وزیر خارجه پاکستان: امیدواریم طالبان به تعهدات بینالمللی خود عمل کند
بلاول بوتو زرداری، وزیر خارجه پاکستان میگوید که کشورش از طالبان انتظار دارد که نقش خود را در ممانعت از افزایش فعالیتهای تروریستی در مرزهای دو کشور بدرستی ایفا کند.
او امیدوار است که طالبان به تعهدات بینالمللی خود برای اجازه ندادن به فعالیتهای تروریستی در افغانستان عمل کند.
بلاول در مصاحبه با کریستین امانپور در سیانان گفت که پاکستان وضعیت افغانستان را نه تنها رصد میکند بلکه میخواهد اطمینان حاصل کند که گروه طالبان «با تهدیدهای تروریستی» مقابله میکند.
زرداری در پاسخ به پرسشی که پاکستان برای به رسمیت شناختن طالبان چه چیزی لازم دارد، افزود که هر تصمیمی درباره به رسمیت شناختن طالبان در تعامل و گفتگو با جامعه جهانی اتخاذ خواهد شد.
وی افزود: «ما به تلاشهای خود برای تعامل [جامعه جهانی با طالبان]، به ویژه با توجه به بحران انسانی در حال افزایش در افغانستان، ادامه میدهیم.»
بلاول در پاسخ به سوالی که آیا اسلامآباد با طالبان در رابطه به حقوق زنان در تماس بوده است، مدعی شد که موضوع حقوق زنان تنها مربوط غرب نیست.
او افزود: «من مساله حقوق زنان به طور کل یا حق تحصیل به طور خاص را حقوقی میبینم که در اسلام به ما داده شده است. ما تاکید خواهیم کرد که طالبان تعهدات بینالمللی خود را حفظ کرده و حقوق زنان افغانستان را رعایت کند.»
او پس از اظهارات امانپور مبنی بر اینکه ایالات متحده معتقد است پاکستان در طول دههها نقش «بسیار خطرناک» در حمایت از طالبان ایفا کرده است، گفت که پاکستان بدون توجه به اینکه چه کسی در قدرت بوده، پیوسته با افغانستان تعامل داشته است.
او افزود: «ما همیشه طرفدار این واقعیت بودهایم که در کنار اقدام علیه فعالیتهای تروریستی، مناقشات در [افغانستان] از طریق گفتگو و دیپلماسی حل شود.»
وی ادامه داد که تحولات در کابل تاثیر مستقیمی بر زندگی مردم پاکستان داشته است.
وزیر خارجه پاکستان گفت که اسلامآباد همواره به دلیل تعاملش با حکومتهای افغانستان مورد انتقاد بوده است. آقای زرداری با طفره رفتن از نقش پاکستان در حمایت طالبان گفت: «این پاکستان نه، بلکه ایالات متحده بود که قبل از تسلط طالبان بر کابل ارتباط مستقیم با رژیم طالبان داشت. پاکستان و جامعه جهانی بر این باورند که اگر یک بار دیگر مردم افغانستان را رها کنیم، منافع هیچ کس تامین نخواهد شد.»
او از جامعه جهانی خواست تا رسیدگی به بحران بشری در افغانستان و جلوگیری از فروپاشی اقتصادی این کشور را در اولویت خود قرار دهد.
میشل باشله، کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل با نشر اعلامیهای به روز پنجشنبه، انحلال کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از سوی طالبان را محکوم کرد و آن را «گامی عمیقاً واپسگرایانه» خواند.
خانم باشله گفت که از این اقدام گروه طالبان «مأیوس» شده است.
گروه طالبان ۲۶ ثور شش اداره از جمله کمیسیون مستقل حقوق بشر و کمیسیون نظارت بر قانون اساسی را منحل کرد.
کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل در بیانیه خود گفت: «کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان طی سالهای متمادی، کار فوقالعادهای در شرایط بسیار دشوار انجام داد و به حقوق بشر همه افغانها، از جمله قربانیان طرفهای درگیر، توجه کرد.»
خانم باشله افزود که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان «صدای قدرتمند برای حقوق بشر» و «شریک قابل اعتماد» برای بخش حقوق بشر سازمان ملل بوده است. به گفته خانم باشله، از دست رفتن این کمیسیون «گامی عمیقاً واپسگرایانه» برای همه افغانها و جامعه مدنی افغانستان خواهد بود.
کار این کمیسیون که شامل مستندسازی تلفات غیرنظامیان در جنگ دو دهه افغانستان بود، پس از به قدرت رسیدن طالبان متوقف شد، اما طالبان انحلال رسمی آن را سه روز پیش اعلام کرد.
کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل در اعلامیهاش گفت که در جریان سفر خود به کابل در ماه مارچ با مقامات طالبان در مورد اهمیت ایجاد مجدد یک مکانیزم مستقل حقوق بشری صحبت کرده بود؛ سازوکاری که به گفته او بتواند شکایات عمومی را دریافت کند و آن را با مقامات طالبان در میان بگذارد.
پیش از این، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز لغو کمیسیون حقوق بشر افغانستان را یک شکست بزرگ خواند.
افغانستان اینترنشنال به سندی دست یافته که نشان میدهد این گروه به دهاقین ولایت بلخ دستور داده که "حاصلات کشتهای زراعتی خود را بدون حضور نماینده زراعت، جمعآوری نکنند."
در این سند از دهاقین خواسته شده که "در قسمت ادای یکی از فرایض پنجگانه یعنی زکات" با این گروه همکاری کنند.
در مکتوبی که از آدرس ریاست زراعت، آبیاری و مالداری طالبان در ولایت بلخ به ولسوالیهای این ولایت دستور داده است که این فرمان را برای تمام دهاقین ولایت بلخ ابلاغ کنند تا آنها مواد آنرا "جدا در نظر داشته باشند."
کاپی این مکتوب به تمام ولسوالیهای ولایت بلخ ارسال شده است.
طالبان این فرمان را در حالی صادر کردهاند که سازمان ملل گفته است افغانستان به دلیل خشکسالی و بحران اقتصادی در آستانه یک فاجعه انسانی ناشی از گرسنگی قرار دارد.
سازمان ملل متحد در زمستانی که گذشت برای جلوگیری از فاجعه انسانی در افغانستان از کشورهای جهان خواست پنج میلیارد به این کشور کمک کنند.
گروهی از زنان در خیرخانه کابل نمایشگاه خیابانی کتاب برگزار کردند. برگزارکنندگان گفتهاند هدفشان از این نمایشگاه، رشد فرهنگ کتابخوانی و آگاهی در جامعه است.
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی با استقبال از این نمایشگاه، آنرا "مبارزه مخملین در برابر اپارتاید جنسیتی" خواندهاند.
در ویدیویی که برگزارکنندگان این نمایشگاه به افغانستان اینترنشنال فرستادهاند، دیده میشود که جمعیتی از علاقمندان کتاب دور این نمایشگاه کوچک برای تهیه کتاب جمع شدهاند.
این نمایشگاه در یک پیادهروی قلعه نجارها، در میان حصه اول و حصه دوم خیرخانه کابل برگزار شده است.
این نمایشگاه توسط زنان در زمانی برگزار شده که پس از تسلط طالبان بر کابل شمار زیادی از نهادهای فرهنگی یکی از پی دیگری فعالیتهایشان را متوقف کردند.
در همین حال طالبان به طور مکرر فرمانهایی صادر کردهاند که حضور زنان در اجتماع را با چالش مواجه میکند.
فعالان حقوق بشری میگویند محدودیتهای سختگیرانه وضع شده علیه زنان مصداق "آپارتاید جنسیتی" است.
در آخرین مورد، طالبان گفتند مجریان زن تلویزیونها در افغانستان اجازه ندارند بدون روبند در برابر دوربینها ظاهر شوند.
بامداد روز پنجشنبه، ۲۹ ثور هنگامی که شهروندان افغانستان تلویزیونهایشان را روشن کردند، متوجه شدند که همه کارمندان زن تلویزیونها، با ماسکی که صورت آنها را پوشانده در برابر دوربین ظاهر شدهاند.
مجریان زن حدود دو هفته بعد از صدور فرمانی در مورد حجاب اجباری از سوی طالبان، با پوشیدن ماسک برنامههای تلویزیونی را اجرا کردند.
همزمان با این، یک معلم از یکی از مکاتب خصوصی به افغانستان اینترنشنال گفت طالبان بدون هماهنگی، به طور ناگهانی به مکاتب سر میزنند و لباس استادان زن را بررسی میکنند.
ویدیوهایی هم منتشر شده که نشان میدهد طالبان در ایستهای بازرسی در شهرهای مختلف افغانستان زنان را از موترهای مسافربری پایین و وارسی میکنند تا مطمین شوند که حجاب مورد نظر آنها را رعایت کردهاند.
روز شنبه، ۱۷ ثور طالبان با صدور فرمان جدیدی دستور دادند که زنان جز چشمها، بدن و صورتشان را بپوشانند.
طالبان مواد مندرج در دستورشان را "حکم واجب شرعی" خوانده و هشدار دادند در صورتی که زنان حجاب مورد نظر این گروه را رعایت نکنند، مورد "تنبیه و ترهیب" قرار گرفته و بستگان آنها به مدت سه روز زندانی خواهد شد.
در این دستورالعمل آمده است که اگر زنان حجاب مورد نظر طالبان را رعایت نکنند، محاکمه خواهد شد و اگر این زنان کارمندان حکومت باشند، از وظیفه برکنار خواهند شد.
مقامهای طالبان روز شنبه در مراسم ویژه اعلام کردند، ابتدا خانههای زنانی که حجاب مورد نظر این گروه را رعایت نکند، شناسایی شده و به او توصیه و تنبیهنامه ارسال خواهد شد و در قدم دوم، "ولی این زنان در ریاست مربوطه احضار خواهد شد."
طالبان تأکید کرده در مرحله سوم، اقارب نزدیک زنانی که حجاب مورد نظر این گروه را رعایت نکنند، برای سه روز زندانی خواهد شد.
پیش از این فرمان طالبان در مورد حجاب اجباری با واکنشهای گسترده داخلی و جهانی مواجه شده بود.
طالبان به رغم واکنشهای گسترده، به نظارت خیابانها، مکاتب، دانشگاهها و بازارها پرداختند و زنانی را که حجاب مورد نظر آنها را رعایت نمیکند هشدار دادند.
روز چهارشنبه، ۲۸ ثور ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که نشان میداد طالبان دانشجویان دختر دانشگاه تعلیم و تربیه در کابل را بخاطر پوشیدن چادرهای رنگی هشدار میدهد.
یک دانشجوی دانشگاه تعلیم و تربیه به افغانستان اینترنشنال گفت که طالبان کارت دانشجویی تمام دخترانی را گرفتند که چادرهای رنگی پوشیده بودند.
در تقویم غیر رسمی افغانستان ۳۰ ثور، به عنوان روز فرهنگ هزارهگی شناخته میشود.
پارسال این روز برای نخستین بار در پاکستان نیز تجلیل شد.
امسال در بحبوحه آشفتگی سیاسی پس از قدرتگیری طالبان، کاربران رسانههای اجتماعی از روز فرهنگ هزارگی یادبود به عمل آوردند.
شماری از فعالان فرهنگی در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال میگویند روز فرهنگ هزارگی را تجلیل میکنند تا از فراموشی سنتهای فرهنگی افغانستان جلوگیری و آیین و رسوم هزارگی را حفاظت کنند.
از نظر آنها این روز بهانهای است برای یادبود رسومی که ریشههای باستانی و پرقدامتی در گذشته دارد.
سمیع عطایی، فلمسازی که از ده سال به این سو در مورد آیینها و فرهنگ نمایشی مردم هزاره تحقیق میکند معتقد است که ثبت چنین روزی در تقویم افغانستان باعث میشود همه به طور عمیقتر به فرهنگ هزارگی بیندیشند.
سمیع عطایی در سال ۲۰۱۴ فلم "کهنیادگار سرزمین آذر" را اکران کرد. این فلم ۵۴ دقیقهای مجموعهای از رسم و رواجهای اقوام ساکن در مناطق مرکزی افغانستان را به تصویر کشیده است.
عکسی از فلم کهنیادگار سرزمین آذر، اثر سمیع عطایی
از نظر این کارگردان فلم: "با مهاجرت گسترده افغانها در طی سالهای آشفتگی و نابسامانی، درج چنین روزی این امکان را به نسلهای بعدی ما خواهند داد تا شناخت بهتری از فرهنگهای بومی کشورشان داشته باشند."
او میگوید که سالهای پیش فکر میکرده که مردم هزاره حاشیهنشینهای غمگینی بودهاند که همیشه مورد بیمهری قرار گرفتهاند، اما پس از تحقیق درباره فرهنگ آیینی، افسانههای هزارگی، رقصهای محلی و حتی سبک معماری رایج در مناطق هزارستان، دریافته که فرهنگ هزارگی با سایر فرهنگهای منطقه درآمیخته تا به درخشش برسد.
ریحانه رها، روزنامهنگار میگوید: "اختصاص روزی به نام فرهنگ هزارگی باعث میشود که ما فرهنگ را به عنوان یک واقعیت انسانی زنده نگه داریم."
او میگوید: "گرامیداشت از یک فرهنگ، به معنای نفی بقیه فرهنگها نیست و هر چیزی که تنوع فرهنگی را زنده نگه دارد، امری پسندیده است."
به گفته او این اصل میتواند شامل گرامیداشت از فرهنگ همه اقوام افغانستان شود.
هزارهها که از ساکنان بومی سرزمین آریانای کهن به شمار میروند، در طول ادوار تاریخی همواره از سوی حاکمان و گروههای سیاسی به دلیل تفاوت مذهبی و قومی مورد سرکوب و تبعیض قرار گرفتهاند.
محمدرضا اهورا، نمایشنامهنویس میگوید که سالهای اخیر فرصت خوبی بود تا با تعامل هزارهها با زندگی شهری، شاهد تبارز فرهنگ ملموس هزارگی مثل لباس، صنایع دستی و سبک معماری در ولایات هزارهنشین باشیم.
داوود سرخوش، آوازخوان محبوب هزاره و دمبورهاش
دو دهه دموکراسی فرصت این را فراهم کرد تا با برگزاری جشنوارههای فرهنگی و هنری بسیاری از مردم افغانستان بیشتر از گذشته، با موسیقی و رقص هزارگی آشنا شوند.
قوانین سختگیرانه وضع شده از سوی طالبان و خشونتی که تمام کشور را فرا گرفته، باعث شده تا تمامی فعالیتهای فرهنگی در کابل و سایر مناطق افغانستان برای تعاملات فرهنگی و هنری به حاشیه رانده شده شود.
تا پیش از سقوط دولت پیشین، در برخی مناطق هزارهنشین مثل بامیان بازارچههای لباس و صنایع دستی زنان دایر میشد.
این بازارچهها نه تنها زمینه آشنایی با فرهنگ هزارگی را فراهم میکرد، بلکه باعث رشد تجارتهای کوچک در این مناطق نیز شده بود.
آقای اهورا میگوید که بیست سال اخیر فرصتی را فراهم کرد تا هزارهها بتوانند فرهنگ ملموس خود را بهتر بشناسند و به بقیه معرفی کنند، ولی حالا نیاز است تا روی جنبههای دیگر فرهنگ هزارگی که هنوز زنده هستند مانند نمادها، معماری، ادبیات شفاهی و دایره واژگانی رایج در گویش هزارگی که ریشههای اوستایی دارند نیز تحقیق شود.
سکینه غلامعلی، دانشآموخته رشته طراحی لباس میگوید: "ما امروز در دنیایی زندگی میکنیم که خردهفرهنگها در جریان داد و ستد با هم قرار گرفتهاند."
او میگوید که لباس محلی هزارگی، دوخت و رنگی که در آن به کار برده شده، برای مردم سایر کشورها ستودنی است. به گفته او، این خودش باید ما را به سمت شناخت دقیق از فرهنگ هزارگی تشویق کند.
همزمان با آغاز فصل گندم درو در ولایتهای جنوبی افغانستان، فعالان مدنی و باشندگان این ولایتها از قاچاق گندم به پاکستان ابراز نگرانی کردهاند.
به تازهگی ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که دهها لاری پر از بوجیهای گندم را در مرز افغانستان و پاکستان نشان میدهد.
در یکی از ویدیوهای منتشر شده، فردی که تصویر را ضبط کرده میگوید: "مردم ما از گرسنگی میمیرند، اما اینهمه گندم به پاکستان قاچاق میشود."
به دنبال نشر گسترده این ویدیو در شبکههای اجتماعی، فعالانی مدنی قندهار و هلمند از بازرگانان و طالبان خواستند جلو قاچاق گندم به پاکستان را بگیرند.
ملا هدایتالله بدری، سرپرست وزارت مالیه طالبان با انتشار یک فایل صوتی از همه گمرکهای افغانستان خواسته که جلو قاچاق گندم از مسیرهای رسمی و قاچاقی به خارج از کشور را بگیرند.
در این نوار صوتی، سرپرست وزارت مالیه طالبان تأیید کرده است که همزمان با آغاز فصل درو گندم "بعضی از مردم تلاش میکنند که گندم را به پاکستان، ایران یا جای دیگر انتقال دهند."
او در این نوار صوتی گفته: "به همه توصیه میکنم که اجازه ندهند یک دانه گندم هم به خارج از کشور منتقل شود."
افغانستان سالانه به حدود ۶.۳ میلیون تن گندم نیاز دارد.
هر سال بیش از ۴.۸ میلیون تن گندم مورد نیاز افغانستان در داخل این کشور تولید میشود و نزدیک به ۲ میلیون تن آرد و گندم مورد نیاز، از کشورهای آسیای میانه و پاکستان وارد میشود.
نگرانیهای باشندگان جنوب کشور از قاچاق گندم به پاکستان در حالی اوج گرفته است که نگرانی از کمبود غذای ناشی از جنگ اوکراین بدل به یک معضل جدی جهانی شده است.
هند به عنوان بزرگترین صادرکننده گندم در جهان، روز شنبه صادرات گندم از این کشور را ممنوع اعلام کرد.
هند اعلام کرده است که امنیت غذایی هند به خطر افتاده و قیمت گندم در داخل این کشور افزایش یافته است. هند گفته موج گرمای سوزان در این کشور و جنگ اوکراین از عوامل اصلی افزایش قیمت گندم در این کشور است.
هند در حالی صادرات گندم را متوقف کرده است که بازارهای زراعتی جهانی به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین زیر فشار شدید قرار دارد.