اخراج صدها هزار مهاجر افغان از پاکستان بهصورت 'تدریجی' خواهد بود
وزارت خارجه پاکستان گفته است که اخراج صدها هزار مهاجر «غیرقانونی» افغانستان از پاکستان «بهطور منظم و تدریجی» خواهد بود.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت، گفت که در مرحله اول افراد دارای پیشینه جرمی اخراج خواهند شد.
دولت موقت پاکستان سهشنبه، یازدهم میزان، به مهاجران غیرقانونی در این کشور تا پایان ماه جاری میلادی مهلت داد پاکستان را به طور داوطلبانه ترک کنند، در غیر آن صورت به اجبار اخراج خواهند شد.
با افزایش نگرانیها در افغانستان درباره برگشت مهاجران از پاکستان، روز جمعه، ۱۴ میزان، ممتاز زهرا بلوچ در اسلامآباد به خبرنگاران گفت که همه به یکباره رد مرز نمیشوند، بلکه در چند مرحله و به صورت منظم اخراج خواهند شد.
او افزود که این برنامه با اخراج کسانی که پیشینه جرمی دارند، از جمله افراد درگیر در قاچاق و فعالیتهای جنایی شروع میشود.
زهرا بلوچ افزود: «ما هر قضیه را بهطور جداگانه بررسی خواهیم کرد.»
سخنگوی وزارت خارجه پاکستان درباره تعداد مهاجران غیرقانونی چیزی نگفت، اما پیشتر سرفراز بوگتی، وزیر داخله این کشور گفته بود که حدود ۱.۷۳ میلیون شهروند افغان بدون اسناد قانونی در پاکستان زندگی میکنند و مجموع پناهجویان افغان به حدود ۴.۴ میلیون میرسد.
یک هفته پس از کندنکاری چند قبر و زیارتگاه مذهبی در بامیان از سوی جنگجویان طالبان، وزیر فرهنگ طالبان از آرامگاه زرغونهآنا، مادر احمدشاه ابدالی در قندهار بازدید و بر بازسازی آن تاکید کرد. خیرالله خیرخواه گفته کار بازسازی خانه احمدشاه ابدالی و مقبره میرویس نیکه نیز آغاز شده است.
وزیر اطلاعات و فرهنگ طالبان هنگام بازدید از این آرامگاه زرغونهآنا گفته که حفاظت و احیای مناطق تاریخی مسئولیت حکومت و مردم است.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان گزارش داد که کار بازسازی خانه و مقبره احمدشاه ابدالی و میرویس نیکه در قندهار نیز روز پنجشنبه (۱۳ میزان) آغاز شده است.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان روز پنجشنبه (۱۳ میزان) در صفحه اکس (توییتر سابق) نوشته که کار مرمت و بازسازی این سه بنای تاریخی آغاز شده و کار روی شمار دیگر ادامه دارد.
خیرالله خیرخواه در حالی بر حفاظت از بناهای تاریخی افغانستان وعده سپرده است که چندی پیش دهها جنگجوی طالبان در غرب ولسوالی پنجاب در بامیان، روستاییان را حبس کردند و در دو گور به جستجوی آثار تاریخی به کاوش خودسرانه پرداختند.
به گفته منابع، طالبان زیارتگاهی موسوم به «قبر سید» و گوری معروف به «دختر پادشاه» را کاوش کردند.
پس از روی کار آمدن طالبان، خبرهایی از کاوشهای غیرقانونی در اطراف پیکرههای بودا و شهر ضحاک در مرکز ولایت بامیان نیز پخش شده است.
طالبان در سال ۱۳۷۹ نیز با انفجار دادن دو پیکره بزرگ بودا در بامیان، بزرگترین آثار تاریخی افغانستان را نابود کردند.
شماری از هنرمندان افغان روز پنجشنبه ۱۳ میزان در برابر کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل در کویته پاکستان به خاطر اخراج مهاجران از این کشور اعتراض کردند.
آنان گفتند به دلیل مخالفت طالبان با موسیقی، در صورت بازگشت به افغانستان در امان نخواهند بود.
این هنرمندان با حمل بنرها و پلاکارت هایی نگرانی جدی خود را نسبت به تصمیم پاکستان برای اخراج مهاجرین به صورت ویژه پناهجویان افغان ابراز کردند.
حکومت موقت پاکستان یک ماه به مهاجرین فرصت داده است این کشور را ترک کنند.
احمد شیدایی، خواننده افغان به رسانه ها گفت: «ما از اخراج میترسیم و اگرچه اسناد پناهندگی معتبر داریم، اما نگران هستیم که چه اتفاقی خواهد افتاد.»
این معترضان در حالی که وسایل هنری و سازهای موسیقی شان را با خود داشتند تاکید کردند که خوانندگان در نظر طالبان «منفور» هستند و آنها در صورت اخراج به افغانستان در امان نخواهند بود.
احمد شاه شادی، خواننده پشتو گفت که این هنرمندان ممکن است پس از بازگشت به کشورشان با هیچ تهدیدی برای زندگی مواجه نشوند، اما به دلیل ممنوعیت موسیقی در کشور، بیکار خواهند شد.
حمیرا کریم، سخنگوی کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل در شهر کویته ایالت بلوچستان گفت که آنها هر کاری برای کمک به هنرمندان انجام میدهند.
در هفته های اخیر پولیس پاکستان بیش از سه هزار افغان را در اسلامآباد و کراچی دستگیر کردند.
بر اساس برآوردهای دولت پاکستان، حدود ۱.۷ میلیون مهاجر غیرقانونی افغان ثبت نام نشده در پاکستان زندگی می کنند. این کشور در چهار دهه گذشته میزبان میلیونها پناهجوی افغان بوده است.
سه ماه پیش از حمله گروهی از مردم شهر اقبالیه قزوین به خانه مهاجران افغان و شعار "افغانی باید گم بشه"، شهردار این شهر ایران، مهاجران افغان را "تهدید امنیتی و بهداشتی" خوانده بود. میکائیل سلمانی گفته بود حدود ۱۵ هزار افغان در اقبالیه زندگی میکنند.
روز جمعه ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی نشر شد که اعتراض باشندگان شهر اقبالیه در استان قزوین ایران به حضور مهاجران افغان را نشان میداد.
این معترضان در حالی که چوب و چماق خود را در هوا می چرخاندند، شعار میدادند "توپ تانک فشفشه، افغانی باید گم بشه". آنها همچنین به دستکم یک خانه که گفته شده مهاجران در آن زندگی می کردند، با سنگ و چوب حمله کردند.
پس از انتشار تصاویری از این رویداد، بسیاری در شبکههای اجتماعی، درباره علت این واکنشها گمانهزنی میکنند.
سه ماه پیش از این رویدادها، میکائیل سلمانی، شهردار اقبالیه، حضور مهاجران افغان را "تهدید امنیتی و بهداشتی" خوانده بود.
آقای سلمانی در یک کنفرانس خبری در روز ۱۸ سرطان (تیر) امسال، گفته بود: "از وجود اتباع (مهاجران خارجی) آمار رسمی نداریم، اما براساس آمار غیر رسمی ۱۴ تا ۱۵ هزار نفر از افاغنه (مهاجران افغان) در اقبالیه سکونت دارند که بیشتر آنها هم اهل تسنن هستند".
این مقام محلی جمهوری اسلامی در ادامه گفته بود: "تهدیدات بهداشتی و امنیتی که ممکن است (مهاجران افغان) به همراه داشته باشند به معاون سیاسی استانداری و اداره کل اتباع بازتاب داده شده است".
برخی روزنامههای ایرانی، از جمله روزنامه اصلاحطلب جمهوری اسلامی، بارها علیه افزایش حضور مهاجران افغان در ایران مقاله نوشته، آن را به عملکرد طالبان در زمینه حقابه ایران از رود هلمند ربط دادند و کوشیدند حضور مهاجران را یک رویداد ضدامنیتی جلوه دهند.
این نگرانی وجود دارد که اظهارنظرهای مقامها و رسانهها درباره مهاجران افغان، باعث تحریک احساسات مردم عادی نسبت به مهاجران و بروز خشونت علیه آنان شود.
حامد کرزی، رئیسجمهور سابق افغانستان اخراج گسترده مهاجرین افغان از سوی پاکستان را نامناسب دانسته و آن را خلاف اصول و ارزشهای حسن همجواری خوانده است.
آقای کرزی میگوید که مشکلات پاکستان به افغانستان و مهاجرین افغان مرتبط نیست.
حکومت موقت پاکستان اخیرا اعلام کرد که مهاجرین «غیرقانونی» را اخراج می کند. بر اساس این تصمیم پاکستان به مهاجرین یک ماه فرصت داده است این کشور را ترک کنند.
به نقل از خبرگزاری دولتی اسوشیتدپرس پاکستان، این تصمیم شامل "افغانهای دارای کارت اقامت" نیز میشود.
این اقدام پاکستان موجی از انتقادها را برانگیخته است. کمیسیون حقوق بشر پاکستان گفت که تصمیم حکومت پاکستان مبنی بر اخراج مهاجرین افغان در تضاد با قوانین بینالمللی حقوق بشر است و باید فورا لغو شود.
سازمان عفو بینالملل نیز از حکومت پاکستان اخواست تا به «حمایت تاریخی» خود از مهاجران افغان ادامه دهد و تهدید خود برای اخراج آنها را از پاکستان عر ملی نکند.
ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، رفتار پاکستان با مهاجران افغان را «وحشت و بربریت» خواند و آن را محکوم کرد. او گفت که اخراج مهاجران افغان روابط میان دو کشور را تیره و آسیب میزند.
حامد کرزی نیز میگوید که این اقدام با برادری و مهماننوازی ۴۰ ساله پاکستان از مهاجرین افغان، در تضاد است.
آقای کرزی حضور مهاجرین افغان در بخشهای اقتصادی و اجتماعی پاکستان مفید دانسته و از پاکستان خواسته است تا بر اساس «رویکرد آیندهنگری و مدبرانه» در روابط خود با افغانستان تجدیدنظر کند.
با وجودی که رهبران طالبان جنگجویان خود را از جنگ علیه پاکستان منع کردهاند، افراد این گروه همچنان به صفوف تحریک طالبان پاکستانی میپیوندند.
اسنادی که به افغانستان اینترنشنال رسیده نشان میدهد که جنگجویان طالبان از ولایت تخار به گروه حافظ گلبهادر در وزیرستان شمالی پیوستهاند.
براساس این اسناد دستکم ۴۰ تن از جنگجویان طالبان در ولایت تخار به گروه حافظ گل بهادر پیوستهاند.
در ماههای گذشته رهبر طالبان، وزیر دفاع و یک عضو دادگاه عالی طالبان جنگ در پاکستان را «حرام» اعلام کردند.
منابع گفتند که ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان فرمانی صادر کرده که براساس آن جنگ در پاکستان ممنوع و "حرام" است.
ملا یعقوب وزیر دفاع طالبان در ماه اسد نیز اعلام کرد که اگر کسی به نیت جهاد به بیرون از افغانستان میرود، کارش جهاد نامیده نمیشود. او گفته بود: «هرگاه امیر، مجاهدین را از جنگیدن باز دارد و آنها هنوز برای جنگیدن بروند، این جنگ نامش جهاد نیست.»
مفتی عبدالرئوف، عضو دادگاه عالی طالبان نیز علیه جنگ در پاکستان فتوا صادر کرده و گفته که طالبان در توافق دوحه تعهد کرده بود که در خارج جهاد نمیکند.
اما اسنادی که بدست ما رسیده نشان میدهد که جنگجویان طالبان از ولایت تخار به شاخهای از تحریک طالبان پاکستان به فرماندهی حافظ گلبهادر پیوستهاند.
اسامی جنگجویان طالبان که به صفوف تحریک طالبان پاکستان پیوستهاند
در پی افزایش حملات تحریک طالبان پاکستان و گزارشها در خصوص حضور جنگجویان طالبان افغانستان در جنگ پاکستان، اسلامآباد طالبان افغانستان را تحت فشار قرار داد که جنگ در این کشور را «حرام» اعلام کند.
طالبان افغانستان و پاکستان روابط نزدیکی دارند. طالبان پس از تسلط بر افغانستان تلاش کرد میان ارتش و تیتیپی پادرمانی کند اما این تلاشها ناکام شد.
مقامات پاکستان در روزهای اخیر نیز گفتند که در جریان ۹ ماه اخیر از ۲۴ حمله انتحاری در پاکستان، ۱۴ مورد آن توسط افغانها صورت گرفته است.
دستکم ۴۰ تن از افراد طالبان از ولایت تخار به تحریک طالبان پاکستان پیوستهاند