اداره مهاجرت فنلند میگوید به دلایل بشردوستانه به پناهجویان افغانستان که از معیارهای بینالمللی پناهندگی برخوردار نیستند، مجوز اقامت میدهد. به گفته مقامات اداره مهاجرت فنلند، با بدتر شدن وضعیت در افغانستان، آنها به پناهجویان افغانستان از ولایتهای ناامن پاسخ مثبت میدهند.
به گزارش شینگن انفو، لورا سومینن مشاور در اداره مهاجرت فنلند گفته که از ۹ جولای ۲۰۲۱ به این سو، هیچ تصمیمی برای بازگشت پناهجویان افغانستان گرفته نشده است.
به گفته او «اگر پناهجویی معیارهای لازم برای برخورداری از پناهندگی را مطابق با قوانین بینالمللی نداشته باشد، معمولاً میتواند به دلایل بشردوستانه اجازه اقامت اختیاری دریافت کند.»
وبسایت رسمی اطلاعات در مورد پناهندگی در فنلند توضیح میدهد که مسائلی مانند نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص یا عقاید سیاسی در اعطای پناهندگی نقش دارد.
مطابق با این اطلاعات، بسیاری از متقاضیانی که گاهی اوقات پناهندگی دریافت نمیکنند، میتوانند از مجوز اقامت بر اساس حمایت فرعی برخوردار شوند.
دلیل اصلی این استثناء برای پناهجویان افغانستان تهدیداتی از جمله مجازات اعدام، شکنجه و خطر جدی شخصی به دلیل درگیریهای مسلحانه عنوان شده است.
علاوه بر این، مقامات مهاجرت فنلند میگویند که شرایط شخصی متقاضی برای پناهندگی تحت دستورالعمل جدید بیشتر در نظر گرفته میشود.
مطابق با دستورالعمل جدید، فنلند به شرایط شخصی پناهجویان ولایتهای مانند بغلان، کابل، بدخشان، ننگرهار، پروان، کاپیسا، قندهار و تخار اولویت میدهد اما شرایط شخصی پناهجویان ولایتهای مانند پنجشیر در اولویت قرار ندارد، زیرا پنجشیر دارای سطح بالای خشونت شناخته شده و پناهجویان این ولایت مستحق دریافت حق پناهندگی شناخته میشوند.
بر اساس ملاحظات جدید فنلند، این کشور در حال حاضر به هزارهها و شیعیان اهل ولایتهای ننگرهار، کنر، کابل، بلخ و قندوز پناهندگی میدهد.
افغانستان اینترنشنال در بیش از یک و نیم سال گذاشته، موارد متعدد قتل و شکنجه نظامیان حکومت پیشین را گزارش داده است. بسیاری از نهادهای مدافع حقوق بشری نیز بارها اذعان کردند که طالبان شماری از نظامیان حکومت پیشین را بازداشت، شکنجه و در مواردی کشته است.
با این حال، معاون رئیسالوزاری طالبان ادعا میکند که پس از صدور «عفو عمومی» از سوی رهبر این گروه، طالبان به هیچ نیروی ارتش سابق حمله نکرده است. عبدالکبیر گفته است که ممکن است در مواردی به دلایل «مسائل شخصی» مشکلاتی پیش آمده باشد، اما این رفتارها نمایانگر سیاست طالبان نیست. او ادعا میکند که عاملان چنین اقدامات، به «چنگ قانون» سپرده شدهاند.
این مقام طالبان تصریح کرد که افراد طالبان طبق فرمان عفو عمل میکنند و «همه افغانهایی که قبلاً در هر پستی با هر رژیمی کار میکردند، در حال حاضر زندگی آرام و مرفه در افغانستان دارند.»
این نظامیان پیشین قبلاً با محمدیعقوب، وزیر دفاع طالبان نیز دیدار کرده بودند.
جنرال افضل امان، معاون وزارت دفاع حکومت پیشین افغانستان در دیدار با وزیر دفاع طالبان گفته بود که از همکاری با حکومت این گروه هراسی ندارد و در خدمت آن کار خواهد کرد.
هدیه «شمشیر» از سوی جنرالان ارتش سابق به طالبان
طبق دفتر مطبوعاتی معاون سیاسی رئیسالوزرای طالبان، عبدالکبیر با شماری از جنرالان حکومت پیشین دیدار و گفتوگو کرده است.
عبدالکبیر به این جنرالان گفته است که در صورت نیاز، طالبان از تجربیات آنها استفاده خواهد کرد.
در بیانیه گفته شده است که جنرال افضل امان و جنرال شعورگل پشتون، در این نشست به نمایندگی از جنرالهای ارتش سابق حرف زدهاند. افضل امان، در زمان جمهوریت فرمانده عمومی گارنیزیون کابل بود و شعورگل پشتون نیز سمت فرماندهی قول اردوی تندر را به عهده داشت.
طالبان هرچند از سایر جنرالان حاضر در این دیدار نام نبرده است، اما در تصاویر جنرال دادان لونگ، فرمانده سابق قول اردوی ۲۰۳ تندر زون جنوبشرق و جنرال زمان وزیری، فرمانده قول اردوی سیلاب ننگرهار نیز دیده میشوند.
بیانیه طالبان به نقل از این جنرالان آورده است که همه کارمندان و نظامیان حکومت پیشین، از فرمان «عفو عمومی» طالبان خرسند هستند.
این بیانیه همچنین به نقل از این جنرالان ادعا کرده که حدود ۷۰ درصد نظامیان حکومت پیشین، در حال حاضر در افغانستان زندگی میکنند و «در صلح به سر میبرند.»
طالبان همچنین گفته است که این جنرالان آمادگیشان را برای همکاری با حکومت این گروه اعلام کردند.
در بیانیه طالبان همچنین به نقل از جنرالان ارتش سابق آمده است که آن عده این نیروها که در خارج از کشور به سر میبرند و هر از چندی با «اظهارات نادرستشان مردم را نگران میسازند»، مورد حمایت «ملت و نیروهای ارتش» نیستند. این جنرالان با اشاره به این افراد گفتند که «کار دیگری از دستشان ساخته نیست» و حاضر اند در برابر آنها بایستند.
جنرالان سابق ارتش در این دیدار یک «شمشیر» را برای معاون سیاسی رئيسالوزرای طالبان هدیه دادهاند.
گزارشها از کشتار، شکنجه و بازداشت نظامیان حکومت پیشین
در بیش از یکونیم سال گذشته، رسانهها در بسیاری روزها گزارشهای بازداشت، کشتار و شکنجه شماری از نظامیان حکومت سابق را منتشر کردهاند.
در ماه حمل پارسال، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی اعلام کرد که طالبان دستکم ۵۰۰ نفر از نظامیان و کارمندان حکومت را کشته یا ناپدید کردهاند.
در یکونیم سال حکومت طالبان، تصاویر و ویدیوهای زیادی از شکنجه نظامیان حکومت پیشین توسط این گروه در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
در ماه عقرب ۱۴۰۰ نیز در یک مورد دیدهبان حقوق بشر گزارش مستندی از کشته و سر بهنیست شدن بیش از صد افسر و کارمند امنیتی پیشین تنها در چهار ولایت افغانستان منتشر کرد.
در آخرین موارد، روز یکشنبه کمیسیون حقوق بشر افغانستان با نشر اعلامیهای به بازداشت، شکنجه و قتل نظامیان پیشین افغانستان اعتراض کرد.
این سازمان که پس از سقوط در خارج از کشور فعالیت دارد، از اعضای ناتو خواست که به انتقال این نظامیان به کشورهای امن کمک کنند.
در این اعلامیه، به گزارشهای رسانهها و سازمانها، و ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی اشاره شده که به گفته این سازمان، «حاکی از ازدیاد اهانتها، بازداشتها، شکنجهها و قتلهای پیوسته نظامیان حکومت پیشین، توسط گروه طالبان است.»
منتقدان رژیم طالبان و بسیاری از نظامیان پیشین، فرمان عفو عمومی طالبان را یک «دورغ» عنوان کردهاند.
فرار نظامیان از ترس طالبان
معاون رئیسالوزرای طالبان در حالی ادعا میکند این گروه نظامیان پیشین را هدف قرار نمیدهد، که در حال حاضر هزاران تن از این نیروها به دلیل تهدیدهای طالبان از کشور فرار کردهاند.
مهاجرت و آوارگی بخشی دیگر از سرنوشت و قصه نظامیان حکومت پیشین افغانستان است که در یکونیم سال گذشته بارها روایت شده است.
در حال حاضر، نظامیان حکومت پیشین به کشورهای همسایه از جمله ایران و برخی کشورهای دور و نزدیک به افغانستان پناه بردهاند.
در ماه اسد سال گذشته، کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا اعلام کرد که پس از خروج آشفته ایالات متحده از افغانستان، هزاران عضو نیروهای ارتش سابق به ایران پناه بردهاند.
در گزارش این نهاده آمده بود: «شمار قابل توجه نیروهای خاص و ۳ هزار نیروی امنیتی حکومت پیشین، به شمول افسران بلندپایه، به ایران رفتهاند.»
نیروهای امنیتی حکومت سابق در مهاجرت با چالشهای فراوانی دستوپنجه نرم میکنند، با آنهم این شرایط را نسبت به تهدیدها، شکنجه و قتل به دست طالبان ترجیح میدهند.
یکی از کارمندان سابق امنیت ملی چندی پیش به افغانستان اینترنشنال گفت که در ماههای نخست حاکمیت طالبان، چندین بار تماسهای «مشکوک و تهدیدآمیز» دریافت کرد، و در نهایت مجبور شد با شماری از همکارانش به ترکیه پناه ببرد. او میگوید زندگی دشواری را در آنجا میگذارند، اما برای نجات جانش، چارهای جز این نداشت.
