وزارت معادن و پطرولیم طالبان روز سه‌شنبه اعلام کرد که قرارداد حوزه نفتی آمو دریا را که برای ۲۵ سال میان این وزارت و شرکت نفت و گاز آفچین، امضا شده بود، فسخ کرده است. همایون افغان، سخنگوی این وزارت می‌گوید که این قرارداد به دلیل «ناکامی» شرکت چینی در اجرای تعهداتش فسخ شده است.
سخنگوی وزارت معادن و پطرولیم طالبان روز سه‌شنبه، ۲۷ جوزا در اعلامیه‌ای گفت: «قرارداد اکتشاف و استخراج حوزه نفتی آمو دریا که برای مدت ۲۵ سال میان وزارت معادن و پطرولیم و شرکت آفچین امضا شده بود، به دلیل تخلفات پی‌درپی شرکت قراردادی از تعهدات مندرج در قرارداد، فسخ گردید.»
همایون افغان در حساب کاربری‌اش در اکس نوشته است که برای بررسی تخلفات این شرکت یک کمیته مشترک تعیین شده و این کمیته دریافته است که شرکت آفچین «مرتکب تخلفاتی شده که باعث فسخ قرارداد می‌شود» و در اجرای تعهدات خود «ناکام» بوده است.
طبق اعلامیه طالبان، در نهایت به پیشنهاد معاونیت اقتصادی طالبان و تائيد ریاست الوزرای این گروه قرارداد به شرکت آفچین فسخ شده است.
طالبان از شرکت‌های بین‌المللی که در این بخش تجربه دارند، خواسته است که برای بررسی اسناد حقوقی و مالی این قرارداد طالبان با شرکت چینی، به وزارت معادن و پطرولیم این گروه به‌صورت رسمی درخواست بدهند.
شرایط این قرارداد چه بود؟
این قرارداد «اولین قراداد بزرگ نفتی» حکومت طالبان بود که در ۱۵ جدی ۱۴۰۱ میان وزارت معادن و پطرولیم طالبان و شرکت نفت و گاز آفچین در حضور عبدالغنی برادر و سفیر چین به امضا رسید.
شرکت نفت و گاز آفچین با سرمایه‌گذاری مشترک شرکت نفت و گاز آسیای مرکزی در سین کیانگ (CPEIC) که زیر نظر شرکت دولتی نفت چین فعالیت می‌کند، و شرکت دولتی نفت و گاز افغانستان در کابل تاسیس شده است.
براساس اطلاعات سایت شرکت دولتی نفت و گاز افغانستان، شرکت دولتی افغانستان مالک ۲۵ درصد سهام شرکت آفچین و شرکت چینی مالک ۷۵ درصد سهام آن است.
براساس قرارداد سال گذشته طالبان با این شرکت، شرکت آفچین باید نفت و گاز حوزه آمو دریا به مساحت چهار هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع را که در ولایت‌های شمالی سرپل، جوزجان و فاریاب واقع شده، استخراج می‌کرد.
در آن زمان شهاب الدین دلاور، وزیر معادن و پطرولیم وقت طالبان گفته بود که این شرکت ابتدا روزانه ۲۰۰ تن نفت، سپس یک هزار تن و در نهایت ۲۰ هزار تن نفت از منطقه استخراج خواهد کرد.
گفته شده بود که شرکت چینی در یک سال اول ۱۵۰ میلیون دالر و در سه سال اول ۵۴۰ میلیون دالر در این حوزه نفتی سرمایه‌گذاری کند. طالبان گفته بود که سهم این گروه ابتدا ۲۵ درصد خواهد بود اما به مرور زمان به ۷۵ درصد افزایش خواهد یافت.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان پس از امضای این قرارداد گفته بود: «یک ماده بسیار مهم دراین قرارداد [...] این است که اگر کمپنی مذکور تا یک سال تمام مواد و موارد را که در قرار تذکر داده شده، به‌جا نیاورد، قرارداد به گونه خودکار فسخ می‌گردد.»
این مقام طالبان گفته بود که شرکت چینی در داخل افغانستان پالایشگاه نفت تاسیس کند و صدور نفت خام به خارج از افغانستان ممنوع است.
با این وجود، وزارت معاون و پطرولیم طالبان مشخص نکرده است که شرکت آفچین کدام بند این توافق را اجرایی نکرده است.