به گفته این سازمان، در دو ماه گذشته تهدیدها و احضارات برای بازجویی و دستگیری خودسرانه کارمندان رسانهای افزایش یافته است.
گزارشگران بدون مرز گفته است استخبارات طالبان و وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه به طور مستقیم در آزار و اذیت خبرنگاران دست دارند.
استخبارات طالبان توسط ملا عبدلحق واثق اداره میشود.
استخبارات، نقش کلیدی در گروه طالبان ایفا میکند. مولوی محمد حسن آخند، نخست وزیر طالبان به طور مستقیم از اعمال استخبارات این گروه نظارت میکند.
این اداره، جاگزین ریاست عمومی امنیت ملی دولت جمهوری اسلامی افغانستان شده است و وارث سازمان استخباراتی بدنام خاد است که در دهه هشتاد میلادی فعالیت میکرد.
آزار و اذیت استخبارات تنها در حد دستگیری خبرنگاران خلاصه نمیشود. سازمان خبرنگاران بدون مرز دریافته است که چندین رسانه از سوی استخبارات طالبان تماسهای تلفنی تهدیدآمیز و احضارهایی برای بازجویی دریافت کردهاند.
جواد سرگر، مقام ارشد استخبارات طالبان و مسئول اداره ۵۳، رسانهها را کنترول و خبرنگاران را تهدید میکند.
در یکی از موارد او خبرنگاران را تهدید کرده که «زبانشان را از حلقوم بیرون میکشد.»
استخبارات تنها عامل آزار و اذیت خبرنگاران نیست. خبرنگاران افغانستان باید با وزارت امر به معروف و نهی از منکر نیز دست و پنجه نرم کنند. این وزارت، در ۲۲ نوامبر فرمانی صادر کرد که بر اساس آن، محدودیتهای خاصی بر راه آزادی مطبوعات در افغانستان وضع شده است.
از جمله، از روزنامهنگاران خواسته شده است با تحلیلگرانی که ممکن است از این گروه انتقاد کنند، مصاحبه نکنند و منتقدان را برای شرکت در بحثهای تلویزیونی به استدیو دعوت نکنند.
این اداره به زنان خبرنگار گفته است که باید حجاب کامل داشته باشند.
به گفته گزارشگران بدون مرز، به تاریخ ۱۶ و ۲۲ دسمبر رؤسای چهار شبکه تلویزیونی خصوصی طلوع، یک، آریانا نیوز و شمشاد به وزارت اطلاعات و فرهنگ احضار شدند.
این دو جلسه با حضور نمایندگانی از استخبارات و وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان برگزار شده بود.
هدف از جلسه این بود که به رسانه تذکر بدهد که به دستوری که وزارت امر به معروف و نهی از منکر در مورد رسانهها منتشر کرده است پابند بمانند.
این فرمان، ناقض قانون رسانهای است که در مارچ ۲۰۱۵ ابلاغ شده بود و طالبان ادعا کردهاند که این قانون را هنوز مرعی الاجرا میدانند.
خبرنگاران افغانستان با وضعیت گیجکنندهای روبرو هستند. زیرا ادارات مختلف طالبان، هر یک به نوبه خود دستورالعملهایی برای آنان صادر میکند.
در کنار فشار نهادهایی که نام گرفته شد، مرکز اطلاعات و رسانههای حکومت نیز خبرنگاران افغانستان را ملزم به اطاعت از دستورات خود میداند.
در ۲۹ جنوری، مرکز اطلاعات و رسانههای حکومت نیز توصیههایی را برای "همه رسانهها در افغانستان" صادر کرده است و توقع دارد همه رسانهها باید این توصیهنامه رعایت کنند و در برابر این اداره پاسخگو باشند.