شرق افزوده که محرومیت باعث شده که این افراد به بیماریهای گوناگونی مبتلا شوند و به دلیل نداشتن شناسنامه، از دسترسی به خدمات درمانی هم محروم شدهاند.
نسترن فرخه، خبرنگار گروه جامعه روزنامه شرق، به دیدار برخی از این خانوادهها در منطقه احمدآباد، در نزدیکی تربت جام رفته و نوشته که آنها «به زور کارگری تنها زنده میمانند و بیماری در جان کوچک و بزرگشان هر روز قویتر میشود.»
براساس گزارش شرق، «از کودکی ششماهه تا پیرمردی کهنسال، یک چیز در همه آنها مشترک است: آنهم بیماریهایی که به دلیل محرومیت هرگز درمان نمیشود.»
نسترن فرخه از دیدار با اسماعیل، کودک ۱۳ ساله نوشته که دست و بخشی از قفسه سینهاش مشکل «نقص رشد» دارد.
مادر ایرانی این کودک گفته است: «چون همسرم افغان است و شناسنامه ندارد، هیچکدام ما بیمه نیستیم. هزینه درمان اسماعیل بالا بود، برای همین دیگر نتوانستیم برای دستش کاری کنیم. من ایرانی هستم و شناسنامه دارم؛ اما چه سودی برای این بچهها دارد؟ تا الان که شناسنامهای به ما ندادهاند».
مادر اسماعیل به روزنامه شرق از تجربیات تکاندهندهاش از تبعیض سخن گفته است: «مثلا یکی از بچهها در مدرسه به پای پسرم لگد زد و پای پسرم آسیب دید، کل پا خونمرده شد. پدرش مدرسه رفت تا بپرسد چرا با پسر ما این کار را کردند، ولی مدیر گفته بود تو افغانستانی هستی، اصلا با چه اجازهای مدرسه آمدی.»
این نخستین باری نیست که رسانههای ایرانی از مشکلات «بیشناسنامهها» در این کشور گزارش میدهند. قوانین جمهوری اسلامی ایران پاسخ قناعتبخشی در برابر شهروندانی که از والدین ایرانی و غیرایرانی زاده شدهاند، ارائه نکرده است.
براساس برخی آمارها، شمار شهروندان ایرانی که شناسنامه ندارند، به یک میلیون نفر میرسد. این شهروندان به دلیل نداشتن مدارک قانونی، از بسیاری از حقوق اولیه خود محروم شدهاند. این مشکل پیش از این نیز اعتراضاتی را در جامعه ایران برانگیخته بود، اما براساس برخی از گزارشها دولت ایران ۸۰ سال است که نتوانسته مشکل بیشناسنامهها را حل کند.