile) ساخت شرکت لاکهید مارتین دنبال می‌کند؛ تلاشی که بخشی از بازتنظیم اولویت‌های غرب در برابر چین محسوب می‌شود.
کشورهای اروپایی نیز به دنبال ارتقاء میان‌دوره‌ای موشک متیور هستند که به گفته نشریه تخصصی «جینز» ممکن است شامل بهبودهای در حوزه پیشران و هدایت باشد، اما تحلیلگران می‌گویند پیشرفت‌ها در این زمینه کند بوده است.
دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امریکا در ماه مارچ قراردادی را به بوئینگ واگذار کرد تا پیشرفته‌ترین جنگنده نیروی هوایی ایالات متحده را بسازد؛ جنگنده‌ای که به احتمال زیاد شامل فناوری پنهانکاری، حسگرهای پیشرفته و موتورهای نوین خواهد بود.
