اختلاف روایت امریکا و اسرائیل درباره توانایی ایران در ساخت بمب هسته‌ای
اسرائیل مدعی است که جمهوری اسلامی به‌سرعت در مسیر دستیابی به سلاح هسته‌ای است، اما ارزیابی‌های اطلاعاتی امریکا نشان می‌دهد که ایران نه تنها در حال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، بلکه به گفته چهار منبع آگاه امریکایی، دستکم «سه سال» تا رسیدن به توانایی تولید یک سلاح هسته‌ای فاصله دارد.
به‌گزارش سی‌ان‌ان، مقام‌های اطلاعاتی امریکا بر این باورند که اسرائیل پس از چند روز حمله هوایی به مواضع تاسیسات هسته‌ای ایران، فقط توانسته تنها چند ماه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به تاخیر بیندازد.
یک منبع امریکایی به سی‌ان‌ان گفته که به‌رغم آسیب جدی به تاسیسات نطنز، تاسیسات هسته‌ای فردو به شدت مستحکم و عملا دست‌نخورده باقی مانده است.
کارشناسان دفاعی می‌گویند که اسرائیل بدون بهره‌گیری از تسلیحات خاص و پشتیبانی هوایی امریکا، توانایی آسیب زدن به فردو را ندارد.
برت مک‌گورک، دیپلومات ارشد پیشین در امور خاورمیانه در حکومت‌های ترامپ و بایدن و تحلیلگر سی‌ان‌ان، گفت: «اسرائیل می‌تواند بر فراز این تاسیسات هسته‌ای پرواز کند و آن‌ها را از کار بیندازد، اما اگر هدف واقعی نابودی کامل آن‌ها باشد، یا باید حمله نظامی امریکا صورت گیرد یا توافقی دیپلوماتیک حاصل شود.»
اگرچه ترامپ به‌صراحت اعلام کرده که قصد ندارد امریکا را در تلاش اسرائیل برای نابودی زیرساخت‌های هسته‌ای ایران درگیر کند، اما منابع خبری به سی‌ان‌ان گفته‌اند که حکومت امریکا به‌خوبی آگاه است تنها راهی که اسرائیل می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را نابود کند، کمک نظامی امریکاست.
این وضعیت باعث اختلاف نظر در میان مشاوران رئیس‌جمهور شده است: از یک‌سو جناح انزواطلب حکومت، و از سوی دیگر جمهوری‌خواهان تندرو که خواستار اقدام نظامی هستند و در این میان، خود ترامپ نیز با احتیاط و ابهام سخن می‌گوید.
ترامپ پیشتر به ای‌بی‌سی نیوز گفت: «احتمال دارد که درگیر شویم. اما در حال حاضر درگیر نیستیم.» او روز دوشنبه، در جریان نشست «جی هفت» در کانادا، از ایران و اسرائیل خواست پیش از آن‌که دیر شود، گفت‌وگو را آغاز کنند.
فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) نگرانی بیشتری نسبت به احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ابراز داشته است. به گفته یک منبع آگاه، سنتکام بر این باور است اگر ایران تصمیم به «حرکت سریع» بگیرد، زودتر از آن‌چه قبلا تصور می‌شد، به سلاح قابل استفاده دست خواهد یافت.
در هفته‌های اخیر، برخی از فرماندهان نظامی امریکا، از جمله ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام، خواستار منابع بیشتر برای دفاع از اسرائیل شده‌است. یکی از منابع آگاه گفت: «کوریلا می‌خواهد برای دشوارترین سناریوها آماده باشد.»
روز دوشنبه، یکی از مقام‌های امریکایی به سی‌ان‌ان گفت که گروه تهاجمی ناو هواپیمابر امریکا «بدون تاخیر» به‌سمت خاورمیانه حرکت کرده است.
این مقام افزود که برخی از تجهیزات دریایی امریکا که توانایی مقابله با موشک‌های بالستیک را دارند، طی روزهای آینده به شرق مدیترانه منتقل خواهند شد. همچنین دو کشتی نیروی دریایی امریکا دستکم در دو مورد موشک‌هایی را که به سوی اسرائیل شلیک شده بودند، رهگیری و منهدم کرده‌اند.
اطلاعات یکسان، اما نتیجه‌گیری‌های متفاوت
مقام‌های نظامی و اطلاعاتی امریکا از دیرباز گفته‌اند که گرچه این دو کشور اطلاعات مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را با هم به اشتراک می‌گذارند، اما در تفسیر این اطلاعات اختلاف‌نظر دارند.
تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده، در ماه مارچ در کانگرس شهادت داد که جامعه اطلاعاتی امریکا «همچنان معتقد است که ایران در حال ساخت سلاح هسته‌ای نیست و علی خامنه‌ای، رهبر این، برنامه‌ای را که در سال ۲۰۰۳ متوقف کرده، دوباره فعال نکرده است.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز یک‌شنبه در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز گفت: «اطلاعاتی که ما دریافت کردیم و با ایالات متحده به اشتراک گذاشتیم کاملا واضح بود. آن‌ها [جمهوری اسلامی] در حال اجرای یک برنامه مخفی برای تسلیح اورانیوم بودند. آن‌ها با سرعت بسیار زیادی پیش می‌رفتند.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هفته گذشته اعلام کرد که ایران به‌اندازه کافی اورانیوم غنی‌شده در سطحی نزدیک به سطح تسلیحاتی ذخیره کرده که می‌تواند برای ساخت بالقوه ۹ بمب هسته‌ای کافی باشد.
در حالی‌که مقام‌های اطلاعاتی امریکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال ارزیابی میزان خسارت اسرائیل به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران هستند، برخی نگرانند که این حملات ممکن است ایران را به چیزی سوق دهد که تاکنون از آن خودداری کرده بود: حرکت به‌سوی تسلیحاتی کردن برنامه هسته‌ای.
اما یکی از منابع آگاه با اطلاعات جدید گفت: «ایران در شوک است. بعید است که هنوز ظرفیت یا تخصص لازم برای این کار را داشته باشد.»
تاسیسات هسته‌ای ایران
اسرائیل هنوز نتوانسته به مهم‌ترین و نفوذناپذیرترین بخش برنامه هسته‌ای ایران یعنی سایت فردو، که در عمق کوه ساخته شده، آسیب جدی وارد کند.
مک‌گورک روز دوشنبه درباره سایت فردو به سی‌ان‌ان گفت: «این جایی است که امریکا می‌تواند نابودش کند. اما اسرائیل برای این کار با دشواری زیادی روبه‌رو خواهد بود. اگر این ماجرا با دست‌نخورده ماندن فردو پایان یابد، شاید با بحرانی بدتر روبه‌رو شویم. در واقع، شاید ایران بیش از گذشته به سمت ساخت سلاح هسته‌ای برود، آن هم با زیرساختی که سالم باقی مانده است.»
حکومت ترامپ همچنان تاکید دارد که راه‌حل دیپلوماتیک هنوز امکان‌پذیر است. اما به گفته یک دیپلومات منطقه‌ای به سی‌ان‌ان، ایران به قطر و عمان اطلاع داده که تا زمانی‌که از سوی اسرائیل هدف حمله قرار می‌گیرد، حاضر به مذاکره نخواهد بود و اسرائیل نیز نشانه‌ای از توقف کوتاه‌مدت عملیات خود بروز نداده است.