موسسه شاهد افغان، یک گروه حقوق بشری مستقر در بریتانیا، نقشهای از موارد نقض گسترده حقوق بشر پس از تسلط طالبان بر افغانستان را نشر کرده است. این نقشه بیش از ۴۵۰ قطعه فیلم حمله به غیر نظامیان شامل ۳۵۰ مورد خشونت علیه معترضان و بیش از صد حمله به جوامع شیعه و هزاره را نشان میدهد.
این نقشه آنلاین به طور منظم به روز میشود و تاکنون هزار و ۳۰۰ نقطه نقض حقوق بشر از ۱۷ آگست ۲۰۲۱ در آن به ثبت رسیده است.
به گفته این گروه حقوق بشری نقشه زنده از واقعات خشونتها علیه حقوق بشر، تصویری دلخراش از تجاوزات مستندی را هم توسط طالبان و هم توسط گروههای شبهنظامی مرتبط با داعش ترسیم میکند.
گروه حقوق بشری «شاهد افغان» میگوید که این نقشه نقض مداوم حقوق بشر غیر نظامیان، خبرنگاران و اقلیتهای قومی و همچنین تحولات جنبش اعتراضی زنان افغان و در کنار آن حملات ستیزهجویان و تروریستها را نشان میدهد.
این گروه حقوق بشری میگوید که محدودیتهای طالبان بر رسانهها و روزنامهنگاران به طور فزاینده گزارش مستقل به ویژه تحقیق درباره خشونتها علیه حقوق بشر را محدود کرده است.
این نهاد استدلال میکند که این نقشه با استفاده از دادههای منابع باز میتواند خشونتها، حوادث امنیتی و اعتراضات از زمان تسلط طالبان را تایید و وضعیت حقوق بشری در افغانستان را گزارش دهد.
دیوید آزبورن، رئیس تیم بررسی و راست آزمایی شاهد افغان میگوید: «منبع باز به ما اجازه میدهد تا مسائل حقوق بشر را در شرایطی که خبرنگاران محلی و بینالمللی در تهیه گزارش مستقل با محدودیت روبهرو هستند نظارت و بررسی کنیم.»
به گفته آقای آزبورن، «افراد مختلف و گروههای مسلح امروز در افغانستان مرتکب نقض حقوق بشر هستند و تیم تحقیقی شاهد افغان، تا جایی ممکن دادهها را بررسی و بایگانی میکند.»
او امیدوار است با کمک این مستندها عاملان نقض حقوق بشر را به دست عدالت بسپارند.
این نهاد بررسی وضعیت حقوق بشری میگوید که این دادههای قابل مشاهده بر روی نقشه تنها نوک کوه یخ را در مورد نقض حقوق بشر در افغانستان نشان میدهد و خودسانسوری عاملی است که دسترسی به اطلاعات را محدود میکند.
موسسه شاهد افغان تاکید دارد که بررسی دادههای منبع باز و تایید اطلاعات یکی از راههای بازسازی اعتماد و مقابله با خبرهای نادرستی است که در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی و محیط اطلاعاتی افغانستان نشر میشود.
لارنس هندرسون، از مرکز مطالعات دفاعی پیشرفته درباره این پروژه مشترک با شاهد افغان گفت: «توانایی ما برای گفتن داستانهای نقض حقوق بشر طالبان از طریق تجسم ابزار قدرتمند است.»
او افزود: «تکنالوژی میتواند ابزاری برای پاسخگویی به افغانهای بیگناهی باشد که امروز توسط طالبان سرکوب میشوند.»
