رجب طیب اردوغان گفته پیش از اینکه ترکیه اجازه دهد سویدن به ناتو بپیوندد، باید راه پیوستن کشورش به اتحادیه اروپا باز شود. تازهترین شرط آقای اردوغان روز دوشنبه (۱۹ سرطان)، یک روز قبل از افتتاح نشست سالانه سران ناتو در لیتوانیا مطرح شده است.
رهبران کشورهای عضو ناتو امیدوار بودند پیش از برگزاری این نشست دو روزه، همه اعضا برای عضویت سویدن به عنوان سیودومین عضو این ائتلاف نظامی به توافق برسند.
با شرطی که رجب طیب اردوغان اعلام کرد، به دست آمدن توافق همگانی تا برگزاری نشست سران ناتو بعید به نظر میرسد. در حال حاضر، آقای اردوغان مانع اصلی عضویت سویدن در ائتلاف پیمان اتلانتیک شمالی دانسته میشود.
آقای اردوغان پیش از سفر به لیتوانیا برای حضور در نشست ناتو به خبرنگاران گفت: «ابتدا راه را برای ترکیه در اتحادیه اروپا باز کنید، سپس راه سویدن را همانطور که برای فنلند انجام دادیم، باز خواهیم کرد.»
هنوز مشخص نیست که رهبران اتحادیه اروپا یا ناتو به تقاضای جدید آقای اردوعان چه پاسخی خواهند داد. به ویژه، زمانی که ناتو و اتحادیه اروپا، سازمانهای جداگانهای هستند و اعضای زیادی دارند که هر یک اهداف متفاوتی را دنبال میکنند.
ترکیه از سال ۱۹۸۷ درخواست پیوستن به اتحادیه اروپا را مطرح کرده، اما این روند به کندی پیش رفته و از سال ۲۰۱۶ تقریباً هیچ پیشرفتی نداشته است.
سویدن پارسال پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، درخواست پیوستن به ناتو را داد. همه کشورهای ناتو باید با پذیرش اعضای جدید موافقت کنند، قانونی که اهرم فشاری را به دست آقای اردوغان داده تا برای مطرح کردن خواستهای خودش استفاده کند.
ترکیه سویدن را متهم کرده است که برای کسانی که ترکیه آنها را «تروریست» میداند، از جمله فعالان طرفدار کردها و اعضای یک گروه مذهبی که ترکیه آنها را به طراحی کودتای نافرجام علیه اردوغان در سال ۲۰۱۶ متهم میکند، محیطی مساعد فراهم کرده است.
در ماههای اخیر، سویدن تلاشهای زیادی برای برآورده کردن خواستههای ترکیه انجام داده است. از جمله اصلاح قانون اساسی، تصویب قوانین جدید ضدتروریسم و موافقت با استرداد چندین ترک که متهم به جنایات در ترکیه هستند.
با این حال، دادگاههای سویدن استرداد ترکهای دیگر را مسدود کرده است. مقامات سویدنی گفتهاند که نمیتوانند تعهد کشور خود برای حمایت از آزادی بیان را نادیده بگیرند.
رجب طیب اردوغان هم تاکید کرده است که سویدن باید برای جلب حمایت او کارهای بیشتری انجام دهد.
